1. Τι αποκάλυψε ο Ιεχωβά για τον εχθρό μας στην Εδέμ;

Ο ΑΔΑΜ αναμφίβολα γνώριζε ότι τα φίδια δεν μιλούν. Μπορεί λοιπόν να κατάλαβε ότι ένα πνευματικό πλάσμα είχε μιλήσει στην Εύα μέσω του φιδιού. (Γέν. 3:1-6) Ο Αδάμ και η Εύα ουσιαστικά δεν ήξεραν τίποτα για αυτό το πνεύμα. Ωστόσο, ο Αδάμ επέλεξε συνειδητά να στρέψει τα νώτα στον στοργικό ουράνιο Πατέρα του και να ακολουθήσει εκείνον τον άγνωστο ενεργώντας ενάντια στο θέλημα του Θεού. (1 Τιμ. 2:14) Αμέσως, ο Ιεχωβά άρχισε να αποκαλύπτει πληροφορίες για τον εχθρό που είχε διαφθείρει τον Αδάμ και την Εύα, ενώ υποσχέθηκε ότι αυτός ο πονηρός τελικά θα καταστρεφόταν. Αλλά ο Ιεχωβά έδωσε επίσης την προειδοποίηση ότι, για κάποιο διάστημα, το πνευματικό πλάσμα που μίλησε μέσω του φιδιού θα είχε τη δύναμη να εναντιώνεται σε εκείνους που αγαπούν τον Θεό.​—Γέν. 3:15.

2, 3. Από ό,τι φαίνεται, γιατί δεν ειπώθηκαν πολλά για τον Σατανά προτού έρθει ο Μεσσίας;

² Ο Ιεχωβά, ενεργώντας σοφά, δεν μας έχει πει ποτέ το προσωπικό όνομα του αγγελικού γιου που στασίασε εναντίον του. * Επέλεξε δε να μην αποκαλύψει ούτε καν το περιγραφικό όνομα εκείνου του εχθρού παρά μόνο 2.500 περίπου χρόνια μετά τον αρχικό στασιασμό. (Ιώβ 1:6) Μάλιστα μόνο τρία βιβλία των Εβραϊκών Γραφών, τα βιβλία 1 Χρονικών, Ιώβ και Ζαχαρίας, αναφέρουν το όνομα Σατανάς, που σημαίνει «ανθιστάμενος». Γιατί δεν ειπώθηκαν πολλά για τον εχθρό μας πριν από τον ερχομό του Μεσσία;

³ Από ό,τι φαίνεται, ο Ιεχωβά δεν ήθελε να δώσει υπερβολική προβολή στον Σατανά αφιερώνοντας μεγάλα τμήματα των Εβραϊκών Γραφών σε περιγραφές της προσωπικότητάς του και της δράσης του. Ο κύριος σκοπός για τον οποίο ο Ιεχωβά ενέπνευσε τη συγγραφή του εν λόγω τμήματος των Γραφών ήταν για να προσδιοριστεί η ταυτότητα του Μεσσία και να οδηγηθεί σε αυτόν ο λαός του Θεού. (Λουκ. 24:44· Γαλ. 3:24) Όταν αυτό επιτελέστηκε και ο Μεσσίας εμφανίστηκε, ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε εκείνον και τους μαθητές του για να αποκαλύψει πολλά από αυτά που ξέρουμε για τον Σατανά και τους αγγέλους που τον ακολούθησαν. * Αυτό είναι κατάλληλο, καθώς ο Ιεχωβά θα χρησιμοποιήσει τον Ιησού και τους χρισμένους συγκυβερνήτες του για να συντρίψουν τον Σατανά και τους ακολούθους του.​—Ρωμ. 16:20· Αποκ. 17:14· 20:10.

