1, 2. Ano an kalabot sa pagturuhok kan satong mata ki Jehova?

NABUBUHAY kita sa “delikado asin masakit na mga panahon,” asin lalong magigin masakit an buhay sagkod na dai pa naibabalik an tunay na katuninungan sa daga. (2 Tim. 3:1) Kaya marahay na ihapot ta sa sadiri, ‘Kiisay ako nagtitiwala para sa tabang asin paggiya?’ Posibleng an isimbag ta tulos, “Ki Jehova,” asin iyan nanggad an pinakamarahay na simbag.

² Ano an kalabot sa pagtitiwala ki Jehova? Asin paano ta masisigurado na an satong mga mata nakaturuhok sa saiya mantang inaatubang ta an komplikadong mga problema sa buhay? Ginatos na taon na an nakaagi, sinambit kan sarong salmista an dapit sa pangangaipo ta na itingkalag an satong mata ki Jehova para maghagad nin tabang sa saiya sa masakit na mga panahon. (Basahon an Salmo 123:1-4.) Ikinumparar niya an paghiling niyato ki Jehova sa paghiling nin sarong uripon sa saiyang kagurangnan. Ano an buot sabihon kan salmista? Siyempre, sa kagurangnan nag-aasa an sarong uripon para sa kakanon asin proteksiyon pero kaipuhan man niyang padagos na maghiling sa saiyang kagurangnan para maaraman an mga gusto kaini tanganing magibo niya an mga iyan. Sa kaagid na paagi, kaipuhan man niyatong aroaldaw na siyasaton an Tataramon nin Diyos tanganing  masigurado kun ano an kabutan ni Jehova para sa sato personalmente dangan sunudon an paggiyang iyan. Saka sana kita makakasigurado na papahilingan kita ni Jehova nin pag-uyon sa panahon na kaipuhan niyato nin tabang.—Efe. 5:17.

3. Ano an puwedeng makaagaw kan satong atensiyon ki Jehova?

³ Aram ta kun gurano kahalaga kan padagos na pagtitiwala ki Jehova, pero kun minsan tibaad maagaw an satong atensiyon. Iyan mismo an nangyari sa haraning katuod ni Jesus na si Marta. ‘Naagaw an atensiyon kaini sa pag-asikaso sa dakul na gibuhon.’ (Luc. 10:40-42) Kun nangyari ngani iyan sa sarong maimbod na tawo kan kaiba niya mismo si Jesus, dai na kita mangalas kun tibaad mangyari man mismo iyan sa satuya. Kun siring, ano an puwedeng makaagaw kan satong atensiyon ki Jehova? Sa artikulong ini, pag-uulayan niyato kun paano puwedeng makaagaw kan satong atensiyon an paggawi kan iba. Manunudan man niyato kun paano magdadanay na nakapokus ki Jehova.

4. Taano ta tibaad magngalas kita na naiwara ni Moises an pribilehiyong makalaog sa Dagang Panuga?

⁴ Siguradong nagtiwala si Moises ki Jehova para sa paggiya. Iyo, “nagpadagos siyang marigon na garo nahihiling an Saro na dai nahihiling.” (Basahon an Hebreo 11:24-27.) Sinasabi sa sato kan Bibliya na ‘mayo na nanggad nin tuminindog na propeta sa Israel na siring ki Moises, na namidbid [na marhay] ni Jehova.’ (Deut. 34:10) Pero dawa may arog kaiyan kaharaning relasyon si Moises ki Jehova, naiwara niya an pribilehiyong makalaog sa Dagang Panuga. (Bil. 20:12) Ano an dahilan kaya nakagibo siya nin sala?

5-7. Anong problema an naglataw dai nahaloy pagkahali kan mga Israelita sa Ehipto, asin ano an ginibo ni Moises?

⁵ Mayo pang duwang bulan pagkahali kan mga Israelita sa Ehipto asin bago pa ngani sinda makaabot sa Bukid nin Sinai, nagkaigwa nin seryosong problema. Nagpuon na magreklamo an banwaan huli sa kawaran nin tubig. Naggugumod-gumod na sinda laban ki Moises, asin lalo pang naggrabe an sitwasyon kaya nag-agrangay na si Moises ki Jehova: ‘Anong gigibuhon ko sa banwaan na ini? Kun maghaloy-haloy pa, gagarapuon na ako kan mga ini!’ (Ex. 17:4) Nagsimbag si Jehova paagi sa pagtao nin malinaw na instruksiyon. Gamit an sugkod niya, pupukpukon ni Moises an gapo sa Horeb, dangan may maluwas diyan na tubig. Mababasa niyato: ‘Siring an ginibo ni Moises sa atubangan kan kamagurangan sa Israel.’ Kan makainom na nin tubig an mga Israelita, naresolberan na an problema.—Ex. 17:5, 6.

