1. Ta Eden, anni i kinagi ni Jehova meyannung ta kalabattam?

SIGURADU nga ammu ni Adan nga ari makabida i serpiente ira. Yatutta nassuspetsa nakuan yayya nga egga i espiritu nga naparatu nga nakiyuvovug kani Eva gukaban na iraw. (Gen. 3:1-6) Maggi awan tu ammu da Adan anni Eva tatun nga espiritu. Maski nu kunna, sinadya ni Adan nga pilian nga pallikuran i meddu nga nelangitan nga Yamana anna sumali taw nga arianna kilala nga mangontra ta uray na Dios. (1 Tim. 2:14) Insigida nga nakkagi si Jehova tu informasion meyannung taw nga kalaban nga namattagaruli kada Adan anni Eva anna nipromesana nga madaral gabbalaman yayya. Ngem nangabiso gapa si Jehova nga mapamavulunan yaw nga espiritu nga naparatu gukaban na serpiente nga mapeggan tu pakapangngua tapenu kontran danuri mangaya ta Dios.​—Gen. 3:15.

2, 3. Ngatta ta baddi laman i nakagi meyannung kani Satanas nige zimittal na Mesias?

² Megafu ta masirib si Jehova, arianna kinagi nittam i personal nga ngagan natun nga espiritu nga naparatu nga narrebelde kontra sa. * Ari gapa nga kinagi na Dios maski i kebalinan na ngagan natun nga kalaban 2,500 dagun kabalin na ollu nga rebelyon.  (Job 1:6) Kakuruganna, tallu laman nga libru ta Hebreo nga Katurakan nga mabibbig i Satanas, ta 1 Cronicas, Job, anna Zacarias, nga kebalinanna ay “Kumokkontra.” Ngatta baddi laman i nakagi meyannung ta kalabattam nige na paddattal na Mesias?

³ Ari kayà ni Jehova nga iddan si Satanas tu ari mepangngo nga kinaprominente gukaban na pangitura tu aru nga informasion ta Hebreo nga Katurakan meyannung sa anna ta aktibidadna. I primeru nga gakkag ni Jehova tapenu metura yatun nga parte na Katurakan ay tapenu makilala i Mesias anna iyaranni yayya ta totolay na Dios. (Luc. 24:44; Gal. 3:24) Turi ta netuppal ngana yatun anna zimittal ngana i Mesias, inusa yayya ni Jehova anna i disipulosna tapenu mas makilala tam paga si Satanas tuange ta angheles nga nevulu sa. * Mepangngo laman yatun megafu ta usan ni Jehova si Jesus anna i makipammaguray sa nga nazelugan ira tapenu marakkimakkan i ulu ni Satanas kunne na gapa ta tumuttul sa.​—Roma 16:20; Nep. 17:14; 20:10.

4. Ngatta ta ariattam kuruga mavurung nu meyannung ta Diablo?

⁴ Dineskriba ni apostol Pedro si Satanas nga Diablo nga kunna “mangngana-nganangngar nga leon,” anna inagalan gapa yayya ni Juan nga “iraw” anna “dragon.” (1 Ped. 5:8; Nep. 12:9) Ngem awan tu rason tapenu kuruga kavurungan i meyannung ta Diablo megafu ta limitadu i pakapangnguana. (Bibbigan i Santiago 4:7.) Suportan ittam ni Jehova, ni Jesus, anna na matalo ira nga anghel. Gukaban na uffudda, malabanattam i kalabattam. Ngem, mawag tam lagapa mammuan i tabbag ta tallu nga importante nga pakkiavu: Kunnasi kalawa i influwensia ni Satanas? Kunnasina usan yatun nga influwensia ta totolay? Anni i limitasion na pakapangnguana? Durante nga paguruvovugattam yaw ira nga pakkiavu, ikonsidera tam gapa nu anni i mala tam ira nga leksion.

5, 6. Ngatta ari makerattal i gobiernu na tolay tu panguloli nga talaga kawagan na sakupna?

⁵ Aru nga anghel i nevulu ta rebelyon ni Satanas. Nige na Delubio, sinenta ni Satanas i karuan nira tapenu mapeggan tu imoral nga relasion ta babbay nga totolay. Pinakurug yaw na Biblia gukaban na simboliko nga pangideskriba ta dragon nga inarapana i pakkatallu na bitu-bitun ta langi. (Gen. 6:1-4; Jud. 6; Nep. 12:3, 4) Turi ta pinanawan danatun nga anghel i familia na Dios, nappakontrol ira kani Satanas. Ngem ari laman nga grupo na mamanggulu danaw nga rebelde. Egga gapa pappatulan nga nipataddag ni Satanas nga gittana Pappatulan na Dios, nu sitaw yayya i patul. Ariattam masingan yatun, ngem niddanna i demonio ira tu autoridad, anna pinabbalinna ira nga mammaguray ta interu mundo.​—Efe. 6:12.

