Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Ana Akusaŵika Meso Gawo pa Ŵani?

Ana Akusaŵika Meso Gawo pa Ŵani?

“Ngwesisye meso gangu kwa wawo, ŵali pacitengu ca ucimwene kwinani.”—SAL. 123:1.

NYIMBO: 143, 124

1, 2. Ana kuŵika meso getu pa Yehofa kukusagopolela cici?

TUKUTAMA ‘mundaŵi japajika’ soni “jakusawusya” mnope. Yehofa mkanajonanje cilambo cakusakalaci soni kwikasya mtendele usyesyene, citusimaneje ni yakusawusya yejinji. (2 Tim. 3:1) M’yoyo, mpaka tutende cenene kuliwusya kuti, ‘Ana tukusaŵika meso getu pa ŵani kuti atukamucisye soni kutulongolela?’ Mpaka tujanje mwangakayicila kuti tukusaŵika meso getu “pa Yehofa,” soni nganikuŵa kulemwa kwanga m’yoyo.

2 Nambo ana kuŵika meso getu pa Yehofa kukusagopolela cici? Soni ana mpaka tulosye camtuli kuti tukuŵika meso getu pa Yehofa atamose patusimene ni yakusawusya? Kalakala, jwamalumbo jwasasile kusosekwa kwa kuŵika meso getu pa Yehofa kuti atukamucisye pandaŵi jatukusosecela cikamucisyo. (Aŵalanje Salimo 123:1-4.) Jwalakwe jwalandanicisye mwampaka tutendele pakuŵika meso getu pa Yehofa ni mwakusatendela jwakutumicila pakuŵika meso gakwe kwa abwana ŵakwe. Ana jwamalumboju, jwagopolelaga cici pelepa? Jwagopolelaga kuti jwamasengo akusasosekwa kwegamila kwa abwana ŵakwe pangani ja cakulya soni citeteyo. Nambosoni akusasosekwa kulolecesya cenene mwakutendela abwana ŵakwe kuti amanyilileje yakusasaka ni kutendaga mwakamulana ni yakusasakayo. Mwakulandana ni yeleyi, m’wejisoni lisiku lililyose tukusosekwa kuwungunya cenene m’Maloŵe ga Mlungu kuti tumanyilile lisosa lya Yehofa ni kutendaga mwakamulana ni yeleyo. Naga tukutenda yeleyi tuciŵa ŵakusimicisya kuti Yehofa cacitukamucisya pandaŵi jatukusosecela cikamucisyo.—Aef. 5:17.

3. Ana cici campaka citulepelekasye kwendelecela kuŵika meso getu pa Yehofa?

3 Atamose kuti tukusamanyilila kusosekwa kwa kuŵika meso getu pa Yehofa, nambope ndaŵi sine, yindu yine mpaka yitusokonasye. Yeleyi ni yayamtendecele Malita, mjakwe jwapamtima jwa Yesu. Jwalakwe “gamtupile masengo.” (Luk. 10:40-42) Naga yeleyi yamtendecele mundu jwakulupicika Malita, Yesu ali papopo, nikuti m’wejisoni mpaka yitutendecele. Nambo ana cici campaka citusokonasye kuti tukaŵikaga meso getu pa Yehofa? Mu ngani ajino, citulole mwele yitendo ya ŵane mpaka yisokonasye kaganisye ketu. Nambosoni Citulijiganye mwampaka tutendele kuti tuŵiceje meso getu pa Yehofa.

MUNDU JWAKULUPICIKA JWAJASILE UPILE

4. Ana ligongo cici yili yakusimonjesya kuti Mose jwalepele kwinjila m’Cilambo Celagucisye?

4 Ngatukusakayicila kuti Mose ŵalolaga kwa Yehofa kuti amsalileje yakutenda soni kumlongolela. Baibulo jikusasala kuti jwalakwe “jwajendelecele kupilila mpela akum’wona Jwangawonekajo.” (Aŵalanje Ahebeli 11:24-27.) Baibulo jikusasalasoni kuti, “Mu Yisalayeli, nganimupagwasoni jwakulocesya jwakulandana ni Mose, jwele Yehofa ŵammanyililaga pameso ni pameso.” (Deut. 34:10) Nambope, atamose kuti Mose jwaliji paunasi wakulimba ni Yehofa, jwalakwe jwajasile upile wakwinjila m’Cilambo Celagucisye. (Num. 20:12) Ana cici cicamlepelekasisye Mose?