⁶ Dangan nagsabi pa an ipinasabong na rekord na ‘inapod [ni Moises] an ngaran kan lugar na idto na Masah asin Meriba huli sa pakikipag-iwal kan mga aki ni Israel, asin huli ta [binalo] ninda si Jehova sa pagsabi: “Uya daw si Jehova sa satuya o mayo?”’ (Ex. 17:7) Angay sana an mga pangaran na iyan huling nangangahulugan iyan na “Pagbalo” asin “Pag-iriwal.”

⁷ Ano an pagmansay ni Jehova mapadapit sa nangyari sa Meriba? An ginibo kan mga Israelita ibinilang niyang pagkuwestiyon sa saiyang pagka-Diyos, bako sanang basta pagrebelde ki Moises. (Basahon an Salmo 95:8, 9.) Malinaw na sala an mga Israelita. Sa pagkakataon na iyan, tama an ginibo ni Moises—nagtiwala siya ki Jehova dangan lubos na nagsunod sa saiyang paggiya.

8. Ano an nagin problema kan madali nang matapos an 40 taon na pagbaklay sa kaawagan?

⁸ Pero kumusta kan may nangyaring kaagid kaiyan pakalihis nin mga 40 taon, kan madali nang matapos an pagbaklay ninda sa kaawagan? Yaon giraray an mga Israelita sa sarong lugar na inapod na Meriba. Pero lain ini sa nainot; an lugar na ini harani sa Kades, na harani sa linderos kan  Dagang Panuga. * Sa giraray, nagreklamo an mga Israelita sa kawaran nin tubig. (Bil. 20:1-5) Pero sa pagkakataon na ini, ibang marhay an ginibo ni Moises.

9. Anong instruksiyon an itinao ki Moises, pero ano an ginibo niya? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

⁹ Ano an nagin reaksiyon ni Moises sa pagrebeldeng ini? Sa giraray nagtiwala siya ki Jehova para sa paggiya. Pero sa pagkakataon na ini, dai saiya sinabi ni Jehova na pukpukon an gapo. Sinabi niya ki Moises na kuanon an saiyang sugkod, tipunon an mga tawo sa atubangan kan kantil, dangan taraman an kantil. (Bil. 20:6-8) Pero dai si Moises nagtaram sa gapo, o sa kantil. Imbes, ilinuwas niya an kauyaman niya paagi sa pagkurahaw sa mga nagkakatiripon duman: ‘Pagdangog kamo ngunyan mga masumbikal! Paluluwasan niyamo kamo nin tubig sa gapong ini?’ Dangan pinukpok niya an kantil nin bako sanang saro kundi duwang beses.—Bil. 20:10, 11.

10. Ano an nagin reaksiyon ni Jehova sa ginibo ni Moises?

¹⁰ Dai iyan nagustuhan ni Jehova, asin naanggot pa ngani siyang marhay ki Moises. (Deut. 1:37; 3:26) Taano ta arog kaiyan an nagin reaksiyon ni Jehova? May nagkapirang posibleng dahilan. Arog kan nasambit na, posibleng naanggot si Jehova ki Moises huling dai kaini sinunod an bagong mga instruksiyon na itinao niya.

11. Kan pukpukon ni Moises an gapo, taano ta posibleng naisip kan mga Israelita na bako si Jehova an naggibo kan milagro?

¹¹ May saro pang posibleng dahilan. An mga gapo sa inot na Meriba solidong granito. Dawa guranong pukpok sa granito, dai ta aasahan na may maluwas diyan na tubig. Pero, ibang marhay an mga kantil sa ikaduwang Meriba na sa parati kompuwesto nin malumhok na gapong limestone. Huling nakakalagbas an tubig sa mga gapong iyan, sa parati may natitipon diyan na tubig na puwedeng pakinabangan. Posible daw na kan duwang beses na pukpukon ni Moises an gapong iyan, nagkaigwa nin pagduda an mga tawo na an pagluwas kan tubig nangyari huli sa natural na paagi imbes na paagi ki Jehova? Sa pagpukpok ni Moises sa gapo imbes na taraman iyan, bako daw na garo man sana niya pinaluya an epekto kan milagro? * Dai kita sigurado.

