1, 2. Unsay ipasabot sa pagtan-aw kang Jehova?

NAGKINABUHI ta sa “makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon,” ug magkalisod ang kinabuhi samtang wala pa laglaga ang mga daotan ug mahibalik ang tinuod nga kalinaw sa yuta. (2 Tim. 3:1) Busa maayong pangutan-on ang kaugalingon, ‘Asa man ko nangitag tabang ug giya?’ Tingali motubag dayon ta, “Kang Jehova,” ug kana ang pinakamaayong tubag.

² Unsay ipasabot sa pagtan-aw kang Jehova? Ug unsaon nato pagseguro nga padayon tang nagtan-aw niya samtang nag-atubag lisod nga mga problema? Gatosan ka tuig kanhi, gipakita sa usa ka salmista nga kinahanglan gyong motan-aw kang Jehova dihang manginahanglag tabang. (Basaha ang Salmo 123:1-4.) Gipakasama niya ang atong pagtan-aw kang Jehova ngadto sa usa ka alagad nga nagtan-aw sa iyang agalon. Unsay gipasabot sa salmista? Aw, ang usa ka alagad dili lang motan-aw sa iyang agalon aron mahatagag pagkaon ug proteksiyon. Kanunay pod siyang motan-aw sa iyang agalon aron iyang masabtan kon unsay ipabuhat sa iyang agalon ug tumanon kini. Sa samang paagi, kinahanglang magbasa ta sa Pulong sa Diyos kada adlaw aron masabtan kon unsay gustong ipabuhat ni Jehova kanato ug tumanon kana. Pinaagi lang ana nga makaseguro tang pakitaan tag pabor ni Jehova dihang manginahanglag tabang.​—Efe. 5:17.

3. Unsay makabalda sa atong pagtan-aw kang Jehova?

 ³ Bisag kabalo ta sa kaimportante sa padayong pagtan-aw kang Jehova, usahay mabalda ta. Kanay nahitabo sa suod nga higala ni Jesus nga si Marta. Siya “napuliki bahin sa daghang butang.” (Luc. 10:40-42) Kon nahitabo nâ nianang matinumanong alagad bisag kauban niya si Jesus, dili ikatingala nga mahitabo pod nâ nato. Busa, unsay makabalda sa atong pagtan-aw kang Jehova? Hisgotan niining artikuloha kon sa unsang paagi ang binuhatan sa uban mahimong makabalda nato. Ato pong makat-onan kon sa unsang paagi padayong magtan-aw kang Jehova.

4. Nganong matingala tingali ta nga nawad-ag pribilehiyo si Moises nga makasulod sa Yutang Saad?

⁴ Si Moises seguradong mitan-aw kang Jehova para sa instruksiyon ug giya. Gani, “siya nagpabiling lig-on nga daw nakakita sa Usa nga dili-makita.” (Basaha ang Hebreohanon 11:24-27.) Sumala sa Bibliya, “wala pa gayoy mitindog nga manalagna sa Israel nga sama kang Moises, nga nailhan ni Jehova nawong sa nawong.” (Deut. 34:10) Pero bisag suod si Moises kang Jehova, nawad-an siyag pribilehiyo nga makasulod sa Yutang Saad. (Num. 20:12) Nganong nahitabo to niya?

5-7. Unsay nahitabo wala madugay human makabiya sa Ehipto ang mga Israelinhon, ug unsay gibuhat ni Moises?

⁵ Wala ray duha ka bulan human makabiya sa Ehipto ang mga Israelinhon, nahitabo ang seryosong problema​—bisan sa wala pa sila makaabot sa Bukid sa Sinai. Ang mga tawo mireklamo kay walay tubig. Misugod silag bagulbol kang Moises, ug kay nasuko pag-ayo ang mga tawo, si Moises miampo kang Jehova: “Unsay akong buhaton niini nga katawhan? Hapit na nga sila magbato kanako!” (Ex. 17:4) Ingong tubag, gihatagan siya ni Jehova ug klarong instruksiyon​—kuhaon niya ang iyang sungkod ug ihapak sa bato sa Horeb, ug mogawas niana ang tubig. Atong mabasa: “Gibuhat kadto ni Moises atubangan sa mga mata sa mga ansiyano sa Israel.” Natagbaw ang kauhaw sa mga Israelinhon ug nasulbad ang problema.​—Ex. 17:5, 6.

