გიშაგორილ მასალაშა გინულა

სარჩევშა გინულა

სოვრე იჯინე თქვან თოლეფ?

სოვრე იჯინე თქვან თოლეფ?

„ზეცას მკვიდრენქინ ფერ, სკანჸურე დიპჭყანქ ჯინას“ (ფსალმ. 123:1).

ობირეშეფი: 143124

1, 2. მუ გაგებათ ოკო ვუჯინათ იეჰოვას?

ჩქი ფცხოვრენთ „მანგარ ძნელ გინაღალარ დროს“ დო ნამდვილ მშვიდობაშ დამყარებაშახ, ცხოვრება ხოლო უმოსო გერთულებ (2 ტიმ. 3:1). თაშ ნამდა, ოკო ქოპკითხათ ჩქინ დუც: „სო ოკო ბგორე მოხვარა დო ხემძღვანელობა?“. ჩქი შილებე ხეთეშე ვუპასუხათ, ნამდა იეჰოვაწკუმა დო თენა სწორ პასუხ იჸუაფ.

2 მუ გაგებათ ოკო ვუჯინათ იეჰოვას? მუჭო შემლებნა ვორდათ დარწმუნებულ, ნამდა სირთულეეფიშ დროს იეჰოვაშა ვორეთ მენდებულ? საუკუნეეფიშ წოხოლე ფსალმუნმაბირექ მიშინუ, ნამდა საჭირო რდუ პრობლემეფიშ დროს იეჰოვაშა ქომთხუდესკო მოხვარა (წეკითხით ფსალმუნი 123:1—4). * თიქ თქუ, ნამდა მუჟამსით იეჰოვას მოხვარას ფთხულენთინ, ჩქი თი მსახურს ბგუთ, ნამუთ ბატონშე ელჷ მოხვარას. მუს გულისხმენდჷ თე ფსალმუნიშ მაჭარალ? მსახურ მიოჯინე მუშ ბატონს, ნამდა თინა ქიზრუნენს თიშ ფიზიკურ მოთხოვნილებეფშე დო დეცვენს თის. თეს გეძინელ, ირიათო ოკო დეკვირას, მუ ოკო მუშ ბატონს დო შეასრულას თიშ სურვილეფ. თეგვარო, ჩქი ხოლო გეგმიბრკვუათ ოკო მუ რე ღორონთიშ ნება დო მივაჸუნათ თიშ ხემძღვანელობას. თაშ ქიმიფქციებუთ-და, შემლებნა დარწმუნებულ ვორდათ, ნამდა იეჰოვა გეგმირჩქინანს ჩქინ ჭყოლოფას საჭირო დროს (ეფეს. 5:17).

3. მუქ შილებე გეგნმოღალაფუან ყურადღება შხვა მუთუნშა?

3 მუშო ოკო რაგად, მიჩქნა, ნამდა იეჰოვაშ იმენდ ოკო მიღდან, მარა მინშა შილებე შხვა მუდგარენშა გეგნიბღათ ყურადღება. ზუსტას თეცალ შემთხვევა უღუდ იესოშ მეგობარ, მართას. თინა „ბრელ მუდგარენშე ზრუნენდჷ“ (ლუკ. 10:40—42). მართაცალ სულიერ პიროვნებას თეცალ მუდგარენქ ქაღოლ-და, ჩქი ხოლო შილებე მინშა ყურადღება შხვა მუდგრენშა გეგნიბღათ. თე სტატიას გუვარჩიენთ, მუჭო შეულებ შხვეფიშ საქციელქ ყურადღება გეგნმოღალაფუან შხვა მუდგარენშა. თეს გეძინელ, ქობძირუნთ, მუჭო შემლებნა ირიათო იეჰოვაშა მაფდან ყურადღება გინოღალირ.

თანდაბალ კოჩ ოდინუანს პასუხიშმგებლობეფს

4. მუშენ რე გასაკვირ, ნამდა მოსეს ვეგნართინ დაპირებულ ქიანაშა?

4 მოსე ირიათო იეჰოვაშ ხემძღვანელობას გორუნდჷ. თეგვარო თინა „ორწყედ თის, მიდგაშ ძირაფა თოლშო ვა რე შეიოლებერ“ (წეკითხით ებრაელები 11:24—27). * ბიბლია იჩიებ, ნამდა „ისრაელს ვა ჸოფე მოსეცალ წინასწარმეტყველ, ნამუსით იეჰოვა ხოლოშე იჩინენდჷ“ (კან. 34:10). მარა თიშ უმკუჯინუო, ნამდა მოსე ღორონთწკუმა ხოლოს რდუნ, თიქ იშენით მიოდინუ პასუხიშმგებლობეფ დო ვეგნართინ დაპირებულ ქიანაშა (რიცხ. 20:12). მუშენ აღოლ თექ?