4. Γιατί δεν πρέπει να μας προξενεί υπερβολική ανησυχία ο Διάβολος;

⁴ Ο απόστολος Πέτρος περιγράφει τον Σατανά τον Διάβολο ως «λιοντάρι που βρυχιέται» και ο Ιωάννης τον αποκαλεί «φίδι» και “δράκοντα”. (1 Πέτρ. 5:8· Αποκ. 12:9) Αλλά δεν χρειάζεται να μας προξενεί υπερβολική ανησυχία ο Διάβολος, διότι η δύναμή του είναι περιορισμένη. (Διαβάστε Ιακώβου 4:7) Μας στηρίζουν ο Ιεχωβά, ο Ιησούς και οι πιστοί άγγελοι. Με τη δική τους βοήθεια, μπορούμε να αντισταθούμε στον εχθρό μας. Εντούτοις, χρειάζεται να απαντήσουμε σε τρία βασικά ερωτήματα: Μέχρι πού φτάνει η επιρροή του Σατανά; Πώς προσπαθεί να ασκήσει την επιρροή του σε μεμονωμένα άτομα; Και ποια είναι τα όρια της δύναμής του; Καθώς εξετάζουμε αυτά τα ερωτήματα, θα δούμε επίσης ποια διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε.

5, 6. Γιατί δεν μπορούν οι ανθρώπινες κυβερνήσεις να πραγματοποιήσουν τις αλλαγές που χρειάζεται περισσότερο η ανθρωπότητα;

⁵ Ένας υπολογίσιμος αριθμός αγγέλων ακολούθησε τον Σατανά στον στασιασμό του. Πριν από τον Κατακλυσμό, ο Σατανάς δελέασε τουλάχιστον κάποιους από αυτούς ώστε να έχουν ανήθικες σχέσεις με τις κόρες των ανθρώπων. Η Γραφή αποκαλύπτει αυτή την αλήθεια απεικονίζοντας συμβολικά τον δράκοντα να σέρνει μαζί του στην πτώση του το ένα τρίτο των άστρων του ουρανού. (Γέν. 6:1-4· Ιούδα 6· Αποκ. 12:3, 4) Όταν εκείνοι οι άγγελοι εγκατέλειψαν την οικογένεια του Θεού, έθεσαν τον εαυτό τους υπό τον έλεγχο του Σατανά. Αυτοί οι στασιαστές όμως δεν αποτελούν απλώς έναν όχλο ταραχοποιών. Ο Σατανάς έχει συγκροτήσει μια απομίμηση της Βασιλείας του Θεού, με τον ίδιο ως βασιλιά. Στο αόρατο βασίλειο, ο Σατανάς έχει οργανώσει τους δαίμονες σε κυβερνήσεις, τους έχει δώσει εξουσία και τους έχει κάνει κοσμοκράτορες.​—Εφεσ. 6:12.

⁶ Μέσω της πνευματικής του οργάνωσης, ο Σατανάς ασκεί εξουσία σε όλες τις ανθρώπινες κυβερνήσεις. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα όταν έδειξε στον Ιησού «όλα τα βασίλεια της κατοικημένης γης» και του είπε: «Θα σου δώσω όλη αυτή την εξουσία και τη δόξα τους, επειδή έχει παραδοθεί σε εμένα, και τη δίνω σε όποιον θέλω». (Λουκ. 4:5, 6) Παρά την κακή επιρροή του Σατανά, πολλές κυβερνήσεις κάνουν κάποια καλά πράγματα για τους πολίτες τους. Και ορισμένοι ηγέτες ως άτομα μπορεί να έχουν ευγενείς προθέσεις. Αλλά καμιά ανθρώπινη κυβέρνηση και κανένας ηγέτης ως άτομο δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν τις αλλαγές που χρειάζεται περισσότερο η ανθρωπότητα.​—Ψαλμ. 146:3, 4· Αποκ. 12:12.

