Skip to content

Skip to table of contents

Nkamboonzi Nituzumanana Kuzyala “Micelo Minjiminji”?

Nkamboonzi Nituzumanana Kuzyala “Micelo Minjiminji”?

“Taata ulalemezegwa, mwazyala micelo minjiminji, ncomunooli basikwiiya bangu.”​JOH. 15:8.

NYIMBO:53, 60

1, 2. (a) Ngaali makani Jesu ngaakabuzya basikwiiya bakwe mubusiku katanafwa? (Langa chifanikisyo chili kumatalikilo achiiyo.) (b) Nkamboonzi nikuyandikana kukkala katuyeeya mbukuyandikana kukambawuka? (c) Niinzi nchitutalange-lange?

MUBUSIKU bwamamanino katanafwa, Jesu wakaambuula abaapostolo bakwe kwachiindi chilamfu alubo wakatondeezya kuti ulabayanda. Wakababuzya chikozyano chamusaansa, nchitwakayiya muchiiyo chayinda. Muchikozyano eechi, Jesu wakasungwaazya basikwiiya bakwe kuti ‘bazyale michelo minjiminji’ akuti bazumanane kukambawuka mulumbe waBwaami.​—Joh. 15:8.

2 Jesu taakabuzya basikwiiya bakwe nzibakeelede kuchita luzutu pesi wakababuzya kuti nkamboonzi nibakeelede kuchita oobo. Wakababuzya twaambo twakali kuyoobagwasya kuti bazumanane kukambawuka. Nkamboonzi nitweelede kulanga-langa twaambo ootu? Kuziba kuti nkamboonzi nitukambawuka, kuyoopa kuti tuzumanane kupa “citondezyo kumisyobo yoonse.” (Mt. 24:13, 14) Kwalino, atulange-lange twaambo tuzwa muBbayibbele tupa kuti tuzumanane kukambawuka. Kuzwa waawo, tuyoolanga-langa zipo zili 4, Jehova nzyatupa kuti tuzyale michelo chakulisimya.

TULEMEKA JEHOVA

3. (a) Nkaakali kaambo kapa kuti tuzumanane kukambawuka kali muli Johane 15:8? (b) Michelo yamisaansa yakaambwa muchikozyano chaJesu, yiimininaanzi alubo nkamboonzi chikozyano eechi nicheelede?

3 Kaambo kakusaanguna kapa kuti tukambawuke nkakuti tulemeke Jehova akupa kuti zina lyakwe lisalazigwe kubantu boonse. (Bala Johane 15:1, 8.) Jesu wakakozyanisya Jehova amuntu uulima misaansa. Jesu wakalikozyanisya achisiko chamusaansa, batobeli bakwe wakabakozyanisya amitabi. (Joh. 15:5) Nkinkaako, michelo yamisaansa ikozyanisigwa amichelo yaBwaami iipangwa abatobeli baKristu. Jesu wakaambila baapostolo bakwe kuti: “Taata ulalemezegwa, mwazyala micelo minjiminji, ncomunooli basikwiiya bangu.” Mbuuli michelo yamisaansa minono mbiipa kuti muntu uyilima alumbayizigwe, andiswe tupa kuti Jehova alemekwe chiindi nitwaambilizya mulumbe waBwaami.​—Mt. 25:20-23.

4. (a) Tulisalazya biyeni zina lyaLeza? (b) Ulimvwa biyeni achilongezyo nchulaacho chakusalazya zina lyaLeza?

