O Rai Tiko i Vei?
“Au sa tacake vei kemuni, oni dabe tiko ena idabedabe vakaturaga mai lomalagi.”—SAME 123:1.
1, 2. Na cava e okati ena noda rai vei Jiova?
E “DUATANI sara” na gauna qo ni “vakilai kina e levu na ka dredre.” Sa na qai dredre ga na bula ena veisiga, ni bera ni vakalesui mai na bula vakacegu ena vuravura qo. (2 Tim. 3:1) Ena vinaka gona meda taroga, ‘Au dau qara ivakasala se veivuke e vei?’ De dua ena totolo ga nida cavuta “Vei Jiova,” ia qori na kena isau vinaka duadua.
2 Na cava e okati ena noda rai vei Jiova? Eda na vakadeitaka vakacava me dei tiko ga vua na matada ni dredre na bula? Ena vica vata na drau na yabaki sa oti, e vakadinata na daunisame na kena bibi meda tacake vei Jiova me vukei keda ena gauna ni leqa. (Wilika Same 123:1-4.) E vakatauvatana na noda rai vei Jiova kei na nona rai na dauveiqaravi vua na nona turaga. Na cava e vakaibalebaletaka na daunisame? Ena sega wale ga ni rai vua na nona turaga na dauveiqaravi me kana se taqomaki, e vinakati tale ga me rai wasoma vua me kila na ka e vinakata qai cakava sara. E tautauvata tale ga qori kei na kena bibi meda vakekeli ena Vosa ni Kalou meda kila na loma i Jiova me baleti keda yadua da qai muria na nona veidusimaki. Qori ga na sala eda vakadeitaka kina ni na vukei keda ena gauna ni leqa.—Efeso 5:17.
3. Na cava e rawa ni vakawelei keda me kua ni dei na matada vei Jiova?
3 Eda kila ni bibi meda rai tiko ga vei Jiova, ia ena so na gauna eda rawa ni vakawelei. Qori sara ga na ka e yacovi Marica na itokani voleka i Jisu. A “ogataka e levu na ka.” (Luke 10:40-42) Ke vakawelei e dua na marama yalodina ena gauna e veimaliwai tiko kina kei Jisu, meda kua ni kidroa ni rawa ni yacovi keda tale ga. Na cava e rawa ni vakawelei keda me kua ni dei na matada vei Jiova? Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo ni rawa ni vakawelei keda na nodra ivalavala eso tale. Eda na vulica tale ga na sala eda na rai tiko ga kina vei Jiova.
SEGA NI VAKALOUGATATAKI O MOSESE
4. Na cava eda na rairai kurabui kina ni sega ni butuka o Mosese na Vanua Yalataki?
4 E macala ni dau rai o Mosese vei Jiova me dusimaki koya. A “dei tu ga, e vaka ga e raici koya tiko e tawarairai.” (Wilika Iperiu 11:24-27.) E tukuni ena iVolatabu ni “se sega vakadua ni cadra mai e Isireli e dua na parofita e vakataki Mosese, ni bau kilai koya vinaka sara ga o Jiova.” (Vkru. 34:10) Erau veivolekati o Mosese kei Jiova, ia e sega ga ni butuka na Vanua Yalataki. (Tiko 20:12) Na cava e tarabe kina?
5-7. Na cava e yaco nira se qai biuti Ijipita ga na Isireli, cava e qai cakava o Mosese?
5 Voleka ni rua na vula nodra biuti Ijipita mai na Isireli, e basika e dua na ituvaki leqataki, se bera mada ga nira yaco e Ulu i Saineai. Era kudruvaka ni sa sega na medra wai. Era vosakudrukudru vei Mosese. Toso na gauna sa sega ni vosota rawa o Mosese mani tagicaka vei Jiova: “Na cava meu cakava vei ira na tamata qo? Wale ga qo era na vakaviriki au ena vatu!” (Lako 17:4) E rogoca qori o Jiova ni tukuna vei Mosese na idusidusi matata. Me kauta na nona ititoko qai samuta na delanivatu e Orepi ena qai dave mai kina na wai. Eda wilika: “E cakava qori o Mosese nira rai tu na qase ni Isireli.” Era gunu na Isireli me yacova ni oti na nodra karamaca, mani wali na leqa.—Lako 17:5, 6.