7. Πώς χρησιμοποιεί ο Σατανάς όχι μόνο τις κυβερνήσεις αλλά και την ψεύτικη θρησκεία και το εμπορικό σύστημα; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

⁷ Εκτός από τις κυβερνήσεις, ο Σατανάς και οι δαίμονες χρησιμοποιούν επίσης την ψεύτικη θρησκεία και το εμπορικό σύστημα για να παροδηγούν «ολόκληρη την κατοικημένη γη». (Αποκ. 12:9) Μέσω της ψεύτικης θρησκείας, ο Σατανάς διαδίδει ψέματα για τον Ιεχωβά. Επιπλέον, φαίνεται πως ο Διάβολος είναι αποφασισμένος να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να ξεχάσουν το όνομα του Θεού. (Ιερ. 23:26, 27) Ως αποτέλεσμα, ειλικρινή άτομα που πιστεύουν ότι λατρεύουν τον Θεό έχουν εξαπατηθεί και λατρεύουν δαίμονες. (1 Κορ. 10:20· 2 Κορ. 11:13-15) Ο Σατανάς διαδίδει επίσης ψέματα μέσω του εμπορικού συστήματος. Λόγου χάρη, αυτό το σύστημα πολλές φορές διδάσκει τους ανθρώπους ότι ο καλύτερος δρόμος για την ευτυχία είναι το κυνήγι του χρήματος και η συσσώρευση αποκτημάτων. (Παρ. 18:11) Όσοι πιστεύουν αυτό το ψέμα σπαταλούν τη ζωή τους υπηρετώντας «τον Πλούτο» και όχι τον Θεό. (Ματθ. 6:24) Τελικά, η αγάπη τους για τα υλικά πράγματα μπορεί να πνίξει όποια αγάπη είχαν για τον Θεό.​—Ματθ. 13:22· 1 Ιωάν. 2:15, 16.

8, 9. (α) Ποια δύο διδάγματα μπορούμε να πάρουμε από τις αφηγήσεις για τον Αδάμ, την Εύα και τους στασιαστικούς αγγέλους; (β) Ποιο πλεονέκτημα έχουμε χάρη στο ότι ξέρουμε μέχρι πού φτάνει η επιρροή του Σατανά;

⁸ Το παράδειγμα του Αδάμ, της Εύας και των στασιαστικών αγγέλων μάς δίνει τουλάχιστον δύο σημαντικά διδάγματα. Πρώτον, υπάρχουν μόνο δύο παρατάξεις, και πρέπει να επιλέξουμε τη μία. Είτε παραμένουμε όσιοι στον Ιεχωβά είτε παίρνουμε θέση στο στρατόπεδο του Σατανά. (Ματθ. 7:13) Δεύτερον, τα οφέλη που αποκομίζουν όσοι τάσσονται με τον Σατανά είναι περιορισμένα. Στον Αδάμ και στην Εύα δόθηκε η ευκαιρία να θέσουν δικούς τους κανόνες για το καλό και το κακό, ενώ οι δαίμονες απέκτησαν κάποια επιρροή πάνω στις ανθρώπινες κυβερνήσεις. (Γέν. 3:22) Αλλά το τίμημα πάντα υπερβαίνει οποιαδήποτε φαινομενικά οφέλη ίσως προσφέρει ο Σατανάς.​—Ιώβ 21:7-17· Γαλ. 6:7, 8.

⁹ Ποιο πλεονέκτημα έχουμε χάρη στο ότι ξέρουμε μέχρι πού φτάνει η επιρροή του Σατανά; Αυτή η γνώση μάς βοηθάει να διατηρούμε ισορροπημένη άποψη για τις κοσμικές εξουσίες και μας δίνει ώθηση στο έργο μαρτυρίας. Αντιλαμβανόμαστε ότι ο Ιεχωβά θέλει να σεβόμαστε τις κυβερνητικές αρχές. (1 Πέτρ. 2:17) Αναμένει επίσης να υπακούμε στους νόμους των ανθρώπινων κυβερνήσεων όταν αυτοί οι νόμοι δεν συγκρούονται με τους κανόνες του. (Ρωμ. 13:1-4) Καταλαβαίνουμε όμως ότι πρέπει να παραμένουμε ουδέτεροι, χωρίς ποτέ να ευνοούμε ένα κόμμα ή έναν ανθρώπινο ηγέτη έναντι κάποιου άλλου. (Ιωάν. 17:15, 16· 18:36) Επειδή βλέπουμε τι προσπαθεί να κάνει ο Σατανάς στην υπόληψη και στο όνομα του Ιεχωβά, υποκινούμαστε ακόμα περισσότερο να διδάσκουμε στους άλλους την αλήθεια για τον Θεό μας. Είμαστε περήφανοι που φέρουμε και χρησιμοποιούμε το όνομά του, και ξέρουμε ότι η αγάπη μας για αυτόν είναι πολύ πιο ανταμειφτική από την αγάπη για το χρήμα ή για τα αποκτήματα.​—Ησ. 43:10· 1 Τιμ. 6:6-10.

