Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Utu ukeba bua nganyi akuanyishe?

Utu ukeba bua nganyi akuanyishe?

“Nzambi ki mmupange buakane bua kupuaye mudimu wenu muoyo ne dinanga dinuvua baleje bua dîna diende.”​—EB. 6:10.

MISAMBU: 39, 30

1. Tuetu bonso tudi baledibue ne dijinga kayi?

MMUNYI muudi mua kudiumvua padi muntu uudi mumanye ne unemeka upua dîna diebe muoyo, anyi mene kayi kabidi mukumanye? Udi mua kudiumvua bibi be! Bua tshinyi? Bualu tuetu bonso tudi baledibue ne dijinga dia kuanyishibua kudi bakuabu. Katuena anu basue kumanyika patupu to, tudi kabidi tujinga bua bantu bitabe tshitudi ne banyishe bitudi benze.​—Nom. 11:16, dim.; Yobo 31:6.

2, 3. Mmunyi mudi dijinga dietu dia kuanyishibua mua kunyanguka? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.)

2 Kadi tuetu katuyi batangile bimpe, dipanga bupuangane didi mua kunyanga dijinga dietu dia kuanyishibua kudi bakuabu edi. Didi mua kutusaka bua kukeba butumbi budi kabuyi butuakanyine. Bulongolodi bua Satana budi butusaka bua kujinga butumbi ne lumu bidi biumbusha meji etu kudi Tatu wetu wa mu diulu, Yehowa Nzambi, udi mukumbane bua tuetu kutumbisha ne kutendelela.​—Buak. 4:11.

3 Pavua Yezu pa buloba, bamue bamfumu ba bitendelelu bavua bajinga kumanyika mu mushindu mubi. Wakadimuija bayidi bende ne: “Nudimukile bafundi badi basue kuendakana bavuale mizabi, ne badi basue bua bantu babele mioyo mu bisalu ne banange nkuasa ya kumpala [“mitambe buimpe,” dim.] mu nsunagoga ne miaba ya lumu lua bungi mu didia dia dilolo.” Yeye kusakidila ne: “Bobu aba nebapete dilumbuluisha dikole menemene.” (Luka 20:46, 47) Kadi Yezu wakanyisha mukaji mukamba mupele uvua mufile tukuta tukese tuvua bakuabu kabayi pamuapa bamone. (Luka 21:1-4) Nunku, Yezu wakaleja mmuenenu muimpe wa malu utudi ne bua kuikala nende mu tshilumbu etshi anu bu Yehowa. Tshiena-bualu etshi netshituambuluishe bua tuikale petu ne mmuenenu muimpe wa malu eu.

MUSHINDU MUTAMBE BUIMPE WA KUMANYIBUA

4. Mushindu mutambe buimpe wa kumanyibua mmushindu kayi? Bua tshinyi?

4 Mushindu mutambe buimpe wa kumanyibua utudi ne bua kukeba mmushindu kayi? Ki ndumu lutu bantu bakeba mu dilonga tulasa tutumbuke, mu malu a bungenda mushinga, mu manaya, ne mu malu makuabu a panu to. Kadi ndudi Paulo utumvuija elu: “Mpindieu unudi bafike ku dimanya Nzambi, anyi unudi bafike ku dimanyibua kudi Nzambi, mmunyi munudi nupingana kabidi ku malu matekete a ntuadijilu a tshianana ne basue kudishiya kabidi ku bupika buawu?” (Gal. 4:9) Tudi ne diakalenga dia dikema dia mutudi “bafike ku dimanyibua kudi Nzambi,” Mukokeshi mutambe bunene wa diulu ne buloba! Yehowa mmumanye tshitudi, mmutunange, ne mmusue bua tuikale balunda bende. Ke tshivuaye mutufukile.​—Muam. 12:13, 14.

5. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua Nzambi atumanye?

5 Mose wakapeta dibenesha adi. Pakasengelelaye Yehowa bua amuanyishile bua afike ku dimanya njila yende bimpe menemene, Yehowa wakamuandamuna ne: “Nengenze kabidi bualu buudi mulombe ebu, bualu udi muanyishibue ku mêsu kuanyi ne ndi mukumanye mu dîna.” (Ekes. 33:12-17) Yehowa udi mua kutubenesha bikole padiye utumanya petu muntu pa nkayende. Kadi ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua Yehowa atumanye? Tudi ne bua kumunanga ne kudifila kudiye mu nsombelu wetu mujima.​—Bala 1 Kolinto 8:3.

6, 7. Tshidi mua kutufikisha ku dinyanga malanda etu ne Yehowa ntshinyi?

