Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Gayaraati hamuga lagundaarun Bungiu lau

Gayaraati hamuga lagundaarun Bungiu lau

WAGÍA ha eseriwidubaña lun Heowá, busentiwa lun lagundaarun wau. Gama lumoun, ida luba san wagundaaragüdüni? Añahein gürigia ha lánina tidaani Bíbülia gúndaaguagüda hamuti Bungiu íbini adügaaña lan meha figóu wéiriti. Añahein amu, ha meha buíduburiti hagaburi, magundaguagüdün hamuti Heowá. Ligía gayara lubéi wálügüdagun woungua: “Ka san lagurabubei Heowá lúmagiñe kada aban wádangiñe?”. Gayaraati líderaguniwa lani Roboamü, lurúeite Hudá, hénpulu lun wadariruni lóunabagüle álügüdahani le.

WURIBATI LAGUMESERUN

Liráü meha Salomón Roboamü, le arúeihabei Ísüraeli luagu 40 irumu (1 Uru. 11:42). Hilati Salomón lidan irumu 997 lb.l.H. Lárigiñe, ñǘdünti Roboamü Sikemü, nórute libiti Herusalén, lun hadügüni urúeime (2 Kro. 10:1). Sandiguati funa san lungua lau idiheri ladüga mosu lan lagunfulirun lau wadagimanu le meha ladügübei lúguchi, le meha subudiwabei luagu lueirin lichú lau? Chóuruti ibidiñe lan meha lun Roboamü yarafamémeli lan dan lun lóuchawagun liyaraati lun laransehan turobuli hénrenguti.

Dan le lagumeserunbei Roboamü arúeiha Ísüraeli chóuruti sandí lan meha aban lueirin ihürügu. Dan lárigiñe, aba houdin fiu hábutigu ísüraelina abahüdahei hadiheri lun urúei. Aba hariñagun lun: “Dereti meha lóuseruniwa búguchi; guentó huáliguagüdabawa, gidabei ihürügu le meha líchugubei wawagu wawéi, ábame weseriwidun bun” (2 Kro. 10:3, 4).

Másiñati ibidiñe lan meha lun Roboamü kaba lan ladüga. Anhein meha adügei le hamuriahabei gürigia luma hualigüdalei ihürügu le hawagubei, mosu meha lígirun fiu lídangiñe katei buíduburiti le lúmabei, le hámabei liduheñu luma le hámabei lani úfisigu. Anhein méhati madügün lan lira gayaraabei meha hebedaagun gürigia lun. Kati ladügübei? Furumiñe, aba láluahan adundehani hama wéiyaaña mutu ha meha adundehabalin Salomón. Lárigiñe, aba lamuriahan adundehani hama wügüriña hameme liseisin, ha ariñagubaña lun lun lóuseruniña gürigia wuriba, ani aba laganbuniña. Ligía lariñagubei: ‘Anhein hürü lubéi meha hanügün luma núguchi, hǘrütimabei hanügün numa, anhein buga lau lubéi gueru labeichaün, lauba abeihagülei le gawaguti gürabu luagu lígirugu nabeichaün’ (2 Kro. 10:6-14).

Ka wafurendeirubei lídangiñe sügǘ le? Liibe-agei dan, buídutimati lun waganbuni adundehani le híchugubei íbirigu wéinamugaaña woun, ha derebuguhali hafiñen. Kei wínwanhaña lan saragu sügǘ lidan habagari, gayaraati hasubudiruni le gayaraabei lasuseredun woun ánhawa adüga ítaga katei, ani híchuguba lubuidun adundehani woun (Hob. 12:12).

GAGANBADITIÑA LUN LE LARIÑAGUBEI HEOWÁ HOUN

Lárigiñe lariñaguni Roboamü le labusenrunbei ladügün, aba hebedaagun gürigia lun. Ábati lóundaruniña lisudaranigu, gama lumoun, aba layusuruni Heowá profeta Semaíasi lun lariñagun lun Roboamü hama lisudaranigu: ‘Mageindagua humá hama ísüraelina ha híbirigu. Giribu humá súngubei húbiñoun lugundun ítara liña lan naranseruni’ (1 Uru. 12:21-24). *

Siñati meha láburuhan Roboamü hawagun gürigia. Ma funa ligañi luagu siñá lan ladügüni! Kaba meha hasaminara gürigia luagu urúei le meha ariñagubei labeichubaña lan gürigia lau “abeihagülei le gawaguti gürabu luagu lígirugu”, ani guentó lígiruña lun hebedaagun lun? (Ariha huméi 2 Krónikasi 13:7). Lau sun lira, aba lagiribudun urúei hama lisudaranigu hábiñoun, ‘kei lariñaguni Heowá houn’.

Ka wafurendeirubei lídangiñe sügǘ le? Buídutimati lan gaganbadi wamá lun Bungiu íbini hadügün amu bula wau. Ánhawa gaganbadi, lagundaaruba Heowá wau ani labinirubadiwa (2 Lur. 28:2).

Ligía asuseredubei lun Roboamü. Arufudati gaganbadi ani mageindaguti luma iseri néchani. Lubaragiñe lira, aba lederebudagüdün fiu uburugu ani bunaguati amu lidan burí fulasu le ñein lubéi lasigira arúeiha: Hudá luma Benhamín (2 Kro. 11:5-12). Ani le súdinitimabei, gaganbaditi meha lun Heowá luagu fiu dan. Íbini aba lan hagumeserun lílana arúeihani le nórutebei áhuduragua houn guáriua, ñein lubéi larúeiha Heroboamü, saragu hádangiñe aba houdin Herusaléun lun harufuduni lúmagiñe hamá Roboamü luma áhuduraguni inarüniti (2 Kro. 11:16, 17). Ligíati, adügati laganbadi Roboamü lun lederebugudun larúeihan.

