Ir al contenido

Ir al índice

¿Ndáana kúni̱yó kindo̱o va̱ʼayó nu̱ú, na̱ yiví á Jehová?

¿Ndáana kúni̱yó kindo̱o va̱ʼayó nu̱ú, na̱ yiví á Jehová?

“Ndióxi̱ su̱ví ta̱ ndi̱va̱ʼa-ini kúúra ña̱ nandósóra xa̱ʼa chiñu ña̱ kéʼéndó nu̱úra xíʼin xa̱ʼa ña̱ náʼa̱ndó ña̱ kúʼvi̱-inindó xínindó ki̱vi̱ra” (HEB. 6:10).

YAA: 39, 30

1. ¿Ndáaña kúni̱ ndiʼiyó?

NÁ NDAKANIXI̱NÍYÓ xa̱ʼa ña̱yóʼo, tá ná ndani̱ʼíyó iin na̱ yiví na̱ xíni̱yó ta íxato̱ʼóyóna, soo na̱yóʼo va̱ása ndákaʼánna xa̱ʼayó ni va̱ása ndákaʼánna nda̱saa naníyó. ¿Ndáaña ndoʼoyó? Sana kusuchíva-iniyó, chi ndiʼiyó kúni̱ ña̱ ndakaʼánna xa̱ʼayó á ña̱ ndakaʼánna xa̱ʼa ña̱ kéʼéyó. Soo su̱ví kuití kúni̱yó ña̱ ndakaʼánna xa̱ʼayó chi kúni̱yó ña̱ ná kundayáʼvi ña̱ kéʼéyó nu̱úna (Núm. 11:16; Job 31:6).

2, 3. ¿Ndáaña kivi kundoʼoyó xa̱ʼa ña̱ kúni̱yó ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼayó? (Koto na̱ʼná ña̱ va̱xi chí xa̱ʼa).

2 Soo nda̱a̱ táki̱ʼva ndóʼoyó xíʼin ndiʼi ña̱ʼa, ña̱ kutóoyó ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼayó kivi kooña ña̱ sandákava miíyó nu̱ú iin tu̱ndóʼo saáchi kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi. Saátu ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa kúni̱ña ña̱ kutóoyó ndasakáʼnuna miíyó á ña̱ ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼayó. Tá kéʼéyó ña̱yóʼo náʼa̱yó ña̱ va̱ása ndásakáʼnukayó Jehová nda̱a̱ táki̱ʼva xíniñúʼu keʼéyóña (Rev. 4:11).

3 Tá tiempo ta̱ Jesús, sava na̱ su̱tu̱ xi̱kuni̱na kindo̱o va̱ʼana nu̱ú inka na̱ yiví. Xa̱ʼa ña̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ discípulora: “Kuenta koondó xíʼin na̱ escriba chi na̱yóʼo kútóona kakana nu̱ú ya̱ʼvi xíʼin ti̱ko̱to̱ káni̱ ta kúni̱na ná chindeé ndiʼinana ta kútóonína koona mií nu̱ú va̱ʼa tá xáʼa̱nna xíxina”. Ta ni̱ka̱ʼa̱nkara: “Ndeéníka ña̱ kixi nu̱ú na̱yóʼo” (Luc. 20:46, 47). Ta̱ Jesús va̱ʼaní ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa iin ñá ndáʼvi ñá kǒo yií tá ta̱xiñá ndiʼi xu̱ʼún ña̱ xi̱kuumiíñá saáchi va̱ása níkeʼéñáña xa̱ʼa ña̱ ka̱ʼa̱n va̱ʼa inkana xa̱ʼañá (Luc. 21:1-4). Saá ni̱na̱ʼa̱ra ndáa ki̱ʼva xíto Jehová ña̱yóʼo. Ña̱ artículo yóʼo chindeétáʼanña xíʼinyó ña̱ ndakanixi̱níyó xa̱ʼa ña̱yóʼo nda̱a̱ táki̱ʼva ndákanixi̱ní Jehová.

¿NDÁANA KÚÚ NA̱ XÍNIÑÚʼU KINDO̱O VA̱ʼAKAYÓ NU̱Ú?