6 Kadi tudi ne bua kulama malanda etu a mushinga mukole atudi badie ne Tatu wetu wa mu diulu. Anu bu bena Kristo ba mu Galatiya bavua Paulo mufundile, tuetu petu tudi ne bua kubenga kudishiya bapika ba “malu matekete a ntuadijilu a tshianana” a panu, bu mudi dikeba lumu. (Gal. 4:9) Bena Kristo ba mu bidimu lukama bia kumpala bakavua baye kumpala bafike too ne ku dimanyibua kudi Nzambi. Kadi Paulo wakamba ne: anu bobu aba bavua benda ‘bakapingana kabidi’ ku malu a patupu. Mu bulelela, Paulo uvua usua kubambila ne: “Nuenu bamane kufuma kule, bua tshinyi nudi nupingana ku malu matatakane, kaayi ne mushinga anukavua balekele?”

7 Nsombelu wa muomumue udiku mua kutufikila petu lelu anyi? Eyowa. Anu bu Paulo, patuakamanya Yehowa, pamuapa tuvua babenge kuenda lumu mu bulongolodi bua Satana. (Bala Filipoyi 3:7, 8.) Pamuapa tuvua babenge kulonga tulasa tutumbuke, babenge mianzu kampanda anyi mpunga ya kulua babanji panu. Tudi mua kuikala ne bipedi bia mijiki anyi bia manaya bivua mua kutupetesha lumu ne bubanji, kadi tuvua bakome bionso ebi nyima. (Eb. 11:24-27) Kumona mapangadika atuvua bangate au bu ne: tuvua balekele tshivua ku mênu bua kulumba tshivua mu mâyi, nkubula meji! Kuela meji mushindu eu kudi mua kutusaka bua kukeba malu a panu atukavua bambe ne: mmalu “matekete . . . a tshianana.” *

KOLESHA DIJINGA DIEBE DIA KUANYISHIBUA KUDI YEHOWA

8. Ntshinyi tshiakolesha dijinga dietu dia kuanyishibua kudi Yehowa?

8 Mmunyi mutudi mua kukolesha dijinga dietu dia kuanyishibua kudi Yehowa pamutu pa kuanyishibua kudi bena panu? Tudi ne bua kuvuluka malu a mushinga abidi. Bua kumpala, Yehowa utu anu wanyisha bantu badi bamuenzela mudimu ne lulamatu. (Bala Ebelu 6:10; 11:6) Udi wanyisha mutendeledi wende yonso bikole, ne buende yeye kulengulula bantu badi bamulamate ‘nkupanga buakane.’ Yehowa utu anu ‘mumanye badi bende.’ (2 Tim. 2:19) “Mmumanye njila wa bantu bakane” ne mmumanye mua kubasungila mu diteta.​—Mis. 1:6; 2 Pet. 2:9.

9. Fila bilejilu bia muvua Nzambi muanyishe bantu bende.

9 Kudi misangu ivua Yehowa mmuanyishe bantu bende mu mishindu ya dikema. (2 Kul. 20:20, 29) Tshilejilu, elabi meji bua mushindu uvua Yehowa mupandishe bantu bende ku Mbuu Mukunze pavua tshiluilu tshia bukole tshia Palô tshibalondakaja. (Ekes. 14:21-30; Mis. 106:9-11) Buvua bualu bua dikema buvua bantu ba mu buloba abu bashale anu bakula bidimu 40 pashishe. (Yosh. 2:9-11) Bu mukadi Goga wa ku Magoga pa kutubunda, bidi bitukankamija patudi tuvuluka muvua Yehowa munange bantu bende kale ne muleje bukole buende! (Yeh. 38:8-12) Netuikale ne dianyisha dia bungi tshikondo atshi bua mutuvua bakebe bua Nzambi wetu atuanyishe pamutu pa kuanyishibua kudi bena panu.

10. Mbualu kayi buibidi butudi ne bua kulama mu lungenyi?

10 Tudi ne bua kulama kabidi bualu buibidi bua mushinga ebu mu lungenyi: Yehowa udi mua kutuanyisha mu mishindu itudi katuyi batekemene to. Bible udi wamba bua bantu badi benza malu mimpe anu bua babamone kudi bakuabu ne: kabakupeta difutu kudi Yehowa nansha. Bua tshinyi? Bualu bakadi bapete difutu diabu dionso padi bantu babatumbisha. (Bala Matayi 6:1-5.) Kadi Yezu wakamba bua bantu badibu kabayi batumbisha bua malu mimpe adibu benzela bakuabu ne: Tatu wende ‘udi ubamona mu musokoko.’ Udi umona malu adibu benza au, ne udi ufuta muntu yonso bilondeshile malu au. Kadi kudi misangu idi Yehowa utufuta mu mishindu itudi katuyi batekemene. Tukonkononayi bimue bilejilu.