12. Ano an saro pang posibleng dahilan kaya naanggot si Jehova ki Moises asin Aaron?

¹² May saro pang posibleng paliwanag kaya naanggot si Jehova ki Moises pati na ki Aaron. Risahon kun ano an sinabi ni Moises sa mga tawo: ‘Paluluwasan niyamo kamo nin tubig sa gapong ini?’ Paagi sa paggamit kan terminong “niyamo,” posibleng marhay na an pinapanungdan ni Moises iyo an saiyang sadiri asin si Aaron. An mga tataramon na iyan nagpapahiling nin grabeng kawaran nin respeto ki Jehova bilang an tunay na Gikanan kan milagrong iyan. An posibilidad na iyan garo baga kinukumpirmar kan sinabi kan salmista: ‘An Kagurangnan pinaanggot ninda sa katubigan nin Meriba, asin naparaot si Moises huli sa sainda. Pinagin nindang mapait an puso ni Moises, kaya dai na inisip kaini an tataramon na minaluwas sa nguso.’ * (Sal. 106:32, 33, BPV *; Bil. 27:14) Ano man an nangyari, huli sa ginibo ni Moises, dai naitao an onra na maninigo ki Jehova. Sinabi ni Jehova ki Moises asin  Aaron: ‘Nagin kamong matumang sa sakuyang pagbuot.’ (Bil. 20:24) Magabat na kasalan nanggad iyan!

13. Taano ta masasabing maninigo asin rasonable an itinaong paghukom ni Jehova ki Moises?

¹³ Bilang mga nanginginot sa banwaan ni Jehova, igwa nin mas dakulang paninimbagan si Moises asin Aaron. (Luc. 12:48) Sa nainot na pangyayari, dai tinugutan ni Jehova an sarong bilog na henerasyon nin mga Israelita na makalaog sa daga nin Canaan huli sa saindang pagigin rebelyoso. (Bil. 14:26-30, 34) Kaya maninigo asin rasonable na iyo man sanang paghukom an itatao ni Jehova ki Moises huli sa pagrebelde kaini. Arog kan iba pang mga rebelde, dai siya tinugutan na makalaog sa Dagang Panuga.

14, 15. Ano an dahilan kaya nagrebelde si Moises?

¹⁴ Ano an dahilan kaya nagkaigwa si Moises nin rebelyosong sabuot? Sa giraray, risahon an Salmo 106:32, 33: ‘An Kagurangnan pinaanggot ninda sa katubigan nin Meriba, asin naparaot si Moises huli sa sainda. Pinagin nindang mapait an puso ni Moises, kaya dai na inisip kaini an tataramon na minaluwas sa nguso.’ (BPV) Si Jehova an pinoprobokar kan mga Israelita, pero si Moises an naanggot. An kawaran niya nin pagpupugol sa sadiri an nagin dahilan na makataram siya na dai pinag-iisipan an magigin konsekwensiya kaiyan.

¹⁵ Tinugutan ni Moises an paggawi kan iba na mairayo an saiyang pokus ki Jehova. Tama an ginibo ni Moises sa nainot na pangyayari. (Ex. 7:6) Pero, posibleng pagal na siya asin disganado nang marhay sa dakul na taon na pakikiiba-iba sa rebelyosong mga Israelita. Mas nagpokus daw si Moises sa namamatian niya imbes na sa kun paano niya mapapamuraway si Jehova?

16. Taano ta dapat niyatong pag-isipan an dapit sa ginibo ni Moises?

¹⁶ Kun an sarong maimbod na propeta arog ni Moises puwedeng mawara an pokus asin magkasala, puwede nanggad iyan na mangyari man sa sato. Arog ni Moises, madali na kitang maglaog sa sarong simbolikong daga, an bagong kinaban na ipinanuga sa sato ni Jehova. (2 Ped. 3:13) Mayo nin siisay man sa sato an gustong mapalampas an espesyal na pribilehiyong iyan. Pero tanganing maabot an satong pasuhan, kaipuhan niyatong ipokus an satong paghiling ki Jehova, na pirming hinihinguwang gibuhon an saiyang kabutan. (1 Juan 2:17) Anong mga leksiyon an manunudan ta sa nagibong sala ni Moises?