5-7. Ana Ayisalayeli ali agambile kutyoka kwene ku Iguputo, ŵasimene ni cakusawusya camtuli soni ana Mose jwatesile mwamtuli?

5 Pali pamasile miyesi ciŵandika jiŵili Ayisalayeli ali atyosile ku Iguputo, soni mkanayice pa Litumbi lya Sinayi, ŵasimene ni cakusawusya. Ŵandu ŵatandite kumdandawulila Mose ligongo lyakusoŵa mesi. Yindu yayikene pakusawusya mpaka Mose ŵamŵendile Yehofa kuti, “Ana ndende nawo wuli ŵanduŵa? Agambile kusigala panandi kumbonya maganga!” (Eks. 17:4) Yehofa ŵamjanjile pakumsalila cenene yakutenda. Ŵamsalile kuti ajigale ndodo ni kuputa liganga pa litumbi lya Holebi kuti akoposye mesi. Tukusaŵalanga kuti, “Mose jwatesile yeleyi pameso pa acalume ŵakulongolela ŵa Yisalayeli.” Ayisalayeli ŵamwele mesi mwamti cakusawusyaco camasile.—Eks. 17:5, 6.

6 Maloŵe ga Mlungu gakusajendelecela kutusalila kuti Mose “jwakolasile malogo kuti Masa soni kuti Meliba ligongo lyakuti Ayisalayeli ŵakanganile ni Mose soni ligongo lyakuti ŵamlinjile Yehofa kuti, ‘Ana Yehofa apali pasikati petu kapena pangali?’” (Eks. 17:7) Mena gelega galiji gakuŵajilwa ligongo gakusagopolela kuti “Kumlinga” soni “Kangana.”

7 Ana Yehofa jwapikene wuli mumtima ni yindu yayatendekweyi? Kweleku nganikuŵa kwamba kumjimucilape Mose, nambo Yehofa ŵayiweni kuti kwaliji kumlinga jwalakwe. (Aŵalanje Salimo 95:8, 9.) Pelepatu Ayisalayeli ŵalemwisye. Pandaŵiji Mose, jwatesile yindu mwalunda pakwegamila Yehofa, soni kutenda yindu mwakamulana ni yaŵamlamwile.

8. Ana cakusawusya camtuli cacatendekwe kumbesi kwa yaka 40 ya ulendo wa Ayisalayeli m’cipululu?

8 Kumbesi kwa yaka 40 Ayisalayeli ali asigele panandi kwinjila m’Cilambo Celagucisye, Mose ŵasimenesoni ni cakutendekwa mpela celeci. Ana jwalakwe jwatesile yindu mwamtuli pandaŵiji? Ayisalayeli ali akopocele pamalo gane gakolanjidwasoni kuti Meliba ciŵandika ni Kadesi soni malile ga Cilambo Celagucisye, * ŵatanditesoni kumdandawulila Mose ligongo lyakusoŵa mesi. (Num. 20:1-5) Nambo pandaŵiji, Mose ŵatesile yindu mwakulekangana ni mwaŵatendele pandanda.

9. Ana Yehofa ŵamsalile Mose kutenda cici nambi jwalakwe ŵatesile yindu mwamtuli? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

9 Ana Mose jwatesile yindu mwamtuli ni kwimucila kwa Ayisalayeliku? Mpela muŵatendele pandanda, jwalakwe ŵamŵendilesoni Yehofa. Nambo pandaŵiji, Yehofa nganamsalila Mose kuti apute liganga. Yehofa ŵamsalile jwalakwe kujigala ndodo jakwe ni kwasonganganya Ayisalayeli palwala, soni kaneko ni kuŵeceta kwa lwalalo kuti lukoposye mesi. (Num. 20:6-8) Nambo Mose nganaŵeceta kwa lwalalo kuti lukoposye mesi. Mmalo mwakwe jwalakwe ali atumbile, jwasalile Ayisalayeli ŵaŵasongenewo kuti, “Sambano apikane jemanja ŵakwimucila! Ana m’we tutende kumkopocesya mesi m’lwalamu?” Kaneko jwalakwe jwaputile lwalalo ngaŵa kampepe nambo kaŵili.—Num. 20:10, 11.

