Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

Á mu ikhaa nindoo ma̱ndoo mambaxúu májánʼ ga̱jma̱a̱ Dios

Á mu ikhaa nindoo ma̱ndoo mambaxúu májánʼ ga̱jma̱a̱ Dios

BI̱ NUʼNI ñajunʼ Jeobá nandulúʼ mambaxúlúʼ gajmiúlú ikhaa, lá ragájkhun ráʼ. Mú xú káʼnii gándoo gambáxulúʼ gajmiúlú xá. Tikhun xa̱bu̱ bi̱ nikuwa nákha wajyúúʼ nixudami̱jna̱ aʼkhá gakhi̱i̱, mú nimbáxu̱u̱n gajmiún Dios. Mú eʼwíínʼ bi̱ ninindxu̱ún míjínʼ xa̱bu̱ na̱nguá nimbáxu̱u̱n májánʼ gajmiún. Ikha jngó, májánʼ gáʼni rí muraximíjna̱: “Ndiéjunʼ gíʼthu̱u̱n Jeobá muʼni mámbáa rí ikháanʼ rá.” Xkri̱da ndrígóo Rehoboam, rey ndrígóo Judá, ma̱ndoo mambáyulúʼ muriʼña̱a̱ graxe̱ rígi̱.

NA̱NGUÁ NIGI̱ʼDU̱U̱ MÁJÁNʼ

Rehoboam ninindxu̱u̱ a̱ʼdióo Salomón bi̱ ninindxu̱u̱ rey náa Israel mbá a̱jma̱ skiñúʼ tsiguʼ (1 Rey. 11:42). Índo̱ Salomón nikháñu nákha tsiguʼ 997 tsiguʼ ginii, Rehoboam ni̱jkha̱ náa Siquem, norte ndrígóo Jerusalén, mu magruigú ñajunʼ (2 Crón. 10:1). Lá nixmiéjunʼ maʼni ñajunʼ rí anu̱u̱ niʼni, bi̱ nijmaʼniiʼ numuu rí nigiʼdoo wéñuʼ ku̱ma̱ xáʼ. Mbáa Rehoboam tándxa̱ʼwáminaʼ rí nacha̱ makujmaa á mu najmañuu maʼnimbánuu xkujndu rí mingíjyúuʼ.

Índo̱ Rehoboam nigi̱ʼi̱ maʼtáñajunʼ, ninindxu̱u̱ gakhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ nirígá wéñuʼ xkujndu náa Israel. Nguáthá mbiʼi nda̱wa̱á, tikhun xa̱bu̱ bi̱ kuwa náa xuajen rúʼko̱ nitháán rí naʼni maxmiéjúnʼ: “Ana̱ʼ niʼni itháan gújkhuʼ yoko ndrígúxu̱. Mú ikháánʼ atani wijphi ñajunʼ gakhi̱i̱ ndrígóo ana̱ʼ ga̱jma̱a̱ yoko rí niʼni mudáxu, ga̱jma̱a̱ munixu ñajuanʼ” (2 Crón. 10:3, 4).

Mbáa Rehoboam nánguá ndiʼyoo rí maʼni. Á mu naʼni rí nutháán ga̱jma̱a̱ á mu tsetsudiin wéñuʼ xa̱bu̱ xuajen, ikhaa gajmíi̱n bi̱ kuwa náa goʼwóo ni xáguaʼdáá wéñuʼ. Mú á mu tséʼni xóo ethi xa̱bu̱, ikhiin muxuximi̱jna̱. Ndiéjunʼ niʼni xá. Ginii niʼtámíjná gajmíi̱n xa̱bu̱ buanii bi̱ nixnáá xtágabu Salomón. Mú nda̱wa̱á nindu̱ʼu̱u̱n xtágabu xa̱bu̱ bi̱ mbóó tsiguʼ gajmíi̱n, ga̱jma̱a̱ ikhaa niʼnimbo̱o̱ rí nithi. Ikha jngó niʼthí rígi̱: “Mani itháan mike̱wu̱n yoko ndrígála, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ xóó magrígu itháan. Anu̱ʼ nixnála castigo ga̱jma̱a̱ xtá, mú ikhúúnʼ mani xtá náa xtoʼóo xuíʼtóo itsu̱” (2 Crón. 10:6-14).

Ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ rígi̱ rá. Rí itháan májánʼ muʼni rí guthi xa̱bu̱ buanuu ga̱jma̱a̱ bi̱ najmañún itháan ga̱jma̱a̱ numuu Dios. Numuu rí ikhiin najmañún itháan, nduyáá ndiéjunʼ gárígá ga̱jma̱a̱ numuu rí muraʼwíí muʼni ga̱jma̱a̱ ma̱ndoo muxnulú májánʼ xtágabu (Job 12:12).