4. ¿Ndáana kúú na̱ xíniñúʼu kindo̱o va̱ʼakayó nu̱ú, ta nda̱chun?

4 ¿Ndáana kúú na̱ xíniñúʼu kindo̱o va̱ʼakayó nu̱ú? Su̱ví ña̱ ñuyǐví yóʼo kúni̱yó kindo̱o va̱ʼayó nu̱ú ta kixaʼáyó kaʼvi va̱ʼayó, á ña̱ koo iin negocio nu̱úyó á ña̱ keʼéyó ña̱ sákusi̱í-iniyó. Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo: “Soo vitin ndóʼó xa̱a̱ xíni̱ndó Ndióxi̱ á Ndióxi̱ xa̱a̱ xíni̱vara ndóʼó, ¿nda̱chun kúni̱ndó tuku ndandikóndó keʼéndó ña̱ xi̱keʼéndó tá ya̱chi̱ ña̱ va̱ása ndáyáʼvi?” (Gál. 4:9). Iin ña̱ va̱ʼaní kúú ña̱yóʼo, chi Ndióxi̱ ni kúúra ta̱ káʼnu iníísaá ñuyǐví kivi xa̱a̱ra kuxini̱ra miíyó. Kúni̱ra kutáʼan va̱ʼara xíʼinyó. Ta i̱xava̱ʼara miíyó ña̱ va̱ʼa kooyó migora (Ecl. 12:13, 14).

5. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ va̱ʼa kooyó migo Jehová?

5 Ña̱yóʼo kúú ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Moisés. Tá ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová ña̱ ná chindeérara ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱ka-inira xa̱ʼara, Jehová ni̱ka̱ʼa̱n xíʼinra: “Ña̱ ni̱ka̱ʼún yóʼo keʼévai̱ña, chi kúsi̱í-inii̱ xíʼin ña̱ kéʼún ta xíni̱i̱ va̱ʼi̱ yóʼó” (Éx. 33:12-17). Saátu miíyó ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndákiʼinyó tá xíni̱ va̱ʼa Jehová miíyó. Soo ¿ndáaña xíniñúʼu keʼéyó ña̱ va̱ʼa xa̱a̱yó kooyó migo Ndióxi̱? Xíniñúʼu kuʼvi̱-iniyó kuniyóra ta ndataxiyó miíyó ndaʼa̱ra (kaʼvi 1 Corintios 8:3). *

6, 7. ¿Ndáaña kivi sakúxika miíyó nu̱ú Jehová?

6 Soo xíniñúʼu kundaa va̱ʼayó ña̱ kítáʼanyó xíʼin Jehová. Táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xíʼin na̱ gálatas na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá, va̱ása xíniñúʼu “ndandikóyó keʼéyó ña̱ xi̱keʼéyó tá ya̱chi̱” ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo, ta va̱ása kúni̱yó ña̱ ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼayó (Gál. 4:9). Na̱ cristiano kán xi̱xini̱ va̱ʼa Ndióxi̱ miína. Soo ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼana ña̱ ndi̱kóna ke̱ʼéna ña̱ xi̱keʼéna tá ya̱chi̱ ña̱ va̱ása ndáyáʼvi. Ña̱ xi̱kuni̱ra ka̱ʼa̱nra kúú ña̱yóʼo: “Xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ki̱xaʼándó kéʼéndó ¿nda̱chun nda̱ndikóndó kéʼéndó ña̱ va̱ása ndáyáʼvi?”.

7 ¿Á kivi kundoʼo miíyó ña̱yóʼo? Kiviva kundoʼoyó saá. Tá ki̱xaʼáyó sa̱kuaʼayó xa̱ʼa Jehová, sana sa̱ndákooyó kéʼéyó ndiʼi ña̱ íyo ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Pablo (kaʼvi Filipenses 3:7, 8). * Sana sa̱ndákooyó kaʼviyó ña̱ universidad, á ña̱ ndakiʼinyó iin chiñu ña̱ va̱ʼaka á ña̱ kiʼinyó ku̱a̱ʼáka xu̱ʼún. Á sana xa̱ʼa ña̱ va̱ʼaní xítayó á ña̱ va̱ʼa sísikiyó pelota kivi xa̱a̱na ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼayó á kivi koo ku̱a̱ʼá xu̱ʼúnyó. Soo sa̱ndákooyó ndiʼi ña̱yóʼo (Heb. 11:24-27). ¿Á xíniñúʼu ndandikó-iniyó xa̱ʼa ndiʼi ña̱ sa̱ndákooyó? Va̱ása va̱ʼa tá ná ndákanixi̱níyó ña̱yóʼo. Nda̱a̱ kivi tuku kixaʼáyó keʼéyó “ña̱ʼa ña̱ va̱ása ndáyáʼvi” ña̱ xa̱a̱ sa̱ndákooyó.