10. Ana Yehofa ŵapikene wuli mumtima ni yindu yaŵatesile Mose?

10 Yehofa yamsakalisye mwamti ŵamtumbilile Mose. (Deut. 1:37; 3:26) Ana ligongo cici Yehofa ŵamtumbilile jwalakwe? Komboleka kuti papali magongo gejinji. Mpela mwatuŵecetele kala, komboleka jwapile mtima ligongo lyakuti Mose jwalepele kutenda mwakamulana ni yaŵamsalile.

11. Ana yaŵatesile Mose komboleka kuti yasokonasisye camtuli cakusimonjesya caŵatesile Yehofa?

11 Kombolekasoni kuti papali ligongo line. Pamalo gandanda gakolanjidwa kuti Meliba, maganga gakwe galiji gakulimba. Atamose mundu ali alinjile camtuli kuputa maganga mpela gelega, nambo nganaŵa akombwele koposya mesi. Nambope pamalo gaŵili gakolanjidwasoni Meliba, maganga gakwe galiji gangalimba soni yikuwoneka kuti maganga mpela gelega gakusasunga mesi mwamti ndaŵi syejinji yakombolekaga kuwukula cisima m’malo mpela gelega. Ana komboleka kuti Mose paŵaputile ligangalyo kaŵili, mwaupile ŵatendekasisye kuti mesi gagaliji pasi kuti gakopoce jika mmalo mwakutenda yaŵamsalile Yehofa yakuti agambe kulilamula ligangalyo? Ana kuputa jika ligangalyo, mmalo mwakuti agambe kulilamula, yalosisye kuti Mose ŵatesile jika cakusimonjesyaco? * Nganituŵa tujanjile mwakusimicisya.

KWIMUCILA KWA MOSE

12. Ana komboleka papalisoni ligongo line lyapi lyalyamtendekasisye Yehofa kumtumbilila Mose ni Aloni?

12 Nambope papali ligongo line lyakupikanika lyalyamtendekasisye Yehofa kuti amtumbilile Mose soni Aloni. Ana akukumbucila yaŵasasile Mose kwa ŵandu ŵala? Jwatite, “Ana m’we, tutende kumkopocesya mesi m’lwalamu?” Pakamulicisya masengo maloŵe gakuti “m’we” komboleka kuti jwasalaga ya jwalakwe ni Aloni. Cinga jwalakwe jwagopolelaga yamtuli, nambope yaŵaŵeceteyi yalosisye kuti nganamcimbicisya Yehofa juŵatesile cakusimonjesyaco. Lilemba lya Salimo 106:32, 33 pakusimicisya yeleyi likusasala kuti, “Ŵanduwo ŵamtumbilikasisye Yehofa ku mesi ga ku Meliba, mwamti Mose nganiyimjendela cenene ligongo lya ŵandu ŵelewo. Jemanjajo ŵamtumbilikasisye Mose mwamti jwalakwe jwaŵecete mwangaganisya cenene.” * (Num. 27:14) Cinga yindu yaliji mwamtuli, nambo yaŵatesile Mose nganiyimcimbicisya Yehofa jwakuŵajilwa kupocela ucimbicimbi. Pakuŵeceta kwa Mose soni Aloni, Yehofa jwatite, “Jemanja ŵaŵilimwe, nganimpikanila yanamlamwile.” (Num. 20:24) Kusala yisyene, celeci caliji cakulemwa cekulungwa.

