1, 2. Bushe calola mwi ukulolesha kuli Yehova?

TULEIKALA mu “nshita ishayafya nga nshi” kabili ifintu fyakulabipilako fye mpaka Yehova akonaule cino calo no kuleta umutende pano isonde. (2 Tim. 3:1) Kanshi tulingile ukuyipusha atuti, ‘Nani mfwaya ukuti alengafwa no kuntungulula? Kuti twatila ni Yehova kabili ici e casuko icisuma nga nshi.

² Calola mwi ukulolesha kuli Yehova? Kabili kuti twacita shani pa kuti amenso yesu yatwalilile ukulolesha kuli Yehova ilyo tuli na mafya ayakalamba? Uwaimbile amalumbo alilandile ukuti tulingile ukwinwina amenso yesu kuli Yehova pa kuti atwafwe ilyo tuli na mafya. (Belengeni Amalumbo 123:1-4.) Alingenye ukulolesha kuli Yehova ku fyo umubomfi alolesha kuli shikulu wakwe. Ni mwi uwaimbile amalumbo aloseshe? Kwena umubomfi tashintilila fye pali shikulu wakwe ukuti amupeele ifya kulya kabili amucingilile lelo umubomfi lyonse alingile ukubika amano kuli shikulu wakwe  pa kuti eshibe ifyo afwaya no kucita ifyo fine. Ifi fine e fyo caba na kuli ifwe, cila bushiku tulingile ukulabelenga Icebo ca kwa Lesa pa kuti twishibe ifyo Yehova afwaya tulecita no kulacita ifyo fine. Nga tulecita ifi e lyo Yehova engatwafwa ilyo tuli na mafya.—Efes. 5:17.

3. Finshi fingatupumbula ilyo tulelolesha kuli Yehova?

³ Nangu ca kuti twalishiba ico cacindamina ukutwalilila ukulolesha kuli Yehova, inshita shimo kuti twapumbulwa. Ifi fine e fyacitike kuli Marita cibusa wa kwa Yesu. Marita “alepitana fye alebomba imilimo iingi.” (Luka 10:40-42) Nga ca kuti ifi fyalicitikile umuntu uwali uwa cishinka ninshi na Yesu epo ali, tatulingile ukupapa nga ca kuti ifya musango uyu fyatucitikila. Nomba finshi fingalenga twafilwa ukutwalilila ukulolesha kuli Yehova? Muli cino cipande, twalasambilila pa fyo ifyo abantu bambi bacita fingalenga twapumbulwa. Twalasambilila ne fyo twingacita pa kuti tutwalilile ukulolesha kuli Yehova.

4. Mulandu nshi nalimo twingapapila filya Mose apanishe ishuko lya kwingila mu Calo ca Bulayo?

⁴ Ukwabula no kutwishika, Mose alelolesha kuli Yehova pa kuti alemutungulula no kumupandako amano. Baibolo itila “atwalilile uwashangila kwati alemona Uushimoneka.” (Belengeni AbaHebere 11:24-27.) Baibolo yatweba ukuti “takwatalile akwima kasesema mu Israele nga Mose, uo Yehova aishibe icinso ne cinso.” (Amala. 34:10) Lelo nangu ca kuti Mose ali sana cibusa wa kwa Yehova, alifililwe ukwingila mu Calo ca Bulayo. (Impe. 20:12) Cinshi calengele?

5-7. Bwafya nshi abena Israele bakwete pa numa fye ya kufuma mu Egupti, kabili Mose acitile shani pa kubupwisha?

