1. Na cava e vakatakila o Jiova mai Iteni me baleta na keda meca?

E KILA vinaka o Atama ni sega ni dau vosa na gata. E rairai siqema ni dua na kabula vakayalo e vakayagataka na gata me vosa vei Ivi. (Vkte. 3:1-6) Erau sega ni kila vinaka o Atama kei Ivi na kabula vakayalo qori. Ia e nakita ga o Atama me vakanadakuya na Tamana vakalomalagi dauloloma me tokoni koya ena kena saqati na inaki ni Kalou. (1 Tim. 2:14) E totolo wale ga nona vakatakila o Jiova na itukutuku me baleta na meca e lawakitaki Atama kei Ivi qai yalataka ni na vakarusai. E tukuna tale ga o Jiova ni toso na gauna, ena tiko vua na kabula vakayalo qori na kaukaua me saqati ira na lomana na Kalou.—Vkte. 3:15.

2, 3. Na cava e rairai lailai ga kina na itukutuku e vakatakilai me baleti Setani ni bera ni basika na Mesaia?

² Ni Kalou vuku o Jiova, e sega kina ni tukuna vei keda na yaca ni agilosi a saqati koya. * E vakatulewataka me kua ni vakatakila na yacana me oti mada e rauta ni 2,500 vakacaca na yabaki na talaidredre e Iteni. (Jope 1:6) E tolu ga na ivola ena iVolatabu vakaIperiu e volai kina na yaca Setani, kena ibalebale “Dauveivorati,” oya ena 1 Veigauna, Jope, kei na Sakaraia. Ni bera ni basika na Mesaia, na cava e lailai ga kina  na ka e tukuni me baleta na keda meca?

³ Kena irairai ni sega ni vinakata o Jiova me vakalevulevui Setani ena kena volai vakalevu ena iVolatabu vakaIperiu na veika me baleti koya kei na ka e dau cakava. Na inaki bibi ni nona uqeta me volai na wase ni iVolatabu qori me vakatakilai kina na Mesaia, me tuberi ira tale ga vua na Kalou. (Luke 24:44; Kala. 3:24) Ni sa vakayacori qori kei na nona basika na Mesaia, o Jiova e lesi koya kei ira nona tisaipeli mera vakatakila na veika eda sa mai kila tu qo me baleti Setani * kei ira na nona ito. E veiganiti kina me vakayagataki Jisu kei ira na lumuti o Jiova mera butuqaqi Setani kei ira na nona ito.—Roma 16:20; Vkta. 17:14; 20:10.

4. Na cava meda kua kina ni lomaleqataka vakasivia na Tevoro?

⁴ Na yapositolo o Pita e vakamacalataki Setani na Tevoro me “laione e tagi,” ia o Joni e vakatokai koya me “gata.” (1 Pita 5:8; Vkta. 12:9) E sega ni vinakati meda lomaleqataka vakasivia na Tevoro, ni vakaiyalayala ga na nona kaukaua. (Wilika Jemesa 4:7.) E tokoni keda o Jiova, Jisu, kei ira na agilosi yalodina, meda vorata kina na keda meca. Ia e vinakati meda kila na isau ni tolu na taro bibi qo: Vakacava na levu ni veivakacalai i Setani? E dau vakacalai keda yadudua vakacava? Vakacava na levu ni nona kaukaua? Nida dikeva na taro qori, eda na veivosakitaka tale ga na ka eda vulica kina.

5, 6. Na cava era sega ni kauta mai kina na matanitu vakatamata na veisau eda vinakata?

⁵ Dua na iwase levu ni agilosi era tomani Setani ena talaidredre. Ni bera na Waluvu, e bacana eso o Setani mera veiyacovi tawadodonu kei ira na yalewa ni vuravura. E vakamacalataka vakaivakatakarakara qori na iVolatabu, ni yarataka na bui ni gata e dua na ikatolu ni kalokalo ni lomalagi ena gauna e kolotaki sobu mai kina, kei na ka e e yaco ena Waluvu. (Vkte. 6:1-4; Juta 6; Vkta. 12:3, 4) Nira vakanadakuya na vuvale ni Kalou na agilosi qori, sa lewai ira o Setani. Era dau vakatubuca, e tauyavutaka tale ga o Setani e dua na matanitu me vakatotomuria kina na Matanitu ni Kalou, e kena tui o koya. Ena nona matanitu, e tuvanaki ira na agilosi mera wasei vakamatanitu, mera iliuliu, mera lewa tale ga na vuravura.—Efeso 6:12.