13. Ana Ligongo cici yaliji yakuŵajilwa soni yacilungamo kuti Yehofa ampe cilango Mose?

13 Mpela acimlongola, Yehofa ŵajembeceyaga yejinji kutyocela kwa Mose soni Aloni. (Luk. 12:48) Munyumamo Yehofa ŵakanile Ayisalayeli wosope ŵaŵamjimucile jwalakwe kuti ngasajinjila m’cilambo ca Kanani. (Num. 14:26-30, 34) M’yoyo, yaliji yakuŵajilwa soni yacilungamo kuti Yehofa apelece cilango cakulandana ni celeci kwa Mose ligongo lya kwimucila kwakwe. Mpela mwayaŵelele kwa Ayisalayeli ŵane ŵakwimucila, Yehofa nganakunda kuti Mose akajinjile m’Cilambo Celagucisye.

CACAMTENDEKASISYE MOSE KUMJIMUCILA YEHOFA

14, 15. Ana cici cacamtendekasisye Mose kumjimucila Yehofa?

14 Ana cici cacamtendekasisye Mose kuti amjimucile Yehofa? Alolesoni maloŵe ga palilemba lya Salimo 106:32, 33. Paja lilembali likuti, “Ŵanduwo ŵamtumbilikasisye Yehofa ku mesi ga ku Meliba, mwamti Mose nganiyimjendela cenene ligongo lya ŵanduwo. Jemanjajo ŵamtumbilikasisye Mose mwamti jwalakwe jwaŵecete mwangaganisya cenene.” Atamose kuti Ayisalayeli ni ŵaŵamjimucile Yehofa nambo Mose ni juŵatumbile. Jwalakwe jwaŵecete mwangaganicisya cenene yakuyicisya ya maloŵe gakwe.

15 Mose jwakundile kuti yitendo ya ŵane yisokonasye kuŵika meso gakwe pa Yehofa. Jwalakwe jwatesile mwalunda pacakutendekwa candanda. (Eks. 7:6) Komboleka kuti jwalakwe jwapesile soni kutenguka ligongo lyakuti ndaŵi syejinji Ayisalayeli ŵamjimucilaga Yehofa. Pandaŵiji komboleka kuti Mose ŵaganicisyaga mnope yindu yaŵatendaga ŵanduwo mmalo mwa yindu yampaka jwalakwe atende pakumcimbicisya Yehofa.

16. Ana ligongo cici tukusosekwa kuganicisya yayamtendecele Mose?

16 Naga yeleyi yamtendecele Mose jwakulocesya jwakulupicika, kuli wuli m’weji? Mpela Mose, m’wejisoni tusigele panandi kwinjila m’cilambo casambano caŵatulagucisye Yehofa. (2 Pet. 3:13) Pangali jwampaka asace kwasa upile welewu. Nambo kuti citupate upilewu, tukusosekwa kwegamila Yehofa soni kutenda lisosa lyakwe. (1 Yoh. 2:17) Ana tukulijiganya cici pa yaŵalemwisye Mose?

AKAKUNDA KUTI YAKUTENDA YA ŴANE YASOKONASYE

17. Ana cici campaka citukamucisye kwendelecela kulitimalika patusimene ni yakutengusya?

17 Ajendelecele kulitimalika patengwice. Ndaŵi sine mpaka yitujigalile ndaŵi jelewu kuti tumalane ni cakusawusya cine cakwe, nambope Baibulo jikusatusalila kuti, “M’yoyo, tukaleka kutenda yambone, pakuŵa pandaŵi jakwe tucigowola naga ngatukupela.” (Aga. 6:9; 2 Ates. 3:13) Patusimene ni yindu yakutengusya kapena mundu jwine patutumbilikasisye, ana tukusawutucila kwanga mkanituganicisye? Ana tukusaŵambala kwanguya kupya mtima? (Miy. 10:19; 17:27; Mat. 5:22) Mundu jwine paŵatulimbikasisye alijiganyeje ‘kuwulecela malo ukali wa Yehofa.’ (Aŵalanje Aloma 12:17-21.) Naga tukusaŵika meso getu pa Yehofa, tucimcimbicisya mwakuwulecela malo ukali wakwe, kapena kuti kumjembeceya jwalakwe kuti atendepo kandu pandaŵi jakwe jakuŵajilwa. Naga tukum’wucisya mundujo mpaka yilosye kuti ngatukumcimbicisya Yehofa.

