1, 2. Lukona kutalimisa cwañi meeto aluna ku Jehova?

LUPILA mwa “linako zetaata, zeziyeza,” mi miinelo ikazwelapili kuba yetaata hahulu pili Mulimu asika sinya kale lifasi ni kutahisa kuli kube ni kozo ya niti mwa lifasi hape. (2 Tim. 3:1) Kacwalo, luswanela kuipuza kuli: ‘Ki mañi yenibata kuli anituse ni kunietelela?’ Mwendi lukona kualaba kuli ki Jehova, mi yeo ki yona kalabo yeswanela.

² Kutalusañi kutalimisa meeto aluna ku Jehova? Mi lukona kuezañi kuli meeto aluna azwelepili kutalimela ku yena halunze lukopana ni miinelo yetaata mwa bupilo? Lilimo-limo kwamulaho, yomuñwi wa bañoli ba samu naabonisize butokwa bwa kutalimisa meeto aluna ku Jehova halukopana ni miinelo yetaata. (Mubale Samu 123:1-4.) Naabapanyize mutu yatalimela ku Jehova ku mutanga yatalimela ku muñaa hae. Muñoli wa samu yo naatalusañi? Mutanga halibelelangi feela kuli muñaa hae amufe lico kamba kumusileleza, kono uzwelangapili kutalimela muñaa hae kuli alemuhe zamutokwa kuli aeze ni kulilatelela. Ka nzila yeswana, ni luna luswanela kubala Linzwi la Mulimu zazi  ni zazi kuli lulemuhe zabata Jehova kuli lueze ni kuli lulatelele ketelelo yahae. Haiba lueza cwalo, Jehova uka lushemuba halukopana ni miinelo yetaata.—Maef. 5:17.

3. Ki lika mañi zekona kulupaleliswa kuzwelapili kutalimisa meeto aluna ku Jehova?

³ Nihaike kuli lwaziba butokwa bwa kuzwelapili kutalimela ku Jehova, fokuñwi lwakona kuyaululwa ki lika zeñwi. Zeo ki zona zeneezahezi ku Mareta, mulikanaa Jesu yomutuna. “Naayauluzwi ki misebezi yemiñata.” (Luka 10:40-42) Haiba mutu yacwalo yanaasepahala naakona kuyaululwa hanaali ni Jesu, uzibe ni luna lwakona kuyaululwa. Kacwalo, ki lika mañi zekona kulupaleliswa kuzwelapili kutalimisa meeto aluna ku Jehova? Mwa taba ye, lukanyakisisa molukona kuyaululelwa ki likezo za babañwi. Hape, lukaituta zeluswanela kueza kuli luzwelepili kutalimela ku Jehova.

4. Ki kabakalañi hakukomokisa kuli Mushe naapalezwi kukena mwa Naha ya Sepiso?

⁴ Mushe naatalimelanga ku Jehova kuli amuetelele. Mane, “naazwezipili kutiya inge yabona yasabonwi.” (Mubale Maheberu 11:24-27.) Bibele ibulela kuli “kwalikuba hape kufumanwe mupolofita yomuñwi yaswana ni Mushe, ili yo Jehova naazibile pata ka pata.” (Deut. 34:10) Kono nihaike kuli Mushe naanani silikani sesinde ni Jehova, naapalezwi kukena mwa Naha ya Sepiso. (Num. 20:12) Ki lika mañi zene mupalelisizwe?

5-7. Ki butata mañi bone buzuhile Maisilaele basazwa feela mwa Egepita, mi Mushe naaezize cwañi?

⁵ Ibato ba likweli zepeli kuzwa fobazwela Maisilaele mwa Egepita, kwazuha butata bobutuna—mane nekubile cwalo pili basika fita kale fa Lilundu la Sinai. Batu bakala kubilaela kabakala kuli nebasina mezi. Bakala kutongoka Mushe kuli mane Mushe ahuweleza ku Jehova kuli: “Batu ba nika baeza cwañi? Kusiyezi feela hanyinyani kuli banipobaule ka macwe!” (Exo. 17:4) Jehova naaalabile Mushe ka kumufa litaelo zenongile. Naamutaluselize kuunga mulamu ni kunata licwe la mwa Horebe, mi licwe leo nelika zwisa mezi amañata. Lubala kuli: “Mushe kihaa eza cwalo fapilaa baana-bahulu ba Isilaele.” Maisilaele banwa mezi kufitela bakolwa, mi butata bo bwatatululwa.—Exo. 17:5, 6.