WAKANYISHIBUA MU MUSHINDU UVUAYE KAYI MUTEKEMENE

11. Mmunyi muvua Yehowa muanyishe Mariya?

11 Pakakumbana tshikondo tshia Muana wa Nzambi kuledibua pa buloba, Yehowa wakasungula Mariya, nsongakaji muena budipuekeshi utshivua kamama, bua ikale mamuende wa muana wa pa buende eu. Mariya uvua musombele mu Nazaleta, musoko mukese uvua kule ne Yelushalema ne ntempelo mulenga uvuamu. (Bala Luka 1:26-33.) Bua tshinyi Yehowa uvua mupeshe Mariya diakalenga edi? Muanjelu Gabaliele wakambila Mariya ne: uvua “muanyishibue kudi Nzambi.” Mariya wakalua kuleja muvuaye mu malanda makole ne Nzambi pakakulaye ne mulela wende Elizabeta. (Luka 1:46-55) Eyowa, Yehowa ukavua wenda utangila Mariya, pavuaye mumone ne: uvua ne lulamatu, wakamupesha diakalenga divuaye kayi mutekemene edi.

12, 13. Mmunyi muakapeshabu Yezu lumu luvua lumuakanyine pakamulelabu ne pavuabu nende ku Ntempelo matuku 40 pashishe?

12 Pakalela Mariya Yezu, Yehowa kavua mupeshe muntu munene anyi mukokeshi nansha umue wa mu Yelushalema ne mu Beteleheme diakalenga dia kumanya bualu abu to. Wakatuma banjelu kudi balami ba mikoko ba tshianana bavua balama mikoko yabu mu mpata pambelu pa Beteleheme. (Luka 2:8-14) Pashishe, balami ba mikoko abu kuyabu kutangila muana uvuabu balele. (Luka 2:15-17) Mariya ne Jozefe bavua mua kuikala basanke bikole bua kumona muvua Nzambi mupesha Yezu lumu mushindu eu. Mushindu udi Yehowa wenza malu mmushilangane ne udi Diabolo wenza malu. Pavua Satana mutume bena lubuku lua mitoto bua kumona Yezu ne baledi bende, bantu ba mu Yelushalema mujima bakalubakana bua lumu lua diledibua dia Yezu. (Mat. 2:3) Dimanyisha patoke diledibua dia Yezu mushindu eu diakalua kukebesha lufu lua bana bungi tshianana bavua kabayi ne bualu.​—Mat. 2:16.

13 Pakakumbaja Yezu matuku 40, Mariya wakaya ku ntempelo mu Yelushalema, muaba wa kilometre mitue ku 9 ne Beteleheme, bua kukumbaja mukenji wa kulambula Yehowa mulambu. (Luka 2:22-24) Pavua Mariya ne Jozefe ne Yezu mu luendu elu, Mariya uvua mua kuikala udiebeja ni muakuidi munene uvua mua kuenza bualu kampanda bua pa buabu bua kupesha Yezu lumu. Bushuwa, bakapesha Yezu lumu, kadi ki mmu mushindu uvua Mariya mutekemene to. Yehowa wakasaka Shimeona, muntu uvua “muakane ne mudifile kudi Nzambi,” pamue ne muprofete mukaji Ana, mukaji mukamba uvua ne bidimu 84, bua kumanyisha ne: muana au uvua ne bua kulua Masiya uvuabu balaye, anyi Kristo.​—Luka 2:25-38.

14. Mmunyi muvua Yehowa mubeneshe Mariya?

14 Kadi Yehowa wakatungunuka ne kupesha Mariya lumu bua muvuaye mutabalele Muanende ne mumukoleshe anyi? Eyowa. Nzambi wakafundisha mêyi a Mariya ne malu avuaye muenze mu Bible. Bidi bimueneka ne: Mariya kavua ne mushindu wa kuenza ngendu ne Yezu mu bidimu bionso bisatu ne tshitupa bia mudimu wende to. Pamuapa bu mukavuaye mukaji mukamba, uvua ne bua kushala mu Nazaleta. Kadi nansha muvuaye mupangile malu mimpe a bungi, uvuapu pakashipabu Yezu. (Yone 19:26) Panyima pa matuku, Mariya uvua mu Yelushalema pamue ne bayidi ba Yezu kumpala kua kubitshikijilabu nyuma muimpe mu tshibilu tshia Pentekoste. (Bien. 1:13, 14) Bidi bimueneka ne: Mariya uvua muedibue manyi pamue ne bayidi bakuabu. Biobi nanku, uvua mupete diakalenga dia kuikala mu diulu ne Yezu bua kashidi. Mushindu kayipu mulenga udi Nzambi mumufute bua mudimu wende wa lulamatu!