10-12. (α) Πώς χρησιμοποίησε πιθανότατα ο Σατανάς δόλωμα για να παγιδέψει τους αγγελικούς του αδελφούς; (β) Ποια διδάγματα παίρνουμε από την πτώση πολλών αγγέλων;

¹⁰ Ο Σατανάς χρησιμοποιεί αποτελεσματικές μεθόδους για να επηρεάσει μεμονωμένα άτομα. Για παράδειγμα, χρησιμοποιεί δολώματα για να δελεάσει τους άλλους και να ενεργήσουν όπως θέλει εκείνος. Επίσης, προσπαθεί να τους εκφοβίσει για να υποταχθούν.

¹¹ Σκεφτείτε πόσο αποτελεσματικά χρησιμοποίησε ο Σατανάς δόλωμα για να παγιδέψει πολλούς από τους αγγελικούς αδελφούς του. Προφανώς τους παρατηρούσε για αρκετό καιρό προτού τους δελεάσει ώστε να πάρουν το μέρος του. Όταν τουλάχιστον κάποιοι από αυτούς τους αγγέλους κατάπιαν το δόλωμα και είχαν ανήθικες σχέσεις με γυναίκες, έφεραν σε ύπαρξη ένα υβριδικό γένος που κυριάρχησε στην ανθρωπότητα. (Γέν. 6:1-4) Εκτός από την ευκαιρία για αθέμιτο σεξ, ο Σατανάς ίσως χρησιμοποίησε ως δέλεαρ και την υπόσχεση ότι θα εξουσίαζαν την ανθρωπότητα. Ο σκοπός του ίσως ήταν να εμποδίσει τον ερχομό του υποσχεμένου “απογόνου της γυναίκας”. (Γέν. 3:15) Όπως και αν είχαν τα πράγματα, ο Ιεχωβά έβαλε τέλος σε όλα εκείνα τα σχέδια με τον Κατακλυσμό. Αυτή η κίνηση ανέτρεψε τις προσπάθειες του Σατανά και των στασιαστικών αγγέλων εκείνον τον καιρό.

¹² Ποια διδάγματα παίρνουμε από αυτό το περιστατικό; Ποτέ μην υποτιμάτε το δέλεαρ της ανηθικότητας ή τον κίνδυνο του εγωισμού. Οι άγγελοι που ακολούθησαν τον Σατανά είχαν υπηρετήσει επί αμέτρητους αιώνες στην παρουσία του ίδιου του Θεού. Αλλά ακόμα και σε ένα τόσο καλό περιβάλλον, πολλοί επέτρεψαν να ριζώσουν και να αναπτυχθούν μέσα τους κακές επιθυμίες. Παρόμοια, μπορεί και εμείς να έχουμε υπηρετήσει επί δεκαετίες στο επίγειο τμήμα της οργάνωσης του Θεού. Αλλά ακόμα και σε αυτό το πνευματικά καθαρό περιβάλλον μπορούν να ριζώσουν μέσα μας ακάθαρτες επιθυμίες. (1 Κορ. 10:12) Πόσο σημαντικό είναι να εξετάζουμε διαρκώς την καρδιά μας, να απορρίπτουμε τις ανήθικες σκέψεις και να καταπνίγουμε τη νοσηρή υπερηφάνεια!​—Γαλ. 5:26· διαβάστε Κολοσσαείς 3:5.