⁶ Bibele izwelapili kubulela kuli Mushe “abeya sibaka seo libizo la Masa ni Meriba kabakala Maisilaele bane bamuzekisize ni kabakala kuli nebalikile Jehova, ka kubulela kuli: ‘Kana Jehova u mwahalaa luna kamba kutokwa?’” (Exo. 17:7) Mabizo ao aswanela luli kabakala kuli atalusa “Kulika” ni “Kuomana.”

⁷ Jehova naaikutwile cwañi kabakala zeneezahezi kwa Meriba? Naangile kuli Maisilaele hane bakwenuhezi Mushe, nebabonisa kuli nebasa lati kuli abe Mulimu wabona. (Mubale Samu 95:8, 9.) Mi ka kueza cwalo, Maisilaele nebafosize luli. Ka nako yeo, Mushe naaezize hande kutalimela ku Jehova ni kulatelela ketelelo yahae.

8. Ki butata mañi bone buzuhile Maisilaele hase bafitile kwa mafelelezo a musipili wabona wa mwa lihalaupa wa lilimo ze 40?

⁸ Kono ki lika mañi zeneezahezi taba yeswana hane iezahalile ibato ba lilimo ze 40 hasamulaho, Maisilaele hane bali kwa mafelelezo a musipili wabona wa mwa lihalaupa? Maisilaele bafita hape mwa sibaka sene sitilo bizwa Meriba. Kono sibaka seo nesishutana ni sibaka sapili sene sibizizwe Meriba, mi  sona nesifumaneha bukaufi ni Kadeshi, ili kwa museto wa Naha ya Sepiso. * Habafitile mwa sibaka seo, Maisilaele batongoka hape kabakala kuli nekusina mezi. (Num. 20:1-5) Kono ka nako yeo, Mushe naasika eza sina mwanaaezelize sapili.

9. Mushe naataluselizwe kuezañi, kono yena naaezizeñi? (Mubone siswaniso sesi fa likepe 12.)

⁹ Mushe naaezize cwañi Maisilaele hane bamukwenuhezi? Hape, naatalimisize meeto ahae ku Jehova kuli amuetelele. Kono ka nako yeo, Jehova naasika mutaluseza kuli anate licwe. Mushe naataluselizwe kuli aange mulamu wahae, kukopanya sicaba fapilaa licwe, mi hasamulaho ni kubulela kwa licwe. (Num. 20:6-8) Kono Mushe naasika bulela kwa licwe leo. Yena ahanyaukela sicaba sene sikopani, ka kubabulelela kuli: “Hamuutwe cwale, mina bakwenuheli! Kana mubata kuli lumizwiseze mezi mwa licwe le?” Mi cwale anata licwe leo habeli.—Num. 20:10, 11.

10. Jehova naaikutwile cwañi kabakala zanaaezize Mushe?

¹⁰ Jehova naahalifezi hahulu Mushe. (Deut. 1:37; 3:26) Kabakalañi? Kunani mabaka asikai anaatahisize cwalo. Sina mose kutaluselizwe, mwendi Jehova naahalifile kabakala kuli Mushe naapalezwi kulatelela litaelo zenca zanaafilwe.

11. Kezo yanaaezize Mushe ya kunata licwe, neitahisize cwañi kuli batu basike banahana kuli makazo yeo neizwa ku Jehova?

¹¹ Kunani libaka leliñwi lene litahisize kuli Jehova ahalifele Mushe. Macwe anaali mwa sibaka sapili sene sibizizwe Meriba naatiile hahulu. Mutu niha naakanata ka taata macwe ao, mezi naasike azwa mwateñi. Kono macwe anaafumaneha kwa sibaka sabubeli sene sibizizwe Meriba ona naashutana, kakuli neli macwe amasweu abunolo. Bakeñisa kuli macwe ao naakona kukenya mezi, hañata macwe a mwa libaka zeo naabanga ni mezi mwahali, ili anaakona kuitusiswa. Kana Mushe hanaanatile licwe leo habeli, naatahisize kuli batu banahane kuli mezi ao naaitahezi feela kabakala mufuta wa licwe, isiñi kabakala kuli naatahisizwe ki Jehova? Kana Mushe hanaanatile licwe leo mwa sibaka sa kubulela ku lona, naatahisize kuli kubonahale inge kuli makazo yeo neizwa ku yena? * Halukoni kuziba luli.