NÁ CHIKA̱A̱YÓ NDÉE ÑA̱ KUTÁʼAN VA̱ʼAYÓ XÍʼIN NDIÓXI̱

8. ¿Ndáaña chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ chika̱a̱kayó ndée ña̱ kutáʼan va̱ʼayó xíʼin Jehová?

8 ¿Ndáaña kivi keʼéyó ña̱ kutáʼan va̱ʼayó xíʼin Ndióxi̱ ta su̱víka xíʼin na̱ ñuyǐví? Xíniñúʼu ndakaʼányó ña̱yóʼo. Ña̱ nu̱ú, Jehová ndiʼi tiempo ndákaʼánra xa̱ʼa ña̱ va̱ʼa ña̱ kéʼé na̱ ndinuʼu-ini ndásakáʼnu-ñaʼá (kaʼvi Hebreos 6:10; * 11:6). Kúʼvi̱-inira xínira ndiʼi na̱yóʼo ta va̱ása nándósóra xa̱ʼana. Ndiʼi tiempo xíni̱ra ndáana ndásakáʼnu-ñaʼá (2 Tim. 2:19). Jehová xíni̱ra ndáana kúú na̱ kéʼé ña̱ nda̱kú ta sáka̱kurana (Sal. 1:6; 2 Ped. 2:9).

9. ¿Ndáaña ke̱ʼé Jehová xa̱ʼa na̱ ñuura tá xi̱naʼá?

9 Sava yichi̱ náʼa̱ Jehová ña̱ ndáyáʼviní na̱ ñuura nu̱úra ta kéʼéra ña̱ va̱ʼa xa̱ʼana (2 Crón. 20:20, 29). Ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa ña̱ ke̱ʼéra tá sa̱kákura na̱ ñuura Israel chí mar Rojo tá xi̱ndiku̱n ta̱ faraón sa̱tána (Éx. 14:21-30; Sal. 106:9-11). Nda̱kanda̱ní-ini na̱ yiví xíʼin ña̱yóʼo nda̱a̱ tá ni̱ya̱ʼa 40 ku̱i̱ya̱ xi̱ka̱ʼa̱nkana xa̱ʼaña (Jos. 2:9-11). Tá ndákaʼányó xa̱ʼa ndiʼi ña̱ ke̱ʼé Jehová ña̱ va̱ʼa sa̱kákura na̱ ñuura tiempo xi̱naʼá, chíndeétáʼanña xíʼinyó, chi vitin ndáa si̱lóʼo kúni̱ ña̱ kanitáʼan Gog ña̱ Magog xíʼinyó (Ezeq. 38:8-12). Tá ná kuu ña̱yóʼo, va̱ʼaní kuniyó chi ke̱ʼéyó ndiʼi ña̱ kúni̱ Jehová ta kǒo níkeʼéyó ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo.

10. ¿Ndáaña kúú inka ña̱ xíniñúʼu ndakaʼányó?

10 Íyo ku̱a̱ʼá ña̱ kivi keʼé Jehová ña̱ na̱ʼa̱ra ña̱ káʼa̱n va̱ʼara xa̱ʼayó á ña̱ kítáʼanra xíʼinyó. Va̱ása taxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa xa̱ʼa ña̱ kúni̱ kuitína ná koto inkana ña̱ kéʼéna. ¿Nda̱chun? Saáchi ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra, ña̱ va̱ʼa ña̱ xa̱a̱ ndákiʼin na̱yóʼo kúú ña̱ káʼa̱n va̱ʼa inka na̱ yiví xa̱ʼana (kaʼvi Mateo 6:2-4). * Ta ni̱ka̱ʼa̱ntura, Ndióxi̱ xítora na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa xíʼin inkana ni kǒo xíto inkana ña̱yóʼo. Ndióxi̱ xítora ña̱ va̱ʼa kéʼéna ta xa̱ʼa ña̱yóʼo táxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱na ni sava kǒo ndátuna ña̱yóʼo. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa savaña.