⁶ Gukaban na organisasion na espiritu ni Satanas, usanna i autoridadna ta ngamin nga gobiernu na totolay. Napakurug yatun turi ta nipasingan ni Satanas kani Jesus “ngamin i pappatulan ta utun na davvun” anna kinagina: “Iddat-taka ta pakapangngua nira ngamin anna iyawa ku nikaw ngamin i egga nira nga kukua. Ta neyawa ngamin danatun niakan, ay awayyà ira nga iyawa ta sinni laman nga ikaya ku.” (Luc. 4:5, 6) Maski marake i influwensia ni Satanas, egga gapa ira gobiernu nga makasta i pammagureda ta sakupda. Egga gapa mammaguray ira nga marenu i intensiodda. Ngem awan tu gobiernu na totolay onu indibidual nga mammaguray nga makawayya nga mangirattal tu panguli nga talaga kawagan na totolay.​—Sal. 146:3, 4; Nep. 12:12.

7. Kunnasi usan ni Satanas ari laman i gobiernu ira, nu ari, maski i falsu nga relihion anna i komersialismo? (Innan i letratu ta gafu na artikulo.)

⁷ Ari laman tu gobiernu i usan ni Satanas anna na demoniona ira, nu ari, i falsu gapa nga relihion anna i komersialismo nga mangilogo ta “tanga-ravvunan.” (Nep. 12:9)  Gukaban na falsu nga relihion, mamala-palattuag tu kinaladdug ira meyannung kani Jehova si Satanas. Determinadu gapa i Diablo nga kattaman na mas aru nga totolay adde ta posible i ngagan na Dios. (Jer. 23:26, 27) Megafu tatun, egga danuri sinsero nga abboda nga dayawadda i Dios ngem nelogo gabba ira nga dayawan i demonio ira. (1 Cor. 10:20; 2 Cor. 11:13-15) Ipagaram gapa ni Satanas i kinaladdug gukaban na pangusa tu komersialismo. Angngariganna, maruddu nga ituddu naw nga sistema nga i kapianan tapenu makapagayayya ay i pappursigi ta kinariku anna ta aru nga pakkukua. (Prov. 18:11) Danuri mangurug taw nga kinaladdug ay usadda i interu nga pattoleda nga masserbi ta “kuartu” imbes nga ta Dios. (Mat. 6:24) Sonu kua, i ayada ta kuartu ay makagurun ta anni laman nga ayada ta Dios.​—Mat. 13:22; 1 Juan 2:15, 16.

8, 9. (a) Anni nga dua nga leksion i mala tam ta rekord meyannung kani Adan, Eva, anna ta rebelyoso ira nga anghel? (b) Anni i bentaha tam ta pakannammu ta kalawa na influwensia ni Satanas?

⁸ Dua nga importante nga punto i ituddu nittam na angngarigan da Adan, Eva, anna na rebelyoso ira nga anghel. Ollu, egga laman i dua nga pappilian, anna tadday laman i awayya tam nga pilian. Mattalupaddian nga matalo kani Jehova onu piliattam nga suportan si Satanas. (Mat. 7:13) Mekadua, limitadu laman i benefisio danuri mevulu kani Satanas. Napeggan tu oportunidad da Adan anni Eva nga mangipay tu sarilida nga estandarte nu anni i matunung anna nu anni i marake, anna egga gapa i influwensia na demonio ira ta gobiernu na totolay. (Gen. 3:22) Ngem, kanayun nga dakal i perwisiu anne ta gittana benefisio ira nga iyawa ni Satanas.​—Job 21:7-17; Gal. 6:7, 8.

