Zo wa la mo yeke bâ ndo na mbage ti lo?
“Mbi yâa lê ti mbi na mbage ti mo, mo so mo duti na ndö ti trône na yayu.”—PS. 123:1.
1, 2. Ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah aye ti tene nyen?
E YEKE na yâ ti “angoi ti akpale so ayeke ngangu na zo ti kanga bê na yâ ni”, na gigi ayeke kiri ti ga ngangu mingi kozo ti tene Jéhovah afuti sioni dunia so nga ti ga na tâ siriri na ndö ti sese (2 Tim. 3:1). Tongaso, a yeke nzoni e hunda terê ti e: ‘Zo wa la e yeke bâ ndo na mbage ti lo ti mû maboko na e nga ti fa lege na e?’ E lingbi ti kiri tënë hio e tene “na mbage ti Jéhovah,” na a yeke nzoni kiringo tënë ni la.
2 Ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah aye ti tene nyen? Tongana nyen la e lingbi ti sara kue ti ngbâ ti bâ ndo na mbage ti lo na ngoi so e yeke na akpale? Ândö, mbeni zo ti sungo psaume afa tongana nyen la e bezoin ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah tongana e bezoin mungo maboko. (Diko Psaume 123:1-4.) Lo haka lege so e yeke bâ ndo na mbage ti Jéhovah na lege so mbeni zo ti kua ayeke bâ ndo na mbage ti wa ti lo. Zo ti sungo psaume so aye ti tene nyen? Zo ti kua so ayeke bâ ndo na mbage ti wa ti lo gï ndali ti kobe wala batango terê ape, me lo bezoin ti bâ ndo lakue na mbage ti wa ti lo ti hinga ye so lo ye na ti sara ni. Legeoko nga, lâ oko oko, e bezoin ti gï na yâ ti Bible ti hinga ye so Jéhovah aye ti tene e sara na pekoni a lingbi e sara ye alingbi na ni. Tongaso, e yeke hinga biani so Jéhovah ayeke mû maboko na e tongana e bezoin ni.—aÉph. 5:17.
3. Nyen la alingbi ti gboto lê ti e si e ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah ape?
3 Atâa so e hinga so a lingbi e bâ ndo lakue na mbage ti Jéhovah, na ambeni ngoi mbeni ye alingbi ti gboto lê ti e. A yeke tâ gï ye so asi na Marthe, mbeni kamarade ti Jésus la. Lo “zia si gbâ ti akua ahon ndö ti lo.” (Luc 10:40-42). So ye so asi na mbeni zo so ayeke be-ta-zo atâa so Jésus ayeke na terê ti lo, a lingbi bê ti e adö ape so e nga kue mara ti ye tongaso alingbi ti si na e. Tongaso, nyen la alingbi ti gboto lê ti e si e bâ ndo na mbage ti Jéhovah ape? Na yâ ti article so, e yeke sara tënë na ndö ti lege so sarango ye ti azo alingbi ti gboto lê ti e. E yeke bâ nga tongana nyen la e lingbi ti ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah.
MBENI KOLI SO AYEKE BE-TA-ZO APERDRE MBENI PASA
4. Ngbanga ti nyen la bê ti e alingbi ti dö so Moïse aperdre pasa ti lingo na Sese ti Zendo?
4 Kite ayeke dä ape so Moïse abâ ndo na mbage ti Jéhovah ti tene lo fa lege na lo. Bible atene so “lo ngbâ ti luti ngangu mo bâ mo tene lo yeke bâ Lo so lê abâ lo pëpe.” (Diko aHébreu 11:24-27.) Bible atene nga so “mbeni prophète tongana Moïse, so Jéhovah ahinga lo lê na lê, abâ gigi na Israël mbeni pëpe.” (Deut. 34:10). Me atâa so Moïse ayeke na kpengba songo na Jéhovah, lo perdre pasa ti lingo na Sese ti Zendo (Nom. 20:12). Nyen la asara si Moïse apika gere ti lo?
5-7. Kpale wa la asi kete na peko ti so azo ti Israël asigi na Égypte? Moïse aleke kpale ni tongana nyen?
5 A si nze use ape na peko ti so azo ti Israël asigi na Égypte, nga même kozo ti tene ala si na Hoto ti Sinaï, mbeni ngangu kpale alondo. Azo ni akomanse ti dema ndali ti so ngu ayeke dä ape. Ala komanse ti kasa Moïse, na ye ni aga ngangu mingi na tongaso Moïse atoto na Jéhovah, lo tene: “Mbi yeke sara ande nyen na azo so? A ngbâ gï kete ala yeke bo mbi na tênë!” (Ex. 17:4). Jéhovah akiri tënë na Moïse na lege so lo fa na lo polele ambeni ye ti sarango ni. Jéhovah atene na lo ti mû keke ti lo na ti pika na kota tênë na Horeb, na pekoni ngu ayeke sigi dä. Bible atene: “Moïse asara ye so na lê ti a-ancien ti Israël.” Azo ti Israël anyon ngu ni alingbi ala, na kpale ni ahunzi.—Ex. 17:5, 6.
