1, 2. E beme mise be Yéhôva a tinan aya?

BIA nyiñe “mbia biyoñ,” nté bia yange bu’ubane mvo’é mfefé si, bia yiane taté jibi ayet ényiñ ya melu mangane ma. (2 Tim. 3:1) Nde môt ase ya be bia a yiane sili émiene na: ‘Za a ne volô ma a liti ma zen?’ Bi ne ji’a yalan na Yéhôva, a éyalan éte é ne abeñ.

² Ve e fombô Yéhôva a tinan aya? A aval avé bi ne yem nge bia ke ôsu a beme mise be Yéhôva éyoñ bia tôbane beta meve’ele? Den a nto mintete mimbu, ntili besam a nga liti mfi ya beme mise mangan be Yéhôva éyoñ bia tôbane minjuk. (Lañe’e Besam 123:1-4.) A nga jô na bia fombô Yéhôva aval ane mbo ésaé a fombô masa wé. Nalé a tinan aya? Mbo ésaé a nji yange ve na, masa wé a ve nye bidi a kamane nye, a jeñe fe na a yeme nkômbane masa wé, a bo mam a yi. Bia fe bia yiane yé’é Kalate Zambe môs ôse, na bi yeme nkômbane Yéhôva mfa’a wongan, a wulu zen a liti bia. Nge bia bo nalé,  wônaa Yéhôva a ye mvamane bia éyoñ ya minjuk.​—Beép. 5:17.

3. Jé é ne bo na mise mangan me ke afôla afe?

³ To’o bia yeme na e ne mfi ya fombô Yéhôva mban, e ne kui na mise mangan me ke afôla afe. Jam ete e nga kui Marthe, beta mvôé Yésus. A nga ‘tyelé nleme yôp amu mam abui.’ (Luc 10:40-42) Nge avale jam ete e nga kui aval éwôlô mbo ésaé Yéhôva te, Yésus émien a too, te bia buni na, aval jam ete e vo’o kui bia. Nde, jé e ne bo na mise mangan me ke afôla afe? Ayé’é di, bia zu yen aval avé mam bôte bevo’o ba bo me ne bo na bi kee mise vôm mfe. Bia zu fe yen aval bi ne ke ôsu a beme mise be Yéhôva.

4. Moïse a nji nyiine Si ya ntiñetan; amu jé ajô te e ne jame ya kam?

⁴ E ne été na, Moïse a mbe a fombô’ô Yéhôva na a liti nye zen. Bible a jô na, “a nga jibi, aval ane a lô nyô a ne te yené.” (Lañe’e Behébreu 11:24-27.) Bia lañe fe na, “nkulu mejô a nji fe beta kôlô si Israël a to aval ane Moïse, nyô Yéhôva a nga yem mesu mesu me lôan.” (Dt. 34:10) Ve to’o nalé, Moïse a nji nyiine Si ya ntiñetan. (Nb. 20:12) Jé é nga bo na Moïse a sem?

5-7. Ajô avé e nga bômbô valé bone be Israël be ndeme kôlô Égypte, a Moïse a nga bo aya?

⁵ Mvuse ngon ébaé nté ane bone be Israël be nga kôlô Égypte, valé be ngenane te kuikui Nkôle Sinaï, beta ajô ve bômbô. Be nga taté na ba tatan amu be mbe be yi’ mendim. Be mbe be kobô’ô Moïse menyiñ, ane Moïse a nga loone Yéhôva a jô na: “M’aye bo bôte bana aya? Be nto bebé ya lume me mekok.” (Nk. 17:4) Yéhôva a nga kate nye jam a bo; a nga jô nye na, a nyoñ ntume wé, a bibi ako’o ya Horeb, wônaa, da ye kuli mendim. Bible a jô na: “Moïse a nga bo nalé mise bemvendé ya Israël.” Ane bone b’Israël be nga nyu mendim be té’é, ajô ve tyi’i.​—Nk. 17:5, 6.

⁶ Kalate Zambe a jô na, Moïse “a nga yôlé vôm ate na Massa, a Meriba, amu ntañete ya bone be Israël, nalé fe amu be nga ve’ele Yéhôva, a jô na, ye Yéhôva a ne be mia, ye momo?” (Nk. 17:7) Éyôlé éte é mbe e yi’an amu ja tinane na, “Meve’ele” a “Môman.”

⁷ Yéhôva a nga yene jam é nga boban Meriba môs ôte aya? A nga yene na, bone be Israël be nji biasé ve Moïse, be nga biasé fe Nye. (Lañe’e Besam 95:8, 9.) Bone be Israël be nga bo fo’o abé. Ve Moïse a nga yeme bo, amu a nga beme mise be Yéhôva a tôñe melebe mé.

