Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Áluahatiwa san uéiriguni lúmagiñe ubóu o lúmagiñe Heowá?

Áluahatiwa san uéiriguni lúmagiñe ubóu o lúmagiñe Heowá?

“Richaguati Bungiu, ani mabulieidun lubéi le adüga humaalibei, luma ínsiñehabuni le arufuda humaalibei lun” (EBÜ. 6:10).

UREMU: sn 4, sn 51

1. Ka wabusenrubei sun wagía?

SAMINA wamá lun hamuga wadunragun luma aban gürigia le subuditi woun ani inebeti woun, gama lumoun, maritagun lumuti gürigia ligía wiri, ibidiñe gubeitiwa lun. Ida luba hamuga wasandiragun woungua? Chóuruti wuribabei lan hamuga wasandiragun woungua ladüga sun wagía busentiwa lun subudiwa wamá. Mabusenruntiwa lúnrügü hasubudiruni amu kátawa lan, busentiwa lun gebegi wamá houn luma lun gebegi lan le wadügei (1 Lur. 11:16; Hob. 31:6).

2, 3. Ka gayaraabei lasuseredun dan le wayumahan lun lichugún uéiriguni woun? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu).

2 Ítara kei lasuseredun luma amu burí katei le wayumahabei, kei gafigoun wamá, gayaraati giñe wuriba lan busén wamá lun subudiwa wamá. Ani gayaraati ladügün ubóu le lábugiñebei lubafu Satanási lun wayumahan lun súdini wamá luma lun gürigia wamá ha subudiwatiña. Dan le lasuseredun le, míchuguntiwa uéiriguni lun Heowá, Wáguchi le siélubei, ni áhuduraguni le yuubei lun (Aruf. 4:11).

3 Lidan meha lidaani Hesusu, busentiña meha lábutigu relihión lun lichugún uéiriguni houn. Wéridi lumutiña Hesusu lani disipulugu lau lariñagun houn: “Góunigigua humá hungua hawéi arufudahatiña lilurudun Moisesi; ganigitiña héibugun tau daüguaü dururutu, busén hagía lun labusurún houn lau inebesei ǘmadarugu; áluaha haméi ubaraü le habara wéirigutiña ténpulurugu luma lubuidun-agei ubaraü lidan adineruni”. Ariñagati giñe: “Wéiritimabei habeichún luagu sun le hadügübei” (Luk. 20:46, 47). Ánheinti Hesusu, ruti uéiriguni tun aban würi to hilaali tani weiriei to íchuguboun murusun budagia, ani máluahantu lun híchugun amu uéiriguni tun (Luk. 21:1-4). Furanguti marihin lani meha Hesusu lichugún uéiriguni houn gürigia kei harihini amu. Líderagubadiwa arütíkulu le lun warihini katei le ítara kei larihini Heowá.

UÉIRIGUNI LE SÚDINITIMABEI

4. Ka san uéiriguni le súdinitimabei le lunbei wáfaagun luagu, ani ka uagu?

4 Ka san uéiriguni le súdinitimabei le lunbei wáfaagun luagu? Mama luagu le líchugubei ubóu lidan furendei, bísinisi luma isebáhari. Lubaragiñe lira, samina wamá luagu uéiriguni le uágubei layanuha Pábulu dan le lariñagunbei: “Anhein guentó, kei subudi humaali lan Bungiu —o kei subudi laadün lan Bungiu —ídaya luba san gayara lan haritagun lunya híchaagun hungua keisi idamuni lábugiñoun lúrudu luma burí igaburi le mabafubei lun ladügün ni kata hun?” (Gal. 4:9). Ma lubuidun chansi le lun lasubudiruniwa Bungiu, Urúei Suntigabafu! Busenti lun buidu lan lumadagua wama. Ítara kei lariñaguni aban sásaamu lidan taturiahóun Bíbülia, “megei wamuti lídehan luma lun letenirun woun”. Dan le larihiniwa Heowá keisi lumadagu aba gasuunihali lan wabagari (Apur. 12:13, 14).