4 Mulimu wesu wakukambawuka ulisalazya biyeni zina lyaLeza? Tatukonzyi kupa kuti zina lyaLeza lisalazigwe zyiindilide nkaambo lisalala kale alubo talikwe kampenda pe. Nikuba boobo, musinsimi Isaya wakati: “Jehova wamakamu ngumweelede kusalazya.” (Is. 8:13) Tusalazya zina lyaLeza munzila zisiyene-siyene mbuuli kulisiyanisya kumazina amwi akugwasya bamwi kuti balibone kuti lilasalala. (Mt. 6:9) Muchikozyano, tusalazya zina lyaLeza kuzwa kukutamikizya kwaSaatani kwakubeja, kwiinda mukukambawuka kasimpe kali atala abube bubotu bwaJehova amakanze ngalaawo atala abantu. (Matl. 3:1-5) Alubo, tusalazya zina lyaLeza chiindi nitukambawukila muchilawu chesu katugwasya bantu kuziba kuti Jehova nguwe weelede “kutambula bulemu alulemeko anguzu.” (Ciy. 4:11) Mukwesu Rune, uuli aminyaka iili 16 kapayona wakati: “Kuziba kuti ndili achilongezyo chakupa bumboni buli atala aMulengi wazintu zyoonse kupa kuti ndibotelwe. Alubo kupa kuti ndizumanane kukambawuka.”

TUYANDA JEHOVA AMWANAAKWE

5. (a) Nkaakali kamwi kaambo kapa kuti tukambawuke kali muli Johane 15:9, 10? (b) Jesu wakakutondeezya biyeni mbukuyandikana kulisimya?

5 Bala Johane 15:9, 10. Kamwi kaambo kapa kuti tuzumanane kukambawuka, nkuyanda Jehova aJesu. (Mk. 12:30; Joh. 14:15) Jesu taakabuzya basikwiiya bakwe kuti babe aluyando luzutu pesi wakababuzya kuti ‘bakkalilile muluyando lwakwe.’ Nkamboonzi? Nkaambo kukkala katuli basikwiiya baKristu chiindi choonse kuyanda kuti tulisimye. Jesu wakaamba mbukuyandikana kulisimya kwiinda mukubelesya bbala lyakuti ‘kukkalilila’ kwaziindi zyiingi muli Johane 15:4-10.

6. Kujana twatondeezya biyeni kuti tuyanda kukkalilila muluyando lwaKristu?

6 Kujana twatondeezya biyeni kuti tuyanda kukkalilila muluyando lwaKristu akuchita nzyayanda? Nkwiinda mukubamba milawu yakwe. Muli imwi nzila, Jesu utubuzya kuti, ‘Amundiswiilile.’ Jesu wakatubuzya kuti tuchite zintu nzyaakachita nkaambo wakati: “Ndamupa citondezyo, kuti anywebo mucite mbuli mbwendamucitila.” Nisimpe, Jesu wakatusiila chikozyano chibotu.​—Joh. 13:15.

7. Kuswiilila aluyando zyeendelana biyeni?

7 Kuswiilila aluyando zileendelana, nkinkaako Jesu wakaambila baapostolo bakwe kuti: “Oyo uujisi milawu yangu, akwiibamba nguundiyanda.” (Joh. 14:21) Kuyungizya waawo, kuzuzikizya malayilile ngitwakaambilwa aJesu aakuti twiinke akuti tukakambawuke, zitondeezya kuti tulamuyanda Leza nkaambo nzitulayililwa aJesu zizwa kuli Wisi. (Mt. 17:5; Joh. 8:28) Kuzuzikizya malayilile aaya kupa kuti Jehova aJesu batondeezye kuti balatuyanda.

TUCHENJEZYA BANTU

8, 9. (a) Nkaakali kamwi kaambo kapa kuti tukambawuke? (b) Nkamboonzi majwi aali muli Ezekiele 3:18, 19 amuli 18:23 naatusungwaazya kuti tukambawuke?

8 Kuli kamwi kaambo kapa kuti tuzumanane kukambawuka. Tulakambawuka kuti tuchenjezye bantu. Bbayibbele lyaamba kuti Nowa wakali “mukambawusi.” (Bala 2 Petro 2:5.) Mulimu wakukambawuka ngwaakachita Zambangulwe kalitanaba kulakonzeka kuti wakali kuswaanizya nchenjezyo iili atala alunyonyooko lwakali kuza. Niinzi chipa kuti twaambe oobo? Atubone Jesu nzyakaamba naakati: “Nkaambo kumazuba ayo maanzi naatakalina kupaya bakali kulya akunywa, bakali kukwata akukwatizigwa, kusikila kubuzuba obo mbwaakanjila mubwaato Nowa, nkabela teebakezi mane kupaya kwamaanzi kwakasika akubatola. Mbubonya obo mbukuzooba kuboola kwa-Mwana a-Muntu.” (Matayo 24:38, 39) Nikuba kuti bantu teebakali kuswiilila pesi Nowa wakatondeezya kusyomeka kwiinda mukwaambilizya mulumbe wakuchenjezya ngwaakapedwe.