6 Bible atene so Moïse “[a]zia iri ti ndo ni so Massah na Méribah, ngbanga ti so azo ti Israël apapa na Moïse nga ndali ti so ala zia Jéhovah na tara, ala tene: ‘Jéhovah ayeke na popo ti e? wala lo yeke na popo ti e ape?’” (Ex. 17:7). Airi ni so alingbi na ni ndali ti so “Massah” aye ti tene “Tara” na Méribah aye ti tene “papa”.
7 Ye so asi na Méribah so asara Jéhovah tongana nyen? Lo bâ so azo ti Israël asara kpengbango-li so na lo nga na komandema ti lo, me gï na Moïse ape. (Diko Psaume 95:8, 9.) Ye so azo ti Israël asara so ayeke sioni mingi. Me Moïse asara nzoni ye. Lo bâ ndo na mbage ti Jéhovah na lo sara ye mbilimbili alingbi na aye so lo fa na lo.
8. Nyen la asi nduru na hunzingo ti tambela ti azo ti Israël na yâ ti désert?
8 Ye oko, nyen la asi na ngoi so mara ti ye ni so asi ngu 40 na pekoni? Azo ti Israël aga nduru mingi na hunzingo ti tambela ti ala na yâ ti désert. Ala si na mbeni ndo nduru na Cadès, so ayeke nduru na katikati ti Sese ti Zendo. A iri nga ndo ni so * Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so azo ti Israël akiri adema ndali ti so ngu ayeke dä ape (Nom. 20:1-5). Me na ngoi ni so, Moïse asara mbeni kota faute.
na pekoni Méribah.9. Aye wa la Jéhovah afa na Moïse ti sara? Nyen la Moïse asara? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article so.)
9 Nyen la Moïse asara na ngoi so azo ni asara kpengbango-li? Lo kiri lo bâ ndo na mbage ti Jéhovah ti wara fango lege. Me ti so ni so Jéhovah atene na lo pëpe ti pika mbeni kota tênë. Lo tene na Moïse ti mû keke ti lo, ti bungbi azo ni nduru na mbeni kota tênë nga ti sara tënë na kota tênë ni (Nom. 20:6-8). Ye oko, Moïse asara tënë na kota tênë ni ape. Ndali ti so ngonzo asara lo na terê ti azo ni, lo dekongo na ndö ti ala, lo tene: “Ala mä si, ala azo ti kpengba-li so! E doit ti sara si ngu asigi na yâ ti kota tênë so ndali ti ala?” Na pekoni, lo pika tênë ni, fani oko ape, me fani use.—Nom. 20:10, 11.
10. Ye so Moïse asara so asara Jéhovah tongana nyen?
10 Bê ti Jéhovah ason ngangu na terê ti Moïse (Deut. 1:37; 3:26). Ngbanga ti nyen la Jéhovah asara ye tongaso? Mbeni raison ni peut-être ayeke so Moïse asara ye alingbi na afini ye so Jéhovah afa na lo so ape.
11. So Moïse apika tênë ni, ngbanga ti nyen la lo lingbi ti sara si azo ti Israël apensé so a yeke pëpe miracle ti Jéhovah?
11 Peut-être mbeni raison ni nde so Jéhovah asara ngonzo ayeke dä. Akota tênë so ayeke na kozo Méribah ayeke atênë so akpengba mingi. Atâa tongana zo apika ni ngangu tongana nyen, zo oko alingbi ti ku pëpe ti tene ngu asigi dä. Ye oko, atênë so ayeke na use Méribah ni ayeke nde mingi. Mingi ti atênë ni ayeke atênë so a iri ni mbamba. Ndali ti so mbamba ayeke mbeni tênë so akpengba mingi ape, fani mingi ngu ayeke lï yâ ni na aga mbeni ndo ti batango ngu. Ni la azo alingbi ti wara ngu tongana ala kôro dû na yâ ti tênë ni. Tongaso, na ngoi so Moïse apika tênë ni ahon ti sara tënë na ni, eskê azo ti Israël alingbi ti pensé so ngu ni asigi na bê ti lo wani me ayeke pëpe ndali ti miracle so Jéhovah asara? * E hinga mbilimbili ape.