⁶ E vakayagataka o Setani na nona isoqosoqo me lewai ira kina na matanitu kece vakatamata. E matata vinaka na tikina qori ni a vakaraitaka vei Jisu “na matanitu kece e vuravura” qai kaya: “Au na solia vei iko mo lewa kece qo, me nomu tale ga na kedra lagilagi, ni sa soli vei au, au na solia tale ga vei koya au via solia kina.” (Luke 4:5, 6) Se mani vakacava na sasaga i Setani, e levu na ka vinaka era cakava na matanitu vei ira na lewenivanua. De dua e vinaka na nodra inaki eso era veiliutaki. Ia e sega ni dua na matanitu vakatamata se iliuliu me kauta mai na veisau eda vinakata tu na kawatamata.—Same 146:3, 4; Vkta. 12:12.

7. Na cava eda kaya kina ni sega ni vakayagataka ga o Setani na matanitu, e vakayagataka tale ga na lotu lasu kei na veika vakabisinisi? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

⁷ O Setani kei ira na timoni era vakayagataka tale ga na lotu lasu kei na veika vakabisinisi mera vakacala kina “na vuravura taucoko.” (Vkta. 12:9) E vakayagataka na lotu lasu me vakatetea kina na itukutuku lasu me baleti Jiova. Kena ikuri, e rairai nakita na Tevoro mera guilecava e levu na yaca ni Kalou. (Jere. 23:26, 27) Kena itinitini, era  vakacalai kina na lewenivanua lomadina era nanuma nira qarava dina na Kalou, ia era qarava tiko na timoni. (1 Kor. 10:20; 2 Kor. 11:13-15) E vakatetea tale ga o Setani na itukutuku lasu ena veika vakabisinisi. Kena ivakaraitaki, e vakavulica o vuravura ni sala vinaka duadua me rawati kina na marau oya me qarai na ilavo, me kumuni tale ga na iyau. (Vkai. 18:11) O ira na vakabauta na itukutuku qori era qarava na “iYau,” era sega ni qarava na Kalou. (Maciu 6:24) Toso na gauna, sa vakaruguta na nodra lomana na Kalou na nodra lomana na iyau.—Maciu 13:22; 1 Joni 2:15, 16.

8, 9. (a) Na cava e rua na ka eda vulica me baleti Atama, Ivi, kei ira na agilosi talaidredre? (b) E yaga vakacava na noda kila na levu ni veivakacalai i Setani?

⁸ Eda vulica e rua na ka bibi ena ivakaraitaki i Atama, Ivi, kei ira na agilosi talaidredre. Kena imatai, ni rua tiko na ito, eda na digia ga e dua. Eda na yalodina vei Jiova se da tokoni Setani. (Maciu 7:13) Kena ikarua, ni lekaleka ga na yaga ni ka e vakarautaka o Setani vei ira na tokoni koya. A rawa ni rau lewa ga o Atama kei Ivi na nodrau ivakatagedegede ni ka e vinaka kei na ka e ca, o ira tale ga na timoni era lewa na matanitu vakatamata. (Vkte. 3:22) Ia na ka rau sotava kina e ca sara ni vakatauvatani kei na ka e tukuna o Setani ni rau na rairai rawata kina.—Jope 21:7-17; Kala. 6:7, 8.