IIN ÑÁ LOʼO ÑÁ VITÁ-INI NDA̱KIʼINÑÁ IIN ÑA̱ KǑO NÍNDAKANIXI̱NÍÑÁ XA̱ʼA

11. ¿Ndáa chiñu ta̱xi Jehová ndaʼa̱ ñá María?

11 Tá ki̱xa̱a̱ tiempo ña̱ kaku ta̱ Jesús nu̱ú ñuʼú yóʼo, Jehová nda̱ka̱xinra ñá María iin ñá loʼo ñá vitá-ini ñá ta̱ʼán tindaʼa̱ ña̱ kooñá siʼí ta̱yóʼo. Ñáyóʼo ni̱xi̱yoñá chí ñuu Nazaret, iin ñuu loʼo ña̱ xíkaní xi̱kindo̱o nu̱ú ñuu Jerusalén xíʼin templo ña̱ liviní (kaʼvi Lucas 1:26, 27, 30, 31). * ¿Nda̱chun nda̱ka̱xinra ñáyóʼo? Ta̱ ángel Gabriel ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá ña̱ ‘Ndióxi̱ kúsi̱íní-inira xíʼin ña̱ kéʼéñáʼ. Ñá María ni̱na̱ʼa̱ñá ña̱ kúúñá iin ñaʼá ñá va̱ʼaní kándíxa Ndióxi̱ tá na̱tuʼúnñá xíʼin ñá táʼanñá ñá Elisabet (Luc. 1:46-55). Jehová xi̱nira ña̱ va̱ʼaní ñaʼá xi̱kuu ñá María ta ndinuʼuní-iniñá xi̱kandíxañára, xa̱ʼa ña̱yóʼo ta̱xira iin chiñu ña̱ va̱ʼaní ndaʼa̱ñá.

12, 13. ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa ta̱ Jesús tá ni̱xa̱ʼa̱nra chí templo?

12 Tá ka̱ku ta̱ Jesús, Jehová va̱ása níka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ chíñu ñuu Jerusalén ni xíʼin na̱ ñuu Belén ña̱ ka̱kura. Va̱ʼaka chi̱ndaʼára sava na̱ ángel ña̱ ka̱ʼa̱nna xíʼin na̱ pastor na̱ ndóo ndáa ndikachi yatin chí ñuu Belén (Luc. 2:8-14). Na̱ pastor yóʼo ni̱xa̱ʼa̱nna xi̱tona ta̱ Jesús (Luc. 2:15-17). Sana ku̱si̱íní-ini ñá María xíʼin ta̱ José ña̱ xi̱nina ña̱yóʼo. Ná kotoyó chi su̱ví inkáchi íyo ña̱ kéʼé Jehová xíʼin ña̱ kéʼé ta̱ Ndi̱va̱ʼa. Tá chi̱ndaʼá ta̱ Ndi̱va̱ʼa na̱ astrólogo ña̱ ku̱ʼu̱nna kotona ta̱ Jesús xíʼin na̱ yivára, ndiʼi na̱ ndóo ñuu Jerusalén ku̱nda̱a̱-ini xa̱ʼa ña̱yóʼo ta ka̱kuní ku̱a̱chi (Mat. 2:3). Xa̱ʼa ña̱yóʼo ku̱a̱ʼání na̱ va̱lí ni̱xi̱ʼi̱ (Mat. 2:16).

