Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Ne Morkkiyaa SHaakka Era

Ne Morkkiyaa SHaakka Era

“Nuuni a qofaa [“Seexaanaa maqquwaa,” NW] ereettees.”—2 QOR. 2:11.

MAZAMURE: 150, 32

1. Yihooway Edenen nu morkkiyaabaa ay qonccissidee?

ADDAAMEE shooshshay haasayana danddayennaagaa eriyoogee qoncce. Hegaa gishshawu, I ayyaana meretay shooshshaa baggaara Hewaano haasayissiis giidi qoppennan aggenna. (Doo. 3:1-6) Addaameenne Hewaana he ayyaana meretaabaa aynne erennaba milatoosona. Gidikkokka, Addaamee saluwan deˈiya ba siiqo Aawaa bolli makkalidi ha ayyaana meretaara exatiis. (1 Xim. 2:14) Sohuwaara, Yihooway Addaamanne Hewaano balettida he iita morkkee wurssettan xayanaagaa yootidi, abaa qonccissiyoogaa doommiis. SHin, shooshshaa baggaara haasayida he ayyaana meretay Xoossaa siiqiyaageeta guutta wodiyawu eqettana danddayiyoogaakka Yihooway yootiis.—Doo. 3:15.

2, 3. Masee yaanaappe kase Seexaanaabay odettidabay darennay aybissee?

2 Yihooway ba aadhdhida eran ba bolli makkalida he kiittanchchaa sunttaa mule odibeenna. * Qassi koyro makkalaappe simmin 2,500 gidiya layttay aadhdhanaashin Xoossay he morkkiyaabaa qonccissiya sunttaa yootibeenna. (Iyy. 1:6) Ubba, “Eqettiyaagaa” giyo birshshettay deˈiyo Seexaanaa giya sunttay Ibraawetto Geeshsha Maxaafan heezzu maxaafatu, hegeetikka, 1 Hanidabaa Odiya, Iyyoobanne Zakkaariyaasa xallan deˈees. Masee yaanaappe kase nu morkkiyaabay odettidabay darennay aybissee?

3 Yihooway Ibraawetto Geeshsha Maxaafan Seexaanaabaanne I oottiyoobaa darobaa yootibeenna. Yihooway he maxaafata xaafissido waanna gaasoy Masiyaa erissanaassanne Xoossaa asaa akko kaalettanaassa. (Luq. 24:44; Gal. 3:24) Hegee polettiininne Masee yin, inne I erissiyo ashkkarati nuuni Seexaanaabaanne aara exatida kiitanchchatubaa eriyoobaappe daruwaa qonccissanaadan Yihooway eta goˈettiis. * Hegee bessiyaaba; ayssi giikko, Yihooway Seexaanaanne A kaalliyaageeta Yesuusa baggaaranne aara haariya tiyettidaageetu baggaara gaacci qolana.—Roo. 16:20; Ajj. 17:14; 20:10.

4. Nuuni Dabloosawu keehi yayyana koshshennay aybissee?

4 Kiitettida PHeexiroosi Seexaanaa Dabloosa ‘gudiya gaammuwaa’ giis; qassi Yohaannisi A ‘shooshshaanne’ ‘miimminttiyaa’ yaagiis. (1 PHe. 5:8; Ajj. 12:9) SHin Seexaanaa wolqqawu zaway deˈiyo gishshawu, nuuni ayyo keehi yayyana koshshenna. (Yaaqooba 4:7 nabbaba.) Yihooway, Yesuusinne ammanettida kiitanchchati nuna maaddoosona. Eti maaddin nuuni nu morkkiyaa eqettana danddayoos. Gidikkokka, ha heezzu oyshatu zaaruwaa nuuni erana koshshees: Seexaanay ay keena qohii? I asaa qohanawu waani baaxetii? Qassi I oottana danddayennabay aybee? Ha oyshatu zaaruwaa pilggiyo wode, nuuni hegaappe tamaarana danddayiyoobaakka beˈana.