“NINIMBU̱ÚN AJNGÓO JEOBÁ”

Ga̱jma̱a̱ numuu rí xa̱bu̱ nixuximíjna̱, Rehoboam nigímbíin ejército ndrígóo, mú Jeobá niʼthúu̱n náa gaʼyee Semaya rí gíʼmaa maʼni: “Ragíʼmaa matsimala mu muxmíjná gajmiála a̱ngia̱la, e̱ji̱i̱n Israel. Mámbáa rí ikháanʼ gatanga̱a̱ náa guʼwála, numuu rí ikhúúnʼ nini marigá rígi̱” (1 Rey. 12:21-24). *

Lá nda̱a̱ rí niʼni xáʼ. Atatsaʼwáminaʼ nguáthá niʼni makiʼnáa rúʼko̱ Rehoboam. Ndiéjunʼ gundxaʼwamíjna̱ xa̱bu̱ índo̱ gudxuun rí mbáa rey bi̱ niʼthí maʼni gíníi xa̱bu̱ xuajen ga̱jma̱a̱ “xtá náa xtoʼóo xuíʼtóo itsu̱”, mu niniñúnʼ rí xa̱bu̱ muxuximíjna̱ rá. (Atayáá ma̱ngaa 2 Crónicas 13:7.) Maski ajndu xúʼko̱, rey ga̱jma̱a̱ ejército ndrígóo “ninimbu̱ún ajngóo Jeobá, ga̱jma̱a̱ nitangi̱i̱n náa guʼwún, xó má niʼthí Jeobá”.

Ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ rígi̱ rá. Rí itháan májánʼ muʼnimbulúʼ rí naʼthí Dios maski ajndu munduʼwajmáanʼ xa̱bu̱. Á mu nuʼni, mambaxúlúʼ májánʼ gajmiúlú Jeobá ga̱jma̱a̱ ikhaa maʼni tsajkurámáanʼ (Deut. 28:2).

Xúʼko̱ niʼni Rehoboam. Ikhaa niʼnimbo̱o̱ ga̱jma̱a̱ taxmínaʼ ga̱jma̱a̱ xuajen nuxi̱ʼ. Rí phú niʼni, niʼni̱i̱ tikhuu xuajen ga̱jma̱a̱ niʼni i̱ʼwáʼ náa mbaaʼ náa rí xóó naʼtáñajunʼ: Judá ga̱jma̱a̱ Benjamín (2 Crón. 11:5-12). Ga̱jma̱a̱ rí itháan gíʼdoo numuu, rí niʼnimbo̱o̱ xtángoo ndrígóo Jeobá mbá nguáthá mbiʼi. Maski ajndu reino ndrígóo norte, rí naʼtáñajunʼ Jeroboán, ndiyamajkhún xándú, mbaʼin xa̱bu̱ bi̱ kuwa ikhí nagún náa Jerusalén mu mumbayíí Rehoboam ga̱jma̱a̱ muni mba̱a̱ Jeobá (2 Crón. 11:16, 17). Numuu rí Rehoboam niʼnimbo̱o̱ rígi̱ niʼni rí makuwá májánʼ xa̱bu̱ náa reino ndrígóo.

NIKUDAMINAʼ AʼKHÁ MA̱NGAA TÁTANGA̱A̱ GA̱JMA̱A̱ XÚGÍʼ A̱JKIU̱U̱N

Mú, índo̱ nánguá rígá xkujndu náa niʼtáñajunʼ Rehoboam, ikhaa niʼni mbá rí naʼni maguanúlúʼ tsiánguá. Nánguá niʼnimbo̱o̱ Xtángoo ndrígóo Jeobá ga̱jma̱a̱ nigíʼdu̱u̱ ndiʼyamajkhún eʼwíínʼ dios. Mú náa numuu niʼni rúʼko̱ xá. Lá niʼni xóo ru̱dúu̱ bi̱ ninindxu̱u̱ ammonita, o ga̱jma̱a̱ numuu bi̱ kaʼñún ru̱dúu̱ xáʼ. (1 Rey. 14:21.) Asndu xú káʼnii má numuu. Xúgínʼ xa̱bu̱ xuajen ndiyaridáá xkri̱da ndrígóo. Ikha jngó, Jeobá niniñuʼ rí Sisaq, rey ndrígóo Egipto, mato̱ʼo̱o̱ náa mbaʼa xuajen ndrígóo Judá, maski ajndu Rehoboam niʼni̱i̱ májánʼ (1 Rey. 14:22-24; 2 Crón. 12:1-4).

Niʼni itháan mba̱a̱ xkujndu índo̱ Sisaq ni̱jkha̱nú asndu náa Jerusalén, náa naʼtáñajunʼ Rehoboam. Ikhú gaʼyee Semaya niʼthúu̱n Rehoboam gajmíi̱n príncipes ajngáa ndrígóo Jeobá: “Ikháanʼ niniʼñúʼ, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ mangúún niniʼñála náa ñawúunʼ Sisaq”. Xú káʼnii niriʼña Rehoboam rí xóo nixprígúu Jeobá xá. Ninindxu̱u̱ májánʼ. Náa Biblia naʼthí: “Príncipes ndrígóo Israel ga̱jma̱a̱ rey niniguabamijná ga̱jma̱a̱ nithi: ‹Jeobá nindxu̱u̱ jmbii›”. Ikha jngó, Jeobá niʼnikríyaaʼ Rehoboam ga̱jma̱a̱ tániñuʼ rí Jerusalén maguma gámbáa (2 Crón. 12:5-7, 12).