13 Tá ni̱ya̱ʼa 40 ki̱vi̱ ña̱ ka̱ku ta̱ Jesús, xi̱niñúʼu ku̱ʼu̱n ñá María taxiñá iin ña̱ʼa ndaʼa̱ Jehová chí templo ña̱ ñuu Jerusalén, ña̱yóʼo ni̱xi̱yoña ki̱ʼva 9 kilómetro chí ñuu Belén (Luc. 2:22-24). Tá ku̱a̱ʼa̱nna chí yichi̱ xíʼin ta̱ José xíʼin ta̱ Jesús, sana nda̱kanixi̱ní ñá María á ka̱ʼa̱n va̱ʼa ta̱ su̱tu̱ xa̱ʼa ta̱ Jesús xa̱ʼa ña̱ keʼéra chí nu̱únínu. Ni̱ka̱ʼa̱n va̱ʼavana xa̱ʼa ta̱ Jesús, soo sana su̱ví nda̱a̱ táki̱ʼva níndakanixi̱ní ñá María. Jehová xi̱niñúʼura ta̱ Simeón iin ta̱a ta̱ va̱ʼaní xi̱kandíxañaʼá ta xi̱niñúʼutura ñá Ana iin ñaʼá ñá kǒo yií ñá xi̱kuumií 84 ku̱i̱ya̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa ta̱ Jesús ña̱ koora ta̱ Mesías á ta̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ chindaʼára (Luc. 2:25-38).

14. ¿Ndáaña va̱ʼa ta̱xi Jehová ndaʼa̱ ñá María?

14 ¿Á nda̱kaʼán Jehová xa̱ʼa ñá María xa̱ʼa ña̱ xi̱ndaañá ta̱ Jesús ta sa̱kuaʼnuñára? Nda̱kaʼánvara. Xa̱ʼa ña̱yóʼo, ña̱ ke̱ʼéñá xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nñá va̱xiña nu̱ú Biblia. Ñáyóʼo va̱ása níkivi ku̱ʼu̱nñá xíʼin ta̱ Jesús u̱ni̱ saá ku̱i̱ya̱ sava ña̱ ni̱xi̱kara na̱túʼunra xa̱ʼa Ndióxi̱. Sana ki̱ndooñá chí ñuu Nazaret chi ni̱xi̱ʼi̱ yiíñá. Ña̱kán kǒo níxiniñá ña̱ xi̱ni inka na̱ yiví ke̱ʼé ta̱ Jesús. Soo ni̱xi̱yovañá xíʼinra tá ni̱xi̱ʼi̱ra (Juan 19:26). Saátu ni̱xi̱yoñá xíʼin na̱ discípulo chí ñuu Jerusalén tá kúma̱níka ki̱xaʼá ña̱ Pentecostés ña̱ ku̱i̱ya̱ 33, tá nda̱kiʼin na̱ discípulo espíritu santo (Hech. 1:13, 14). Sana nda̱kiʼintu ñáyóʼo espíritu santo ki̱vi̱ saá. Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ ku̱ʼu̱nñá chí ndiví ta kooñá xíʼin ta̱ Jesús ndiʼi tiempo. Va̱ʼaníva ña̱ nda̱kiʼin ñáyóʼo xa̱ʼa ña̱ ke̱ʼéñá.

VA̱ʼANÍ ÑA̱ TA̱XI JEHOVÁ NDAʼA̱ SE̱ʼERA

15. Tá ni̱xi̱yo ta̱ Jesús nu̱ú ñuʼú yóʼo, ¿ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xa̱ʼara?

15 Ta̱ Jesús va̱ása níkuni̱ra kindo̱o va̱ʼara nu̱ú na̱ su̱tu̱ á na̱ político. Ña̱ xi̱kuni̱ra kúú ña̱ kindo̱o va̱ʼara nu̱ú Jehová. Va̱ʼaníva ku̱nira chi u̱ni̱ yichi̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinra. Chí yu̱ta Jordán, tá nda̱kuchira ni̱ka̱ʼa̱n Jehová: “Ta̱yóʼo kúú se̱ʼi̱, ta̱ kúni̱níi̱ xínii̱, ta̱yóʼo kúú ta̱ nda̱ka̱xii̱n” (Mat. 3:17). Iinlá ta̱ Jesús xíʼin ta̱ Juan kúú na̱ xi̱niso̱ʼo tu̱ʼun yóʼo. Tá kúma̱níka iin ku̱i̱ya̱ ña̱ kuvi ta̱ Jesús, u̱ni̱ na̱ apóstol xi̱niso̱ʼona ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ ña̱yóʼo: “Ta̱yóʼo kúú se̱ʼi̱, ta̱ kúni̱níi̱ xínii̱, ta̱yóʼo kúú ta̱ nda̱ka̱xii̱n, kuniso̱ʼondó ña̱ káʼa̱nra” (Mat. 17:5). Tá kúma̱níka loʼo ki̱vi̱ ña̱ kuvi ta̱ Jesús mií Jehová ni̱ka̱ʼa̱n tuku xíʼinra (Juan 12:28).