5. Ka gayaraabei wadügüni lun larihiniwa Heowá keisi lumadagu?

5 Ligía asuseredubei lun Moisesi. Dan le lamuriahanbei luma Heowá lun lígirun lun lasubudiruni lémeri buidu, aba lariñagun Heowá lun: “Nadügübei giñe le uágubei bariñaga, lugundun hemenigitina buagu, ani gañei baali nufulesein” (Afu. 33:12-17). Ibihatiwa giñe lubuidun burí abiniruni dan le lasubudiruniwa Heowá. Kati gayaraabei wadügüni lun larihiniwa Heowá keisi lumadagu? Lunti hínsiñe lan woun ani derege wameime wabagari lun (aliiha huméi 1 Korintuna 8:3).

6, 7. Ka gayaraabei ladügün lun weferidiruni wamadagua luma Heowá?

6 Mosu wóunigiruni wamadagua luma Heowá. Ítara kei kristiánugu galasiana ha únbaña labürüha Pábulu, mosu wóunigiragun woungua luéi lidamun wamá “lúrudu luma burí igaburi le mabafubei lun ladügün ni kata” le lánina ubóu le, kéiburi wáluahan lun lichugún uéiriguni woun (Gal. 4:9). Subudi laaña meha Bungiu kristiánugu ha. Gama lumoun, ariñagati Pábulu hagiribuduña lan meha lun katei le málati. Lidan amu dimurei, lariñaguña meha houn: “Lárigiñe subudihadün lan saragu katei, ida lubati hagiribudun lun burí katei meseriwínti ani mebegiti le yebe ígira humaalibei?”.

7 Gayaraati san lasuseredun katei le woun? Chóuruti gayara lan. Dan le wasubudirunbalin Heowá másiñati ígira wamá saragu katei le meha gayaraabei ladügün lun súdini wamá lidan ubóu le lábugiñebei lubafu Mafia, ítara kei ladügüni Pábulu (aliiha huméi Filipuna 3:7, 8). Másiñati maha wamá waturiahan tidan luban furendei íñuti, wibihin aban ubaraü súdiniti lidan wadagimanu o wagañeirun saragu seinsu lidan burí bísinisi. Anhein buidu wabéi lun músika o lidan somu áhureruni, gayaraati hamuga meha warisidun luma wibihin lun subudiwa wamá. Gama lumoun, aba wíchuguni wanagan luagu sun le (Ebü. 11:24-27). Wasakürihaña san luagu wígiruni sun lira? Marufudunbadiwa hamuga lichú aau anhein ítara liña lubéi. Gayaraati ladügün katei le lunya wagiribudun lun katei le ígira wamaalibei le meha warihubei kei “lúrudu luma burí igaburi le mabafubei lun ladügün ni kata”. *

ÁFAAGUA WAMÁ LÚNTIMA BUSÉN WAMÁ WIBIHIN UÉIRIGUNI LÚMAGIÑE BUNGIU

8. Kaba adüga lun wáfaagun lúntima busén wamá wibihin uéiriguni lúmagiñe Bungiu?

8 Ka gayaraabei wadügüni lun wáfaagun lúntima busén wamá wibihin uéiriguni lúmagiñe Bungiu mama lúmagiñe ubóu? Mosu waritagun bián katei súdiniti. Furumiñe, súnwandan lan líchugun Heowá uéiriguni houn lubúeingu ha úaraguatiña (aliiha huméi Ebüréu 6:10; 11:6). Wéiriti hebegi kada aban hádangiñe lubúeingu lun ani lóuseruñanu hamuga lau marichaü lun hamuga meberesedun lan lau le hadügübei. “Subudi lumutiña [Heowá] lánigu” (2 Tim. 2:19). Téniti Heowá lun “hémeri buítiña” ani subudi lumuti ida luba lan lesefuruniña lídangiñe óuchawaguni (Sal. 1:6; 2 Fe. 2:9).

