വിവരങ്ങള്‍ കാണിക്കുക

ഉള്ളടക്കം കാണിക്കുക

“ആരാണ്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്തുള്ളത്‌?”

“ആരാണ്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്തുള്ളത്‌?”

“നിങ്ങൾ നിങ്ങളു​ടെ ദൈവ​മായ യഹോ​വയെ ഭയപ്പെ​ടണം; ഈ ദൈവ​ത്തെ​യാ​ണു നിങ്ങൾ സേവി​ക്കേ​ണ്ടത്‌; ഈ ദൈവ​ത്തോ​ടാ​ണു നിങ്ങൾ പറ്റി​ച്ചേ​രേ​ണ്ടത്‌.”—ആവ. 10:20.

ഗീതങ്ങൾ: 28, 32

1, 2. (എ) യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്താ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ണു ജ്ഞാനം എന്നു പറയു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്? (ബി) ഈ ലേഖന​ത്തിൽ നമ്മൾ എന്തു പഠിക്കും?

യഹോ​വ​യോ​ടു പറ്റി​ച്ചേ​രു​ന്ന​താ​ണു ജ്ഞാനം! ഇത്രയ​ധി​കം ശക്തിയും ജ്ഞാനവും സ്‌നേ​ഹ​വും ഉള്ള വേറെ​യാ​രു​മില്ല! ആ ദൈവ​ത്തി​ന്‍റെ പക്ഷം ചേരാൻ നമ്മിൽ ആരാണ്‌ ആഗ്രഹി​ക്കാ​ത്തത്‌? (സങ്കീ. 96:4-6) എങ്കിലും ദൈവത്തെ ആരാധി​ച്ചി​രുന്ന ചിലർ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ നിൽക്കു​ന്ന​തിൽ പരാജ​യ​പ്പെട്ടു.

2 യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്താ​ണെന്ന് അവകാ​ശ​പ്പെ​ടു​ക​യും അതേസ​മയം ദൈവ​ത്തിന്‌ ഇഷ്ടമി​ല്ലാത്ത കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്‌ത ചില​രെ​ക്കു​റിച്ച് ഈ ലേഖന​ത്തിൽ നമ്മൾ പഠിക്കും. എല്ലായ്‌പോ​ഴും യഹോ​വ​യോ​ടു വിശ്വ​സ്‌ത​രാ​യി നിൽക്കേ​ണ്ട​തി​ന്‍റെ പ്രാധാ​ന്യം അവരുടെ അനുഭ​വങ്ങൾ കാണി​ച്ചു​ത​രും.

യഹോവ ഹൃദയ​ങ്ങളെ പരി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്നു

3. യഹോവ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണു കയീനെ സഹായി​ക്കാൻ ശ്രമി​ച്ചത്‌, യഹോവ കയീ​നോട്‌ എന്താണു പറഞ്ഞത്‌?

3 കയീന്‍റെ അനുഭവം നോക്കുക. മറ്റു ദൈവ​ങ്ങ​ളെ​യൊ​ന്നു​മല്ല, യഹോ​വയെ ആരാധി​ക്കു​ന്നെ​ന്നാ​ണു കയീൻ അവകാ​ശ​പ്പെ​ട്ടത്‌. എന്നിട്ടും കയീന്‍റെ ആരാധ​ന​യിൽ ദൈവം പ്രസാ​ദി​ച്ചില്ല. കാരണം, കയീന്‍റെ ഹൃദയ​ത്തിൽ ദുഷ്ടത​യു​ടെ വിത്തുകൾ വളർന്നു​വ​രു​ന്നത്‌ യഹോവ കാണു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. (1 യോഹ. 3:12) അതു​കൊണ്ട് യഹോവ കയീന്‌ ഈ മുന്നറി​യി​പ്പു കൊടു​ത്തു: “നീ നല്ലതു ചെയ്യാൻ മനസ്സു​വെ​ച്ചാൽ നിനക്കു വീണ്ടും പ്രീതി ലഭിക്കി​ല്ലേ? എന്നാൽ നീ നല്ലതു ചെയ്യു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കിൽ പാപം വാതിൽക്കൽ പതിയി​രി​ക്കു​ന്നു. നിന്നെ കീഴ്‌പെ​ടു​ത്താൻ അതു തീവ്ര​മാ​യി ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ നീ അതിനെ കീഴട​ക്കണം.” (ഉൽപ. 4:6, 7) യഹോവ ഇങ്ങനെ പറയു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു അത്‌: ‘നീ മാനസാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടു​ക​യും എന്‍റെ പക്ഷത്ത്‌ വന്ന് ഉറച്ചു​നിൽക്കു​ക​യും ചെയ്യു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ ഞാൻ നിന്‍റെ പക്ഷത്തു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും.’

4. യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ നിൽക്കാൻ അവസര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും കയീൻ എന്താണു ചെയ്‌തത്‌?

4 ചിന്താ​രീ​തി​യിൽ മാറ്റം വരുത്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ കയീന്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ പ്രീതി ലഭി​ച്ചേനേ. എന്നാൽ കയീൻ യഹോ​വ​യു​ടെ ഉപദേശം ശ്രദ്ധി​ച്ചില്ല. തെറ്റായ ചിന്താ​രീ​തി​യും സ്വാർഥ​മായ അഭിലാ​ഷ​ങ്ങ​ളും കയീനെ തെറ്റായ പ്രവൃ​ത്തി​യിൽ കൊ​ണ്ടെ​ത്തി​ച്ചു. (യാക്കോ. 1:14, 15) താൻ യഹോ​വ​യ്‌ക്കെ​തി​രെ തിരി​യു​മെന്നു ചെറു​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ കയീൻ ചിന്തി​ച്ചി​ട്ടു​പോ​ലു​മു​ണ്ടാ​കില്ല. എന്നാൽ കാലാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ അചിന്ത​നീ​യ​മായ ആ കാര്യം കയീൻ ചെയ്‌തു, ദൈവത്തെ ധിക്കരി​ച്ചു, സ്വന്തം സഹോ​ദ​രനെ കൊല ചെയ്‌തു.

5. ഏതുതരം ചിന്താ​ഗതി യഹോ​വ​യു​ടെ പ്രീതി നഷ്ടമാ​കാൻ ഇടയാ​ക്കി​യേ​ക്കാം?

5 കയീ​നെ​പ്പോ​ലെ, ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി യഹോ​വയെ ആരാധി​ക്കു​ന്നെന്ന് അവകാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്നെ​ങ്കി​ലും യഹോ​വ​യ്‌ക്ക് ഇഷ്ടമി​ല്ലാത്ത കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യു​ന്നു​ണ്ടാ​കാം. (യൂദ 11) ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ഒരു വ്യക്തി അധാർമി​ക​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച് ദിവാ​സ്വ​പ്‌നം കാണു​ക​യോ അത്യാ​ഗ്രഹം നിറഞ്ഞ ചിന്തകൾ താലോ​ലി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. അല്ലെങ്കിൽ ഒരു സഹക്രി​സ്‌ത്യാ​നി​യോ​ടു വിദ്വേ​ഷം വെച്ചു​പു​ലർത്തു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. (1 യോഹ. 2:15-17; 3:15) തെറ്റായ പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളി​ലേക്കു നയി​ച്ചേ​ക്കാ​വുന്ന ഇത്തരം ചിന്തകൾ വെച്ചു​പു​ലർത്തു​മ്പോൾത്തന്നെ അയാൾ ഉത്സാഹ​ത്തോ​ടെ വയൽസേ​വനം ചെയ്യു​ക​യും മീറ്റി​ങ്ങു​ക​ളിൽ പതിവാ​യി പങ്കെടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തേ​ക്കാം. മറ്റു മനുഷ്യർ നമ്മുടെ ചിന്തക​ളും പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളും അറി​ഞ്ഞെ​ന്നു​വ​രില്ല, പക്ഷേ യഹോവ എല്ലാം കാണു​ന്നുണ്ട്. നമ്മൾ മുഴു​ഹൃ​ദ​യ​ത്തോ​ടെ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ നിലയു​റ​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ ഇല്ലയോ എന്ന് യഹോ​വ​യ്‌ക്ക് അറിയാം.—യിരെമ്യ 17:9, 10 വായി​ക്കുക.

6. യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ നിൽക്കാൻ നമ്മൾ ഒരു ഉറച്ച തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ പാപപൂർണ​മായ ചായ്‌വു​കളെ ‘കീഴട​ക്കാൻ’ യഹോവ നമ്മളെ എങ്ങനെ സഹായി​ക്കും?

6 എങ്കിലും നമ്മളെ തള്ളിക്ക​ള​യാൻ യഹോവ തിടുക്കം കാണി​ക്കു​ന്നില്ല. ഒരു വ്യക്തി​യു​ടെ ചുവടു​കൾ അയാളെ ദൈവ​ത്തിൽനിന്ന് അകറ്റു​മ്പോൾ യഹോവ ആ വ്യക്തി​യോ​ടു പറയു​ന്നത്‌ ഇതാണ്‌: “എന്‍റെ അടു​ത്തേക്കു മടങ്ങി​വരൂ; അപ്പോൾ ഞാൻ നിങ്ങളു​ടെ അടു​ത്തേ​ക്കും മടങ്ങി​വ​രാം.” (മലാ. 3:7) പ്രത്യേ​കിച്ച്, നമ്മൾ ഏതെങ്കി​ലും ബലഹീ​ന​ത​യു​മാ​യി പോരാ​ടു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ നമ്മൾ തെറ്റിന്‌ എതിരെ ശക്തമായ നിലപാ​ടെ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാണ്‌ യഹോവ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നത്‌. (യശ. 55:7) അങ്ങനെ ചെയ്യു​മ്പോൾ പാപപൂർണ​മായ ചായ്‌വു​കളെ ‘കീഴട​ക്കാൻ’ ആവശ്യ​മായ ആത്മീയ​വും വൈകാ​രി​ക​വും ശാരീ​രി​ക​വും ആയ ശക്തി തന്നു​കൊണ്ട് നമ്മുടെ പക്ഷത്തു​ണ്ടെന്ന് യഹോവ തെളി​യി​ക്കും.—ഉൽപ. 4:7.

“വഴി​തെ​റ്റി​ക്ക​പ്പെ​ട​രുത്‌”

7. ശലോ​മോന്‌ എങ്ങനെ​യാണ്‌ യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള സൗഹൃദം നഷ്ടമാ​യത്‌?