⁹ E yaga vakacava na noda kila na levu ni veivakacalai i Setani? E uqeti keda me donu noda rai me baleti ira na veiliutaki, e uqeti keda tale ga ena cakacaka vakavunau. Eda kila ni o Jiova e vinakata meda dokai ira na vakailesilesi ni matanitu. (1 Pita 2:17) E namaka gona meda muria na lawa ni matanitu ke sega ni veisaqasaqa kei na nona ivakatagedegede. (Roma 13:1-4) Ia eda kila ni dodonu meda tawaveitovaki tiko ga, meda kua ni tovaka e dua na isoqosoqo vakapolitiki se tamata. (Joni 17:15, 16; 18:36) Nida kila na ka e saga o Setani me cakava ena yaca i Jiova kei na kena irogorogo, e uqeti keda vakalevu meda vakavulica na ka dina me baleta na noda Kalou. Eda sakitaka nida vakatokai ena yacana da qai vakayagataka nida kila ni yaga sara vakalevu na noda lomani koya mai na kena lomani na ilavo kei na iyau.—Aisea 43:10; 1 Tim. 6:6-10.

10-12. (a) E rawai ira vakacava na agilosi o Setani? (b) Cava eda vulica ena nodra talaidredre e levu na agilosi?

¹⁰ E mana na iwalewale e vakayagataka o Setani me veivakacalai kina. Kena  ivakaraitaki, e vakayagataka na baca me siwati keda meda cakava na lomana. E dau vakarerei keda yadua tale ga meda vakamalumalumu vua.

¹¹ Vakasamataka mada na mana ni baca e rawai ira kina e dua na iwase levu ni agilosi. A rairai dikevi ira toka ena loma ni dua na gauna qai bacani ira mera to vua. Era rawai eso na agilosi ena baca qori nira veiyacovi tawadodonu kei ira na yalewa qai basika kina e dua na mataqali kawa e kaukaua na nodra ivakarau. (Vkte. 6:1-4) De dua a temaki ira na agilosi talaidredre o Setani mera veiyacovi tawadodonu, e yalataka tale ga mera lewa na kawatamata. Kena irairai ni nona inaki me tarova nona tadu mai na ‘kawa ni yalewa’ a yalataki. (Vkte. 3:15) Se mani cava e yaco, e vakaseva o Jiova na lalawa kece qori ena Waluvu, e tagutuvi kina na sasaga i Setani kei ira na agilosi talaidredre ena gauna ya.

¹² Na cava eda vulica ena ka e yaco qori? Meda kua ni vakalecalecava na veirawai ni veiyacovi tawadodonu, se na rerevaki ni nanumi keda ga. Dua na gauna balavu na nodra veiqaravi tu ena mata ni Kalou na agilosi era tokoni Setani. Ia nira tiko ena vanua totoka ya, levu era bucina na gagadre ca qai vakawakana. Nikua, sa rairai vakayabaki noda veiqaravi tiko ena isoqosoqo i Jiova e vuravura. Ia e rawa nida bucina na gagadre ca ena vanua savasava qori. (1 Kor. 10:12) E bibi gona meda dikeva wasoma na lomada, meda cata na vakanananu ca da qai cavuraka na dokadoka!—Kala. 5:26; wilika Kolosa 3:5.

13. Na cava e dua tale na baca mana e vakayagataka o Setani, eda na qaqarauni vakacava?

¹³ E dua tale na baca mana e vakayagataka o Setani, oya meda via kila na vakatevoro. Nikua, e uqeta tale ga qori ena lotu lasu kei na buturara ni veivakamarautaki. E vakabulabulataki tale ga ena iyaloyalo, qito ena vidio se kompiuta, kei na so tale na tabana ni vakauitukutuku. Eda na qaqarauni vakacava meda kua ni rawai ena baca qori? Eda sega ni namaka me vakarautaka vakamatailalai na isoqosoqo i Jiova na ka ni veivakamarautaki e veiganiti kei na kena e sega. E vinakati meda vakavulica na noda lewaeloma yadua me salavata kei na ivakatagedegede ni Kalou. (Iper. 5:14) Ia eda na vakatulewa vinaka nida muria na ivakasala ni yapositolo o Paula “me kua ni veivakaisini” na noda lomana na Kalou. (Roma 12:9) Eda rawa ni taroga: ‘E laurai ena ka ni veivakamarautaki au digia niu veivakaisini tiko? Ke raica noqu vuli iVolatabu se  o ira noqu veisikovi lesu na ka ni veivakamarautaki au digia, vakacava era na kaya niu sega ni cakava na ka au vunautaka tiko?’ Na levu ga ni kena salavata na noda vosa kei na noda ivalavala, ena dredre nida coko ena dai nei Setani.—1 Joni 3:18.