9 Mazubaano, tukambawuka atala amulumbe waBwaami kuti bantu bazibe makanze aaLeza atala abantu. Mbuuli Jehova, andiswe tuyanda kuti bantu baswiilile makani mabotu kuchitila kuti bakazumanane “kupona.” (Ezk. 18:23) Alubo chiindi nitukambawuka kung’anda ang’anda, akumasena aajanika bantu biingi, ngatulikubachenjezya kuti Bwaami bwaLeza buzoonyonyoona bantu batalemeki Leza.​—Ezk. 3:18, 19; Dan. 2:44; Ciy. 14:6, 7.

TULABAYANDA BASIMAYAKILANE

10. (a) Nkaakali kamwi kaambo kapa kuti tukambawuke kali muli Matayo 22:39? (b) Pandulula Pawulu aSila mbukagwasya mulindi wantolongo kuFilipi.

10 Kamwi kaambo kapa kuti tuzumanane kukambawuka nkakuti: Tulabayanda basimayakilane. (Mt. 22:39) Kuyanda basimayakilane kupa kuti tukambawuke chakulisimya nkaambo tulizi kuti bantu balakonzya kuswiilila makani mabotu kuti zyiimo zyabo zyachincha. Atulange-lange zyakachitikila Pawulu amweenzinyina Sila. Nibakali mudolopo lyaFilipi, basikubakazya bakababikka muntolongo. Aakati kamansiku kwakaba muzuzumo wanyika mpawo milyango yantolongo yakajulika. Mulindi wantolongo wakayoowa kabonaanga basungwa bachija alubo wakali kuyanda kulijaya. Pesi Pawulu wakoompolola ajwi pati kati: “Utalibisyi.” Kuzwa waawo, mulindi wantolongo kayoowede wakabuzya baPawulu kuti: “Ino ndicitenzi kuti ndifutulwe?” Mpawo bakamubuzya kuti: “Syoma ku-Mwami Jesu noti futulwe.”​—Inc. 16:25-34.

Kuyanda Jehova, Jesu abasimayakilane kupa kuti tuzumanane kukambawuka (Langa fuka 5 a10)

11, 12. (a) Zyakachitikila mulindi wantolongo zyeendelana biyeni amulimu wesu wakukambawuka? (b) Nkamboonzi nituzumanana kukambawuka?

11 Zyakachitikila mulindi wantolongo zyeendelana biyeni amulimu wesu wakukambawuka? Mulindi wantolongo wakachincha maboneno aakwe akukumbila lugwasyo muzuzumo wanyika niwakiinda. Munzila iikozyenie, bamwi bantu batayandi kuswiilila mulumbe wamuBbayibbele, balakonzya kuchincha akukumbila kuti tubagwasye chiindi zyiimo zyabo nizyachincha. Muchikozyano, zilakonzeka kuti bamwi bakamaninwa amilimu njibakali kubeleka kuzwa chiindi. Bamwi balakonzya kulekana amuntu ngubakakwetene aawe, eezi zipa kuti bakataazikane. Alubo, zilakonzeka kuti bamwi baba achiindi kabachiswa bulwazi butasilikiki alubo bamwi bachili mubuumba akaambo kakufwidwa zibbululu. Zintu zili boobu nizyachitika, zilakonzya kupa kuti bamwi babuzye mibuzyo iili atala abuumi njibakatali kubikkila maanu. Amwi balakonzya kulibuzya kuti, ‘Ndeelede kuchitaanzi kuti ndikafutulwe?’ Chiindi nitujana bantu bali boobu, kulakonzya kuba kakusaanguna kuswiilila mulumbe wesu uupa bulangilizi mubuumi.

