1. Die yen nẹrhẹ ihworakpọ yovwin nọ eranvwe?

EMUỌVO kiriguo rọ nẹrhẹ ihworakpọ yovwin nọ eranvwe shesheri, ọyen ẹwẹn obrorhiẹn rẹ ayen vwori. Eriyin ọ ghwa hepha nẹ ọtonphiyọ rhe. Adam vẹ Ivi vwo churhi rẹ Ọghẹnẹ nu, ayen de siomanu. Ọyena ghwa odjephia nẹ ẹwẹn obrorhiẹn rayen kpokpo ayen.

2. Idjerhe vọ yen ẹwẹn rẹ obrorhiẹn rẹ avwanre vwọ họhọ ikọmpasi? (Ni uhoho rẹsosuọ na.)

² Ihwo re nabọ yono ẹwẹn obrorhiẹn raye-en, họhọ okuna rọhẹ abadi jẹ ikọmpasi rọyen wia-an. Ọgbọghọ rẹ abadi se mu okuna tiọyen do kpo ẹbẹre ọfa. Ikọmpasi rọ nabọ riẹn wian cha nẹrhẹ ohwo ro biẹ okuna sa kpọ okuna rọyen kpo ẹbẹre rọ ra. Ẹwẹn obrorhiẹn rẹ avwanre họhọ ikọmpasi. Ọ nẹrhẹ e se vughe obo re gbare vẹ obo re chọre. Jẹ, a cha nabọ yono tavwen ọ ke sa kpọ avwanre phiyọ idjerhe ọsoso.

3. Die yen sa phia siẹrẹ a rha nabọ yono ẹwẹn obrorhiẹn na-a?

³ Ohwo rọ nabọ yono ẹwẹn obrorhiẹn rọye-en, cha sa  kẹnoma kẹ umiovwo-o. (1 Tim. 4:1, 2) Ẹwẹn obrorhiẹn tiọyena sa nẹrhẹ e roro nẹ “umwemwu erhuvwu.” (Aiz. 5:20) Jesu vwẹ orhọ-esio nana kẹ idibo rọyen: “Ọke cha ri kohwo kohwo ro hwe ovwan ejobi ko che roro nẹ Ọghẹnẹ ọye ga.” (Jọn 16:2) Ọtiọyen ihwo ri hwe Stivin rorori. (Iruo 6:8, 12; 7:54-60) Nonẹna, ihwo buebun tare nẹ ayen ga Ọghẹnẹ, jẹ ayen vwobọ vwẹ imwemwu egangan kerẹ ohwekufia! (Eyan. 20:13) O phẹnre dẹn nẹ ẹwẹn obrorhiẹn rayen phiẹn ayen!

4. Mavọ yen e se vwo yono ẹwẹn obrorhiẹn avwanre?

⁴ Mavọ yen avwanre se vwo yono ẹwẹn obrorhiẹn avwanre? Irhi vẹ odjekẹ rẹ Ọghẹnẹ rehẹ Baibol na “vọnre vẹ erere kẹ uyono, ẹghwọkuo, ẹrhuẹrẹ phiyọ, kugbe eyono phihọ ọvwata.” (2 Tim. 3:16) Ọtiọyena, a da nabọ yono Baibol na, roro kpahọn, ji reyọ vwo ruiruo vwẹ akpeyeren, ke se yono ẹwẹn obrorhiẹn na rere o se vwo vughe iroro rẹ Ọghẹnẹ je dia uvi rẹ ọchuko vwọ kẹ avwanre. E gbe jẹ a fuẹrẹn oborẹ irhi rẹ Ọghẹnẹ vẹ odjekẹ rọyen sa vwọ chọn avwanre uko vwo yono ẹwẹn obrorhiẹn avwanre.

5, 6. Mavọ yen avwanre sa vwọ mrẹ erere nẹ irhi rẹ Ọghẹnẹ?