5—7. მუ პრობლემაქ წიმიჭკირ ისრაელეფიშ ეგვიპტეშე გიშულაშ უკულ ხეთეშე დო მუჭო მიქცუ მოსექ?

5 ისრაელეფიშ ეგვიპტეშე გიშულაშ უკულ სოდგარენ ჟირ თუთაქ გემკორთჷ დო სინაშ გვალაშ მეულაშახ სერიოზულ პრობლემაქ ქირჩქინ დუდი. ხალხის დასაბაღ წყარ ვა უღუდ დო ათეშენ ჩიულ ქიდიჭყეს. თინეფქ მოსეშ წინააღმდეგ გეკიღეს ხონარ დო სიტუაციაქ თეშ გერთულ, ნამდა მოსექ იეჰოვას უწუ: „მუ ბღოლა თე ხალხის? ხოლო ჭიჭე ხან დო ჩაფქოლენა“ (გამ. 17:4). ღორონთიქ მოსეს გასაგებ მითითებეფ ქიმეჩ. თიქ ოკო გეჭოფკო მუშ კვერთხ დო ხორებიშ გვალას ქიმიოგუკო. თეშ უკულ გვალაშე წყარ მალახორცქუდ. ბიბლიას პკითხულენთ: „თაშ მიქცუ მოსექ ისრაელიშ უხუცესეფიშ თოლიშ წოხოლე“. ისრაელეფქ წყარ გეჭოფეს დო პრობლემაქ თაშ გეგნოჭყორდჷ (გამ. 17:5, 6).

6 თე მოვლენაშ გურშენ ბიბლიას პკითხულენთ, ნამდა მოსექ „თი ადგილს მასა დო მერიბა ქიგიოდვჷ, მუშენდა ისრაელეფ ნირზენდეს დო გიმოცადენდეს იეჰოვას, იჩიებდეს, ქორენ დო ვარ იეჰოვა ჩქინ შკასია“ (გამ. 17:7). თე სახელეფ დასურო ჯგირო რდუ გიშაგორილ, მუშენდა თინეფ ნიშნენს „გიმოცადებას“ დო „ნირზის“.

7 მუჭო უჯინედ იეჰოვა მერიბას მოხვალამირ ამბეს? ღოროთიქ მირჩქინ, ნამდა ისრაელეფქ თეცალ საქციელით მოსეშ ვარინ თიშ წინააღმდეგ მიდართეს (წეკითხით ფსალმუნი 95:8, 9). * მუშო ოკო რაგად, ისრაელეფქ არასწორას მიქცის. თე შემთხვევას მოსექ სწორაშე მიქცუ დო ხემძღვანელობას იეჰოვაწკუმა გორუნდჷ. თეშ უკულ თიქ მიაჸუნ ღორონთიშ მითითებას.

8. მუ პრობლემაქ ირჩქინ დუდ 40 წანიან მოგზაურობაშ ბოლოს?

8 მარა მუქ მოხვად თიმწკუმა, მუჟამსით 40 წანაშ უკულ, უდაბნოს მოგზაურობაშ ბოლო წანას კინ თიცალ პრობლემაქ ქირჩქინ დუდ? თინეფ კადეშწკუმა, დაპირებულ ქიანაშ საზღვარწკუმა ხოლოს რდეს. * თე ადგილს უკულ მერიბაქ გიადვჷ. ისრაელეფქ ჩიულ ქიდიჭყეს თიშ გურშენ, ნამდა წყარ ვა უღდეს (რიცხ. 20:1—5). მარა თე სიტუაციას მოსექ შხვანერო მიქცუ.

9. მუ მითითება მიღჷ მოსექ, მარა მუჭო მიქცუ თიქ? (ქოძირით სურათ მა-12 გვერდის).