8. Ajô avé e nga beta bômbô éyoñ bone be Israël be boya mimbu 40 nkôte si?

⁸ Ve jé é nga viane boban éyoñ aval ajô ete é nga beta bômbô mvuse mimbu 40, e zu koene na dulu dap ya nkôte si e mbeme man? Bone be Israël be mbe be nto Meriba, ve sa ke Meriba ya éyoñ ôsu. Meriba ate a mbe a tele fefele Kadès, bebé nné ya  Si ya Ntiñetan. * Bone b’Israël ve beta taté na ba tatan ajô mendim. (Nb. 20:1-5) Ve éyoñe ji, Moïse a zu viane bo aval afe.

9. Yéhôva a nga jô Moïse na a bo jé, ve Moïse a nga bo aya? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.)

⁹ Moïse a nga bo aya? A nga beta ye’elan Yéhôva aval ane éyoñ ôsu. Ve Yéhôva a nji jô nye na a bibi akok ane éyoñ ôsu. A nga viane jô nye na a nyoñ ntume wé, a sulane bôt, a na a kobô a akok. (Nb. 20:6-8) Ve Moïse a nji bo aval Yéhôva a nga jô. A nga viane taté na a bame nsamba bôt a jô’ô na: “Vô’ôla’an, a mia beben njôan! Ye bi ne ngule ya kuli mia mendim me so’o akôme di?” Ane a nga bibi ako’o biyoñ bibaé.​—Nb. 20:10, 11, Mfefé Nkôñelan.

10. Yéhôva a nga bo aya éyoñ Moïse a boya nye melo?

¹⁰ Yéhôva ve zu wô’ô Moïse mbia ôlun. (Dt. 1:37; 3:26) Amu jé? Bi ne lañ abui mam. Ve aval bia te yene yôp, éko éziñ Yéhôva a nga wô’ô ôlun amu Moïse a nji tôñe meleb a nga ve nye éyoñ baa.

11. Éyoñ Moïse a nga bibi ntum akok, nalé a mbe ve bo na be simesane na sa ke Yéhôva nnye a nga bo asimba ete; amu jé?

¹¹ Bi ne fe simesane jam afe. Bone mekok (granite), me mbe me yemete’e mekôme ya Meriba ôsu. To’o môt a bibi granite aya, a vo’o kuli mendim tyi’ibi amu a ne ayet abui. Wônaa, mekôme ya Meriba baa me mbe aval afe, me mbe me bili calcaire a bido’o minsalane zañ. Mendim me wô’ô bo abui vôm calcaire a ne, amu a bili bone meloñ, a bôte be wô’ô fa’a menjeñe mekôm me bili nye. Éyoñ Moïse a nga bibi ako’o ete biyoñ bibaé, ye a mbe a kômbô’ô liti na ébien nde da zu kuli mendim, sa ke Yéhôva? Ye a nga jibi bibi ntum akok a lôte na a kobô de, asu na te bôte ba buni na Yéhôva nnye a nga bo asimba ete? * Bi vo’o bo’olô de.

12. Jé éfe é nga yiane bo na Yéhôva a wô’ô Moïse ba Aaron ôlun?

¹² Jam afe e nga yiane fe bo na Yéhôva a wô’ô Moïse ba Aaron ôlun. Tame vô’ôlan avale Moïse a nga kobô bôt: “Ye bi ne ngule ya kuli mia mendim me so’o akôme di?” Éyoñ Moïse a jô na “bi,” a yiane jôô ba Aaron. Moïse a biasé Yéhôva a bifia bite amu Yéhôva nnye a nga bo asimba ete. Jam ete da bo na, bi simesane mejô ya kalate Besam 106:32, 33 ma: “E menjeñe ya Meriba be nga bo na [Yéhôva] a yaa, a bo na Môze a tôbane njuk; éyoñ a wô’ôya beta ôlun amu be, a nga kobô teke fas.” * (Nb. 27:14, Mfefé  Nkôñelan) Ôwé, Moïse a nga bene ve Yéhôva duma da yiane nye. Ane Yéhôva a nga jô Moïse ba Aaron na: “Mi nji ke bo abendé dame mewôk.” (Nb. 20:24, Mfefé Nkôñelan) Ngule nseme fo’o!

13. Amu jé e mbe e yi’ane na Yéhôva a foñesô Moïse a nyume nye mvome ya nyiine Si ya Ntiñetan?

¹³ Moïse ba Aaron be nga dañe bi bijô amu mbe be mbe betebe ôsu ya ayoñe Yéhôva. (Luc 12:48) Jam ete e nga kui valé Yéhôva a tatéya nyume ngume miaé bôt mvome ya nyiine Canaan, amu be nga bo nye ébiasé. (Nb. 14:26-30, 34) É mbe é yi’ane fe na Yéhôva a foñesô Moïse aval ete, amu nnye fe a nga biasé Nye. Ane miaé bôte bia jô wô wu, Moïse fe a nji nyiine Si ya Ntiñetan.

14, 15. Jé é nga bo na Moïse a bo éngana’a?

¹⁴ Jé é nga bo na Moïse a bo éngana’a? Bi tame beta lañe Besam 106:32, 33: “E menjeñe ya Meriba be nga bo na [Yéhôva] a yaa, a bo na Môze a tôbane njuk; éyoñ a wô’ôya beta ôlun amu be, a nga kobô teke fas.” Yéhôva nnye bone be Israël be nga biasé, ve Moïse nnye a nga viane yaa. A nga jô bijôjôô amu a nji jôé émien.