MUVUA YEHOWA MUTUMBISHE MUANENDE

15. Mmunyi muvua Yehowa muanyishe Muanende pavuaye pa buloba?

15 Yezu kavua mujinge bua bamfumu ba bitendelelu anyi ba malu a tshididi ba tshikondo tshiende bamutumbishe to. Kadi bivua ne bua kuikala bimukankamije pavua Yehowa mumutumbishe buludiludi katshia mu diulu misangu isatu mishilangane umujadikila ne: mmumunange. Diakamue pakabatizabu Yezu mu musulu wa Yadene, Yehowa wakamba ne: “Eu udi Muananyi, munanga, undi muanyishe.” (Mat. 3:17) Kakuyi mpata, Yone Mubatiji ke muntu mukuabu uvua mumvue mêyi au. Pashishe, tshidimu bu tshijima kumpala kua Yezu kufua, bapostolo bende basatu bakumvua Yehowa wamba bua Yezu ne: “Eu udi Muananyi, munanga, undi muanyishe. Mutelejayi.” (Mat. 17:5) Ndekelu wa bionso, matuku makese kumpala kua Yezu kufua, Yehowa wakakula kabidi ne Muanende katshia mu diulu.​—Yone 12:28.

Mushindu uvua Yehowa mupeshe Muanende butumbi buvua bumuakanyine udi utulongesha tshinyi? (Tangila tshikoso tshia 15-17)

16, 17. Mmunyi muvua Yehowa mutumbishe Yezu mu mushindu uvuaye kayi mutekemene?

16 Nansha muvua Yezu mumanye ne: uvua ne bua kufua lufu lua bundu, bamuamba muvuaye mupendi wa Nzambi, wakasambila bua disua dia Yehowa dienzeke pamutu pa diende. (Mat. 26:39, 42) “Wakananukila pa mutshi wa makenga, ulengulula bundu,” bua kukeba butumbi bua kudi Tatu wende, ki mbua kudi bantu to. (Eb. 12:2) Mmunyi muvua Yehowa mutumbishe Yezu?

17 Pavua Yezu pa buloba, wakaleja dijinga diende dia kupetulula butumbi buvuaye nabu mu diulu ku luseke lua Tatu wende. (Yone 17:5) Bible kena wamba muaba nansha umue ne: Yezu uvua mutekemene bualu bukuabu pa kumbusha abu to. Kavua mutekemene difutu dia pa buadi bua muvuaye muenze disua dia Yehowa pa buloba to. Kadi ntshinyi tshiakenza Yehowa? Wakamutumbisha mu mushindu uvuaye kayi mutekemene: wakamubisha ku lufu, kumupeshaye “muaba mubandile” ne wakamupesha tshintu tshivua muntu mukuabu nansha umue kayi muanji kupeta too ne tshikondo atshi, tuambe ne: muoyo ukena ufua! * (Filip. 2:9; 1 Tim. 6:16) Eu mmushindu wa dikema uvua Yehowa mufute Yezu bua lulamatu luende!

18. Ntshinyi tshiatuambuluisha bua kubenga kukeba butumbi kudi bena panu?

18 Ntshinyi tshiatuambuluisha bua kubenga kukeba butumbi kudi bena panu? Ikala uvuluka ne: Yehowa utu anu upesha batendeledi bende ba lulamatu lumu ne utu ubafuta mu mishindu idibu kabayi batekemene. Nnganyi udi mumanye mabeneshe atudi katuyi batekemene adi matuindile kumpala eku? Kadi bua mpindieu, patudi tuenda tutantamena ntatu ne makenga bia mu bulongolodi bubi ebu, tutungunukayi ne kuvuluka ne: buloba ebu budi bupita pamue ne butumbi budibu bufila. (1 Yone 2:17) Yehowa Tatu wetu muimpe ‘ki mmupange buakane bua kupuaye mudimu wetu muoyo ne dinanga ditudi tuleja bua dîna diende.’ (Eb. 6:10) Eyowa, neatubeneshe mu mushindu muakanyine utudi katuyi pamuapa mua kuelela meji mpindieu!

^ tshik. 7 Mu Bible mikuabu mbakudimune muaku utudi bakudimune ne: “tshianana” ne: “patupu,” “kabiyi ne mushinga,” anyi ne: “bikuatshisha ne luse.”

^ tshik. 17 Edi ndifutu divua Yezu kayi pamuapa mutekemene to, bualu Mifundu ya tshiena Ebelu kayena yakula bua muoyo ukena ufua muaba nansha umue to.