7 ശലോ​മോൻ രാജാ​വി​ന്‍റെ ജീവി​ത​ത്തിൽനി​ന്നും നമുക്കു ധാരാളം പഠിക്കാ​നുണ്ട്. ചെറു​പ്പ​ത്തിൽ ശലോ​മോൻ മാർഗ​നിർദേ​ശ​ത്തി​നാ​യി യഹോ​വ​യി​ലേക്കു നോക്കി​യി​രു​ന്നു. ദൈവം ശലോ​മോ​നു മഹത്തായ ജ്ഞാനം കൊടു​ത്തു, യരുശ​ലേ​മിൽ പ്രൗഢ​ഗം​ഭീ​ര​മായ ആലയം പണിയാ​നുള്ള പദവി കൊടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. എന്നാൽ ശലോ​മോന്‌ യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള ബന്ധം നഷ്ടപ്പെട്ടു. (1 രാജാ. 3:12; 11:1, 2) എങ്ങനെ? ഒരു എബ്രാ​യ​രാ​ജാ​വിന്‌ “അനേകം ഭാര്യ​മാ​രു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​രുത്‌; അല്ലാത്ത​പക്ഷം രാജാ​വി​ന്‍റെ ഹൃദയം വഴി​തെ​റ്റി​പ്പോ​കും” എന്നു ദൈവ​ത്തി​ന്‍റെ നിയമം പ്രത്യേ​കം മുന്നറി​യി​പ്പു കൊടു​ത്തി​രു​ന്നു. (ആവ. 17:17) ആ നിയമം ശലോ​മോൻ പാടേ അവഗണി​ച്ചു. 700 പേരെ​യാ​ണു ശലോമോൻ വിവാഹം കഴിച്ചത്‌, കൂടാതെ 300 ഉപപത്‌നി​മാ​രും അദ്ദേഹ​ത്തി​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. (1 രാജാ. 11:3) എന്നു മാത്രമല്ല, ഭാര്യ​മാ​രിൽ മിക്കവ​രും വ്യാജ​ദൈ​വ​ങ്ങളെ ആരാധി​ച്ചി​രുന്ന ജനതക​ളിൽപ്പെ​ട്ട​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ ജനതക​ളിൽപ്പെട്ട സ്‌ത്രീ​കളെ വിവാഹം കഴിക്ക​രു​തെന്ന ദൈവ​നി​യ​മ​വും ശലോ​മോൻ ലംഘിച്ചു.—ആവ. 7:3, 4.

8. ശലോ​മോൻ യഹോ​വ​യ്‌ക്ക് ഇഷ്ടമി​ല്ലാത്ത പാതയിൽ എത്ര​ത്തോ​ളം പോയി?

8 യഹോ​വ​യു​ടെ നിബന്ധ​ന​ക​ളിൽനിന്ന് പതി​യെ​പ്പ​തി​യെ അകന്നു​പോയ ശലോ​മോൻ പിന്നീടു ഗുരു​ത​ര​മായ പാപം ചെയ്യാ​നി​ട​യാ​യി. സീദോ​ന്യ​രു​ടെ ദേവി​യായ അസ്‌തോ​രെ​ത്തി​നും വ്യാജ​ദേ​വ​നായ കെമോ​ശി​നും ശലോ​മോൻ യാഗപീ​ഠങ്ങൾ പണിതു. എന്നിട്ട് ഭാര്യ​മാ​രോ​ടൊ​പ്പം ചേർന്ന് ആ വ്യാജ​ദൈ​വ​ങ്ങളെ ആരാധി​ച്ചു. ഈ യാഗപീ​ഠങ്ങൾ പണിത​തോ? ശലോ​മോൻ യഹോ​വ​യു​ടെ ആലയം പണിത​തി​നു നേരെ മുന്നി​ലുള്ള പർവത​ത്തിൽ! (1 രാജാ. 11:5-8; 2 രാജാ. 23:13) യഹോ​വ​യു​ടെ ആലയത്തിൽ താൻ യാഗങ്ങൾ അർപ്പി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം കാലം തന്‍റെ അനുസ​ര​ണ​ക്കേടു ദൈവം ഗൗരവ​മാ​യെ​ടു​ക്കി​ല്ലെന്നു ചിന്തി​ച്ചു​കൊണ്ട് ശലോമോൻ സ്വയം വഞ്ചിച്ചി​രി​ക്കാം.

9. ദൈവ​ത്തി​ന്‍റെ മുന്നറി​യി​പ്പു​കൾ ശലോ​മോൻ അവഗണി​ച്ച​തി​ന്‍റെ ഫലം എന്തായി​രു​ന്നു?