9. Írida humá fiu sügǘ le ídanbei larufuda Heowá gunda lan hau lumutuniña.

9 Lidan fiu kesi, arufudaali Heowá gunda lan hau lumutuniña lidan aban lubuidun igaburi (2 Kro. 20:20, 29). Kei hénpulu, samina wamá luagu ligaburi lesefuruniña Heowá ísüraelina lidan barana Funati dan le héibaahabaliña lisudaranigu faraón (Afu. 14:21-30; Sal. 106:9-11). Adügati katei ligía lun taweiridun hanigi gürigia darí lun añahagua lan meha ayanuha luagu 40 irumu lárigiñe lasuseredun (Hos. 2:9-11). Kei yarafamémeli lan dan lubaame lábürühan Gogu le magoguna wawagun, ruti gurasu woun wasaminarun luagu ligaburi larufuduni Heowá línsiñehabu luma lubafu houn lumutuniña lidan dan le sügühalibei (Ese. 38:8-12). Ourame ligía, wéiribei wagundan lau áluaha wamá uéiriguni lúmagiñe Heowá mama lúmagiñe ubóu.

10. Ka libiaman katei lunbei waritaguni luagu ligaburi líchugun Heowá uéiriguni houn lubúeingu?

10 Libiaman katei le lunbei waritaguni: gayara lan líchugun Heowá uéiriguni woun lidan burí igaburi le yebe magurabun wamuti. Míchugunbei afayeiruahaü houn ha adügübaña katei buiti lúnrügü harihiniña amu. Ka uagu? Ladüga ariñagati Hesusu ibiha hamaali lan gürigia ha hafayeiruaha dan le híchugun amu uéiriguni houn (aliiha huméi Matéu 6:1-5). Gama lumoun, ariñagati giñe Hesusu ariha lumuti lan Lúguchi buiti le hadügübei lubúeingu hawagu amu íbini marihin hamani ni aban ani mibihin hagía uéiriguni le yuubei houn. Ruti afayeiruahaü houn luagu le hadügübei. Anihein dan adüga lumuti lidan burí igaburi le magurabúnti. Ariha wamá fiu hénpulu.

TIBIHIN ABAN NIBUREINTU ǗNABUGUTU UÉIRIGUNI MAGURABAHANGA

11. Ida liña líchugun Heowá uéiriguni tun María?

11 Dan le lachülürünbei dan lun lágurahoun Liráü Bungiu Ubouagu, aba lanúadirun Heowá aban würi ǘnabugutu gíritu María, to gañüngiru lun tuguyaba lan lúguchu Hesusu. Uburugu meha Nasarétü teredera würi to, aban fulasu le masudininbei, le wéiriti lidise luéi Herusalén luma tuéi tubuidun ténpulu to ñeinboun (aliiha huméi Lúkasi 1:26-33). Ka uagu líchigei Heowá lubuidun chansi le tun María? Ariñagati ánheli Gabüriéli tun ladüga lan ‘fulesei laaru lan Bungiu’. Murusun dan lárigiñe, arufuda tumuti María buidu lan tumadagua luma Bungiu dan le tayanuhanbei tuma Isawéli to tiduhe (Luk. 1:46-55). Ténihali meha Heowá lun le tadügübei María ligía líchugunbalin lubuidun chansi le tun ladüga úaragua tan lun.

12, 13. Ida liña lichugún uéiriguni lun Hesusu dan le lágurahounbei luma dan le lanügǘnbei ténpulurugu?