⁶ Ang rekord nag-ingon nga gitawag ni Moises ang maong dapit nga “Masah ug Meriba, tungod sa pagpakiglalis sa mga anak sa Israel ug tungod sa ilang pagbutang kang Jehova sa pagsulay, nga nag-ingon: ‘Ania ba si Jehova sa atong taliwala o wala?’” (Ex. 17:7) Haom nang mga ngalana kay kana nagpasabot ug “Pagsulay” ug “Pakiglalis.”

⁷ Unsay gibati ni Jehova sa nahitabo sa Meriba? Para kang Jehova, ang gibuhat sa mga Israelinhon maoy pagkuwestiyon sa iyang pagka-Diyos, dili lang pagrebelde kang Moises. (Basaha ang Salmo 95:8, 9.) Klaro, nasayop ang mga Israelinhon. Niadtong panahona, husto ang gihimo ni Moises pinaagi sa pagtan-aw kang Jehova ug pagsunod pag-ayo sa Iyang giya.

8. Unsay nahitabo dihang hapit nang matapos ang 40 ka tuig nga panaw sa kamingawan?

⁸ Pero unsay nahitabo dihang may parehong problema mga 40 ka tuig sa ulahi​—dihang hapit nang matapos ang panaw sa mga Israelinhon sa kamingawan? Nakaabot na sila sa lugar nga sa ulahi gitawag ug Meriba. Pero lahi ni nga Meriba. Kini duol sa Kades ug duol sa utlanan sa Yutang Saad. *  Ang mga Israelinhon mireklamo na pod kay walay tubig. (Num. 20:1-5) Pero niining panahona, lahi ang gihimo ni Moises.

9. Unsay gisugo kang Moises, pero unsay iyang gibuhat? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

⁹ Unsay reaksiyon ni Moises sa maong rebelyon? Mitan-aw na pod siya kang Jehova para sa giya. Pero niining higayona, wala siya ingna ni Jehova nga hapakon ang bato. Siya gisugo nga kuhaon ang iyang sungkod, patapokon ang mga tawo atubangan sa dakong bato, ug dayon sultian ang bato. (Num. 20:6-8) Pero, wala sultii ni Moises ang bato. Iya hinuong gipahungaw ang iyang kalagot sa nagtapok nga panon ug gisinggitan sila: “Paminaw, karon, kamong mga masuklanon! Gikan ba niining dakong bato nga kami magpagula ug tubig alang kaninyo?” Dayon gihapak niya ang bato, dili lang kausa kondili kaduha.​—Num. 20:10, 11.

10. Unsay reaksiyon ni Jehova sa gibuhat ni Moises?

¹⁰ Si Jehova nasuko pag-ayo kang Moises. (Deut. 1:37; 3:26) Nganong mao nay reaksiyon ni Jehova? Tingali may pipila ka rason. Sama sa nahisgotan na, nasuko tingali si Jehova kay wala sunda ni Moises ang bag-ong instruksiyon nga iyang nadawat.

11. Nganong ang paghapak ni Moises sa bato nakapahunahuna tingali sa mga Israelinhon nga wala maghimog milagro si Jehova?

¹¹ May lain pang posibilidad. Sa unang Meriba, solidong granito (granite) ang mga bato didto. Bisag unsaon pa nig hapak, wala gyoy magdahom nga may mogawas nga tubig. Pero lahi kaayo ang mga bato sa ikaduhang Meriba, nga kasagaran humok nga anapog (limestone)​—nga makasuhop ang tubig. Tungod niini, kanang mga lugara may pondong tubig sa ilalom. Puwede ning buslotan aron makakuhag tubig. Dihang kaduha gihapak ni Moises ang humok nga bato, posible kaha nga naghunahuna ang mga Israelinhon nga natural nga migawas ang tubig imbes tungod kang Jehova? Pinaagi sa paghapak sa bato imbes sa pagsulti niana, gimenosan kaha ni Moises ang pagkapuwersado sa maong milagro? * Dili ta makaseguro.