12 Kuzumanana kukambawuka kupa kuti tukonzye kuumbulizya bantu achiindi nibayanda luumbulizyo. (Is. 61:1) Muchizi Charlotte waba aminyaka iili 38 kali mumulimu wachiindi choonse wakati: “Bantu balisweekede. Beelede kugwasigwa kuti bamvwe makani mabotu.” Muchizi Ejvor waba aminyaka iili 34 kapayona wakati: “Mazubaano bantu balikataazikene mumizeezo. Ndiyanda kubeleka changuzu kuti ndibagwasye. Eezi nzizyo zindisungwaazya kuti ndikambawuke.” Nisimpe, kuyanda basimayakilane kupa kuti tuzumanane kukambawuka.

ZIPO ZITUGWASYA KUTI TULISIMYE

13, 14. (a) Nchiichili chipo nchitujana muli Johane 15:11? (b) Kujana zyachitika biyeni kuti kubotelwa kwaJesu kube kwesu? (c) Kubotelwa kutugwasya biyeni mumulimu wakukambawuka?

13 Mubusiku bwamamanino Jesu katanafwa, wakaambila baapostolo bakwe atala azipo zyakali kuyoobagwasya kuti balisimye chiindi nibazyala michelo. Nziizili zipo eezyo alubo zitugwasya biyeni?

14 Chipo chakubotelwa. Kuswiilila mulawu waJesu wakukambawuka nkuyumu na? Teekuyumu pe. Naakazwa kupandulula chikozyano chili atala amusaansa, Jesu wakati, tuyoobotelwa nkaambo tuli basikupupulula baBwaami. (Bala Johane 15:11.) Alubo wakaamba kuti kubotelwa kwakwe kube kwesu. Kujana eezi zyachitika biyeni? Mbuuli mbutwayiya, Jesu wakalikozyanisya achisiko chamusaansa, basikwiiya bakwe wakabakozyanisya amitabi. Chisiko chigwasya mitabi. Mitabi ilakonzya kujana maanzi achakulya kuti kiijisilidi kuchisiko. Munzila iikozyenie, kuti twazumanana kubaamwi aKristu akutobelezya mikondo yakwe, tuyoobotelwa mbuuli mbaakali kubotelwa Jesu naakali kuchita kuyanda kwaWisi. (Joh. 4:34; 17:13; 1 Pet. 2:21) Muchizi Hanne waba aminyaka yiinda kuti 40 kapayona wakati: “Kubotelwa nkundimvwa chiindi nindazwa mumulimu wakukambawuka, kupa kuti ndizumanane kukomba Jehova.” Nisimpe, kubotelwa kuzwa aansi amoyo kupa kuti tuzumanane kukambawuka nikuba muchilawu bantu mubataswiilili.​—Mt. 5:10-12, NW.

15. (a) Nchiichili chipo nchitujana muli Johane 14:27? (b) Luumuno lutugwasya biyeni kuti tuzumanane kuzyala michelo?

15 Chipo chaluumuno. (Bala Johane 14:27.) Mubusiku bwamamanino katanafwa, Jesu wakaambila baapostolo bakwe kuti: “Ndamupa luumuno lwangu.” Chipo chaJesu chaluumuno chitugwasya biyeni kuti tuzyale michelo? Kulisimya akuzumanana kukambawuka kupa kuti tube aluumuno nkaambo tulizi kuti kupa kuti Jehova aJesu babotelwe. (Int. 149:4; Rom. 5:3, 4; Kol. 3:15) Mukwesu Ulf waba aminyaka iili 45 kali mumulimu wachiindi choonse wakati: “Nikuba kuti mulimu wakukambawuka upa kuti ndikatale pesi upa kuti ndikkutisikane akuti ndibe abuumi buli ampindu.” Tulabotelwa nkaambo tuli aluumuno lwachoonzyo!

16. (a) Nchiichili chipo nchitujana muli Johane 15:15? (b) Baapostolo bakeelede kuchitaanzi kuti bakkale kabali beenzinyina baJesu?