14. E dau vakarerei keda vakacava o Setani, eda na vosota vakacava?

¹⁴ Me ikuri ni nona bacani keda o Setani, e saga tale ga me dau vakarerei keda meda kua ni yalodina vei Jiova. Kena ivakaraitaki, e uqeti ira na veimatanitu mera vakatabuya na noda cakacaka vakavunau. Se rawa ni uqeti ira totolo o ira eda cakacaka vata se vuli vata mera vakalialiai keda nida muria na ivakatagedegede savasava ena iVolatabu. (1 Pita 4:4) E rawa tale ga ni uqeti ira na lewe ni noda vuvale e vinaka na nodra inaki mera tarova na noda tiko ena soqoni. (Maciu 10:36) Eda na vosota vakacava? Dua, meda namaka na veivakatovolei va qori, nida vala tiko kei Setani. (Vkta. 2:10; 12:17) Dua tale, e bibi meda kila na nona inaki, ni tukuna nida na qaravi Jiova tiko ga ena gauna vinaka. Ia nida vakatovolei, eda na vakanadakuya na Kalou. (Jope 1:9-11; 2:4, 5) Kena ilutua, e bibi meda nuitaka na veivakaukauataki i Jiova meda vosota. Nanuma tiko, ni na sega ni biuti keda.—Iper. 13:5.

15. Vakacava e rawa ni vakasaurarataki keda o Setani meda cakava na ka eda cata? Vakamacalataka.

¹⁵ E sega ni rawa ni vakasaurarataki keda o Setani meda cakava na ka eda cata. (Jeme. 1:14) E levu nikua era tokona na inaki i Setani ena nodra lecaika. Ia nira vulica na ka dina, era vakatulewataka yadudua o cei mera qarava. (Caka. 3:17; 17:30) Nida vakadeitaka meda cakava na loma ni Kalou, ena dredre ni rawai keda o Setani meda tawayalodina.—Jope 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Na cava tale e sega ni cakava rawa o Setani kei ira na timoni? (b) Cava meda kua kina ni rere ni masu vakadomoilevu vei Jiova?

¹⁶ Eso tale na ka e sega ni cakava rawa o Setani kei ira na timoni. Kena ivakaraitaki, e sega ni vakamacalataki ena iVolatabu ni rawa ni kila na noda vakasama kei na lomada. Qori na ka e rawa ni rau cakava o Jiova kei Jisu. (1 Sam. 16:7; Mari. 2:8) Ia vakacava nida vosa se masu vakadomoilevu? Eda leqataka ni rawa ni rogoca na Tevoro se o ira na timoni ra qai cakava e dua na ka? Sega. Na vuna? Eda sega ni lomaleqa ni cakava na ka vinaka ena noda veiqaravi nida leqataka ni raici keda na Tevoro. E va tale ga qori na noda masu vakadomoilevu, eda sega ni leqataka ni na rogoci keda na Tevoro. E volai ena iVolatabu na nodra ivakaraitaki e levu na dauveiqaravi ni Kalou era masu vakadomoilevu, ia e sega ni tukuni nira lomaleqataka ni na rogoci ira na Tevoro. (1 Tui 8:22, 23; Joni 11:41, 42; Caka. 4:23, 24) Ke da saga ena noda vinaka kece me salavata kei na loma ni Kalou na noda vosa kei na noda ivalavala, eda nuidei ni o Jiova ena sega ni vakatara na Tevoro me vakaleqai keda.—Wilika Same 34:7.

¹⁷ E vinakati meda kila na keda meca, ia meda kua ni rerevaki koya. Ena veitokoni ga i Jiova eda rawa ni vakamalumalumutaki Setani. (1 Joni 2:14) Ke da vorati koya, ena dro tani vei keda. (Jeme. 4:7; 1 Pita 5:9) O Setani e dau taketetaki ira tale ga na itabagone. Na cava mera cakava mera vorata kina na Tevoro? Ena veivosakitaki qori ena ulutaga e tarava.