12. Unsa pa kahay laing rason nga nasuko si Jehova kang Moises ug Aaron?

¹² May lain pang posibleng rason nga nasuko si Jehova kang Moises ug Aaron. Matikdi ang giingon ni Moises sa mga tawo: “Gikan ba niining dakong bato nga kami magpagula ug tubig alang kaninyo?” Sa paggamit sa pulong nga “kami,” si Moises lagmit nagtumong nila ni Aaron. Kanang mga pulonga nagpakitag kawalay pagtahod kang Jehova​—nga mao ang tinuod nga naghimo sa milagro. Morag gikompirmar ni nga posibilidad diha sa usa ka salmo: “Ang katawhan sa Ginoo nakapasuko kaniya didto sa mga tuboran sa Meriba, ug nahasol si Moises tungod sa ilang gibuhat. Nakapasuko sila pag-ayo kang Moises ug nakasulti siyag mga butang nga dili unta niya angay nga isulti.” * (Italiko amoa; Sal. 106:32, 33, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia; Num. 27:14) Bisan unsa pa man, wala mahatag ni Moises ang pasidungog nga para kang Jehova. Giingnan ni Jehova si Moises ug Aaron: “Kamo misukol batok sa  akong sugo.” (Num. 20:24) Seryoso gyod to nga sala!

13. Nganong haom ug patas ang paghukom ni Jehova kang Moises?

¹³ Ingong mga lider sa katawhan ni Jehova, mas dako ang tulubagon ni Moises ug Aaron. (Luc. 12:48) Sa miagi, wala tugoti ni Jehova nga makasulod sa Yutang Saad ang usa ka henerasyon sa mga Israelinhon tungod sa ilang pagrebelde. (Num. 14:26-30, 34) Maong haom ug patas lang nga ipahamtang ni Jehova ang samang paghukom kang Moises tungod sa pagsupak niini. Sama sa ubang masinupakon, wala siya makasulod sa Yutang Saad.

14, 15. Nganong misupak si Moises?

¹⁴ Nganong nahimong masinupakon si Moises? Matikdi ang giingon sa salmo: “Ang katawhan sa Ginoo nakapasuko [kang Jehova] didto sa mga tuboran sa Meriba, ug nahasol si Moises tungod sa ilang gibuhat. Nakapasuko sila pag-ayo kang Moises ug nakasulti siyag mga butang nga dili unta niya angay nga isulti.” (Italiko amoa; Sal. 106:32, 33, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia) Bisag si Jehova ang gipasuko sa mga Israelinhon, si Moises ang nasuko pag-ayo. Kay nawad-ag pagpugong sa kaugalingon, wala niya hunahunaa ang resulta sa iyang isulti.

¹⁵ Gitugotan ni Moises nga mabalda ang iyang pagtan-aw kang Jehova tungod sa binuhatan sa uban. Sa unang hitabo, husto ang paagi sa pagsulbad ni Moises. (Ex. 7:6) Pero tungod tingali sa daghang tuig nga pagsigeg rebelde sa mga Israelinhon, siya gikapoy ug naglagot. Naghunahuna ra kaha si Moises sa iyang pagbati imbes sa pagdayeg kang Jehova?

16. Nganong kinahanglan natong hunahunaon ang nahimo ni Moises?

¹⁶ Kon ang maong matinumanong propeta nabalda ug nakasala, posibleng mahitabo pod nâ nato. Sama kang Moises, hapit na tang mosulod sa usa ka simbolikong yuta, ang bag-ong kalibotan nga gisaad ni Jehova. (2 Ped. 3:13) Gusto natong tanan nga matilawan ang maong espesyal nga pribilehiyo. Aron mahimo kana, kinahanglang pirme tang magtan-aw kang Jehova, nga maningkamot sa pagbuhat sa iyang kabubut-on. (1 Juan 2:17) Unsay atong makat-onan sa nahimong sayop ni Moises?