9 എന്നാൽ യഹോവ ഒരിക്ക​ലും തെറ്റിനെ നിസ്സാ​ര​മാ​യി കാണില്ല. ബൈബിൾ പറയുന്നു: “തനിക്കു രണ്ടു പ്രാവ​ശ്യം പ്രത്യ​ക്ഷ​പ്പെട്ട . . . യഹോവയിൽനിന്ന് ശലോ​മോ​ന്‍റെ ഹൃദയം വ്യതി​ച​ലി​ച്ചു​പോ​യ​തി​നാൽ ശലോ​മോ​നു നേരെ യഹോ​വ​യു​ടെ കോപം ആളിക്കത്തി. മറ്റു ദൈവ​ങ്ങ​ളു​ടെ പിന്നാലെ പോക​രു​തെന്നു ദൈവം മുന്നറി​യി​പ്പു നൽകി​യി​രു​ന്നു; എന്നാൽ യഹോ​വ​യു​ടെ കല്‌പന ശലോ​മോൻ അനുസ​രി​ച്ചില്ല.” എന്തായി​രു​ന്നു അതിന്‍റെ ഫലം? ദൈവം തന്‍റെ അംഗീ​കാ​ര​വും പിന്തു​ണ​യും പിൻവ​ലി​ച്ചു. ശലോ​മോ​ന്‍റെ അനന്തരാ​വ​കാ​ശി​കൾക്കു മുഴു ഇസ്രാ​യേ​ലി​നെ​യും ഭരിക്കാ​നുള്ള അവസരം കിട്ടി​യില്ല. തലമു​റ​ക​ളോ​ളം പല ദുരന്ത​ങ്ങ​ളും അവർക്ക് അനുഭ​വി​ക്കേ​ണ്ടി​വന്നു.—1 രാജാ. 11:9-13.

10. യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള നല്ല ബന്ധം നമുക്കു നഷ്ടപ്പെ​ട്ടേ​ക്കാ​വു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ?

10 ശലോ​മോ​നു സംഭവി​ച്ച​തു​പോ​ലെ, യഹോ​വ​യു​ടെ നിലവാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ മൂല്യം മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ക​യോ അതിനെ ആദരി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യാത്ത ആളുക​ളു​മാ​യുള്ള സൗഹൃ​ദ​മാ​ണു നമ്മുടെ ആത്മീയ​ത​യ്‌ക്കുള്ള വലി​യൊ​രു ഭീഷണി. അക്കൂട്ട​ത്തിൽ സഭയോ​ടൊത്ത്‌ സഹവസി​ക്കുന്ന, ആത്മീയ​മാ​യി ബലഹീ​ന​രായ ആളുക​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും. വേറെ ചിലർ യഹോ​വയെ ആരാധി​ക്കാത്ത നമ്മുടെ ബന്ധുക്ക​ളോ അയൽക്കാ​രോ സഹജോ​ലി​ക്കാ​രോ സഹപാ​ഠി​ക​ളോ ആയിരി​ക്കാം. ആരായാ​ലും, യഹോ​വ​യു​ടെ നിലവാ​ര​ങ്ങ​ളോട്‌ ആദരവി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​ണു നമ്മുടെ അടുത്ത കൂട്ടു​കാ​രെ​ങ്കിൽ കാല​ക്ര​മേണ യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള നമ്മുടെ നല്ല ബന്ധം നശിപ്പി​ക്കാൻ അവർക്കു കഴിയും.

നമ്മുടെ കൂട്ടു​കെട്ട് യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള ബന്ധത്തെ എങ്ങനെ​യാ​ണു ബാധി​ക്കു​ന്നത്‌? (11-‍ാ‍ം ഖണ്ഡിക കാണുക)

11. ഒരാളു​മാ​യുള്ള സഹവാസം വേണ്ടെ​ന്നു​വെ​ക്ക​ണോ എന്നു നിർണ​യി​ക്കാൻ നമ്മളെ എന്തു സഹായി​ക്കും?