AFIGOUHATI ANI ASAKÜRIHATI MURUSUNRAÜ

Dan le lederebugudunbei larúeihan Roboamü, aba ladügün aban katei le yebe magurabúnti. Aba maganbadihaali lan lun Lilurudun Heowá ani aba lagumeserun áhuduragua houn amu búngiugu. Kati uagu ladügei lira? Lafalaruñoun meha san lúguchu, to meha ábanboun amonna? (1 Uru. 14:21). Meberesenga ka lan uagu ladügübei, aba hafalaruni sun lílana néchani luriban lani hénpulu. Ligía lígirunbei Heowá lun lárügüdüni Sisakü, le lurúeite Ehiptu, saragu uburugu hudaana, lau sun yebe derebugüda laali lan meha Roboamü uburugu burí le (1 Uru. 14:22-24; 2 Kro. 12:1-4).

Ábatima laribadun katei dan le lachülürünbei Sisakü Herusaléun, ñéingiñe lubéi larúeihan Roboamü. Ouraméme ligía, aba líchugun profeta Semaíasi aban uganu lúmagiñeti Heowá lun Roboamü luma houn ábutigu. Aba lariñagun houn: “Ígira humaali [Heowá] [...], ligía [...] lébubei lígirunün lúhaburugu Sisakü guentó”. Ida liña lóunabun Roboamü lun lererehan Heowá? Lau aban lubuidun igaburi! Ariñagatu Bíbülia: “Aba hánharun ábutigu luma urúei lun hadurun, aba hariñagun: —Richati Wabungiute!”. Ligía aba lubéi lesefuruni Heowá Roboamü ani mígirunti lun lagünrinchawagun Herusalén (2 Kro. 12:5-7, 12).

Lárigiñe lira, sigiti Roboamü arúeiha lidan arúeihani le súrubei. Lubaragiñe lounwen, arufudati gíchigadi lan ani aba líchugun saragu idewesei houn lisaanigu, chóuruti ladügünbalin lan lira luéi hebedaagun lun Abiamü le hábiri, le meha lunbei larúeihan lárigiñe háguchi (2 Kro. 11:21-23, TNM). Lau ladügüni Roboamü katei le, layusuruñein meha lichügü murusunraü, aban meha katei le madügün lumuti lubaragiñe.

ABAN MEHA SAN URÚEI BUITI?

Lau sun adüga lan Roboamü katei buiti, magundaaraguagüdün lumuti Bungiu. Ariñagatu Bíbülia: “Mabuidunti bugaha lóuserun Roboamü”. Ka uagu lariñawagúa le? “Lugundun máluahan lumuti [Heowá] tau sun lanigi” (2 Kro. 12:14).

Máyeiha lumuti meha Roboamü urúei Dawidi le meha adügübei aban umadaguaü buiti luma Heowá.

Buídubei lun wasaminarun luagu le: íbini anihein lan meha dan gaganbadi lan Roboamü lun Bungiu ani adügati katei buiti hawagu lumutuniña, madügünti aban umadaguaü buiti luma Heowá, máfaagun ligía lun leseriwidun lun tau sun lanigi. Ligía wuriba lubéi lóuserun ani hudugua ligía houn búngiugu mama inarünitiña. Másiñati samina humá luagu le: “Ánhati funa meha san Roboamü lun lererehan Heowá ladüga asaküriha lan tídangiñe sun lanigi ani busenti lagundaaragüdüni odi ladüga hariñagun amu lun lun lánharun lun ererehóuni?” (2 Kro. 11:3, 4; 12:6). Lau lásürügün dan, ábaya ladügüni le wuribabei. Mítaranti meha kei urúei Dawidi, le láruguti! Inarüni adüga lan Dawidi figóu wéiriti, gama lumoun, meferidirun lumuti ínsiñeni le lasandirubei luagu Heowá, rúguati lungua lun áhuduraguni inarüniti ani asakürihati tídangiñe sun lanigi (1 Uru. 14:8; Sal. 51:1, 17; 63:1).

Furendeitiwa aban katei súdiniti lídangiñe ligaburi lóuserun Roboamü. Lun lagundaarun Bungiu wau úati buídurügü lan wanuriahaniña waduheñu luma wáfaagun lun burí wibihin katei buiti, le súdinitimabei wíchuguni áhuduraguni inarüniti lidan furumiñeti lúgaaru lidan wabagari súnwandan.

Gayaraati wadügüni le ánhawa áfaagua lun wakipuruni lueirin ínsiñehabuni le wasandirubei luagu Heowá. Ítara kei mosu lan wínchaguni watu lun méñeguchun lan, ítarameme lun meferidirun wamani ínsiñeni le wasandirubei luagu Heowá mosu waturiahanu Lererun sagü weyu, ráramagua wagíame asaminara luagu le waliihabei furíei wagíame lun Heowá súnwandan (Sal. 1:2; Rom. 12:12). Ítara, línchahabadiwa ínsiñehabuni le wasandirubei luagu Heowá lúnrügü wadügün katei le aubei lagundaara. Ani ánhawa afigouha ladügüba ínsiñeni ligía lun wasakürihan tídangiñe sun wanigi. Mítaranbadiwa kei Roboamü, úaraguabadiwa lun Heowá súnwandan (Hud. 20, 21).

^ par. 9 Kei múaragun lan Salomón lun Bungiu, ariñagaali meha Bungiu lidan aban profesía lafánreinraguba lan larúeihan (1 Uru. 11:31).