¿Ndáaña sákuaʼayó xa̱ʼa ña̱ va̱ʼa ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ se̱ʼera? (Koto párrafo 15 nda̱a̱ 17).

16, 17. ¿Ndáaña va̱ʼa ta̱xi Jehová ndaʼa̱ ta̱ Jesús?

16 Ta̱ Jesús xi̱kunda̱a̱-inira ña̱ ndoʼoníra tasaá kuvira, nda̱a̱ ka̱ʼa̱nna ña̱ vatá xa̱ʼara. Soo ni saá ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ná koo ña̱ kúni̱ yivára su̱víka ña̱ kúni̱ miíra (Mat. 26:39, 42). “Ni̱xo̱ʼvi̱níra ta ku̱ndeé-inira tá ndo̱ʼora”, ta va̱ása níndukúra ña̱ kindo̱o va̱ʼara nu̱ú na̱ ñuyǐví yóʼo, nu̱ú yivávara ki̱ndo̱o va̱ʼara (Heb. 12:2). ¿Ndáaña ke̱ʼé Jehová ña̱ ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ kúni̱ra se̱ʼera?

17 Tá ni̱xi̱yo ta̱ Jesús nu̱ú ñuʼú yóʼo, ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kúni̱ra ndakiʼinra chiñu ña̱ xi̱kuumiíra tá ni̱xi̱yora xíʼin yivára chí ndiví (Juan 17:5). Va̱ása ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kúni̱ra ndakiʼinra inka chiñu ña̱ káʼnuka nu̱ú yivára. Soo ni saá ¿ndáaña ke̱ʼé Jehová? Ta̱xira iin ña̱ va̱ʼaní ndaʼa̱ra. Sa̱ndátakurara ta ta̱xira iin chiñu ña̱ káʼnuka ndaʼa̱ra. Ta̱xitura ndaʼa̱ra iin ña̱ ta̱ʼán taxira ndaʼa̱ ni iinna tiempo kán: ña̱ kutakura ndiʼi tiempo chí ndiví (Filip. 2:9; 1 Tim. 6:16). * Va̱ʼaníva ña̱ ta̱xi Jehová ndaʼa̱ra xa̱ʼa ña̱ nda̱kú ni̱xi̱yo inira xíʼinra.

18. ¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ kǒo kuni̱yó ki̱ndo̱o va̱ʼayó nu̱ú na̱ ñuyǐví yóʼo?

18 ¿Ndáaña chindeé miíyó ña̱ kǒo kuni̱yó kindo̱o va̱ʼayó nu̱ú na̱ ñuyǐví yóʼo? Ña̱ va̱ása nandósóyó chi Jehová ndiʼi tiempo ndákaʼánra xa̱ʼa na̱ ndinuʼu-ini ndásakáʼnu-ñaʼá ta ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa táxira ndaʼa̱na ni kǒo ndátuna ña̱yóʼo. Va̱ása xíni̱yó ndáaka ña̱ va̱ʼa taxira ndaʼa̱yó chí nu̱únínu. Soo vitin xíniñúʼu kundeé-iniyó ña̱ va̱ʼa ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ íyo ñuyǐví yóʼo, ná ndakaʼányó chi loʼo tiempo kúma̱ní ta ndiʼi-xa̱ʼa ñuyǐví yóʼo (1 Juan 2:17). Jehová kúni̱níra miíyó ta su̱ví ta̱ ndi̱va̱ʼa-ini kúúra ña̱ nandósóra xa̱ʼa chiñu ña̱ kéʼéyó nu̱úra xíʼin xa̱ʼa ña̱ náʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó ki̱vi̱ra (Heb. 6:10). Miíra xítora ndiʼi ña̱ kéʼéyó ta taxira ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱yó, sana vitin ni kǒo ndákanixi̱níyó ndáa ki̱ʼva koo ña̱ taxira ndaʼa̱yó.