16 Chipo chakuba beenzinyina baJesu. Jesu naakamana kwaambila baapostolo bakwe kuti bakali kuyoojana kubotelwa ‘kuzulide,’ wakababuzya mbukuyandikana kutondeezya luyando luzwa aansi amoyo. (Joh. 15:11-13) Wakati: “Ndamwaamba kuti muli beenzuma.” Eechi chakali chilongezyo chipati chakuba beenzinyina baJesu! Baapostolo bakeelede kuchitaanzi kuti bakkale kabali beenzinyina? Bakeelede ‘kwiinka akuzumanana kuzyala michelo.’ (Bala Johane 15:14-16.) Kakwiindide minyaka iibili, Jesu wakali walayilila baapostolo bakwe kuti: “Mwanooya bweenda kamunooyookambauka kuti, Bwami bwakujulu buliswenede.” (Mt. 10:7) Mubusiku oobo, wakabaambila kuti bakazumanane kulisimya mumulimu wakukambawuka. (Mt. 24:13; Mk. 3:14) Nikuba kuti kuzuzikizya malayilile aJesu kwakali kuyumu pesi bakali kuyoozwidilila alubo eezi zyakali kuyoopa kuti bakkale kabali beenzinyina. Biyeni? Bakali kuyoogwasigwa achimwi chipo.

17, 18. (a) Nchiichili chipo nchitujana muli Johane 15:16? (b) Chipo eecho chakabagwasya biyeni basikwiiya baJesu? (c) Nziizili zipo zitugwasya mazubaano?

17 Chipo chakusandulwa kwankombyo. Jesu wakati: ‘Zintu zyoonse nzimuyookumbila kuli Taata muzina lyangu uyoomupa.’ (Joh. 15:16) Kweelede kuti chisyomezyo eechi chakabasimya baapostolo! * Nikuba kuti makani aaya teebakali kwaamvwisisisya, akuti Mwaami wabo wakali waba afwiifwi kujayigwa pesi teebakali kuyoosyaala abalikke pe. Jehova wakali kuyooziswiilila nkombyo zyabo nibakali kukumbila lugwasyo kuti bakonzye kuzuzikizya mulimu wakukambawuka atala aBwaami. Muchiindi chifwiifwi biyo, bakalibonena Jehova mbaakasandula nkombyo zyabo nibakali kukumbila kugwasigwa.​—Inc. 4:29, 31.

Tulakonzya kuba achoonzyo chakuti Jehova ulazisandula nkombyo zyesu chiindi nitukumbila kuti atugwasye (Langa fuka 18)

18 Mbukubede nikuba mazubaano. Kuzyala michelo chakulisimya kupa kuti tube beenzinyina baJesu. Alubo tulakonzya kuba achoonzyo chakuti Jehova ulazisandula nkombyo zyesu chiindi nitukumbila kuti atupe manguzu aakulisimya nitukambawuka makani mabotu aaBwaami. (Flp. 4:13) Tuli achilongezyo chipati loko nkaambo nkombyo zyesu zilasandulwa akuti tulakonzya kuba beenzinyina baJesu! Zipo eezi zizwa kuli Jehova zitugwasya kuti tuzumanane kuzyala michelo.​—Jak. 1:17, NW.

19. (a) Nkamboonzi nituzumanana kukambawuka? (b) Niinzi chitugwasya kuti tuzuzikizye mulimu ngwatupede Leza?

19 Mbuuli mbutwayiya muchiiyo eechi, tulazumanana kukambawuka nkaambo tuyanda kuti Jehova alemekwe akuti zina lyakwe lisalazigwe, tutondeezye kuti tulamuyanda Jehova aJesu, tuchenjezye bantu akuti tulabayanda basimayakilane. Kuyungizya waawo, chipo chakubotelwa, luumuno, kuba beenzinyina baJesu akusandulwa kwankombyo kupa kuti tuzuzikizye mulimu ngwatupede Leza. Jehova ulabotelwa natubona katubeleka amoyo woonse kuti tuzyale “micelo minjiminji”!

^ par 17 Munkani nzyaakali kwaambila baapostolo bakwe, chiindi chiingi Jesu wakali kubasyomezya kuti nkombyo zyabo zyakali kuyoosandulwa.​—Joh. 14:13; 15:7, 16; 16:23.