LEGE SO MOÏSE ASARA KPENGBANGO-LI
12. Peut-être Jéhovah asara ngonzo na terê ti Moïse na Aaron ndali ti mbeni raison wa?
12 Peut-être mbeni raison ni nde ayeke dä encore so Jéhovah asara ngonzo na terê ti Moïse na Aaron. Bâ so Moïse atene na azo ni, lo tene: “E doit ti sara si ngu asigi na yâ ti kota tênë so ndali ti ala?” So lo tene “e”, âmanke Moïse aye ti sara tënë ti lo wani na Aaron. Ye so Moïse atene so ane Jéhovah oko ape ndali ti so lo fa pëpe so Jéhovah la ayeke na gunda ti miracle ni. Psaume 106:32, 33 atene: “Ala gi yanga ti Lo na ngu ti Méribah, na Moïse awara kpale ndali ti ala. Ala sara si bê ti lo ason, na lo tene tënë hio sân ti gbu li.” * (Nom. 27:14). Moïse amû na Jéhovah pëpe nengo so lo lingbi na ni. Jéhovah atene na Moïse na Aaron so ala ‘sara kpengba-li na yanga so lo mû’. (Nom. 20:24). So ayeke mbeni kota siokpari.
13. Ngbanga ti nyen la ngbanga so Jéhovah afâ lani na li ti Moïse ayeke na lege ni?
Luc 12:48). Kozo, Jéhovah ake ti tene azo ti Israël kue so ayeke na fini na yâ ti mbeni mbilimbili ngoi alï na Sese ti Zendo ndali ti so ala sara lani kpengbango-li na lo (Nom. 14:26-30, 34). Tongaso, a yeke na lege ni so na ngoi so Moïse asara kpengbango-li, Jéhovah apunir lo tongaso nga. Legeoko tongana ti ambeni zo ti kpengbango-li so, lo ke ti tene lo lï na Sese ti Zendo.
13 Jéhovah aku ye mingi na mbage ti Moïse na Aaron ndali ti so ala la amû li ni lani na ndö ti azo ti lo (YE SO AYEKE NA GUNDA TI KPALE NI
14, 15. Nyen la asara si Moïse asara kpengbango-li na Jéhovah?
14 Nyen la ague na Moïse ti sara kpengbango-li tongaso na Jéhovah? Kiri mo bâ tënë so Psaume 106:32, 33 atene: “Ala gi yanga ti Lo na ngu ti Méribah, na Moïse awara kpale ndali ti ala. Ala sara si bê ti lo ason, na lo tene tënë hio sân ti gbu li.” Atâa so azo ti Israël asara kpengbango-li na Jéhovah, bê ti Moïse la ason. Lo kanga bê ti lo ape, lo sara tënë sân ti pensé na aye ti peko ni.
15 Moïse azia si sarango ye ti azo agboto lê ti lo na lo ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah ape. Ti kozoni so azo ni adema ndali ti ngu, Moïse asara ye na lege ni (Ex. 7:6). Me peut-être lo fatigué nga bê ti lo ason ndali ti so azo ti Israël asara kpengbango-li teti angu mingi. Peut-être Moïse ayeke pensé lani gï na ndö ti songo bê ti lo me pëpe na ndö ti lege so lo lingbi ti mû gloire na Jéhovah.
16. Ngbanga ti nyen la a lingbi e gbu li ti e na ndö ti aye so Moïse asara lani?
16 Tongana mbeni ye agboto lê ti Moïse so ayeke mbeni prophète so ayeke be-ta-zo nga lo pika gere ti lo, a yeke ngangu ape ti tene mara ti ye so asi na e. Legeoko tongana ti Moïse, e yeke nduru ti lï na yâ ti fini dunia so Jéhovah amû zendo ni na e (2 Pi. 3:13). Kite ayeke dä ape so e kue e ye ti perdre pendere pasa so ape. Ye oko, ti lï na fini dunia so, a lingbi e ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah, e gi lakue ti sara ye so lo ye (1 Jean 2:17). Aye wa la e lingbi ti manda na lege ti faute ti Moïse?
E ZIA PËPE SI AYE SO AMBA TI E ASARA AGBOTO LÊ TI E
17. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti kanga bê ti e tongana bê ti e ason?