11 1 കൊരി​ന്ത്യർ 15:33 വായി​ക്കുക. മിക്ക ആളുകൾക്കും ചില നല്ല ഗുണങ്ങ​ളൊ​ക്കെ കാണും. അതു​പോ​ലെ സഭയ്‌ക്കു പുറത്തുള്ള എല്ലാവ​രും പ്രകട​മായ വിധത്തിൽ തെറ്റു ചെയ്യു​ന്ന​വ​രു​മല്ല. നിങ്ങൾ സഹവസി​ക്കു​ന്നവർ അത്തരക്കാ​രാ​ണെ​ങ്കിൽ, അവരു​മാ​യി കൂട്ടു​കൂ​ടു​ന്ന​തിൽ അത്ര കുഴപ്പ​മി​ല്ലെ​ന്നാ​ണോ നിങ്ങൾക്കു തോന്നു​ന്നത്‌? എങ്കിൽ, ആ കൂട്ടു​കെട്ട് യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള നിങ്ങളു​ടെ ബന്ധത്തെ എങ്ങനെ ബാധി​ക്കു​മെന്നു ചിന്തി​ക്കുക. യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള ബന്ധം മെച്ച​പ്പെ​ടാൻ അവർ നിങ്ങളെ സഹായി​ക്കു​മോ? എന്താണ്‌ അവരുടെ ഹൃദയ​ത്തി​ലു​ള്ളത്‌? ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ഭൂരി​പക്ഷം സമയവും അവർ സംസാ​രി​ക്കു​ന്നതു പുതു​പു​ത്തൻ ഫാഷനു​ക​ളെ​യും പണത്തെ​യും ഇലക്‌​ട്രോ​ണിക്‌ ഉപകര​ണ​ങ്ങ​ളെ​യും വിനോ​ദ​ത്തെ​യും മറ്റു സാധന​ങ്ങ​ളെ​യും കുറി​ച്ചാ​ണോ? മറ്റുള്ള​വരെ താഴ്‌ത്തി​ക്കെ​ട്ടുന്ന അഭി​പ്രാ​യങ്ങൾ അവർ പറയാ​റു​ണ്ടോ? അശ്ലീല​ഫ​ലി​തങ്ങൾ പറയാൻ അവർക്ക് ഇഷ്ടമാ​ണോ? യേശു തന്ന ഈ മുന്നറി​യിപ്പ് ഓർക്കുക: “ഹൃദയം നിറഞ്ഞു​ക​വി​യു​ന്ന​താ​ണു വായ്‌ സംസാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌!” (മത്താ. 12:34) യഹോ​വ​യു​മാ​യുള്ള നല്ല ബന്ധത്തിനു നിങ്ങളു​ടെ കൂട്ടു​കെട്ടു ഭീഷണി​യാ​യി തോന്നു​ന്നെ​ങ്കിൽ ചിന്തി​ച്ചു​നിൽക്ക​രുത്‌. ഉടനടി ആ സഹവാസം കുറയ്‌ക്കുക, ആവശ്യ​മെ​ങ്കിൽ അത്‌ അവസാ​നി​പ്പി​ക്കുക.—സുഭാ. 13:20.

യഹോവ സമ്പൂർണ​ഭക്തി ആവശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു

12. (എ) ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ ഈജി​പ്‌തിൽനിന്ന് മോചി​ത​രാ​യി അധികം വൈകാ​തെ യഹോവ അവർക്ക് ഏതു കാര്യം വ്യക്തമാ​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ത്തു? (ബി) ദൈവം സമ്പൂർണ​ഭക്തി ആവശ്യ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോൾ ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ എങ്ങനെ​യാ​ണു പ്രതി​ക​രി​ച്ചത്‌?