17. Ano an makakatabang sa sato na dai magpadaog sa pagkadisganar?

¹⁷ Dai magpadaog sa pagkadisganar. Dawa kun an problema na inaatubang ta pauruutro na sana, “dai kita magpundo sa paghihinguwang gumibo nin marahay, huling sa tamang panahon aanihon niyato an bunga kaiyan kun dai kita masuko.” (Gal. 6:9; 2 Tes. 3:13) Kun napapaatubang kita sa nakakadisganar na mga sitwasyon o pauruutro na sanang dai nakakasundo an iba huli sa pagkakaiba nin personalidad, kinokontrol ta daw an satong ngabil asin an satong kaanggutan? (Tal. 10:19; 17:27; Mat. 5:22) Kun pinoprobokar kita nin iba, kaipuhan niyatong makanuod na “halaton an kaanggutan.” Niisay? Ni Jehova. (Basahon an Roma 12:17-21.) Kun padagos kitang nagtuturuhok ki Jehova, maipapahiling ta an respeto na maninigo sa saiya paagi sa paghalat sa kaanggutan niya. Mapasensiyang maghalat sa gigibuhon niyang aksiyon pag sa hiling niya iyan na an tamang panahon. Kun kabaliktaran kaiyan an gigibuhon ta asin sa paano man mabalos kita, kawaran iyan nin galang ki Jehova.

18. Ano an kaipuhan niyatong tandaan kun dapit sa pagsunod sa mga instruksiyon?

¹⁸ Sunudon na marhay an pinakabagong  mga instruksiyon. Maingat daw niyatong sinusunod an pinakabagong mga instruksiyon na itinatao sa sato ni Jehova? Kun iyo, dai niyato pirming gigibuhon an mga bagay-bagay arog kan dati niyatong ginigibo. Imbes, masunod tulos kita sa ano man na bagong instruksiyon na itinatao ni Jehova paagi sa saiyang organisasyon. (Heb. 13:17) Kasabay kaiyan, mag-iingat kita na “dai maglampas sa mga bagay na nasusurat.” (1 Cor. 4:6) Kun ginigibo ta iyan, pinagdadanay niyatong nakaturuhok ki Jehova an satong mga mata.

19. Paano niyato mapoprotektaran an satong relasyon ki Jehova sa ibong kan mga sala kan iba?

¹⁹ Dai pagtugutan an mga sala kan iba na rauton an relasyon mo ki Jehova. Kun pinagdadanay niyatong nakapokus ki Jehova an satong piguratibong mga mata, dai niyato tutugutan na huli sa paggawi kan iba maghinanakit kita o maraot kaiyan an satong relasyon ki Jehova. Lalo nang mahalaga iyan kun, arog ni Moises, igwa kita nin paninimbagan sa organisasyon nin Diyos. Totoo na kada saro sa sato kaipuhan na ‘padagos na maghinguwa para sa [sadiri] niyatong kaligtasan, na ipinapahiling an hararom na paggalang asin pagkatakot,’ pero dapat niyatong tandaan na an pamantayan ni Jehova sa paghusgar sa sato bako man sobra kaistrikto na dai naliliwat. (Fil. 2:12) Mantang mas dakul kitang responsabilidad, mas dakula man an satong paninimbagán. (Luc. 12:48) Pero kun talagang namumutan niyato si Jehova, mayong makakapasingkog sa sato o makakapasuway sa sato sa saiyang pagkamuot.—Sal. 119:165; Roma 8:37-39.

20. Ano an dapat na magin determinasyon niyato?

²⁰ Sa masakit na mga panahon na ini, lugod na padagos niyatong ituruhok an satong mga mata sa Saro na nakatukaw sa trono, tanganing maaraman niyato an saiyang kabutan. Lugod na nungka niyatong tugutan na maapektaran kan paggawi kan iba an satong relasyon ki Jehova. Ipinapahiling kan nangyari ki Moises kun gurano kahalaga na isaisip asin isapuso niyato iyan. Imbes na magpaapektar na marhay sa pagkabakong perpekto kan iba, lugod na magin determinasyon niyato na ‘an satuyang mga mata maghiling ki Jehova na satuyang Diyos’ sagkod na makamtan niyato an saiyang pag-uyon.—Sal. 123:1, 2.