6 E kaya tale na iVolatabu ni “vakatoka” o Mosese “na vanua oya me o Masa kei Meripa, ena vuku ni nodra veiba na Isireli, ra qai vakatovolei Jiova nira kaya: ‘E tiko ena keda maliwa o Jiova se sega?’” (Lako 17:7) E sota donu na rua na yaca qori ni kedrau ibalebale, “Veivakatovolei” kei na “Veileti.”
7 E raica vakacava o Jiova na ka e yaco ya e Meripa? E raica na ka era cakava na Isireli nira sega wale ga ni beci Mosese, era bolei koya se vakalewa ni Kalou dina duadua ga. (Wilika Same 95:8, 9.) Macala ni sega ni dodonu na ka era cakava. E donu vinaka na ka e cakava o Mosese ena gauna qori, ya me rai vei Jiova qai muria na nona veidusimaki.
8. Na cava e yaco ni sa voleka ni cava na 40 na yabaki na ilakolako ena vanua talasiga?
8 Na cava e yaco ena dua na ituvaki vata qori ni oti tale e rauta ni 40 na yabaki, ni sa voleka ni cava na ilakolako ena vanua talasiga? Era tu tale na Isireli ena dua na vanua e qai vakatokai me o Meripa. Qo na kena e voleka i Ketesa, volekata na Vanua Yalataki, * e duidui mai na kena imatai. Era kudruvaka tale na Isireli na leqa ni wai. (Tiko 20:1-5) Ia ena gauna qo, sa veisau o Mosese.
9. Na idusidusi cava e tukuni vei Mosese, cava e qai cakava? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)
9 Na cava e cakava o Mosese ena talaidredre qori? E rai tale vei Jiova me dusimaki koya. Ia e sega ni tukuna vua o Jiova ena gauna qo me samuta na delanivatu. E tukuni vua me taura nona ititoko, kaciva mai na isoqosoqo me qai vosa ina vatu. (Tiko 20:6-8) A sega ni vosa ina vatu o Mosese, ia e vakaraitaka nona yalokatakata ni kailavaka vei ira na soqoni tu ya: “Ni rogoca sara qo ni yavu tamata talaidredre! Me keirau kauta mai na vatu qo na memuni wai?” E qai samuta na vatu, e sega ni samuta ga vakadua, e samuta vakarua.—Tiko 20:10, 11.
10. Na cava na rai nei Jiova ena ka e cakava o Mosese?
10 E cudru sara ga o Jiova, io e cudruvi Mosese vakalevu. (Vkru. 1:37; 3:26) Na vuna? E rairai tiko e vica na vuna e cudru kina. Me vaka sa tukuni oti, e rairai cudru o Jiova ni sega ni muria o Mosese na idusidusi vou e tukuni vua.
11. Na cava e rairai sega ni vakabibitaki kina na cakamana i Jiova ena nona samuta o Mosese na vatu?
11 Qo e rairai dua tale na vuna. E kaukaua sara na ibulibuli ni vatu ena imatai ni Meripa. Se mani vakacava na kaukaua ni nona samuta e dua na vatu qori, ena sega ga ni drodro mai na wai. Ia e duidui na barinivatu volekata na ikarua ni Meripa, e levu kina na vatucule. E qaraqara na vatucule, e dau tu ga e rukuna na wai, e rawa tale ga ni samuti me vure mai kina na wai. Ni samuta gona vakarua o Mosese na vatu malumu qori, vakacava e rawa ni nanumi ni drodro ga mai vakataki koya na wai qai sega ni vakavuna o Jiova? Vakacava nona samuta o Mosese na veivatu malumu qori qai sega ni vosa, sa vakayacora kina na cakamana? * Eda sega ni vakadeitaka.