⁵ Rere a sa vwọ mrẹ erere vwo nẹ irhi rẹ Ọghẹnẹ, ofori nẹ e ru vrẹ e di vwo se urhi na, ji vwo ẹruọ rayen. Ofori nẹ avwanre muọghọ ji vwo ẹguọnọ rayen. Baibol na da ta: “Tuoma rẹ umwemwu, guọnọ emu esiri.” (Emọs 5:15) Mavọ yen e se vwo ru ọtiọyen? Ofori nẹ a vwẹ ẹro rẹ Jihova vwo nẹ emu, ji vwo no. Kerẹ udje: Vwẹro roro nẹ wọ sa vwerhẹ-ẹn. Ọtiọyena, idọktọ wẹn da vuẹ wẹ oborẹ wo che ru kpahen emuọre, omaẹsasọ, vẹ oborẹ wo yeren akpọ wan. Wo vwo nene odjekẹ na, wọ da mrẹvughe nẹ ọ wianre dẹn! O muẹro nẹ wọ cha kpẹvwẹ idọktọ na mamọ rọ vwọ chọn wẹ uko vwo vwo omakpokpọ.

⁶ Vwẹ idjerhe vuọvo na, Ọghẹnẹ vwẹ irhi kẹ avwanre re sa sẹro rẹ avwanre nẹ oja rẹ umwemwu ghwa cha, ji nẹrhẹ e yeren omamọ rẹ akpọ. Roro kpahen erere ra sa mrẹ siẹrẹ e de nene irhi rẹ Baibol na, ri shekpahen efian ẹvwọrọ, ọghware, uji echo, ọfanrhiẹn, ozighi egbe, kugbe uruemu rẹ orhan. (Se Isẹ 6:16-19; Ẹvwọ. 21:8) Ẹguọnọ re vwo kpahen Ọghẹnẹ vẹ irhi rọyen cha ganphiyọ siẹrẹ a da mrẹ erhuvwu ro nẹ ẹmienyo rọyen cha.

7. Die yen ese vẹ eroro kpahọn rẹ ikuegbe rẹ Baibol cha chọn avwanre uko vwo ru?

⁷ O fori nẹ a rioja rẹ obo ri nẹ obuko rẹ jẹmienyo cha tavwen e ki yono nẹ aye-en. Avwanre se yono nẹ echobọ rẹ ihwo efa re si ikuegbe rayen vwẹ Baibol na. Isẹ 1:5 da ta: “Ọvwẹghwanren de nyo ọ me riẹn phihọ.” Vwọrẹ uyota, avwanre mrẹ uvi rẹ uchebro ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ cha, siẹrẹ e de se, ji roro kpahen ikuegbe rẹ Baibol. Kerẹ udje, roro kpahen oja rẹ Ovie Devid re re ọke ro wo gbe ọfanrhiẹn vẹ Batsheba. (2 Sam. 12:7-14) Ọke re de se, ji roro kpahen ikuegbe nana, a sa nọ: ‘Mavọ yen Ovie Devid sa vwọ kẹnoma kẹ ojaẹriọ nana jovwo? Mi de hirharoku ọdavwini tiọyen, me sa vabọ rọyen? Me sa djẹ kẹ kerẹ Josẹf, gbanẹ mi che she ruọ kerẹ Devid?’ (Jẹn. 39:11-15) Siẹrẹ e de roro kpahen obo ri nẹ obuko rẹ umwemwu cha, ọyena cha chọn  avwanre uko vwo “tuoma rẹ umwemwu.”

8, 9. (a) Die yen ẹwẹn obrorhiẹn na chọn avwanre uko vwo ruẹ? (b) Idjerhe vọ yen odjekẹ rẹ Jihova vwo suẹn ẹwẹn obrorhiẹn avwanre?

⁸ Ofori nẹ avwanre kẹnoma kẹ erọnvwọn ri tun Jihova oma. Ẹkẹvuọvo, o vwo ẹdia evo vwẹ akpeyeren rẹ Baibol na ghwe jurhi kpahe-en. Mavọ yen avwanre se vwo vughe obo ri shephiyọ re sa nẹrhẹ oma vwerhen Ọghẹnẹ? Vwẹ ẹdia tiọyena yen a da guọnọ nẹ a reyọ ẹwẹn obrorhiẹn rẹ avwanre ra vwẹ Baibol yono vwo ruiruo.