9 მუჭო მიქცუ მოსექ? თიქ ხოლო ართშა იეჰოვას ქოთხუ ხემძღვანელობა. მარა იეჰოვას ვა უთქუალ თიშა, კირდეშა კეტ ქიმუგამუდკო. ღორონთიქ მოსეს უწუ, გეუჭოფუდკო კეტ, კირდეწკუმა დუშაყარუდკო ხალხ დო ქუთქუალუდკო კირდეშა, წყარს მალურთუმუდკო (რიცხ. 20:6—8). მარა მოსეს თაშ ვამუქციებ. თის მანგარო აფუდ ხალხშე გურ მულირ დო უწუ: „ქომრჩქილით თქვა უდუჯერებელეფ! გოკონანო თე კირდეშე წყარ ქიმერჩათ?“. თე სიტყვეფიშ უკულ თიქ ართშა ვარინ, ჟირშა ქიმიოგ კეტ კირდეს (რიცხ. 20:10, 11).

10. მუნერ რეაქცია უღუდ იეჰოვას მოსეშ საქციელშენ?

10 იეჰოვაქ მანგარო გერისხჷ მოსეშენ (კან. 1:37; 3:26). თეშ მიზეზ შილებე ბრელ ფაქტორ რდუკო. მუჭოთ მიფშინეთინ, იეჰოვაქ შილებე თიშენ გერისხუკო, ნამდა მოსექ ვემიაჸუნ ახალ მითითებეფს, ნამუთ თიშა რდუ მეჩამილ.

11. კირდეშა კეტიშ მეგამათ, მუშენ შილებე მოსექ ისრაელეფს ოფიქრებაფუკო, ნამდა თენა იეჰოვაშ სასწაულ ვა რდუ?

11 შილებე შხვა მუდგარენ ხოლო რდუკო ღორონთიშ გარისხებაშ მიზეზ. რეფიდიმიშ ხოლოს მერიბაშ კირდეეფ მანგარ გრანიტშე შითმოდირთუ. ათეშენ თეცალ გვალას კეტ მუდგა ვემიოგენ, მითინ ველჷ, ნამდა თევრეშე წყარ მალურს. მარა კადეშიშ ხოლოს მერიბაშ კირდეეფს შხვანერ აგებულება უღუდ. თინეფიშ უმენტაშ ლიბ ქუაკირშე შითმოდირთუ. კირს ნესტიანობა ახასიათენს, ათეშენ თეცალ აგებულებაშ გვალეფს წყარ ინაკათუ დო დინახალე ინიხვილუ. კირდეს მითინ გორხუნს-და, თევრეშე წყარ მოლურს. თაშ ნამდა, კირდეშა კეტიშ მეგამათ შილებედ ხალხიქ იფიქრუკო, ნამდა თენა ბუნებრივ მოვლენა რდუ დო ვართ ხოლო იეჰოვაშ სასწაულ. * მარა თეშ რაგად ზუსტას ვეშემლებნა.

მოსექ იეჰოვაშ წინააღმდეგ მიდართჷ

12. ხოლო მუ მიზეზიშ გურშენ შილებე გერისხუკო იეჰოვაქ მოსე დო აარონშე?

12 შილებე იეჰოვაქ მოსე დო აარონშე ხოლო ართ მიზეზიშ გურშენ გერისხუკო. ყურადღება ქიმიაქცით, მუ უწუ მოსექ ხალხის: „გოკონანო თე კირდეშე წყარ ქიმერჩათ?“. შილებე თინა მუშ დუც დო აარონს გულისხმენდკო. მოსეშ სიტყვეფშე ქიძირ, ნამდა თიქ იეჰოვაშ პატიცემა ვეგმირჩქინ, მიდგაქ თე სასწაულ აკეთ. თე ირფელს შილებე ხუც უკინენდას ფსალმუნიშ 106:32, 33-ს ინოჭარილ სიტყვეფ: „მერიბაშ წყარწკუმა გარისხეს თინა, ათეშენ თინეფიშ გურშენ მოსეს კურთხევაქ ვემიაღებუ. შურ გუმწარეს, ათეშენ გურუგუჩამუო ქოთქუ მუშ პიჯით“  * (რიცხ. 27:14). მუჭოდგა ვა ჸოფედკონ, მოსეშ საქციელქ იეჰოვას დიდება ვამუღჷ. მოსეს დო აარონს იეჰოვაქ უწუ: „ვედემორჩილით ჩქიმ ბრძანებას“ (რიცხ. 20:24). თენა სერიოზულ დანაშაულ რდუ!

13. მუშენ რდუ იეჰოვაშ მხარეშე სწორ დო სამართლიან მოსეშ დასაჯება?