12 Dan le lágurahounbei Hesusu, masubudiragüdün lumuti Heowá ñunsu le houn ábutigu súdinitiña ni houn gumadimatiña ha Herusalénbaña ni houn ha Belénbaña. Lubaragiñe lira, óunahati fiu ánheligu lun hasubudiragüdüni uganu súdiniti le houn hóuniri mudún ha meha óunigirubaliña halügüniña mudún bóugudi luéi Belén (Luk. 2:8-14). Lárigiñe, aba houdin hóuniri mudún ha arihei irahü ligía (Luk. 2:15-17). Chóuruti, aba lan tagundaarun María luma Hosé saragu lau harihin leresibirun Hesusu uéiriguni lidan igaburi le. Samina wamá luagu amu lan ligaburi ladügüni Heowá katei luma ligaburi ladügüni Mafia. Dan le lóunahanbei Mafia fiu aturiahatiña waruguma lun habisidahani Hesusu hama lagübürigu, aba ladügün ñunsu luáguti lágurahoun Hesusu lun ñein lan chagaguaü hadan gürigia Herusalén (Mat. 2:3). Adügati hasubudiruni sun lílana uburugu águrahouaali lan Hesusu lun hóunwegun saragu irahüñü maduruntiña (Mat. 2:16).

13 Mosu meha tadügün María aban adagaragüdüni lun Heowá 40 weyu lárigiñe lágurahoun Hesusu tidan ténpulu to Herusalénboun, to diseboun luéi Belén 9 kilometuru (6 maili) (Luk. 2:22-24). Lidan taweiyasunhaña lan María, Hosé luma Hesusu, másiñati álügüdagua tan tungua anhein líchuguba lubéi meha fádiri uéiriguni lun tiráü lidan aban igaburi espechaliti ladüga le lunbei ladügüni ámuñegü. Le linarün katei, ibihati Hesusu uéiriguni, gama lumoun, mama lidan igaburi le yebe tagurabubei María. Yúsuti Heowá “aban wügüri richati ani gudemehabuti” gíriti Simeón tuma “aban würi profeta, gíritu Ana”, to 84 irumu tau ani hilaali tani weiriei, lun hasubudiragüdüni houn amu Hesusuba lan Kristu, Mesíasi le füramasewaalibei (Luk. 2:25-38).

14. Ka abiniruni líchugubei Heowá tun María?

14 Ruti san Heowá uéiriguni tun María luagu tóunigiruni Liráü luma luagu tagüriaruni? Anha. Adügati lun labürüdǘn tidan Bíbülia le tadügübei luma le tariñagubei. Genegeti, siñá lan meha taweiyasuhan luma Hesusu lidan ǘrüwa irumu dimí le ladurarubei lani ministeriu. Mosu meha san terederun Nasarétü ladüga hilaali lan tani weiriei? Másiñati. Ligía mibihin tubalin lubuidun burí chansi le heresibirubei ha awéiyasunhabaña luma Hesusu. Lau sun lira, ñeinñoun meha luma dan le lóunwenbei (Huan 19:26). Ñeinñoun meha giñe úara hama disipulugu Herusalén dan le lichugúnbei sífiri sandu houn fiu weyu lubaragiñe Pentekosutesi lidan irumu 33 (Adü. 1:13, 14). Chóuruti anúadirua tan úara hama ha híbiri. Ligía ibiha tubalin chansi lun tidin sielun lun ñein tan úara luma Hesusu lun súnwandan. Ma lubuidun afayeiruahaü le tibihibei luagu teseriwidun lun Heowá lau úaraguni!