⁹ Kidie nẹ Jihova vwo ẹguọnọ rẹ avwanre, ọ da kẹ avwanre odjekẹ sansan re sa nẹrhẹ e brorhiẹn ri shephiyọ. Jihova da ta: “Mẹvwẹ Ọrovwohwo Ọghẹnẹ wẹn, ro yono uwe vwọ mrẹ erere, ro sun we vwẹ idjerhe ru wo cha wan na.” (Aiz. 48:17, 18) Odjekẹ rẹ Baibol sa kpọ ẹwẹn obrorhiẹn rẹ avwanre phiyọ idjerhe ọsoso siẹrẹ a da nabọ roro kpahen ayen, je nẹrhẹ ayen te ubiudu rẹ avwanre. Ọyena cha nẹrhẹ avwanre brorhiẹn rẹ aghwanre.

10. Mavọ yen Baibol na vwọ chọn avwanre uko vwo bru omamọ orhiẹn, kẹ idjerhe vọ yen Jesu vwọ chọn idibo rọyen uko vwo ru ọtiọyen?

¹⁰ Vwọ vrẹ irhi, Baibol na vọnre vẹ iyono sansan ri suẹn iroro rẹ avwanre, je nẹrhẹ e brorhiẹn ri shephiyọ. Avwanre da ghene riẹn odjekẹ rẹ Ọghẹnẹ, ọ cha nẹrhẹ a riẹn iroro rọyen vẹ oboresorọ ọ vwọ vwẹ irhi evo vwọ kẹ avwanre. Jesu vwẹ odjekẹ rẹ Baibol vwo yono idibo rọyen nẹ uruemu rayen sa ghwa erhuvwu yẹrẹ umiovwo rhe. Kerẹ udje, o yono ayen nẹ ophu sa so ozighi, iroro rẹ ọfanrhiẹn sa nẹrhẹ ohwo gbe igberadja. (Mat. 5:21, 22, 27, 28) Rere e se vwo vwo ẹwẹn obrorhiẹn ra riẹn yono, ofori nẹ a yan nene odjekẹ rẹ Jihova, ukuotọ rọyen, ke che brorhiẹn rọ cha ghwa urinrin rhe Jihova.​—1 Kọr. 10:31.

11. Mavọ yen ẹwẹn obrorhiẹn rẹ ihwo vwọ fẹnẹ ohwohwo?

¹¹ Vwẹ ẹdia evo, Inenikristi ivẹ ri vwo ẹwẹn obrorhiẹn ra vwẹ Baibol yono se brorhiẹn rọ fẹnẹre. E jẹ a fuẹrẹn ota ro shekpahen udi ẹda. Baibol na gha udi ẹda-a, ẹkẹvuọvo, o si avwanre orhọ kpahen udi ẹda vroma. (Isẹ 20:1; 1 Tim. 3:8) Ọyena ko mudiaphiyọ nẹ siẹrẹ Onenikristi rha da udi vroma-a, o rhe fo nẹ o roro kpahen erọnvwọn efa tavwen o ki brorhiẹ-ẹn? Ẹjo, kakaka. Ọ da tobọ dianẹ ẹwẹn obrorhiẹn rọyen kpokpiro-o, o ji fo nẹ o roro kpahen ẹwẹn obrorhiẹn rẹ ihwo efa.