13 მოსე დო აარონ იეჰოვაშ ხალხიშ წინამძღოლეფ რდეს დო დიდ პასუხიშმგებლობა უღდეს (ლუკ. 12:48). უმოს ადრე, იეჰოვაქ მთელ ერი დასაჯ აჯანყებაშენ დო ვემეჩ თიშ უფლება, ქანაანიშ დიხაშა გენორთესკო (რიცხ. 14:26—30, 34). თაშ ნამდა, ღორონთიშ მხარეშე სწორ დო სამართლიან რდუ, მოსე ხოლო დასაჯკო, მუშენდა თიქ ხოლო იეჰოვაშ წინააღმდეგ მიდართჷ. შხვეფწკუმა ართო თის ხოლო ვეგნართინ დაპირებულ ქიანაშა.

პრობლემაშ მიზეზ

14, 15. მუ მიზეზიშ გურშენ შილებე მოსექ იეჰოვაშ წინააღმდეგ მიდართუკო?

14 მუშენ იდჷ მოსექ იეჰოვაშ წინააღმდეგ? ხოლო ართშა ქობძირათ, მუ ჭარ ფსალმუნიშ 106:32, 33-ს: „მერიბაშ წყარწკუმა გარისხეს თინა, ათეშენ თინეფიშ გურშენ მოსეს კურთხევაქ ვემიაღებუ. შურ გუმწარეს, ათეშენ გურუგუჩამუო ქოთქუ მუშ პიჯით“. მართალ რე, ისრაელეფ იეჰოვაშ წინააღმდეგ მიშეს, მარა მოსექ თენა მუშ დუდშა მიღჷ დო ათეშენ გემწარ. თიქ დუდ ვაგაკონტროლ დო თიცალ მუდგარენ ქოთქუ, ნამდა შედეგეშფე ვა უფიქრებ.

15 მოსექ უფლება ქიმეჩ შხვეფიშ საქციელს, ნამდა ყურადღება იეჰოვაშ მანგიორო შხვა მუდგარენშა გეგნუღალუდკო. მუჟამსით პრობლემაქ პირველო დუდ ქირჩქინუნ, თიქ სწორას მიქცუ (გამ. 7:6). მოსე ვითობით წანას რდუ ისრაელეფიშ წინამძღოლ დო თინეფ ირიათო იეჰოვაშ წინააღმდეგ მიშეს. ათეშენ შილებე დოშურდუკო დო გურქ გუტირხუკო. იეჰოვაშ განდიდებაშ მანგიორო, ხვალე მუშ გრძნობეფშე ხომ ვა ფიქრენდჷ მოსე?

16. მუშენ ოკო იფიფქრათ მოსეშ შეცდომაშე?

16 მოსე ღორონთიშ ართგურ მსახურ დო წინასწარმეტყველ რდუ, მარა დეპრკოლ დო ყურადღება შხვა მუდგარენშა გეგნიღ. თეცალ მუდგარენქ ჩქი ხოლო შილებე მაღოლან. მოსეცალო, ჩქი ხოლო სიმბოლურ გაგებათ დაპირებულ ქიანაშ, ახალ ქვეყნიერებაშ საზღვარს გივორეთ (2 პეტ. 3:13). მითინს ვა მოკონა თეცალ უპირატესობაშ ხეშე გოტება. თე მიზანს ქიმვოჭირინუათინ, ჩქინ თოლეფ იეჰოვას ოკო უჯინედას დო ირიათო ვოცადდათ თიშ ნებაშ შესრულებას (1 იოან. 2:17). მუს ბგურაფლენთ მოსეშ შეცდომაშე?

შხვეფიშ საქციელიშ გურშენ ყურადღება შხვა მუდგარენშა ვეგნიღათ

17. მუ მიმეხვარებნა გურქ ვა გომტირხან?

17 გურქ ვა გოიტირხან. შილებე ირიათო ართ დო იგივე პრობლემას ვობრძოლუდათ, მარა იშენით „ვემვოტუათ ჯგირიშ კეთება, მუშენდა, ვაფშურდუთ-და, მუშ დროს მიბღენთ ნაყოფის“ (გალ. 6:9; 2 თეს. 3:13). შილებე გურიშ გუმატახალ სიტუაციეფს შეფხვადათ ვარდა მიდგაინწკუმა პრობლემა მაშუან. გუვაკონტროლენთო თე დროს ნინას დო გრძნობეფს? (იგავ. 10:19; 17:27; მათ. 5:22). მუჟამსით შხვეფიშ საქციელ გურს მიტახუნან, ბიბლია თეცალ რჩევას მარზენა: „ადგილ ქიმეჩით ღორონთიშ რისხუას“ (წეკითხით რომაელები 12:17—21). * მუჟამსით ჩქინ თოლეფ იეჰოვას უჯინენ, თიშ პატიცემას გიმიფრჩქინანთ დო მოთვინებათ ველუთ, მუჭო იმოქმედენს თინა საჭირო დროს. შხვანერო ქიმიფქციებუთ დო ჩქინით ქივეცადებუთ მანგიორიშ გინოგაფას-და, თეგვარო იეჰოვაშ უპატიცემულობას გიმიფრჩქინანთ.