⁹ Anni nga bentaha i mala tam ta pakannammu ta kalawa na influwensia ni Satanas? Mapeggan ittam tu balanse nga pagimamma ta sekular ira nga autoridad anna paguyuanna ittam nga mallayyagayya. Malippawa tam nga kayà ni Jehova nga ikakua tam i autoridad ira na gobiernu. (1 Ped. 2:17) Ekspektanna gapa nga makimoray ittam ta dorob na gobiernu na tolay durante nga ari mekontra i dorob danaw ta estandartena. (Roma 13:1-4) Ngem ammu tam gapa nga mawag nga neutral ittam, nga ariattam faboran i maski anni nga pulitikal nga grupo onu tadday nga lider kontra ta tanakuan. (Juan 17:15, 16; 18:36) Megafu ta masingattam nu anni i kukukuan ni Satanas ta ngagan anna reputasion ni Jehova, mas matageno tam i obligasion nga ituddu ta tanakuan i kinakurug meyannung ta Dios tam. Pribilehio tam nga mengagan anna usan i ngaganna, megafu ta ammu tam nga i pangaya sa ay mas makabenefisio anne ta pangaya ta kuartu onu ta ganna-gannug.​—Isa. 43:10; 1 Tim. 6:6-10.

10-12. (a) Kunnasi usan ni Satanas i appan tapenu siluan i kasi-anghelna ira? (b) Anni ira nga leksion i mala tam ta kataga na aru nga anghel?

¹⁰ Mangusa si Satanas tu efektibo ira nga  metodo tapenu influwensian i totolay. Angngariganna, mangiyusa yayya tu appan tapenu bannuetan onu siluan ira nga kuan i urena. Puruebanna gapa nga tantalawan ira tapenu mapakummag.

¹¹ Innattam nu kunnasi ka-efektibo si Satanas ta pangiyusana ta appan tapenu siluan i napakaru nga kasi-anghelna. Awayya nga inoserbana labbi ira ta apapaddu nga tiempo nigena ira siniluan nga suportan yayya. Turi ta kinaga na karuan ta anghel i appan gukaban na imoral nga pakirelasion ta babbay, naggaka ira tu mestisu nga lahi nga naddomina ta totolay. (Gen. 6:1-4) Awayyana nga sinenta ni Satanas i ari matalo ira nga anghel ari laman ta oportunidad nga imoral nga pakitadday, nu ari, nipromesana gapa nga mapeggan ira tu pakapangngua nga imagurayan i totolay. Posible nga i planona ay fugaddan i paddattal na nepromesa nga ‘gaka na babay.’ (Gen. 3:15) Maski anni paga tatun, finugaddan ngamin ni Jehova i kunnatun nga plano gukaban na pangirattal ta Delubio​—dakkua nga nanaral ta plano ni Satanas anna na rebelyoso ira nga anghel tatun nga tiempo.

¹² Anni nga leksion i mala tam taw nga nesimmu? Ari vuluvuga tagibadditan i silu na imoralidad onu i peligro na egotismo. Nabaya-bayag ngana nga tiempo nga nasserbi ta mismu nga presensia na Dios danuri anghel nga nevulu kani Satanas. Ngem, maski ta kunnatun nga makasta nga pallevu, aru lagapa nira i nangipamavulun nga maggamu anna mattalovu i marake nga pakkaraga. Kunne na gapa, awayyana nga aru nga dekada ngana ittam nga massesserbi ta neravvunan nga parte na organisasion na Dios. Ngem, maski ta kunnaw nga marenu ta espiritual nga pallevu, posible nga maggamu i madaping ira nga pakkaraga. (1 Cor. 10:12) Kuruga importante gafu nga kanayuttam nga usitakkan i futu tam, ibita i imoral ira nga appanono, anna battulan i pappakatannang!—Gal. 5:26; bibbigan i Colosas 3:5.

13. Anni paga i efektibo nga appan nga usu-usan ni Satanas, anna kunnasi tam malisian yatun?

¹³ Tadday paga ta efektibo nga appan nga usu-usan ni Satanas i paginteres ta okulto. Ta maddaggun, siluanna i totolay nga maginteres ta demonio ira ari laman gukaban na falsu nga relihion, nu ari, gukaban gapa na industria na dibersion. Palawanan na pelikula, elektroniko ira nga gayang, anna karuan nga media nga kakkasta i espiritismo. Kunnasi tam malisian nga mataga taw nga silu? Ariattam nakuan ekspektan nga mangiyawa i organisasion na Dios tu lista ira na mepangngo anna ari mepangngo nga dibersion. Mawag nga sanayan na kataggi-tadday nittam i sarilina nga konsensia nga mekunnay ta estandarte ira na Dios. (Heb. 5:14) Ngem, masirib i piliattam nu iyaplika tam i nainspiran nga tabarang ni apostol Pablo nga mawag nga ‘napafutu [onu ari magappappe] i pangaya tam’ ta Dios. (Roma 12:9) Iyavu ta baggi tam: ‘Mallawan kari nga magappappe ngà ta piliakku ira nga dibersion?  Nu masingan na tudduakku ira ta Biblia anna danuri interesadu i pili-piliakku nga dibersion, nonopadda kari nga kukukuakku i ituttuddù?’ Nu kanayun nga mattonos i kukukuattam ta kakkagiattam, mas baddi i tiansa nga mataga ittam ta silu ni Satanas.​—1 Juan 3:18.