⁵ Pa numa fye ya myeshi ibili ukutula apo abena Israele bafumine mu Egupti, balikwete ubwafya ubukalamba ilyo bashilafika ku Lupili lwa Sinai. Abantu batendeke ukuilishanya pantu tabakwete amenshi. Batendeke ukuilishanya pali Mose, kabili ifintu fyalibipile sana ica kuti aliliile kuli Yehova ati: “Ndecita shani kuli aba bantu? Nga cacila apa bakampoola amabwe!” (Ukufu. 17:4) Yehova alyebele Mose ifya kucita. Amwebele ukubuula inkoto no kuuma mu cilibwe mu Horebu, lyena amenshi yali no kufumfumuka. Baibolo itila: “Mose acitile ifyo fine pa menso ya bakalamba ba mu Israele.” Abena Israele balinwene amenshi, e fyo no bwafya bwapwile.—Ukufu. 17:5, 6.

⁶ Baibolo yalanda ukuti Mose “ainike palya pantu ati Masa na Meriba, pa mulandu wa kuti abana ba kwa Israele baumene na Mose na pa mulandu wa kuti baeseshe Yehova, abati: ‘Bushe Yehova ali mu kati kesu nelyo talimo?’” (Ukufu. 17:7) Aya mashina yalilingile pantu yalola mu kuti “Ukwesha” no kuti “Ukuumana.”

⁷ Bushe Yehova aumfwile shani pa fyacitike pa Meriba? Amwene ukuti abena Israele bapondokele ena te Mose iyo. (Belengeni Amalumbo 95:8, 9.) Abena Israele balilufyenye. Pali iyi nshita Mose alicitile bwino pantu aloleshe kuli Yehova kabili alikonkele fyonse ifyo amwebele.

8. Bwafya nshi abena Israele bakwete ilyo bali mupepi no kwingila mu Calo ca Bulayo?

 ⁸ Finshi fyacitike pa numa ya myaka nalimo 40 ilyo bakwete ubwafya bumo bwine ninshi bali mupepi no kwingila mu Calo ca Bulayo? Abena Israele na kabili bafikile pa cifulo ico baishiletendeka ukwita abati Meriba. Ici te cifulo cimo cine ne ca pa kubala, ici cena cali mupepi na Kadeshe, mupepi no mupaka wa Calo ca Bulayo. * Na kabili abena Israele batendeke ukuilishanya pantu tabakwete amenshi. (Impe. 20:1-5) Lelo uyu muku wena Mose alilufyenye.

9. Finshi Mose bamwebele, lelo finshi acitile? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁹ Bushe Mose acitile shani ilyo abena Israele batendeke ukuilishanya? Na kabili aloleshe kuli Yehova ukuti amutungulule. Lelo uno muku wena Yehova tamwebele ukuuma mwi libwe. Amwebele ukuti abuule inkoto, alonganike abantu pa ntanshi ya cilibwe, e lyo alande ku cilibwe. (Impe. 20:6-8) Lelo Mose talandile ku cilibwe, akalipiile abantu ati: “Umfweni, nomba, mwe bacipondoka mwe! Bushe mulefwaya tumufumishe amenshi muli ci cilibwe?” Lyena aumine mu cilibwe imiku ibili.—Impe. 20:10, 11.

10. Bushe Yehova aumfwile shani pa fyo Mose acitile?

¹⁰ Yehova alikalipe nga nshi pa fyo Mose acitile. (Amala. 1:37; 3:26) Mulandu nshi Yehova akalipiile? Kwali ifyalengele akalipe. Nga fintu tulandile kale, nalimo ico Yehova akalipiile ni co Mose takonkele ifyo amwebele ukucita.

11. Mulandu nshi twingalandila ukuti filya Mose aumine mu cilibwe nalimo fyalengele abena Israele bamona kwati Yehova te wacitile icipesha mano?

¹¹ Nalimo kwali na cimbi icalengele. Ifimabwe ifyali ku Meriba ya kubalilapo fyali ifyakosa. Nangu umuntu ome mu cilibwe na maka, amenshi te kuti yafume iyo. Lelo ifimabwe ifyali ku Meriba ya bubili fyalipuseneko, fyena fyali ifyanaka (ifyapala ifisengafwafwa). Apo amenshi yalengila muli ifi fimabwe, ilingi line filasunga amenshi pa nshi ayo abantu bengatapa nga batula icipunda mu cilibwe. Ilyo Mose aumine muli ici cilibwe imiku ibili mu cifulo ca kulanda ku cilibwe, bushe nalimo abena Israele bamwene ukuti amenshi yaifumine fye te Yehova wacitile icipesha mano? * Tatwaishiba nge fyo cali.