SEEXAANAY AY KEENA QOHII?

5, 6. Asaa kawotettay asawu keehi koshshiyaabaa ehaana danddayennay aybissee?

5 Daro kiitanchchati Seexaanaara makkalidosona. Bashshaa Haattaappe kase, Seexaanay etappe amaridaageeti asaa macca naatuura pokkobaa oottanaadan cimmiis. Geeshsha Maxaafay, miimminttee saluwaa xoolinttetuppe heezzantto kushe gidiyaagaa dafidi oliyoogaa bessiya leemisuwan hegaa qonccissees. (Doo. 6:1-4; Yih. 6; Ajj. 12:3, 4) He kiitanchchati Xoossaa keettaa asa gidiyoogaa aggido wode, Seexaanay eta haaranaadan eeno giidosona. Nuuni he makkalanchcha kiitanchchati darajjayettibeennabadan qoppana koshshenna. Seexaanay bana kawo kessidi Xoossaa Kawotettaa qullidi kawotettaa essiis. Ayyaana alamiyan Seexaanay daydanttata haariyaageeta ootti darajjayidi, alamiyaa haariyo maataa etawu immiis.—Efi. 6:12.

6 Seexaanay ayyaana alamiyan deˈiya ba dirijjitiyaa baggaara asaa kawotettaa ubbaa haarees. Seexaanay “sa7aa kawotettaa ubbaa” Yesuusa bessido wode hegee keehi qoncciis; qassi I, “Ha wolqqa ubbainne bonchchoi taassi imettido gishshau, taani dosiyo oossinne immana” yaagiis. (Luq. 4:5, 6) Seexaanaa iita qohoy diishinkka, daro kawotettati bantta biittaa asawu amarida loˈˈobaa oottoosona. Qassi haariya issoti issoti loˈˈobaa qoppana danddayoosona. SHin, ay kawotettinne woy haariya ay asinne hanotata laammidi asawu keehi koshshiyaabaa ehaana danddayenna.—Maz. 146:3, 4; Ajj. 12:12.

7. Seexaanay kawotettata xalla gidennan, worddo haymaanootiyaanne zalˈˈe dirijjitetakka waati goˈettii? (Doomettan deˈiya misiliyaa xeella.)

7 Seexaanaynne dayddanttati “sa7a ubbaa” balettanawu kawotettatu xalla gidennan, worddo haymaanootiyaanne zalˈˈe dirijjitiyaakka goˈettoosona. (Ajj. 12:9) Seexaanay worddo haymaanootiyaa baggaara Yihoowabaa wordduwaa yootees. Qassi, Dabloosi bawu danddayettida keenan daro asaappe Xoossaa sunttaa genttanawu murttidaba milatees. (Erm. 23:26, 27) Hegaappe denddidaagan, Xoossawu wozanappe goynnoos giidi qoppiyaageeti cimettidi daydanttatussi goynnoosona. (1 Qor. 10:20; 2 Qor. 11:13-15) Seexaanay zalˈˈe dirijjitetu baggaarakka wordduwaa yootees. Leemisuwawu, ha alamee darotoo daro ufayssaa demissiya keehi loˈˈobay miishshaanne daro aquwaa shiishshiyoogaa giidi asaa tamaarissees. (Lee. 18:11) He wordduwaa ammaniyaageeti bantta deˈo layttan Xoossaassi gidennan, “miishshaassi” haarettoosona. (Maa. 6:24) Takkidi, aquwaa siiqiyoogee eti Xoossaa siiqennaadan oottees.—Maa. 13:22; 1 Yoh. 2:15, 16.

8, 9. (a) Addaamee, Hewaananne makkalida kiitanchchati oottidobaappe nuuni tamaarana danddayiyo naaˈˈubay aybee? (b) Seexaanay qohiyoy ay keenakko eriyoogee nuna waati maaddii?