17 Kanga bê ti mo tongana bê ti mo ason. Même tongana e yeke wara a-oko kpale fani mingi, “zia e dö lege ti sarango ye ti nzoni e zia pëpe, ngbanga ti so tongana ngoi ni alingbi, e yeke ko ande lengo ni tongana e woko pëpe.” (aGal. 6:9; 2 aThes. 3:13). Tongana mbeni ye wala mbeni zo ayeke son bê ti e lakue, eskê e yeke bata yanga ti e nga e yeke kanga bê ti e si ngonzo ahon ndö ti e ape? (aProv. 10:19; 17:27; Mat. 5:22). Tongana azo agi yanga ti e, a lingbi e manda ti “zia lege na ngonzo ti Nzapa”, wala e zia lege na Jéhovah ti fa ngonzo ti bê ti lo. (Diko aRomain 12:17-21.) Tongana e ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah, e yeke fa na lo so e mû na lo nengo so lo lingbi na ni. Na sarango tongaso e yeke zia lege na ngonzo ti Nzapa, e ku ti tene lo sara mbeni ye ndali ti kpale ti e ni na ngoi so lo bâ so ayeke nzoni. Tongana e gi ti kiri peko ti sioni so a sara na e me e bâ ndo na mbage ti Jéhovah ape, e yeke ne lo ape.
18. Na ndö ti mungo peko ti afango lege ti Jéhovah, nyen la a lingbi e girisa ape?
18 E mû peko ti afini fango lege ti Jéhovah mbilimbili. E yeke mû peko ti afini aHéb. 13:17). Na oko ngoi ni, e yeke sara hange ti sara ye pëpe “ahon ti so a sû na mbeti”. (1 aCor. 4:6). Tongana e mû peko ti afango lege ti Jéhovah mbilimbili, e yeke ngbâ ti bâ ndo na mbage ti lo.
fango lege ti Jéhovah nzoni? Tongana e yeke sara ni, e yeke gi ti sara ye lakue ape tongana ti so e yeke sara ândö. Me e yeke duti nduru ti mû peko ti afini fango lege so Jéhovah afa na lege ti bungbi ti lo (19. Tongana nyen la e lingbi ti zia pëpe si afaute ti amba ti e abuba songo ti e na Jéhovah?
19 Zia pëpe si afaute ti amba ti mo abuba songo ti mo na Jéhovah. Tongana e ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah, e yeke zia pëpe si aye so amba ti e asara ason bê ti e wala abuba songo ti e na lo. Ye so ayeke mbilimbili kota ye tongana, legeoko tongana Moïse, e yeke na ambeni kua na yâ ti bungbi ti Jéhovah. Atâa so a yeke tâ tënë so a lingbi e oko oko kue e ‘ngbâ ti sara kua ndali ti salut ti e wani juska aga nzoni na mbeto nga na dongo terê’, a lingbi e girisa ape so Jéhovah ayeke pëpe na mbeni ndia so lo luti gï na ndö ni na ngoi so lo yeke fâ ngbanga na ndö ti e (aPhil. 2:12). Ye oko, tongana Jéhovah amû na e kua mingi, lo yeke ku ye mingi na mbage ti e (Luc 12:48). Me tongana e ye biani Jéhovah, ye oko alingbi pëpe ti sara si e pika gere ti e wala ti kangbi e na ndoye ti lo.—Ps. 119:165; aRom. 8:37-39.
20. Nyen la a lingbi e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara?
20 Na yâ ti ngoi ti ngangu nga na ti kpale so e yeke na yâ ni, zia e ngbâ ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah Lo so ‘aduti na ndö ti trône na yayu’, tongaso si e lingbi ti hinga ye so lo ye. A lingbi e zia lâ oko ape si aye so amba ti e asara abuba songo ti e na Jéhovah. Tapande ti ye so asi na Moïse asara si e bâ so a yeke kota ye mingi ti bata ye so na li ti e nga na bê ti e. Ahon ti sara ngonzo ahon ndö ni na ngoi so amba ti e asara afaute, zia e leke na bê ti e ti ngbâ lakue ti zia ‘lê ti e gï na mbage ti Jéhovah Nzapa ti e, juska lo sara nzoni bê na e.’—Ps. 123:1, 2.
^ par. 8 Méribah ti so ayeke nde na Méribah so ayeke nduru na Réphidim so a iri nga ni Massah. Ye oko, a iri ando so use kue Méribah ndali ti so azo ti Israël apapa, wala ala dema na ando ni so. Bâ carte so ayeke na B3 na yâ ti Mbeti ti Nzapa ti fini dunia.
^ par. 11 Mbeni wandara ti Bible atene so ti gue oko na ngobo ti aJuif, azo ti kpengbango-li ni atene so, so ayeke mbeni miracle la ape ndali ti so Moïse ahinga so ngu ayeke na yâ ti tênë ni. Tongaso, ala ye ti tene lo kiri lo sara miracle ni so na ndö ti mbeni tênë nde. Me so ayeke gï mbeni ngobo.
^ par. 12 Bâ “Atënë so azo ahunda” na yâ ti Tour ti Ba Ndo ti 15 octobre 1987, na Français.