13. Ποιο είναι ένα άλλο αποτελεσματικό δόλωμα που χρησιμοποιεί ο Σατανάς, και πώς μπορούμε να το αποφύγουμε;

¹³ Ένα άλλο αποτελεσματικό δόλωμα που χρησιμοποιεί ο Σατανάς είναι η περιέργεια για τον αποκρυφισμό. Σήμερα, προωθεί το ενδιαφέρον για τους δαίμονες όχι μόνο μέσω της ψεύτικης θρησκείας αλλά και μέσω της βιομηχανίας της διασκέδασης. Ταινίες, ηλεκτρονικά παιχνίδια και άλλα μέσα κάνουν τον πνευματισμό να φαντάζει συναρπαστικός. Πώς μπορούμε να αποφύγουμε αυτή την παγίδα; Δεν πρέπει να αναμένουμε από την οργάνωση του Θεού να εκδίδει έναν κατάλογο με αποδεκτές και απαράδεκτες μορφές ψυχαγωγίας. Ο καθένας μας χρειάζεται να εκπαιδεύει τη δική του συνείδηση ώστε να εναρμονίζεται με τους κανόνες του Θεού. (Εβρ. 5:14) Ωστόσο, θα κάνουμε σοφές επιλογές αν εφαρμόζουμε τη θεόπνευστη συμβουλή του αποστόλου Παύλου να είναι η αγάπη μας για τον Θεό «ανυπόκριτη». (Ρωμ. 12:9) Ας αναρωτηθούμε: “Μήπως η ψυχαγωγία που επιλέγω δίνει την εντύπωση ότι είμαι υποκριτής; Αν οι σπουδαστές μου ή τα άτομα που επισκέπτομαι δουν τις επιλογές μου, θα συμπεράνουν ότι εφαρμόζω όσα κηρύττω;” Όσο περισσότερο εναρμονίζονται τα λόγια μας με τις πράξεις μας, τόσο λιγότερο θα κινδυνεύουμε να πιαστούμε στις παγίδες του Σατανά.​—1 Ιωάν. 3:18.

14. Πώς ίσως προσπαθήσει ο Σατανάς να μας εκφοβίσει, και πώς μπορούμε να αντεπεξέλθουμε;

¹⁴ Εκτός του ότι χρησιμοποιεί δολώματα, ο Σατανάς προσπαθεί να μας εκφοβίσει ώστε να συμβιβάσουμε την οσιότητά μας στον Ιεχωβά. Λόγου χάρη, μπορεί να κατευθύνει ύπουλα τις κυβερνήσεις ώστε να απαγορεύσουν το έργο κηρύγματος. Ή μπορεί να ωθεί τους συναδέλφους ή τους συμμαθητές μας να μας χλευάζουν επειδή θέλουμε να ζούμε σύμφωνα με τους ηθικούς κανόνες της Γραφής. (1 Πέτρ. 4:4) Θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει καλοπροαίρετους συγγενείς ώστε να μας εμποδίζουν να πηγαίνουμε στις συναθροίσεις. (Ματθ. 10:36) Πώς μπορούμε να αντεπεξέλθουμε; Κατ’ αρχάς, πρέπει να αναμένουμε αυτή την κατά μέτωπο επίθεση​—ο Σατανάς διεξάγει πόλεμο εναντίον μας. (Αποκ. 2:10· 12:17) Επίσης, χρειάζεται να βλέπουμε το μεγαλύτερο ζήτημα που κρύβεται πίσω από τέτοια περιστατικά​—ο Σατανάς ισχυρίζεται ότι υπηρετούμε τον Ιεχωβά μόνο όταν αυτό είναι βολικό. Λέει ότι, αν υποστούμε πίεση, θα στρέψουμε τα νώτα μας στον Θεό. (Ιώβ 1:9-11· 2:4, 5) Τέλος, πρέπει να στηριζόμαστε στον Ιεχωβά για να μας δώσει δύναμη να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα. Να θυμάστε ότι εκείνος ποτέ δεν θα μας εγκαταλείψει.​—Εβρ. 13:5.