8 Addaamee, Hewaananne makkalida kiitanchchati oottidobaappe keehi koshshiya naaˈˈubaa tamaarana danddayoos. Koyruwan, naaˈˈu cita xallay deˈees; qassi nuuni hegeetuppe issuwaa doorana koshshees. Nuuni Yihoowayyo ammanettoos; hinkkoode qassi Seexaanawu exatoos. (Maa. 7:13) Naaˈˈanttuwan, Seexaanawu exatiyaageeti goˈettiyoobi he keena. Addaameenne Hewaana loˈˈobawunne iitabawu banttawu maaraa kessidosona; qassi dayddanttati amarida hanotan asaa kawotettata haaroosona. (Doo. 3:22) SHin, Seexaanawu exatiyoogee ubbatoo iitabaa kaalettees. Hegee tumu goˈˈaa demissenna!—Iyy. 21:7-17; Gal. 6:7, 8.

9 Seexaanay qohiyoy ay keenakko eriyoogee nuna waati maaddii? Hegee nuuni kawotettaa sunttata bessiyaagaadan xeellanaadan maaddees; qassi haggaazuwawu nuna denttettees. Kawotettaa sunttata nuuni bonchchanaadan Yihooway koyiyoogaa eroos. (1 PHe. 2:17) Qassi kawotettatu higgee I kessido maaraa phalqqana xayikko, nuuni he higgiyaa azazettanaadan I koyees. (Roo. 13:1-4) SHin nuuni issi polotikaa dirijjitiyaa woy haariya issi ura haraappe aatti xeellennan, oossinne exatennan deˈana bessiyoogaa eroos. (Yoh. 17:15, 16; 18:36) Seexaanay Yihoowa sunttaanne bonchchuwaa waatanawu koyiyaakko nuuni akeekiyo gishshawu, nu Xoossaabaa tumaa haratussi tamaarissanawu kaseegaappe aaruwan mishettoos. Xoossaa siiqiyoogee miishshaa woy harabaa siiqiyoogaappe aaruwan keehi maaddiyoogaa nuuni akeekiyo gishshawu, A sunttan xeesettiyoogeenne he sunttaa goˈettiyoogee nuna keehi ufayssees.—Isi. 43:10; 1 Xim. 6:6-10.

SEEXAANAY ASAA QOHANAWU WAANI BAAXETII?

10-12. (a) Seexaanay ba ayyaana ishata piriyan wottiyoobaa malaban geella waati cimmidee? (b) Daro kiitanchchatu kunddettaappe ay tamaariyoo?

10 Seexaanay asaa qohanawu bawu keehi ushachchiyaabaa goˈettees. Leemisuwawu, I piriyan wottiyoobaa malaban asaa cimmidi ba koyiyoobaa ootissees. Qassi wolqqan eta baayyo haarissanawu malees.

11 Piriyan wottiyoobaa malabay A ishatu kiitanachchatuppe darota cimmanawu ayyo ay keena ushachchidaakko qoppa. Eti aara exatanaappe kase, I daro wodiyawu eta hanotaa xannaˈennan aggenna. He kiitanchchatuppe amaridaageeti cimettidi macca asaara zinˈˈin, asaa zariyaa haarida naati yelettidosona. (Doo. 6:1-4) Seexaanay ammanettibeenna kiitanchchata pokkobaa ootissana xallawu gidennan, asaa haariyo maataa immanawukka paaccennan waayi aggana. A halchchoy yaana geetettida ‘maccaasee zerettay’ yiyoogaa digganaassa gidennan aggenna. (Doo. 3:15) I ay qoppinkka, Yihooway Bashshaa Haattaa ehiyoogan A halchchuwaa ubbaa halissiis; hegee he wode Seexaanaynne makkalida kiitanchchati koyidobay hanennaadan teqqiis.