LÍCHUGUN HEOWÁ UÉIRIGUNI LUN LIRÁÜ

15. Dan meha le ya lubéi Hesusu Ubouagu, ida liña larufuduni Heowá gunda lan lau?

15 Máluahanti meha Hesusu lun híchugun lábutigu relihión hama polítiku ha lánina lidaani uéiriguni lun. Uéiriguni lúmagiñeti Heowá láluahabei. Chóuruti ru lan gurasu lun dan le libihinbei uéiriguni lúmagiñe Bungiu lidan ǘrüwa ókaasion le layanuhanbei lun siélugiñe. Murusun dan lárigiñe labadiseirun Hesusu lidan duna Hordán, aba lariñagun Heowá lun: “Anihán niráü le hínsiñebei nun, le aubei óunwenbu lan nugundan” (Mat. 3:17). Genegeti Hesusurügüñein lan luma Huan le abadiseihabei aganbei dimurei burí le. Lárigiñe, kéiburi aban irumu lubaragiñe lounwen Hesusu, aganba hamuti ǘrüwa hádangiñe lani apostolugu lariñagun Heowá luagu Hesusu: “Anihán niráü le hínsiñebei nun, le aubei óunwenbu lan nugundan; adüga huméi le lubeibei” (Mat. 17:5). Ayanuhatiya Heowá siélugiñe lun Liráü fiu weyu lubaragiñe lounwen (Huan 12:28).

Ka wafurendeirubei lídangiñe ligaburi líchugun Heowá uéiriguni lun Liráü? (Ariha huméi párafu 15 darí 17).

16, 17. Ida liña líchugun Heowá uéiriguni lun Hesusu lidan aban igaburi le yebe magurabun lumuti?

16 Subudi lumuti meha Hesusu lasufuriruba lan aban óunweni le ruti busiganu ladüga layanuhóuba lan meha iyeeni luagu. Lau sun lira, amuriahati luma Heowá lun ladügǘn lugundan mama lugundan guánarügü (Mat. 26:39, 42). ‘Súfuriti Hesusu luagu wagabu, meberesenga ligía lau nibusigarídüna lan luwuyeri óunweni ligía’ ani máluahanti lun líchugun ubóu uéiriguni lun, lúmagiñerügüñein Lúguchi láluaha uéiriguni (Ebü. 12:2). Ida liñati líchugun Heowá uéiriguni lun?

17 Dan meha ya lubéi Hesusu Ubouagu, ayanuhati luagu busén lan lunya libihini uéiriguni le meha lúmabei sielu lóubawagu Lúguchi (Huan 17:5). Mariñawagúnti busén lan meha libihin lanwoun lira o lun “buídutima” lan lubara sielu. Íbini ítara, ka ladügübei Heowá? Aba líchugun uéiriguni lun Hesusu lidan aban igaburi le magurabun lumuti. Saragüda lumuti lídangiñe óunweni ani aba líchugun “liñun-agei uéiriguni lun”. Ani ruti giñe aban katei lun le meha mibihin lágili ni aban: lawinwandun sielu lun súnwandan (Fil. 2:9; 1 Tim. 6:16). * Ma lubuidun abiniruni le leresibirubei Hesusu ladüga úaragua lan lun Heowá!

18. Kaba íderaguawa lun máluahan wamá uéiriguni lidan ubóu?

18 Kaba íderaguawa lun máluahan wamá uéiriguni lidan ubóu? Lau gabaroun wamani súnwandan lan líchugun Heowá uéiriguni houn lubúeingu ha úaraguatiña ani liibe-agei dan ruti hafayeiruaha lidan aban igaburi le magurabun hamuti. Ibidiñeti woun kaba lan afayeiruahaü wibiha ámuñegü. Lídanti awanha lan awandei turobuli luma lénrengunga le lídanbei ubóu le haritagua waméi yarafamémeli lan lagumuchagüle ubóu le luma uéiriguni le líchugubei (1 Huan 2:17). Mabulieidun lubéi Heowá, Wáguchi le hínsiñehabubei, le ‘adüga wamaalibei luma ínsiñehabuni le arufuda wamaalibei lun’ (Ebü. 6:10). Chóuruti líchuguba lan uéiriguni woun ani másiñati ladügübei lan lidan burí igaburi le magurabun wamuti.

^ par. 7 Tidan burí amu Bíbülia, sügügüdawati dimurei igaburi le mabafubei lun ladügün ni kata kei “meseriwínti”, “mebegiti” luma “masuuniti”.

^ par. 17 Másiñati magurabun lan yebe Hesusu libihubei lan abiniruni le lugundun mayanuhóuati luagu lawinwandun gürigia lun súnwandan o lun móunwedadi lan lidan Abürüdǘni Ebüréu.