15. Μπορεί ο Σατανάς να μας εξαναγκάσει να ενεργήσουμε παρά τη θέλησή μας; Εξηγήστε.

¹⁵ Ο Σατανάς δεν μπορεί να εξαναγκάσει τους ανθρώπους να ενεργήσουν παρά τη θέλησή τους. (Ιακ. 1:14) Πολλοί ενεργούν σύμφωνα με τον σκοπό του λόγω άγνοιας. Αλλά όταν μαθαίνουν την αλήθεια, ο καθένας τους επιλέγει ποιον θα υπηρετεί. (Πράξ. 3:17· 17:30) Αν είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε το θέλημα του Θεού, ο Σατανάς δεν μπορεί να κάνει απολύτως τίποτα για να διαρρήξει την ακεραιότητά μας.​—Ιώβ 2:3· 27:5.

16, 17. (α) Ποιους άλλους περιορισμούς έχουν ο Σατανάς και οι δαίμονες; (β) Γιατί δεν πρέπει να φοβόμαστε να προσευχηθούμε μεγαλόφωνα στον Ιεχωβά;

¹⁶ Ο Σατανάς και οι δαίμονες έχουν και άλλους περιορισμούς. Λόγου χάρη, στη Γραφή δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι μπορούν να διαβάσουν τον νου ή την καρδιά κάποιου. Μόνο για τον Ιεχωβά και τον Ιησού αναφέρεται ότι έχουν αυτή την ικανότητα. (1 Σαμ. 16:7· Μάρκ. 2:8) Τι γίνεται όμως όταν μιλάμε ή προσευχόμαστε μεγαλόφωνα; Υπάρχει λόγος να φοβόμαστε ότι ο Διάβολος ή οι δαίμονες θα ακούσουν τις προσευχές μας και θα χρησιμοποιήσουν όσα μάθουν για να μας επιτεθούν; Η απάντηση είναι όχι. Γιατί; Σκεφτείτε: Δεν φοβόμαστε να κάνουμε καλά έργα στην υπηρεσία του Ιεχωβά απλώς επειδή μπορεί να μας δει ο Διάβολος. Αντίστοιχα, δεν πρέπει να φοβόμαστε να προσευχηθούμε μεγαλόφωνα απλώς επειδή μπορεί να μας ακούσει ο Διάβολος. Μάλιστα η Γραφή περιέχει πολλά παραδείγματα υπηρετών του Θεού που προσευχήθηκαν μεγαλόφωνα και τίποτα δεν δείχνει ότι φοβούνταν μην τους ακούσει ο Διάβολος. (1 Βασ. 8:22, 23· Ιωάν. 11:41, 42· Πράξ. 4:23, 24) Αν κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας ώστε να εναρμονίζονται τα λόγια μας και οι πράξεις μας με το θέλημα του Θεού, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά δεν θα επιτρέψει στον Διάβολο να μας προξενήσει μόνιμη βλάβη.​—Διαβάστε Ψαλμός 34:7.

¹⁷ Χρειάζεται να γνωρίσουμε τον εχθρό μας, αλλά δεν χρειάζεται να νιώθουμε τρόμο για αυτόν. Με τη βοήθεια του Ιεχωβά, ακόμα και ατελείς άνθρωποι μπορούν να νικήσουν τον Σατανά. (1 Ιωάν. 2:14) Αν του εναντιωθούμε, θα φύγει από εμάς. (Ιακ. 4:7· 1 Πέτρ. 5:9) Οι νεαροί φαίνεται ότι αποτελούν ειδικό στόχο του Σατανά. Ποια συγκεκριμένα πράγματα μπορούν να κάνουν για να μείνουν σταθεροί ενάντια στον Διάβολο; Θα δούμε την απάντηση στο επόμενο άρθρο.