18. მუ ოკო ფშუდან მითითებეფიშ მეჸუნაშ დროს?

18 ზუსტას მიაჸუნით თი მითითებეფს, ნამუსით ღებულენთ. ქიმეჸუნთო ახალ მითითებეფს, ნამუსით იეჰოვა გარზენა? თაშ ქორენ-და, ვაგვაგრძელენთ საქმეშ კეთებას თეშ, მუჭოთ ადრე ვორთუდით. თეშ მანგიორო, ხეთეშე მივაჸუნუთ ირნერ ახალ მითითებას, ნამუსით იეჰოვა მუშ ორგანიზაციაშ საშვალებათ მარზენა (ებრ. 13:17). თეწკუმა ართო, კურცხას იპჸით, ნამდა „ვეგნურთათ თის, მუთ ჭარილ რე“ (1 კორ. 4:6). მუჟამსით თაშ იფქიციებუთინ, ჩქინ თოლეფ იეჰოვას უჯინე.

მუს ბგურაფლენთ თევრეშე, მუნერ რეაქცია უღუდ მოსეს ისრაელეფიშ შეცდომეფშე? (ქოძირით აბზაცი 19)

19. მუჭო შემლებნა შხვეფიშ შეცდომეფს ვემეფჩათ თიშ საშვალება, იეჰოვაწკუმა ურთიერთობა გილამლუან?

19 ვემეჩათ შხვეფიშ შეცდომეფს თიშ საშვალება, იეჰოვაწკუმა ურთიერთობა გილაილუან. სიმბოლურ გაგებათ იეჰოვას ქოვუჯინეთ-და, შხვეფიშ საქციელს ვემეფჩანთ თიშ საშვალებას, ღორონთწკუმა ურთიერთობა გილამლუან. თენა განსაკუთრებულო მნიშვნელოვან რე, მუჟამსით ორგანიზაციას მუდგარენ პასუხიშმგებლობეფ მიღნა. ბიბლია მირაგადნა: „იხანდით თქვან რსხებაშო შიშით დო კანკალით“. მარა ოკო ფშუდან, ნამდა იეჰოვა არძას ართნერო ვა გასამართლენს (ფილ. 2:12). მუთ უმოს მეტ პასუხიშმგებლობეფ მიღნან, თით უმოს მიმეთხიებნა (ლუკ. 12:48). მარა იეჰოვა დასურო ქომიჸორან-და, მუთუნს ვემეფჩანთ თიშ საშვალებას დუმაპრკოლან, ვარდა თიშ ჸოროფა მემდინუან (ფსალმ. 119:165; რომ. 8:37—39).

20. მუ ოკო მაფდან გინოჭყვიდილ?

20 ამდღა ჩქი რთულ დროს ფცხოვრენთ. ათეშენ, მნიშვნელოვან რე ვუჯინათ იეჰოვას, მუშენდა ჯგირო ქიგებგათ მუ რე თიშ ნება. მორთ, ვემეფჩათ შხვეფიშ არასწორ საქციელს თიშ საშვალება, ნამდა იეჰოვაწკუმა ურთიერთობა გილამლუან. მოსეშ მაგალითშე მნიშვნელოვან გაკვეთილს ბგურაფლენთ. ჩქი ზედმეტ ყურადღება ოკო ვემვაქცუათ შხვეფიშ არასრულყოფილებას დო გინოჭყვიდილ მაფდან, „ვუჯინათ იეჰოვას, ჩქინ ღორონც, სოიშახ ჭყოლოფას ვეგმირჩქინანს ჩქინწკუმა“ (ფსალმ. 123:1, 2).