12. Cinshi cimbi nalimo calengele ukuti Yehova akalipe pa fyo Mose na Aarone bacitile?

¹² Nalimo kwaliba na cimbi icalengele Yehova akalipile Mose na Aarone. Moneni ifyo Mose aebele abantu: “Bushe mulefwaya tumufumishe amenshi muli ci cilibwe?” Ifi abomfeshe ishiwi lya kuti “tumufumishe,” nalimo Mose alelanda pali ena na Aarone. Amashiwi Mose alandile yalanga ukuti tacindike Yehova nangu fye panono ukuti e wali no kucita icipesha mano. Ubu bulondoloshi bwalipalana ne fyo tubelenga pa Amalumbo 106:32, 33, apatila: “Balimukalifye  pa menshi ya ku Meriba, ica kuti Mose alibipiilwe pa mulandu wabo. Pantu bakalifye umutima wakwe na o talamine imilomo yakwe mu kusosa.” * (Impe. 27:14) Te mulandu ne calengele, ifyo Mose acitile fyalengele abantu bafilwa ukucindika Yehova. Yehova aebele Mose na Aarone ati: “Mwatalamine icipope candi.” (Impe. 20:24) Ulu lwali lubembu ulukalamba!

13. Mulandu nshi ifyo Yehova apingwile Mose fyabelele bwino?

¹³ Yehova alefwaya ifingi kuli Mose na Aarone pantu e baletungulula abantu bakwe. (Luka 12:48) Kale Yehova alikeenye uluko lwa bena Israele ukwingila mu calo ca Kaanani pantu bali ni bacipondoka. (Impe. 14:26-30, 34) Kanshi cali fye bwino filya Yehova apingwile Mose pa kukanakonka ifyo amwebele. Mose tabamusuminishe ukwingila mu Calo ca Bulayo nga filya fine cali kuli bambi abapondokele Lesa.

14, 15. Cinshi calengele Mose ecita ifyo Yehova amwebele?

¹⁴ Cinshi calengele Mose ekonka ifyo Yehova amwebele? Pa Amalumbo 106:32, 33 patila: “Balimukalifye pa menshi ya ku Meriba, ica kuti Mose alibipiilwe pa mulandu wabo. Pantu bakalifye umutima wakwe na o talamine imilomo yakwe mu kusosa.” Nangu ca kuti uo abena Israele bakalifye ni Yehova, Mose e wakalipiilemo. Pa mulandu wa kuti tailamine, tatontonkenye pa fyali no kufumamo ilyo ashilalanda.

¹⁵ Mose alekele ifilubo fya bantu bambi fyalenga afilwa ukutwalilila ukulolesha kuli Yehova. Alikonkele ifyo Yehova amwebele pa muku wa kubalilapo. (Ukufu. 7:6) Mose afwile alinakile kabili aleumfwa ububi pa mulandu wa kuti pa myaka iingi iyo atungulwile abena Israele tabaleumfwila Yehova. Bushe Mose aletontonkanya fye pa fyo bamukalifye ukucila ukubika amano ku kucita ifyali no kulenga abantu bacindika Yehova?

16. Mulandu nshi tulingile ukubikila amano ku fyo Mose acitile?

¹⁶ Nga ca kuti Mose, kasesema uwali ne cishinka alipumbwilwe kabili aliipunwine, na ifwe bene ifi kuti fyatucitikila. Na ifwe bene tuli mupepi no kwingila mu calo cipya ico Yehova atulaya. (2 Pet. 3:13) Takuli nangu umo uushingafwaya ukwingila mu calo cipya. Pa kuti tukengilemo tulingile ukutwalilila ukulalolesha kuli Yehova, no kulacita ukufwaya kwakwe. (1 Yoh. 2:17) Finshi tulesambilila ku fyo Mose acitile?