12. Mavọ yen Rom 14:21 sa vwọ chọn avwanre uko vwo muọghọ kẹ ẹwẹn obrorhiẹn rẹ ihwo efa?

¹² Pọl vwo dje oboresorọ Inenikristi vwo roro kpahen ẹwẹn obrorhiẹn rẹ ihwo efa, ọ da ta: “O fori rere ohwo vwọ jẹ uvwo rẹ eranvwe ẹriọ eyẹ ro jẹ udi ẹda eyẹ kemu kemu rọ nẹrhẹ oniọvo wẹn she.” (Rom 14:21) Ọtiọyena, siẹrẹ avwanre da guọnọ da udi jovwo, a sa kpairoro vrẹ siẹrẹ a da mrẹ nẹ ọyena che kpokpo ẹwẹn obrorhiẹn rẹ oniọvo ọfa. Tavwen iniọvo evo ki kurhẹriẹ rhe ukoko na, ayen egbaudi, asaọkiephana ayen brorhiẹn nẹ ayen rha cha da ọfa-a. O muẹro nẹ avwanre guọnọ ru obo re cha nẹrhẹ iniọvo rẹ avwanre rhivwin kpo orharhe rẹ uruemu rẹ  ayen siobọnu re-e! (1 Kọr. 6:9, 10) Ọtiọyena, o rhe fo nẹ a gba oniọvo re durhie rhe uwevwin rẹ avwanre nẹ ọ da udi siẹrẹ ọ da se-en.

13. Idjerhe vọ yen Timoti vwọ dia omamọ rẹ udje rẹ ohwo rọ vwẹ ọdavwẹ rẹ Uvie na vwọ kobaro?

¹³ Timoti chirakon rẹ emiavwe rẹ oyanvwe ọke rọ vwọ hẹ omarẹ ẹgbukpe 20, kidie ọ guọnọ dia ekprowọ vwọ kẹ ihwo rẹ Ju ro che ghwoghwo ota kẹ-ẹ. Uruemu rọyen na họhọ ọ rẹ ọyinkọn Pọl. (Iruo 16:3; 1 Kọr. 9:19-23) Wọ sa vwẹ oma wẹn vwo ze kerẹ Timoti fikirẹ erhuvwu rẹ ihwo efa?

14, 15. (a) Die yen o mudiaphiyọ ra vwọ dia omiragua? (b) Mavọ yen Inenikristi ri te imiragua nene ihwo efa yerẹn wan?

¹⁴ Ofori nẹ Inenikristi eje “gbobọnyẹ ebaghẹrẹ rẹ uyono ri Kristi na” rere ayen “ru kerẹ omiragua.” (Hib. 6:1) Kirobo rọ guọnọ ẹgbaẹdavwọn e ki se “ru” kerẹ omiragua, eriyin a je cha wian vwo ru erianriẹn vẹ ẹruọ rẹ avwanre kodophiyọ. Kọyensorọ e vwo jiri isese rẹ Baibol rẹ kẹdẹ kẹdẹ vwọ kẹ avwanre. (Une 1:1-3) Wo bru ẹkẹn yena kẹ oma re? Isese tiọyena cha nẹrhẹ ẹruọ wo vwo kpahen irhi vẹ odjekẹ rẹ Jihova kodophiyọ.

¹⁵ Urhi rọ ma ghanre kẹ Inenikristi yen urhi rẹ ẹguọnọ. Jesu da vuẹ idibo rọyen: “Vwẹ oma rẹ ọnana kọye ihwo ejobi vwọ riẹn nẹ ovwan ghine idibo mẹ, ọ da dianẹ ovwan guọnọ ohwohwo.” (Jọn 13:35) Jems rọ dia oniọvo rẹ Jesu se ẹguọnọ “uvi rẹ urhi na.” (Jems 2:8) Pọl da ta: “Ẹguọnọ hẹ orugba rẹ urhi na.” (Rom 13:10) Eta yena re vwo djisẹ rẹ ẹguọnọ na, gbe avwanre unu-u, kidie Baibol na tare nẹ, “Ọghẹnẹ hẹ ẹguọnọ.” (1 Jọn 4:8) Vwọ kẹ Jihova, ẹguọnọ dia ota rẹ unu-u, ẹguọnọ yen muo vwo ruẹ obo ro ruẹ. Jọn de si: “Vwẹ ọnana kọye ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ vwọ phia vwẹ o hri rẹ avwanre, nẹ Ọghẹnẹ ji Ọmọ rọye Ọvuọvo na rhe akpọ na, rere avwanre vwọ wan oma rọye rhọ.” (1 Jọn 4:9) Siẹrẹ avwanre de vwo ẹguọnọ rẹ Jihova, Jesu, iniọvo rẹ avwanre  kugbe ihwo efa, kọyen avwanre djephia nẹ avwanre imiragua.​—Mat. 22:37-39.