14. Kunnasi ittam ananassingan ni Satanas, anna kunnasi tam marubang yatun?

¹⁴ Fuera paga ta pangi-appan, ananassingan ittam gapa ni Satanas nga ikompromiso i kinamatalo tam kani Jehova. Angngariganna, puedena nga maniobran i gobiernu ira tapenu igamma i pallayyagayya tam. Onu influwensianna i katrabahu onu ka-eskuela tam nga uyawan ittam megafu ta kayà tam nga mattolay segun ta moral nga estandarte ira na Biblia. (1 Ped. 4:4) Awayyana gapa nga influwensian danuri kafamilia tam nga makasta gapa i motiboda ngem fugaddadda ittam nga magatende ta study ira. (Mat. 10:36) Kunnasi tam marubang yatun? Ollu, mawag tu ekspektattam i kunnaw nga direkta nga pangatake​—makikkillaban si Satanas nittam. (Nep. 2:10; 12:17) Tapus, mawag tam nga innan i mas dakal nga isyu ta likug naw ira nga mesissimmu​—akusan ittam ni Satanas nga masserbi ittam laman kani Jehova nu kombiniente. Ngem, kagianna nga nu problemadu ittam, pallikurattam i Dios. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Pinaka-importante, mattiwala ittam nga pasikannan ittam ni Jehova nga arubangan i isyu. Daddamman, arianna ittam vuluvuga nga pagurayan.​—Heb. 13:5.

15. Mepilit kari ni Satanas nga kuattam i manaki tam? Iyesplika.

¹⁵ Ari mapilit ni Satanas i totolay nga kuan i manakida. (Sant. 1:14) Megafu ta kawan tu pakannammu, aru i mattolay segun ta gakkag ni Satanas. Ngem sonu nakannammuadda ngana i kinakurug, mawag nga maddesision i kada tadday nu sinni i passerbianna. (King. 3:17; 17:30) Nu determinadu ittam nga kuan i uray na Dios, awan vuluvuga tu makua ni Satanas tapenu daralan i integridad tam.​—Job 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Anni paga i limitasion ira ni Satanas anna na demoniona ira? (b) Ngatta ariattam maganassing nga iyassikan nga makimallo kani Jehova?

¹⁶ Egga paga i limitasion ni Satanas tuange ta demoniona ira. Angngariganna, awan tu kagian na Katurakan nga makabibbig ira tu nono onu futu na tolay. Si Jehova anna si Jesus laman i nakagi nga makakua tu kunnatun. (1 Sam. 16:7; Mar. 2:8) Kunnasi gapa i paguvovug onu pappakimallo tu magallu? Ikassittam kari nga maginna ittam na Diablo onu na demonio ira tapus usadda yatun mekontra nittam? I tabbag ay ari. Ngatta? Kattam maganassing nga magangngua tu makasta ira nga passerbi kani Jehova megafu laman ta awayyana ittam masingan na Diablo. Kunnatun gapa, ariattam nakuan maganassing nga iyassikan i pakimallo tam megafu laman ta baka maginna ittam na Diablo. Kakuruganna, aru i mabibbig ta Biblia tu ehemplo ira na aripan na Dios nga nakimallo tu masikan, ngem awan tu mabibbig tam nga naganassing ira nga maginna ira na Diablo. (1 Pat. 8:22, 23; Juan 11:41, 42; King. 4:23, 24) Nu kuattam i adde ta mawayya tam nga maguvovug anna magguyu segun ta uray na Dios, makapattiwala ittam nga iddan ittam ni Jehova tu mannanayun nga inango maski nu anni kuan nittam na Diablo.​—Bibbigan i Salmo 34:7.

¹⁷ Mawag tam mammuan i kalabattam, ngem ariattam nga maganassing nisa. Gukaban na uffun ni Jehova, maffu maski na imperfekto nga totolay si Satanas. (1 Juan 2:14) Nu labanattam yayya, arayyuanna ittam. (Sant. 4:7; 1 Ped. 5:9) I abbarabbing i kakayà nga puntirian ni Satanas. Anni i espesipiko nga makuada tapenu labanan i Diablo? Ikonsidera na tumunug nga artikulo yatun nga pakkiavu.