TALAIDREDRE O MOSESE
12. Na cava e dua tale na vuna e rairai cudruvi Mosese kei Eroni o Jiova?
12 E tiko tale e dua na vuna e rairai cudruvi Mosese kina kei Eroni o Jiova. Rogoca mada na ka e tukuna o Mosese vei ira na Isireli: “Me keirau kauta mai na vatu qo na memuni wai?” Ni cavuta “keirau,” e rawa ni dusi koya tiko ga kei Eroni. Na ka e tukuna o Mosese e vakaraitaka nona beci Jiova ni vakavuna dina na cakamana. E rawa ni vakadeitaka qori na ka eda wilika ena Same 106:32, 33: “Era vakacudrui koya ena wai mai Meripa, e qai lako vakaca vei Mosese na ka era cakava. Era vakararawataka na yalona, qai vosa cala o koya ena tebenigusuna.” * (Tiko 27:14) Na ka e cakava o Mosese e sega ni rokovi kina o Jiova. E kaya o Jiova vei Mosese kei Eroni: “Drau a beca na noqu ivakaro.” (Tiko 20:24) Qo e dua na cala bibi!
13. Na cava e veiganiti kina qai sega ni veisau na nona lewa o Jiova vei Mosese?
13 Ni rau liutaki ira na tamata i Jiova o Mosese kei Eroni, e levu sara na ka rau na tarogi kina. (Luke 12:48) Dua na gauna sa oti, e sega ni vakadonuya o Jiova mera butuka na vanua o Kenani na isoqosoqo taucoko ni Isireli ena nodra talaidredre. (Tiko 14:26-30, 34) E veiganiti gona me tau tale ga vei Mosese na lewa qori ni talaidredre, e vakaraitaka tale ga ni dei tu ga o Jiova. A sega ni butuka na Vanua Yalataki me vakataki ira na kena vo era talaidredre.
NA VU NI LEQA
14, 15. Na cava e vakavuna nona talaidredre o Mosese?
14 Na cava e vakavuna me talaidredre o Mosese? Rogoca tale na Same 106:32, 33: “Era vakacudrui koya ena wai mai Meripa, e qai lako vakaca vei Mosese na ka era cakava. Era vakararawataka na yalona, qai vosa cala o koya ena tebenigusuna.” Era vakacudrui Jiova na Isireli, e lai rarawa kina vakalevu o Mosese. Ni sega ni lewai koya vinaka e vosavosa kina, ia e sega ni vakasamataka na kena ca.
15 E vakalaiva o Mosese na nodra ivalavala eso tale me kua ni dei na matana vei Jiova. Ena imatai ni ituvaki, e donu vinaka na veika e cakava o Mosese. (Lako 7:6) Ia ni liutaki ira tiko na Isireli talaidredre me vicasagavulu na yabaki, a rawa ni oca se vuturi. A kauaitaka ga vakabibi o Mosese na nona rai mai na nona vakalagilagi Jiova.
16. Na cava meda kauaitaka kina na ka e cakava o Mosese?
16 Ke sa rawa ni vakawelei se tarabe na parofita yalodina o Mosese, ena rawa tale ga ni yacovi keda qori. Me vakataki koya ga, eda sa vakarau butuka yani na vuravura vou e yalataka o Jiova. (2 Pita 3:13) Eda vinakata kece me noda na veivakalougatataki qori. E bibi gona meda rai tiko ga vei Jiova oya nida cakava na lomana. (1 Joni 2:17) Na cava eda vulica ena malumalumu i Mosese?
