Rehoboam, yëˈë tyeetyˈäjtë Salomón diˈib reyˈäjt 40 jyëmëjt jam Israel (1 Rey. 11:42). Ko yˈoˈkyë Salomón mä jëmëjt 997 mä kyajnëm myinyë Jesus, ta Rehoboam ojts nyijkxy Siquem parë tyëjkë rey (2 Crón. 10:1). Salomón jantsy wijyjyaˈayë nety të yˈity, pääty ¿waˈandaa Rehoboam tjëjptsëˈk tjëjpjäˈäwë tkudëgatsˈatëdë tyeety? Tim tsojkë netyë Rehoboam twinguwäˈägëyaˈany tuˈugë jotmay mä dyajnigëxëˈëgäˈäny pën jantsy wijy.

Ko Rehoboam tyëjkë anaˈambë, jotmaybyattëbë nety ja israelitëty, pääty ojts tˈanëëmëdë ja Rehoboam: “Yëˈë mdeety jantsy juun ja kukapë diˈib pyëjtak mä ëëtsëty. Per pën myajˈyungëp ja kukapë diˈib ja mdeety jantsy juun pyëjtak, ta nmëdundët” (2 Crón. 10:3, 4).

Waˈan ja Rehoboam nyayjyäˈäwë extëm të nyiˈadujkpety. Pes ko tkupëkët extëm ja käjpn jyënaˈany, mbäädë nety wanaty yˈayodëkë mët ja fyamilyë ets ninuˈun jam yajkutuktë. Per ko tkamëmëdowët ja käjpn, mbäädë nety nyibëdëˈëgëdë. ¿Ti tyuun? Jayëjp dyajnidëˈëwë mä ja mëjjäˈäytyëjk diˈib yˈëwij kyäjpxwijtë ja Salomón. Ets ok, ta dyajtëëy ja myëduknaxëty, diˈib anmääyëdë ets mëk tˈanaˈamët ja nax käjpn, ets yëˈë diˈib myëmëdoow. Ta tˈatsoowëmbijty ja käjpn: “Niˈigyëts nyajjeˈemtsytyäˈägäˈäny ja mgukapëty, ets nˈaktimtuknikëˈëyäˈändë. Yëˈë ndeetyëts mdëytyuunëdë mëdë wojpn, per ëjts mëdë wojpn diˈib myëdäjtypyë pujxn jëjpkuˈpyny” (2 Crón. 10:6-14).

¿Ti tyäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko mas oy njaygyujkëm extëm xykyäjpxwijëm pënaty mëjjäˈäy mëˈˈënäˈknë ets jeky kujk tmëduunëdë Jyobaa. Pes mbäät xypyudëjkëm parë nduˈunëm diˈib oy (Job 12:12).

Ko ja nax käjpn kyujuundaktë, ta ja Rehoboam dyajtuˈukmujky ja syoldäädëtëjk. Perë  Jyobaa ta ttuktëjkë tyäˈädë jotmay ets tkejxy ja kyugajpxy Semaya parë ojts tˈanëëmëdë: “Kyaj xynyibäˈtëkëdët ja mëguˈuktëjk israelitë parë mëët mtsiptundët. Jëmbijtäˈäytyë mä mjëën mdëjk, jaˈko ëjtsëts duˈun të nyajtuny të nyajjatyëty” (1 Rey. 12:21-24). *

Okwinmay wiˈixë Rehoboam jantsy axëëk nyayjyäˈäwë ko duˈun yaˈˈanmääy. Yëˈë të nety jyënaˈany ko ttëytyunäˈäny ja käjpn “mëdë wojpn diˈib myëdäjtypyë pujxn jëjpkuˈpyny”. Pääty, ¿wiˈixë nety wyëˈëmäˈäny ko tkatukumëdowët pënaty kujuundaktëp? (Ix nanduˈunë 2 Crónicas 13:7). ¿Tidaa net tyuun mët ja syoldäädëtëjk? Myëmëdoowdë Jyobaa ets ta “jyëmbijtääytyë mä tyëjk extëmë netyë Jyobaa të jyënaˈany”.

¿Ti tyäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko diˈib mas oy, yëˈë ko nmëmëdoˈowëmë Jyobaa oy nyajnëxik nyajtukxikëm. Pes net nëjkx xykyupëjkëm ets xykyunuˈkxëm (Deut. 28:2).

Rehoboam ojts yajkunuˈkxy mët ko myëdooy ets ko kyaj ojts nyijkxy tsyiptuumbë. Ta niˈigyë dyajtäˈtspëjky kanääk ja nax käjpn ets dyajnaxkëdakyë wiinkpë mä nety yˈaneˈemy, jam Judá ets Benjamín (2 Crón. 11:5-12). Ets diˈib mas jëjpˈam, yëˈë ko myëmëdoow tuk tiempë ja Jyobaa yˈanaˈamën. Nimay ja israelitëty diˈibë nety tsënääytyëp mä yˈanaˈamdaknë Jeroboán, mä nety yaˈˈawdäjnë ja awinax, ojts tpuwäˈägëdë ja Rehoboam ko jyäjttë Jerusalén parë tˈawdäjttë Jyobaa (2 Crón. 11:16, 17). Extëm nˈijxëm, ko Rehoboam myëdooy, kopkpëjk ja yˈanaˈamdakn.