12. Ki libaka lifi leliñwi mwendi lene litahisize kuli Jehova ahalifele Mushe ni Aruni?

¹² Kunani libaka leliñwi mwendi lene litahisize kuli Jehova ahalifele Mushe ni Aruni. Mulemuhe kuli Mushe naabulezi cwana kwa sicaba: “Kana mubata kuli lumizwiseze mezi mwa licwe le?” Mushe hanaabulezi kuli “lumizwiseze,” mwendi fo naama ku yena ni Aruni. Ka kubulela manzwi ao, Mushe naashwauzi Jehova, kakuli naasika bonisa kuli Jehova ki yena luli yanaaezize makazo yeo. Taba yeo ilumelelana ni zelubala kwa liñolo la Samu 106:32, 33, kuli: “Bamushemaeta kwa mezi a Meriba, mi lika zazamaela maswe Mushe kabakala bona. Bahalifisa moya wahae, mi apakisa kubulela asika ikupula.” *  (Num. 27:14) Kaniti, zanaaezize Mushe nelitahisize kuli batu basike bafa Jehova tumbo. Jehova naabulezi ku Mushe ni Aruni, kuli: “Bubeli bwamina nemusika latelela taelo yaka.” (Num. 20:24) Seo neli sibi sesituna luli!

13. Ki kabakalañi katulo yanaafile Jehova ku Mushe hane ili yeswanela?

¹³ Mushe ni Aruni nebanani kuikalabela hahulu ku Mulimu bakeñisa kuli ki bona bane baetelela sicaba sa Jehova. (Luka 12:48) Kwamulaho, Jehova naasika lumeleza lusika loluñwi lwa Maisilaele kukena mwa naha ya Kanana bakeñisa bukwenuheli bwabona. (Num. 14:26-30, 34) Kacwalo, nekuswanela luli kuli Jehova afe Mushe katulo yeswana kabakala kuli naamukwenuhezi. Sina mone kubezi kwa bakwenuheli babañwi, Mushe ni yena naasika lumelezwa kukena mwa Naha ya Sepiso.

14, 15. Ki lika mañi zenetahisize kuli Mushe akwenuhele Mulimu?

¹⁴ Ki lika mañi zenetahisize kuli Mushe akwenuhele Mulimu? Mulemuhe hape selibulela liñolo la Samu 106:32, 33: “Bamushemaeta kwa mezi a Meriba, mi lika zazamaela maswe Mushe kabakala bona. Bahalifisa moya wahae, mi apakisa kubulela asika ikupula.” Nihaike kuli Maisilaele nebashemaetile Jehova, Mushe ki yena yanaahalifile. Bakeñisa kuli naasikaba ni buiswalo, ahanyaukela sicaba asanahanisisi zeneka zwa mwateñi.

¹⁵ Mushe naatuhelezi likezo za babañwi kumupaleliswa kuzwelapili kutalimisa meeto ahae ku Jehova. Mushe naaezize hande batu hane bamutongokile lwapili. (Exo. 7:6) Kono mwendi hamulaho wa kuetelela Maisilaele ba bakwenuheli ka lilimo zeñata, akatala kuiswala mi afela pilu. Kana Mushe naaiyakatwa feela mwanaaikutwela kufita kunahana mwanaaka kanyiseza Jehova?

16. Ki kabakalañi haluswanela kunahananga zanaaezize Mushe?

¹⁶ Haiba Mushe mupolofita yasepahala naakona kuyaululwa ni kusitataliswa, taba yeswana yakona kuezahala ni ku luna. Ka kuswana ni Mushe, ni luna lutuha lukena mwa naha ya sepiso ya swanisezo, lona lifasi lelinca lalusepisize Jehova. (2 Pit. 3:13) Kaufelaa luna lubata kukena mwa lifasi lelinca. Kono kuli lueze cwalo, luswanela kuzwelapili kutalimisa meeto aluna ku Jehova, ili kueza tato yahae kamita. (1 Joa. 2:17) Luitutañi kwa mafosisa anaaezize Mushe?