17. Unsay makatabang nato nga dili madala sa kasuko?

¹⁷ Ayawg padala sa kasuko. Bisag balikbalik tang nag-atubang ug samang mga problema, “dili kita mohunong sa pagbuhat ug maayo, kay sa takdang panahon kita moani kon kita dili molunga.” (Gal. 6:9; 2 Tes. 3:13) Kon balikbalik nga mahitabo ang makapasukong situwasyon o ang dili pagsinabtanay, ato bang gikontrolar ang atong baba ug ang atong kasuko? (Prov. 10:19; 17:27; Mat. 5:22) Dihang pasuk-on ta sa uban, kinahanglang makakat-on ta sa ‘paghatag ug dapit sa kapungot.’ Kang kinsang kapungot? Kang Jehova. (Basaha ang Roma 12:17-21.) Kon pirme tang magtan-aw kang Jehova, makapakita tag pagtahod niya pinaagi sa paghatag ug dapit sa iyang kasuko, nga mapailobong maghulat sa iyang paglihok kon gikinahanglan. Kon manimalos ta sa bisan unsang paagi, sama rag wala nato tahora si Jehova.

18. Unsay kinahanglan natong hinumdoman bahin sa pagsunod ug instruksiyon?

¹⁸ Sunda pag-ayo ang pinakabag-ong mga instruksiyon. Gisunod ba nato ang pinakabag-ong instruksiyon ni Jehova? Kon oo, dili nato himoon ang mga butang  sa kinaraang paagi. Hinuon, mosunod dayon ta sa pinakabag-ong instruksiyon nga gitagana ni Jehova pinaagi sa iyang organisasyon. (Heb. 13:17) Sa samang panahon, mag-amping ta nga dili mosaylo “sa mga butang nga nahisulat.” (1 Cor. 4:6) Sa pagbuhat ana, pirme tang nagtan-aw kang Jehova.

19. Unsay atong buhaton aron dili madaot ang atong relasyon kang Jehova bisan pa sa kasaypanan sa uban?

¹⁹ Ayawg tugoti nga madaot ang imong relasyon kang Jehova tungod sa kasaypanan sa uban. Kon padayong nagtan-aw kang Jehova ang atong simbolikong mata, dili nato tugotan nga masuko ta pag-ayo o madaot ang atong relasyon kaniya tungod sa binuhatan sa uban. Ilabinang importante ni kon, sama kang Moises, may responsibilidad ta diha sa organisasyon sa Diyos. Siyempre, ang matag usa nato kinahanglang ‘magpadayon sa pagpanlimbasog sa atong kaugalingong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagpangurog,’ pero angay pod natong hinumdoman nga dili ta hukman ni Jehova base sa usa ka estrikto kaayong sukdanan. (Filip. 2:12) Hinuon, kon mas dako ang atong responsibilidad, mas dako pod ang atong tulubagon. (Luc. 12:48) Pero kon gihigugma gyod nato si Jehova, walay makapandol nato o makapabulag nato sa iyang gugma.​—Sal. 119:165; Roma 8:37-39.

20. Unsay angay natong determinasyon?

²⁰ Niining malisod nga panahon, hinaot nga ang atong mata padayong magtan-aw sa Usa nga “nagapuyo sa kalangitan,” aron atong masabtan ang iyang kabubut-on. Hinaot dili nato tugotan nga madaot ang atong relasyon kang Jehova tungod sa binuhatan sa uban. Pinaagi sa nahitabo kang Moises, mas natisok sa atong hunahuna ug kasingkasing ang kaimportante niana. Imbes magpaapekto pag-ayo sa pagkadili-hingpit sa uban, determinado tang ‘ipunting [ang atong mga mata] kang Jehova nga atong Diyos hangtod nga magpakita siyag kaluoy kanato.’​—Sal. 123:1, 2.