Ko nety ja Rehoboam të kyopkpëky ja yˈanaˈamdakn, ta tëgatsy yˈadëtsy. Kyaj tnekymyëmëdooyë Jyobaa yˈanaˈamën ets yëˈë yˈawdäjttsondakë awinax. ¿Tiko duˈun yˈadëtsy? ¿Yëˈëdaa ko ja tyääk kyaj yˈisraelitëty? (1 Rey. 14:21). Kyaj yajnijawë, per ja nax käjpn nanduˈunë net yˈadëtstë. Päätyë Jyobaa tnasˈijxë ets ja rey Sisaq diˈib Egipto, tjaˈabëkët kanääk ja nax käjpn diˈib Judá, oyë nety ja Rehoboam të tjayajtäˈtspëky (1 Rey. 14:22-24; 2 Crón. 12:1-4).

Ja jotmay niˈigyë myëjwindëjkë ko Sisaq mët ja syoldäädëtëjk jyäjttë Jerusalén mä nety yˈaneˈemyë Rehoboam. Ta ja kugajpxy Semaya tˈanmääy ja Rehoboam mët ja wintsëndëjk extëmë netyë Jyobaa të jyënaˈany: “Tëts miitsëty xymyastuˈuttë, ets ëjts nan nmastuttëbëts miitsëty Sisaq kyëˈëjoty”. Rehoboam kyupëjk extëm yaˈˈanmääy, pesë Biiblyë jyënaˈany: “Ta ja wintsëndëjk ets ja rey diˈib Israel yuj tyudaktë ets jyënandë: Jyobaa tyuumbyë tëyˈäjtën”. Päätyë Jyobaa dyaˈˈawäˈätspëtsëëmyë Rehoboam ets kyaj tnasˈijxë kyutëgoyëdë Jerusalén (2 Crón. 12:5-7, 12).

Ko duˈun tyuun jyäjtë, Rehoboam duˈunyëm ojts tˈakˈaneˈemy ja majtskpë tëëmp ääts diˈib abatkëˈëytsyoow. Ets ko nety wyingoonë ja yˈok tyëgoˈoyën, ta tijaty tnamooy ja yˈuˈunk yˈënäˈk, waˈan duˈun ttuuny, parë kyaj tnibëdëˈëktët ja myëgaˈax Abías, diˈib nety tunäämp rey (2 Crón. 11:21-23). Duˈun dyajnigëxëˈky ja wijyˈäjtën diˈibë nety kyaj të dyaˈixyëty mä të yˈënäˈkˈaty.

Rehoboam jyatuun diˈib oy, per kyaj Jyobaa kyupëjkë. Biiblyë jyënaˈany: “Tyuun diˈib axëëk”. ¿Tiko duˈun jyënaˈany? Yëˈko kyaj tˈëxtääyë Jyobaa amumduˈukjot (2 Crón. 12:14).

Nˈokpawinmäˈäyëm wiˈixë Rehoboam jyukyˈajty. Yëˈë myëmëdoow näˈätyë Jyobaa ets tyukmëduun tijaty ja nyax kyäjpn, per ninäˈä kyanaymyaaybyëjkë yajxon mëdë Jyobaa ets ni tkatuuny amumduˈukjot diˈib tyukjotkëdäˈägëp. Axëëk yˈadëtsy ets yˈawdäjtë awinax. Per ko tkupëjky ja Jyobaa jyëjwijtsëmbijtën, ¿yëˈëdaa mët ko jyantsy jyodëmbijty ets ttunäˈäny ti Dios tsyojkypy? O ¿yëˈëdaa mët ko wiink jäˈäy yˈanmääyë ets duˈun ttunët? (2 Crón. 11:3, 4; 12:6). Ko tiempë nyajxy, ta jatëgok Rehoboam ojts yˈadëtskojpë  axëëk. ¡Ninuˈun tkamëbaty ja tyatwelë David! Pes oy pyokytyuuny mëjwiin kajaa, xëmë ttsojkyë Jyobaa, nyitsiptuun ja tëyˈäjtën ets jodëmbijt amumduˈukjot (1 Rey. 14:8; Sal. 51:1, 17; 63:1).

Mëjwiin kajaa diˈib xytyukniˈˈijxëm extëmë Biiblyë tnimaytyaˈagyë Rehoboam. Jëjpˈam nmoˈoyëmë familyë tijaty yajtëgoyˈajtypy ets nduˈunëmë Jyobaa tyuunk. Per parë xykyupëjkëm, kyaj yëˈëyë tsyokyëty, tsokëbë duˈun nˈawdäjtëm, nmëduˈunëm extëm ttukotkëdäˈägët ets mëët nnaymyaˈaybyëjkëm.

Parë duˈun nduˈunëm, jëjpˈam ets nyajkëktëjkëmë tsojkën mä Jyobaa. Duˈun extëmë jëën, parë kyaj pyiˈitsët, tsojkëp nbëjtakëmë jäˈäxy, nanduˈun parë mëk ntsojkëmë Jyobaa, tsojkëp nˈëxpëjkëm bom bomë Biiblyë, nbawinmäˈäyëm ets nuˈkxtakëm xëmë (Sal. 1:2; Rom. 12:12). Ko ntsojkëmë Jyobaa yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë yëˈëyë nduˈunëm diˈib tyukjotkëdäˈägëp. Tyäˈädë tsojkën nan yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë njodëmbijtëm amumduˈukjot ko nbokytyuˈunëm. Duˈuntsoo nmëmëdoˈowëm xëmë Jyobaa ets kyaj nˈadëtsëm extëmë Rehoboam (Juud. 20, 21).