16. Diesorọ odjekẹ rẹ Baibol na cha vwọ ghanre kẹ avwanre ra vwọ rhua te omiragua na?

¹⁶ Wọ vwọ rhua te omiragua na, wo che noso nẹ odjekẹ rẹ Baibol yen ma ghanre kẹ wẹ. Irhi shekpahen ẹdia ọvo kiriguo, ẹkẹvuọvo, odjekẹ rẹ Baibol pha hẹhẹre. Kerẹ udje, omotete cha sa riẹn imuoshọ rọ herọ siẹrẹ o de mu orharhe ugbeya-an, jẹ emiọvwọn ri vwo oniso sa vwẹ irhi re cha sẹro rọyen vwọ kẹ. (1 Kọr. 15:33) Ẹkẹvuọvo, ọmọ na vwọ rhuaphiyọ ye, jẹ ẹgba rẹ iroro rọyen rhuaphiyọ, ọke yena ko se nene odjekẹ rẹ Baibol na. Ọtiọyena, ko se brorhiẹn rẹ aghwanre ọke rọ da sane igbeyan rọyen. (Se 1 Kọrẹnt 13:11; 14:20.) Siẹrẹ avwanre de roro kpahen odjekẹ rẹ Baibol ọkeneje, ka sa vwẹroso ẹwẹn obrorhiẹn rẹ avwanre. Ọke yena ka sa riẹn iroro rẹ Ọghẹnẹ vwẹ emu ejobi.

17. Diesorọ a vwọ tanẹ avwanre vwo ekuakua re sa nẹrhẹ e brorhiẹn rẹ aghwanre?

¹⁷ Avwanre vwo kemu kemu re sa nẹrhẹ e brorhiẹn rẹ aghwanre rọ cha nẹrhẹ oma vwerhen Jihova. Ọtiọyena, a da reyọ irhi kugbe odjekẹ rehẹ Baibol na vwo ruiruo, ka sa “nabọ muwan, ji muegbe vwọ kẹ iruo esiri ejobi.” (2 Tim. 3:16, 17, NW ) Eriyina, gba hiẹ guọnọ odjekẹ rehẹ Baibol na rere wo se vwo ‘vwo ẹruọ rẹ ọhọre rẹ Jihova.’ (Ẹfe. 5:17) Reyọ ekuakua sansan rẹ ukoko na vwọ kẹ avwanre vwo ruiruo, kerẹ Watch Tower Publications Index, Research Guide for Jehovah’s Witnesses, Watchtower Library, Watchtower ONLINE LIBRARY, vẹ aplikeshọni rẹ JW Library. A da reyọ ekuakua nana vwo ruiruo, ka sa riavwerhen rẹ uyono romobọ vẹ ẹga orua.

18. Ebruphiyọ vọ yen che te avwanre obọ siẹrẹ e de yerin nene irhi vẹ odjekẹ rẹ Ọghẹnẹ?

¹⁸ Ebruphiyọ che te avwanre obọ siẹrẹ e de nene irhi vẹ odjekẹ rẹ Jihova. Une Rẹ Ejiro 119:97-100 da ta: “E, mavọ me guọnọ urhi wẹn te! Ọye mi roro vwẹ ẹdẹ na ejobi. Urhi wẹn nẹrhẹ ovwẹ ghwanre nọ ivwighrẹ mẹ, kidie ọ vẹ ovwẹ herọ bẹdẹ. Mi vwo ẹruọ no otu ri yono uvwe ejobi, kidie iseri wẹn na ọye iroro mẹ. Mi vwo ẹruọ no otu rẹ ekpako, kidie me yọnrọn iji wẹn.” Aghwanre, oniso, vẹ ẹruọ rẹ avwanre cha rho phiyọ, siẹrẹ e de “roro” kpahen irhi kugbe odjekẹ rẹ Ọghẹnẹ, ọke yena ke se “rhi te ovwanvwọn rẹ omaerhuọ rẹ ọvọnvọn ri Kristi.”​—Ẹfe. 4:13.