18. Ana tukusosekwa kukumbucila cici pangani jakuya malamusi gasambano gatupocele?

18 Akuyeje mwakusamala malamusi gasambano gapocele. Ana akusakuya mwakulupicika malamusi gasambano gatupele Yehofa? Naga akusatenda yeleyi nikuti cacikuya mwacitema yindu yasambano yasasile Yehofa kupitila m’likuga lyakwe, ngaŵa kwamba kwendelecela kutenda yindu mpela muŵatendelaga munyumamo. (Ahe. 13:17) Pandaŵi jijojo, caciŵa ŵakusamala kuti “akatenda yindu mwakupelenganya yakulembedwa.” (1 Akoli. 4:6) Kutenda yeleyi, kukusalosya kuti wawojo akusaŵika meso gawo pa Yehofa.

Ana mpaka tulijiganye cici kutyocela pa yindu yaŵatesile Mose pa yakulemwa ya ŵane? (Alole ndime 19)

19. Ana mpaka tuŵambale camtuli konanga unasi wetu ni Yehofa ligongo lya yakulemwa ya ŵandu ŵane?

19 Akakunda kuti yakulemwa ya ŵane yisokonasye unasi wawo ni Yehofa. Naga tukusaŵika meso getu pa Yehofa, ngasitukunda kuti yitendo ya ŵane yitutumbilikasye kapena konanga kwene unasi wetu ni Yehofa. Yeleyi yili yakusosekwa mnope naga m’weji tukwetesoni ukumu m’likuga lya Mlungu mpela mwayaŵelele ni Mose. Yili yisyene kuti jwalijose akusosekwa ‘kwendelecela kulinganya cikulupusyo cakwe mwawoga soni mwakutetemela.’ (Afi. 2:12) Nambope naga tukwete maukumu gejinji, tukumbucileje kuti Yehofa akusajembeceyasoni yejinji kwetuwe. (Luk. 12:48) M’yoyo naga tukusamnonyela Yehofa yisyesyene, pangali cilicose cacicitukuŵasya kapena kutulekanganya ni cinonyelo cakwe.—Sal. 119:165; Alo. 8:37-39.

20. Ana tuŵeje ŵakusimicisya kutenda cici?

20 Mu ndaŵi jakusawusya jatukutamaji, tukusosekwa kwembeceyaga pa Yehofa, ‘jwali pacitengu ca ucimwene kwinani,’ kuti atukamucisyeje kumanyilila lisosa lyakwe. M’yoyo, tukakunda kuti yitendo ya ŵane yisokonasye unasi wetu ni Yehofa. Ndaŵi syosope mpaka tutende cenene kumbucilaga cisyasyo ca Mose. Mmalo mwakutenda yindu mwakuwutuka miyasi ligongo lya yakulemwa ya ŵane, kwende wosope tuŵeje ŵakusimicisya ‘kuŵika meso getu pa Yehofa Mlungu jwetu mpaka pandaŵi jicacitulosya umbone mtima wakwe.’—Sal. 123:1, 2.

^ ndime 8 Malo gelega galiji gakulekangana ni malo ga Meliba gagaliji ciŵandika Lefidimu. Mwakulekangana ni malo ga Meliba gandandaga, malo gaŵiliga galiji ciŵandika Kadesi, soni gamanyikaga ni lina lya Melibape ngaŵaga Masa. Malo gosope gaŵiliga gamanyikaga ni lina lyakuti Meliba ligongo lyakuti Ayisalayeli ŵakanganile ni Mose.—Alole mapu 7 m’kabuku kakuti Kabuku Kothandiza Kuphunzira Mawu a Mulungu.

^ ndime 11 Mwakamulana ni Jwamlijiganye Baibulo jwine, John A. Beck, Ayuda ŵane akusaŵeceta kuti ŵandu ŵakwimucilaŵa nganakulupililaga kuti celeci caliji cakusimonjesya ligongo lyakuti Mose jwamanyililaga kuti paligangali papali kala mesi. M’yoyo ŵanduwo, ŵasakaga kuti Mose akatendesoni cakusimonjesyaci paliganga line.

^ ndime 12 Alole Sanja ja Mlonda ja Ciceŵa ja October 15, 1987, “Yiwusyo Yakutyocela kwa Ŵakuŵalanga.”