Nda̱wa̱á rí nirígá rúʼko̱, Rehoboam niʼtáñajunʼ xóó náa a̱jma̱ tribu dí rígá náa sur. Nákha inu makhañúu, ninindxu̱u̱ májánʼ a̱jkiu̱u̱n gajmíi̱n xúgínʼ e̱ji̱i̱n ga̱jma̱a̱ nixnúún mbaʼa regalo, mbáa mu táʼndoo rí e̱ji̱i̱n muxuximi̱jna̱ náa Abías, a̱ʼdióo bi̱ mani̱ndxu̱u̱ rey (2 Crón. 11:21-23). Índo̱ niʼni xúʼko̱ nisngájma rí nindxa̱ʼóo májánʼ edxu̱u̱, rí nákha ginii táʼni.

LÁ NININDXU̱U̱ MBÁA REY MÁJÁNʼ XÁʼ.

Májánʼ ninindxu̱u̱ tikhuu rí niʼni Rehoboam, mú tambáxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ Dios. Náa Biblia naʼthí: “Niʼni dí ra̱májánʼ”. Náa numuu rá. Numuu rí táyááʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱u̱n (2 Crón. 12:14).

Rehoboam tambáxu̱u̱ májánʼ ga̱jma̱a̱ Jeobá xóo niʼni rey David

Maski ajndu nguáná Rehoboam niʼnimbo̱o̱ kaʼyoo Dios ga̱jma̱a̱ niʼni rí májánʼ ga̱jma̱a̱ numuu xuajñu, tambáxu̱u̱ májánʼ ga̱jma̱a̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ tándoo maʼni rí nandoo ikhaa. Ikha jngó niʼni dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ ndiʼyamajkhún dios bi̱ ragájkhun. Lá niriʼña májánʼ rí xóo nixprígúu Jeobá numuu rí gajkhun nitanga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n ga̱jma̱a̱ nindoo maʼni rí naniguʼ Jeobá, o numuu rí eʼwíínʼ nitháán rí gíʼmaa maʼni xáʼ. (2 Crón. 11:3, 4; 12:6.) Nda̱wa̱á, Rehoboam niʼni mbu̱júu̱ dí ra̱májánʼ. ¡Ikhaa táʼni nditháan xóo niʼni xiʼñúuʼ, David bi̱ ninindxu̱u̱ rey! Gajkhun má rí David nikudaminaʼ aʼkhá gakhi̱i̱ wéñuʼ, mú tániñuʼ ráʼndoo kaʼyoo Jeobá, ndiʼyamajkuu ga̱jma̱a̱ nitanga̱a̱ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱u̱n (1 Rey. 14:8; Sal. 51:1, 17; 63:1).

Rí xóo niʼni Rehoboam naʼsngúlú mbá ikha rí gíʼdoo wéñuʼ numuu. Mu mambaxúlúʼ májánʼ gajmiúlú Dios, raʼkháa i̱ndó muxnún rí nda̱ñúnʼ bi̱ kuwa náa guʼwúlú o muʼgíʼ muʼni rí eyulú, rí phú itháan gíʼdoo numuu rí mbuʼyamajkuíí ginii Jeobá.

Ma̱ndoo muʼni rígi̱ á mu nuʼnimi̱jna̱ mu maʼndulú kuʼyáá má xúʼko̱ Jeobá. Xó má e̱ʼni̱ á mu tsíyulú majuiʼyúʼ aguʼ ndayóoʼ muxuʼdáʼ itháan ixi̱, mu xúniʼñáʼ raʼndulú kuʼyáá Jeobá, gíʼmaa muʼnigajmaa mbéjtsi Ajngá rawunʼ, mundxaʼwamíjna̱ rí naʼthí ikhí ga̱jma̱a̱ xúniʼñáʼ ruʼthá kháñii (Sal. 1:2; Rom. 12:12). Ma̱ngaa rí nandulúʼ kuʼyáá Jeobá maxkaxáanʼ muʼni i̱ndó rí naniguʼ ikhaa. Ga̱jma̱a̱ á mu nuxuʼdámíjná mbá aʼkhá, rí nandulúʼ kuʼyáá maʼni rí mata̱nga̱a̱ a̱jkiu̱lú rí niʼni. Rehoboam niʼni i̱mba̱ núthu, mú ikháanʼ maguajún jmbu má xúʼko̱ náa Jeobá (Jud. 20, 21).

^ párr. 9 Ga̱jma̱a̱ numuu rí Salomón táni rí jmbu, Dios niʼtáriyaʼ dí reino maguiʼtáa (1 Rey. 11:31).