17. Ki lika mañi zeka lutusa kuli lusike lwazwafiswa ki mafosisa a babañwi?

¹⁷ Musike mwazwafiswa ki mafosisa a babañwi. Niha lukatalimana ni miinelo yetaata yeswana hape ni hape, “lusike lwakatala kueza zende, kakuli lukakutula ka nako yateñi haiba lusazwafi.” (Magal. 6:9; 2 Mates. 3:13) Halukopana ni miinelo yetaata kamba bufokoli bwa batu babañwi, kana lwatokomelanga lipulelo zaluna ni kusafela pilu? (Liprov. 10:19; 17:27; Mat. 5:22) Haluhalifiswa ki babañwi, haluswaneli kukutiseza bumaswe. Ki mañi yaswanela kukutiseza bumaswe? Ki Jehova. (Mubale Maroma 12:17-21.) Haiba luzwelapili kutalimela ku Jehova, haluna kukutiseza bumaswe, kono lukabonisa kuli lwamukuteka, ka kusiya lika mwa mazoho ahae kuli yena aange muhato ka nako yeswanela. Kono haiba lukutiseza babañwi bumaswe, lukabonisa kuli halukuteki Jehova.

18. Luswanela kuhupulañi ka za kulatelela litaelo?

 ¹⁸ Mulatelele litaelo zenca ka tokomelo. Kana lwalatelela ka tokomelo litaelo zenca zalufile Jehova? Haiba lueza cwalo, haluna kuezanga feela lika sina mone luliezezanga kwamulaho. Kono lukalatelela kapili litaelo zenca zalufa Jehova ka kuitusisa kopano yahae. (Maheb. 13:17) Mi hape lukatokomela kuli ‘haluikezezi kufita zeñozwi.’ (1 Makor. 4:6) Halueza cwalo, lubonisa kuli luzwelapili kutalimisa meeto aluna ku Jehova.

19. Luswanela kuezañi kuli mafosisa a babañwi asike alupaleliswa kuba ni silikani sesinde ni Jehova?

¹⁹ Musike mwatuhelela mafosisa a babañwi kusinya silikani samina ni Jehova. Haiba luzwelapili kutalimisa meeto aluna a swanisezo ku Jehova, haluna kusitataliswa ki mafosisa a babañwi kamba kutuhelela mafosisa abona kusinya silikani saluna ni Mulimu. Luswanela kuhupula taba yeo sihulu haiba lunani buikalabelo mwa kopano ya Mulimu, sina mwanaainezi Mushe. Nihaike kuli yomuñwi ni yomuñwi waluna uswanela ‘kuzwelapili kulwanela kupiliswa kwahae ka sabo ni likute lelituna,’ luswanela kuhupula kuli Jehova haitusisangi sikuka silisiñwi kuatula mañi ni mañi. (Mafil. 2:12) Fo kutalusa kuli haiba lunani buikalabelo bobutuna, kukalibelelwa zeñata ku luna. (Luka 12:48) Kono haiba lwalata Jehova luli, hakuna sesika lusitatalisa kamba kulukauhanya kwa lilato la Mulimu.—Samu 119:165; Maro. 8:37-39.

20. Luswanela kuikatulela kuezañi?

²⁰ Mwa linako zetaata zelupila ku zona ze, haike luzweleñipili kutalimisa meeto aluna ku yena “yainzi mwa lubona mwa mahalimu,” ilikuli lulemuhe tato yahae. Lusike lwatuhelela likezo za babañwi kulupaleliswa kuba ni silikani sesinde ni Jehova. Kunahanisisa zeneezahezi ku Mushe kuka lutusa kuhupulanga sisupo seo. Mwa sibaka sa kusitataliswa ki mafosisa a babañwi, haike luikatulele ‘kutalimisa meeto aluna ku Jehova Mulimu waluna kufitela alushemuba.’—Samu 123:1, 2.