ME KUA NI VAKALEQAI IKO NA KA ERA CAKAVA ESO TALE
17. Na cava ena vukei keda meda kua ni cudru totolo?
17 Kua ni cudru totolo. Nida sotava wasoma na veika dredre, “meda kua . . . ni soro ena caka vinaka, nida na tamusuka ena kena gauna ke da sega ni vakacauoca.” (Kala. 6:9; 2 Ces. 3:13) Nida sotava na ituvaki e dau veivakacudrui se votivoti na itovo, vakacava eda dau lewa vinaka na noda cudru kei na ka eda tukuna? (Vkai. 10:19; 17:27; Maciu 5:22) Nira vakacudrui keda eso, e dodonu meda vulica meda “laiva ga me qai sauma na Kalou” o Jiova. (Wilika Roma 12:17-21.) Ke da rai tiko ga vua, eda na vakaraitaka nida dokai koya me qai sauma, eda na vosovoso tale ga ni waraka me yavala ena nona gauna lokuci. Ke da cakava na kena veibasai meda sauma, eda sa beci Jiova tiko.
18. Na cava meda nanuma tiko ena kena muri na idusidusi?
18 Muria vinaka na idusidusi vovou. Vakacava eda dau yalodina ni muria na veidusimaki vovou e vakarautaka o Jiova? Ke da cakava qori, eda na sega ni muria tu ga na kena eda matau kina. Ia eda na totolo ni muria na idusidusi vovou e vakarautaka o Jiova kei na nona isoqosoqo. (Iper. 13:17) Ena gauna vata qori eda na qarauna meda “kua ni kuria na ka e volai.” (1 Kor. 4:6) Qori e vakaraitaka ni dei tiko na matada vei Jiova.
Na cava eda vulica vei Mosese ena ka e cakava nira cala eso tale? (Raica na parakaravu 19)
19. Na cava me kua kina ni vakaleqa noda veiwekani kei Jiova na nodra cala eso tale?
19 Me kua ni vakaleqa nomu veiwekani kei Jiova na nodra cala eso tale. Ni dei tiko na matada vei Jiova, eda na sega ni vakalaiva na ka era cakava eso tale me vakararawataki keda se vakaleqa noda veiwekani kei koya. Me vakataki Mosese ga, e bibi sara qo vei ira na lesi ena so na itavi ena isoqosoqo i Jiova. E dina nida “sasagataka” yadua na noda “bula ena rere kei na sautaninini,” meda nanuma tiko ni sega ni duadua tu ga na ivakarau ena lewai keda kina o Jiova. (Fpai. 2:12) Na levu ga ni itavi e lesi vei keda, na levu tale ga ni ka ena namaki vei keda. (Luke 12:48) Ke da lomani Jiova dina, ena sega ni dua na ka ena vakatarabetaki keda se tawasei keda mai na nona loloma.—Same 119:165; Roma 8:37-39.
20. Na cava meda vakadeitaka?
20 Ena gauna dredre qo, meda tacake tiko ga vua e “dabe tiko ena idabedabe vakaturaga mai lomalagi” me rawa nida kila na lomana. Me kua sara ni vakaleqa na noda veiwekani kei Jiova na ka era cakava eso tale. Na ka e yacovi Mosese e vakadeitaka e lomada kei na noda vakasama na kena bibi. Me kua ni vakacudrui keda na nodra malumalumu eso tale, ia meda vakadeitaka ‘me rai tiko ga na matada vei Jiova na noda Kalou.’—Same 123:1, 2.
^ para. 8 E duidui na vanua qo kei na Meripa volekati Rifitimi. Na ikarua ni vanua qo e veisemati kei Ketesa, sega ni o Masa. Ia na yacadrau ruarua na vanua qo o Meripa ni tubu kina na veileti.—Raica na mape ena iKuri B3 ena Vakadewa ni Vuravura Vou.
^ para. 11 E kaya o Parofesa John A. Beck me baleta na itukutuku qo: “E volai ena dua na nodra ivola makawa na Jiu, era vakalewai Mosese o ira na talaidredre nira kaya va qo: ‘E kila vinaka tu o Mosese na veika me baleta na vatu qo! Ke via vakadinadinataka ni dau cakamana, me vakarautaka mai na wai.’” Ia qo e itukuni ga.
^ para. 12 Raica na Watchtower, 15 ni Okotova, 1987, “Questions From Readers.”