¹⁵ Moïse a nga jô’é na mam bôte befe ba bo me kamane nye na a ke ôsu a beme mise be Yéhôva. Éyoñ ôsu, a nga yeme bo. (Nk. 7:6) Ve bi ne simesane na, éyoñe baa Moïse a mbe a ngbwe’eya bone be Israël, amu engana’a jap é mbe é boya mimbu mewôm. Ye Moïse a nga dañe simesan ve ôlun ô mbe nye nlem a lôte na a ve Yéhôva duma?

16. Amu jé jam Moïse a nga bo da fombô bia?

¹⁶ Nge éwôlô mbo ésaé Yéhôva ane Moïse é nga vaa mise be Yéhôva, jam ete e ne fe kui bia. Bia fe bi mbeme nyiine mfefé émo Yéhôva a nga ka’ale bia. (2 P. 3:13) Teke môte ya be bia a kômbô sube beta mvom ate. Nde ñhe, bia yiane ke ôsu a beme mise be Yéhôva, bi jeñe’e na bi bo nkômbane wé éyoñ ése. (1 Jean 2:17) Ékobe Moïse ja ye’ele bia jé?

17. Jé é ne volô bia na bi bo te jô’é mboane mvaé?

¹⁷ Te jô’é mboane mvaé. To’o jam éziñ da ke ôsu a kolé bia ôbak, bi nji yiane “bo atek mfa’a ya mboan mvaé: amu na, éyoñ melu me ayian me aye kpwaan, bi aye kôan nge bi abo te tek.” (Beg. 6:9; 2 Bet. 3:13) Éyoñ jam éziñ da tya’a bia nlem, nge ke éyoñ bi bili ajô a môt, ye bia ba’ale fo’o biyaé biangan a ayaa dangan? (Min. 10:19; 17:27; Mt. 5:22) Éyoñ bôte bevok ba jeñe bia mintañete, bia yiane jeñe na bi ‘ve ayaa vôme ya tabe.’ Ayaa za ébien? Di Yéhôva. (Lañe’e Beromain 12:17-21.) Nge bia ke ôsu a beme mise be Yéhôva, bia ye yange a ésemé ése na, a kune bia mbamba éyoñ, nge nalé a sili. Môt a kun émien a biasé Yéhôva.

18. Jé bi nji yiane vuan éyoñ bia tôñe mimfefé melebe me Yéhôva?

 ¹⁸ Tôñe’e mimfefé melep. Ye bia tôñe fo’o mimfefé melebe Yéhôva a ve bia? Nge nalé, bia ye ke bo ve avale bi ju’uya zu bia bo. Ve bia ye jeñe na bi ji’a tôñ mimfefé meleb ékôane Yéhôva ja ve bia. (Beh. 13:17) Bia ye fe tabe ntye na bi “bo te dañe nné ya mam me ne ntilan.” (1 Bec. 4:6) Nge bi bo nalé, yeme na bia ke ôsu a beme mise be Yéhôva.

19. Aval avé bi ne ke ôsu a ba’ale élat jangan a Yéhôva akusa bo bikobe bi bôte bevok?

¹⁹ Te jô’é na mam bôte bevo’o ba bo me ndaman élat mia Yéhôva. Nge Yéhôva nnye bia fombô, bia ye ke jô’é na mam bôte bevo’o ba bo me vindane bia nlem a bo na bi jañele amvôé dangan a Yéhôva. Melebe mete ma dañe fombô bôte be be’e mimbe’e ékôane Yéhôva ane Moïse. Akusa bo na, môt ase ya be bia a yiane ‘sondô ésaé ya nyiane wé émien a woñ a mfô’ôban,’ bi nji yiane vuane na, Yéhôva a nji bo avale môt é ne na, nge a bômôlôya sen, a vo’o beta té je. (Beph. 2:12) Ve môt a bili abui mimbe’e, nnye fe Yéhôva a sili abui mam. (Luc 12:48) Nge bia kôme nye’e Yéhôva, teke jam e ne kolé bia ôbak a vaa bia nye’ane wé été.​—Bs. 119:165; Bero. 8:37-39.

20. Bia yiane nyoñ ntyi’an ôvé?

²⁰ Ngo’o nge bia bese bia ke ôsu a beme mise be Yéhôva, a jeñe na bi bo nkômbane wé, akusa bo bia nyiñe mbia biyoñe ya asu’ulan! Te bia ve’ele jô’é na mam bôte bevo’o ba bo me ndaman élat jangan a Yéhôva. Jam e nga kui Moïse da tu’a yemete mfi ya ba’ale melebe mete ôsimesan. A lôte na bi dimine yaa éyoñ bôte ba bômane bia ba bo bikop, bia yiane jibi nyoñ ntyi’ane ya bo na “mise mangan [me fombô] Yéhôva Zambe wongan, akekui [é ko] bia éngôngo.”​—Bs. 123:1, 2.