Seexaanay Nuna Cimmanawu Malees (Mentto 12, 13 xeella)

12 He hanotaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo? Pokkobaa cimuwaa woy babaa xallaa qoppiyoogaa qohuwaa mule xaasaya xeelloppa. Seexaanaara exatida kiitanchchati Xoossaa sinttan keehi daro wodiyawu oottidosona. SHin, hegaa mala loˈˈo sohuwankka daroti iitabaa amottidosonanne he amoy etawu keehi wolqqaamiis. Hegaadankka, Xoossaa dirijjitiyawu saˈaa baggan nuuni daro layttaa haggaazennan aggokko. SHin, ayyaanaaban ha geeshshasan deˈishin nu wozanay iitabaa amottana danddayees. (1 Qor. 10:12) Nu wozanaa ubbatoo qoriyoogee, pokkobaa qoppennan aggiyoogeenne otoruwaa teqqiyoogee keehi koshshiyaaba!—Gal. 5:26; Qolasiyaasa 3:5 nabbaba.

13. Cimmanawu Seexaanaayyo ushachchida harabay aybee, qassi hegaappe nuuni waani naagettana danddayiyoo?

13 Cimmanawu Seexaanaayyo ushachchida harabay murunnuwaabaa eranawu koyiyoogaa. Ha wodiyan, I worddo haymaanootiyaa xallan gidennan, allaxxiyoobankka asay daydanttatubaa eranawu koyanaadan oottees. Pilimeti, elektronike kaassatinne hegaa mala harabati iita ayyaanaa oosuwaa ufayssiyaaba milatissoosona. He piriyan gelennaadan nuuni waanidi naagettana danddayiyoo? Allaxxana bessiyaabaanne bessennabaa ubbaa Xoossaa dirijjitee nuussi xaafi giigissanaadan nuuni naagana koshshenna. Nuuni ubbay nu kahay Xoossaa maaraara maayanaadan loohissana koshshees. (Ibr. 5:14) Gidoppe attin, “asa bessanau” geennan Xoossaa siiqanaadan kiitettida PHawuloosi zoridoogaa nuuni oosuwan peeshshikko, loˈˈobaa kuuyana danddayoos. (Roo. 12:9) Nuna hagaadan oychchana danddayoos: ‘Haraati kaallanaadan taani tamaarissiyo maaraa oosuwan peeshshiyaanaa? Taani xannaˈissiyoogeeti woy zaarettada oychchiyoogeeti ta allaxxiyoobaa beˈiyaakko, taani sabbakiyoobaa oosuwan peeshshiyaabadan qoppanee?’ Nuuni haasayiyoobay nu oottiyoobaara keehi maayiyo wode, Seexaanaa piriyan gelennan aggana danddayoos.—1 Yoh. 3:18.

Seexaanay Nuna Wolqqanttanawu Malees (Mentto 14 xeella)

14. Seexaanay nuna waatidi wolqqanttanawu malana danddayii, qassi nuuni waanidi genccana danddayiyoo?

14 Seexaanay cimmiyoobaa giigissiyoogaa bolli, nuuni Yihoowawu ammanettiyoogaa agganaadan wolqqanttanawukka malees. Leemisuwawu, kawotettati nuuni sabbakennaadan diggana mala I denttettana danddayees. Woy qassi nuuni Geeshsha Maxaafaa kandduwaa maaraa kaalliyo gishshawu nunaara oottiyaageeti woy tamaariyaageeti nuna boranaadan denttettana danddayees. (1 PHe. 4:4) Woykko nu soo asay nuussi loˈˈobaa qoppidi, shiiquwaa beennaadan nuna diggana mala denttettanakka danddayees. (Maa. 10:36) He wode waanidi genccana danddayiyoo? Koyruwan, hegaa malabay gakkana giidi nuuni naagana koshshees; ayssi giikko, Seexaanay nunaara olettees. (Ajj. 2:10; 12:17) Naaˈˈanttuwan, Seexaanay nuuni injjetiyo wode xallan Yihoowayyo oottiyaabadan nuna mootiyo waanna yohuwaa hassayana koshshees. Yedetay gakkikko Xoossaappe haakkoosona giidi I nuna mootees. (Iyy. 1:9-11; 2:4, 5) Wurssettan, paaciyaa xoonanawu Yihooway wolqqaa nuussi immanaagaa ammanettana bessees. I nuna mule yeggi aggennaagaa hassaya.—Ibr. 13:5.