17. Finshi tufwile ukucita pa kuti twilakalipa?

¹⁷ Mwilakalipa pa mulandu ne fyo abantu bacita. Nangu ca kuti tulekwata ubwafya bumo bwine “twinenuka ukucita icawama, pantu mu nshita yalinga tukalobolola nga tatutompweke.” (Gal. 6:9; 2 Tes. 3:13) Nga kwaba ifya tukalifya nelyo umuntu alatukalifya libili libili, bushe tulatala twatontonkanyapo ilyo tushilalanda? Bushe tulailama? (Amapi. 10:19; 17:27; Mat. 5:22) Nga ca kuti bamo batukalifya, tulingile ‘ukushiila ubukali bwa kwa Lesa incende.’ (Belengeni Abena Roma 12:17-21.) Nga twatwalilila ukulolesha kuli Yehova, tatwakulakalipa lelo tukalamulekela  ukuti acitepo cimo pa mafya tukwete mu nshita yakwe mwine. Nga tulelandula ninshi tulemusaalula.

18. Finshi tufwile ukucita nga batweba ukucita fimo?

¹⁸ Mulekonka ifipya ifyo bamweba. Bushe tulakonka nga ca kuti Yehova atweba ukucita ifipya? Nga tulakonka, tatwakulacita ifyo tucita lyonse. Lelo tukalayangufyanya ukucita ifyo Yehova atweba ukucita ukupitila mu cilonganino cakwe. (Heb. 13:17) Kabili tukalakonka “ifyalembwa.” (1 Kor. 4:6) Nga tulecita ifi tukatwalilila ukulolesha kuli Yehova.

19. Kuti twacita shani pa kuti tatulekele ifilubo ifyo abantu bacita fyalenga bucibusa bwesu na Yehova bwapwa?

¹⁹ Tamufwile ukuleka bucibusa bwenu na Yehova bwapwa pa mulandu ne filubo ifyo abantu bacita. Nga twatwalilila ukulolesha kuli Yehova, tatwakaleke ifilubo ifyo abantu bacita fikalenge tukakalipe nelyo fikalenge bucibusa bwesu na Yehova bukapwe. Ifi e fyo tulingile fye ukucita maka maka nga twalikwata imilimo imo mu cilonganino ca kwa Lesa nga filya cali kuli Mose. Kwena bonse tulingile ‘ukulabombela ipusukilo lyesu no mwenso no kututuma,’ kabili tufwile ukulaibukisha ukuti Yehova takwata ifunde limo ilishaluka ilyo abomfya pa kutupingula. (Fil. 2:12) Kanshi nga balitupeela imilimo iingi, Yehova akafwaya ifingi kuli ifwe. (Luka 12:48) Lelo nga twalitemwa Yehova, takuli nangu cimo icikalenga tukaipunune nelyo icingatupaatulako ku kutemwa kwakwe.—Amalu. 119:165; Rom. 8:37-39.

20. Finshi tulingile ukulafwaisha ukucita?

²⁰ Muli shino nshiku ishayafya, natutwalilile ukulolesha ‘Uwaikala mu muulu’ pa kuti tuleishiba ukufwaya kwakwe. Twikaleka bucibusa bwesu na Yehova bukapwe pa mulandu ne filubo ifyo abantu bambi bacita. Ifyacitikile Mose filetulanga ukuti ukucita ifi kwalicindama sana. Mu cifulo ca kukalipa nga ca kuti abantu bacita fimo, tulingile ukulaleka “amenso yesu yalola kuli Yehova Lesa wesu mpaka atupaala.”—Amalu. 123:1, 2.