^ აბზ. 2 ფსალმ 123:1—4: 1 ზეცას მკვიდრენქინ ფერ, სკანჸურე დიპჭყანქ ჯინას. 2 მუჭოთ მსახურეფ მიოჯინენა მუნეფიშ ბატონიშ ხეს, მუჭოთ მოჸინალე მიოჯინე მუშ ოსურ ბატონიშ ხესინ თეშ, ჩქი ხოლო მივოჯინეთ იეჰოვას, ჩქინ ღორონც, სოიშახ ჭყოლოფას ვეგმირჩქინანს. 3 ჭყოლოფა გეგმირჩქინ, იეჰოვა, ჭყოლოფა გეგმირჩქინ, მუშენდა კისერშა გეკორთ გოჯოგაფაქ. 4 კისერშა გეკურთ ჩქინ შურს მუთუნ ვანარღუნ ფერეფიშ გოძიცაქ დო ამაყეფიშ გოჯოგაფაქ.

^ აბზ. 4 ებრ. 11:24—27: 24 მუჟამსით გემწირდუნ, რწმენათ მოსექ ვარია ქოთქუ ფარაონიშ ძღაბიშ სქუაშ სახელ ქიგედვალუდკო, 25 დო ისხუნუ, ღორონთიშ ხალხწკუმა ართო თიშა ხოლო სასტიკო ქუმუქციებინდესკო, ვინემ ჭიჭე ხანით ცოდათ ეფშა ჯგირ ცხოვრება უღუდკო. 26 ეგვიპტეშ განძშე უმოსო თის ცხებულობაშ გურშენ შეურაცყოფა მიორჩქუდ, მუშენდა ჯილდოს ორწყედ. 27 რწმენათ თიქ ეგვიპტე ქიდიტუ, მარა თიშენ ვარ, ნამდა მეფეშ გარისხებაშა ოშკურუდ; თინა მტკიცაშე გერდჷ, ითამ ორწყედ თის, მიდგაშ ძირაფა თოლშო ვა რე შეიოლებერ.

^ აბზ. 7 ფსალმ. 95:8, 9: 8 ვეგიჯიუტათ გურეფ, მუჭოთ მერიბას დო მასას, უდაბნოს, 9 მუჟამსით თქვან წინაპარეფქ გიმოფცადეს; თინეფქ შემამოწმეს დო ქოძირეს ჩქიმ საქმეეფი.

^ აბზ. 8 თე ადგილქ ოკო ვეშმოჩირთან თი მერიბაშა, ნამუთ რეფიდიმიშ ხოლოს რდუ, ნამდგას მასას ხოლო უძახუდეს. მაჟია მხარე, ნამუსით მერიბაქ გიადვუნ, კადეშიშ ხოლოს რდუ. მუჭოთ იძირენ, თე ჟირხოლო მხარეს ართნერ სახელქ, მერიბაქ თიშენ გიადვჷ, ნამდა ისრაელეფ თექ ჩიულენდეს დო ნირზენდეს (ქოძირით ბროშურა „ბიბლიის გზამკვლევი“ ნაწილი 7).

^ აბზ. 11 პროფესორ ჯონ ბეკი თე მოვლენაშ გურშენ იჩიებ: «იუდეველეფ შკას გავრცელებურ ართ-ართ ნარაგადის ქუდუჯერთ-და, ხალხ მოსეს თეცალ სიტყვეფს ურაგადუდ: „მოსეს უჩქჷ თე გვალაშ აგებულება. დამტკიცას, ნამდა შეულებ სასწაულიშ კეთება დო ქომჩან თე კირდეშე წყარ“». მარა მუშო ოკო რაგად, თენა გავრცელებურ ნარაგად რე დო ვეშემლებნა ფთქუათ, ნამდა ზუსტაშ თაშ რდუ.

^ აბზ. 12 ქოძირით 1987 წანაშ 15 ოქტომბერიშ „გინაჯინალ კოშკი“, 30 გვერდი [ინგლ].

^ აბზ. 17 რომ. 12:17—21: 17 მითინს ვეგნუგათ მანგიორ. აკეთით თინა, მუთ არძაშ თოლს ჯგირ იჸუაფ. 18 თქვან მხარეშე მუთ შეიოლებერ რე, ირფელ გაკეთით, ნამდა მშვიდობიანო რდათ არძაწკუმა. 19 ჩქიმ საჸოროფო ხალხ, მითინს ვეგნუგათ მანგიორ, ადგილ დუთმით ღორონთიშ რისხუას, მუშენდა ჭარილ რე: ჩქიმ რე მანგიორიშ გინოგაფა, მა გინუგანქ, — იჩიებ იეჰოვა. 20 მარა სქან ნტერს ქოშქირენს-და, დადიარე, ქოჸუმენს-და, წყარ ქოჩი 21 ვა გორჯგინას უბადობაქ, თეშ მანგიორო, სი დარჯგინ უბადობას ჯგირით.