SEEXAANAY OOTTANA DANDDAYENNABAA

15. Seexaanay nuuni koyennabaa oottanaadan wolqqanttana danddayii? Qonccissa.

15 Asi bawu koyennabaa oottanaadan Seexaanay wolqqanttana danddayenna. (Yaaq. 1:14) Daroti erennan Seexaanaa halchchuwaa poloosona. SHin eti ubbay tumaa eri simmidi, oossi oottanaakko dooroosona. (Oos. 3:17; 17:30) Nuuni Xoossaa sheniyaa polanawu murttikko, Xoossaayyo ammanettennaadan Seexaanay nuna oottana danddayenna.—Iyy. 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Seexaanaynne daydanttati danddayenna harabay aybee? (b) Nuuni cenggurssaa sissidi Yihoowa woossanawu yayyana koshshennay aybissee?

16 Seexaanaynne dayddanttati danddayenna harabaykka deˈees. Leemisuwawu, eti issi ura wozanaabaa woy I qoppiyoobaa erana danddayiyoogaa bessiyaabi Geeshsha Maxaafan baawa. Hegaa eriyaageeti Yihoowanne Yesuusa xalla. (1 Sam. 16:7; Mar. 2:8) Haasayiyoobaa woy cenggurssaa sissidi woossiyoobaa shin? Dabloosi woy daydanttati nu woosaa siyidi kelttiyaa gelana giidi nuuni yayyana koshshii? Yayyana koshshenna. Aybissi? Dabloosi beˈana danddayees giidi nuuni Yihoowawu haggaaziyoogan loˈˈobaa oottanawu yayyokko. Hegaadankka, Dabloosi siyana danddayees giidi nuuni cenggurssaa sissidi woossanawu yayyana koshshenna. Xoossaa ashkkaratuppe cenggurssaa sissidi woossida darotubaa Geeshsha Maxaafay yootees; qassi Dabloosi siyana giidi he asati hirggidoogaa bessiyaabi aybinne baawa. (1 Kaw. 8:22, 23; Yoh. 11:41, 42; Oos. 4:23, 24) Nuuni Xoossay koyiyoobaara maayiyaabaa haasayanawunne oottanawu danddayettida ubbaa oottikko, Seexaanay aggenna qohuwaa nu bolli gattanaadan Yihooway eeno geennaagaa ammanettana danddayoos.—Mazamure 34:7 nabbaba.

17 Nuuni nu morkkiyaa shaakki erana koshshees, shin ayyo yayyana koshshenna. Nagaranchcha asatikka Yihooway maaddin Seexaanaa xoonana danddayoosona. (1 Yoh. 2:14) Nuuni A eqettikko, I nuuppe baqatana. (Yaaq. 4:7; 1 PHe. 5:9) Seexaanay yelagatu bolli dumma zambbiyaaba milatees. Eti Dabloosa teqqanawu ay oottana danddayiyoonaa? Kaalliya huuphe yohoy hegaa zaaruwaa qonccissees.

^ MENT. 2 Geeshsha Maxaafay amarida kiitanchchatu sunttaa yootees. (Daan. 13:18; Dane. 8:16; Luq. 1:19; Ajj. 12:7) Yihooway xoolintte ubbawu sunttaa sunttido gishshawu (Maz. 147:4), guyyeppe Seexaanaa gididaagaa gujjin, A naatu, kiitanchchatu ubbawu sunttay deˈees giidi qoppiyoogee bessiyaaba.

^ MENT. 3 Geeshsha Maxaafay koyro xaafettido qaalan, “Seexaanaa” giyo sunttay Ibraawetto Geeshsha Maxaafan 18 sohuwan deˈees; shin Giriiketto Geeshsha Maxaafan 30⁠ppe dariya sohuwan deˈees.