^ párr. 5 1 Corintios 8:3: “Soo tá iinna kúʼvi̱-inina xínina Ndióxi̱ ta̱yóʼo xíni̱ va̱ʼarana”.

^ párr. 7 Filipenses 3:7, 8: “Ña̱ xi̱ndayáʼviní nu̱úi̱ tá xi̱naʼá, vitin va̱ása ndáyáʼvikaña nu̱úi̱ xa̱ʼa ta̱ Jesús. Vitin ndákanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása ndáyáʼvíka ña̱yóʼo nu̱ú ña̱ sa̱kuaʼi̱ xa̱ʼa ta̱ Jesús. Xa̱ʼa ta̱yóʼo sa̱ndákoi̱ ndiʼi ña̱ xi̱kuumiíi̱ ta táki̱ʼva íyo iin koʼndo mi̱ʼí saá íyoña xa̱ʼa ña̱ kándíxai̱ ta̱ Jesús”.

^ párr. 8 Hebreos 6:10: “Saáchi Ndióxi̱ su̱ví ta̱ ndi̱va̱ʼa-ini kúúra ña̱ nandósóra xa̱ʼa chiñu ña̱ kéʼéndó nu̱úra xíʼin xa̱ʼa ña̱ náʼa̱ndó ña̱ kúʼvi̱-inindó xínindó ki̱vi̱ra, ta saátu ña̱ chíndeétáʼanndó xíʼin na̱ ñuura ta kǒo sandákoondóna”.

^ párr. 10 Mateo 6:2-4: “Xa̱ʼa ña̱yóʼo, tá íyo iin ña̱ táxindó ndaʼa̱ na̱ yiví, kǒo xíniñúʼu ka̱ʼa̱nndosóndó xa̱ʼa ña̱ kéʼéndó, chi saá kéʼé na̱ yiví na̱ u̱vi̱ yuʼú tá xáʼa̱nna sinagoga á tá xíkana chí yichi̱, ña̱ va̱ʼa ná ka̱ʼa̱n va̱ʼa na̱ yiví xa̱ʼana. Chi ña̱ nda̱a̱ káʼi̱n xíʼinndó: Na̱yóʼo xa̱a̱ kéʼéna ndiʼi ña̱ kúni̱ miína. Soo yóʼó tá íyo iin na̱ chíndeétáʼún xíʼin kǒo ka̱ʼún xíʼin ndiʼina xa̱ʼa ña̱ kéʼún, xa̱ʼa ña̱yóʼo ña̱ʼa ña̱ táxi se̱ʼún, yiváyó ta xíto ndiʼi ña̱ íyo se̱ʼé kunira ña̱ kéʼún ta taxira ña̱ va̱ʼa ndaʼún”.

^ párr. 11 Lucas 1:26, 27, 30, 31: “Tá xa̱a̱ íyo i̱ñu̱ yo̱o̱ ña̱ ñúʼu se̱ʼe ñáyóʼo, Ndióxi̱ chi̱ndaʼára ta̱ ángel Gabriel chí ñuu Nazaret ña̱ ndíka̱a̱ chí ñuu Galilea, ña̱ ku̱ʼu̱nra nu̱ú iin ñá loʼo kúa̱an ñá tindaʼa̱ xíʼin iin ta̱a ta̱ naní José ta̱ veʼe ta̱ David; ta ñá loʼo yóʼo xi̱naníñá María. Tasaá ta̱ ángel ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinñá: ‘Va̱ása kundi̱ʼiní-iniún María, Ndióxi̱ kúsi̱íní-inira xíʼin ña̱ kéʼún; ta vitin koo iin se̱ʼún, tá ná kakura, Jesús chinúún ki̱vi̱raʼ”.

^ párr. 17 Sana ni va̱ása ndátu ta̱ Jesús taxi Jehová ña̱yóʼo ndaʼa̱ra chi ña̱ Escrituras Hebreas va̱ása káʼa̱nña xa̱ʼa ña̱ kutakuna ndiʼi tiempo chí ndiví.