12 ഇനി, ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ ഈജി​പ്‌തിൽനിന്ന് മോചി​ത​രാ​യി അധികം കഴിയു​ന്ന​തി​നു മുമ്പു​ണ്ടായ ഒരു സംഭവം നോക്കാം. അതിൽനിന്ന് നമുക്കു കൂടു​ത​ലായ പാഠങ്ങൾ പഠിക്കാ​നുണ്ട്. ഇപ്പോൾ ജനം സീനായ്‌ പർവത​ത്തി​നു മുമ്പിൽ ഒന്നിച്ചു​കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. അവി​ടെ​വെച്ച് അത്ഭുത​ക​ര​മായ വിധത്തിൽ യഹോവ തന്‍റെ സാന്നി​ധ്യ​മ​റി​യി​ച്ചു. പർവത​ത്തി​നു മുകളിൽ ഇരുണ്ട മേഘം രൂപ​പ്പെട്ടു. ഇടിയും മിന്നലും പുകയും കൊമ്പു​വി​ളി​പോ​ലുള്ള ഗംഭീ​ര​ശ​ബ്ദ​വും ഉണ്ടാകാൻ യഹോവ ഇടയാക്കി. (പുറ. 19:16-19) ഭയഗം​ഭീ​ര​മായ ഈ പശ്ചാത്ത​ല​ത്തിൽ ‘സമ്പൂർണ​ഭക്തി ആഗ്രഹി​ക്കുന്ന ദൈവ​മാ​യി’ യഹോവ തന്നെത്തന്നെ വെളി​പ്പെ​ടു​ത്തി. തന്നെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും തന്‍റെ കല്‌പനകൾ പാലി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യു​ന്ന​വ​രോ​ടു താൻ വിശ്വ​സ്‌ത​നാ​യി​രി​ക്കു​മെന്ന് യഹോവ ഉറപ്പു കൊടു​ത്തു. (പുറപ്പാട്‌ 20:1-6 വായി​ക്കുക.) ജനത്തോട്‌ യഹോവ ഇങ്ങനെ പറയു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഇത്‌: ‘നിങ്ങൾ എന്‍റെ പക്ഷത്ത്‌ നിൽക്കു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ, ഞാൻ നിങ്ങളു​ടെ പക്ഷത്തു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കും.’ ‘ഞാൻ നിങ്ങ​ളോ​ടു വിശ്വ​സ്‌ത​നാ​യി​രി​ക്കും’ എന്ന് യഹോവ നിങ്ങൾക്ക് ഉറപ്പു തരുക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ നിങ്ങൾ എങ്ങനെ പ്രതി​ക​രി​ക്കും? ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ പറഞ്ഞതു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രി​ക്കും നിങ്ങൾ പറയുക. അവർ “ഒരേ സ്വരത്തിൽ പറഞ്ഞു: ‘യഹോവ കല്‌പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ല്ലാം ചെയ്യാൻ ഞങ്ങൾ ഒരുക്ക​മാണ്‌.’” (പുറ. 24:3) എന്നാൽ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ വിശ്വ​സ്‌തത പരി​ശോ​ധി​ക്കുന്ന അപ്രതീ​ക്ഷി​ത​മായ ഒരു സംഭവ​മു​ണ്ടാ​യി.

13. ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ വിശ്വാ​സം പരി​ശോ​ധി​ക്ക​പ്പെട്ട സാഹച​ര്യം എന്തായി​രു​ന്നു?

13 ഇരുണ്ട മേഘവും മിന്നലും ദൈവ​ശ​ക്തി​യു​ടെ പ്രകട​ന​മായ മറ്റ്‌ അടയാ​ള​ങ്ങ​ളും കണ്ട് ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ ഭയചകി​ത​രാ​യി. അതു​കൊണ്ട് അവരുടെ അഭ്യർഥന മാനിച്ച് അവർക്കു​വേണ്ടി യഹോ​വ​യോ​ടു സംസാ​രി​ക്കാൻ മോശ സീനായ്‌ പർവത​ത്തി​ലേക്കു കയറി​പ്പോ​യി. (പുറ. 20:18-21) മോശ പർവത​ത്തിൽനിന്ന് തിരി​ച്ചു​വ​രാൻ വൈകു​ന്ന​താ​യി ഇസ്രാ​യേ​ല്യർക്കു തോന്നി. അവർ ആകെ ആശങ്കാ​കു​ല​രാ​യി. ‘ആശ്രയ​യോ​ഗ്യ​നായ ഞങ്ങളുടെ നേതാ​വി​ല്ലാ​തെ ഞങ്ങൾ ഇനി എന്തു ചെയ്യും’ എന്ന് അവർ ചിന്തി​ച്ചു​കാ​ണു​മോ? അവരുടെ നേതാ​വിൽ അവർ വെച്ച ആ ആശ്രയം അൽപ്പം അതിരു​ക​വി​ഞ്ഞു​പോ​യി എന്നു വ്യക്തമല്ലേ? അവർ അഹരോ​നോ​ടു പറഞ്ഞു: “ഞങ്ങളെ നയിക്കാൻ ഒരു ദൈവത്തെ ഉണ്ടാക്കി​ത്ത​രുക. ഈജി​പ്‌ത്‌ ദേശത്തു​നിന്ന് ഞങ്ങളെ നയിച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വന്ന ആ മോശ​യ്‌ക്ക് എന്തു പറ്റി​യെന്ന് ആർക്ക് അറിയാം.”—പുറ. 32:1, 2.

14. ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ എങ്ങനെ​യാ​ണു സ്വയം വഞ്ചിച്ചത്‌, യഹോവ എങ്ങനെ​യാ​ണു പ്രതി​ക​രി​ച്ചത്‌?

14 യഹോ​വ​യ്‌ക്കെ​തി​രെ​യുള്ള ഗുരു​ത​ര​മായ പാപമാ​ണു വിഗ്ര​ഹാ​രാ​ധ​ന​യെന്ന് ഇസ്രാ​യേ​ല്യർ മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യിട്ട് അധികം സമയം ആയിരു​ന്നില്ല. (പുറ. 20:3-5) പക്ഷേ അവർ ഇതാ, ഇപ്പോൾ ഒരു സ്വർണ​ക്കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യെ ആരാധി​ക്കു​ക​യാണ്‌. എന്നാൽ, അത്ര പ്രകട​മായ രീതി​യിൽ അനുസ​ര​ണ​ക്കേടു കാണി​ച്ച​പ്പോ​ഴും തങ്ങൾ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്താ​ണെന്നു ചിന്തി​ച്ചു​കൊണ്ട് അവർ സ്വയം വഞ്ചിച്ചു. കാളക്കു​ട്ടി​യെ ആരാധി​ച്ച​തി​നെ ‘യഹോ​വ​യ്‌ക്ക് ഒരു ഉത്സവം’ എന്നു​പോ​ലും അഹരോൻ വിളിച്ചു! യഹോവ എങ്ങനെ​യാണ്‌ അതി​നോ​ടു പ്രതി​ക​രി​ച്ചത്‌? ജനം തന്നോടു വിശ്വാ​സ​വഞ്ചന കാണി​ച്ച​താ​യി​ട്ടാണ്‌ യഹോ​വ​യ്‌ക്കു തോന്നി​യത്‌. ‘ജനം വഷളാ​യി​പ്പോ​യെ​ന്നും താൻ അവരോ​ടു കല്‌പിച്ച പാതയിൽനിന്ന് അവർ മാറി​പ്പോ​യെ​ന്നും’ യഹോവ മോശ​യോ​ടു പറഞ്ഞു. തന്‍റെ “കോപാ​ഗ്നി​യിൽ,” പുതു​താ​യി രൂപം​കൊണ്ട ഇസ്രാ​യേൽ ജനതയെ തുടച്ചു​നീ​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​പോ​ലും യഹോവ ചിന്തിച്ചു.—പുറ. 32:5-10.

15, 16. തങ്ങൾ പൂർണ​മാ​യും യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്താ​ണെന്നു മോശ​യും അഹരോ​നും തെളി​യി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ? (ലേഖനാ​രം​ഭ​ത്തി​ലെ ചിത്രം കാണുക.)

15 എന്നാൽ യഹോവ കരുണ​യു​ള്ള​വ​നാണ്‌. ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രെ പൂർണ​മാ​യും നശിപ്പി​ക്കാ​നുള്ള തീരു​മാ​നം യഹോവ ഉപേക്ഷി​ച്ചു. വിശ്വസ്‌തരായ ആരാധകർക്ക് അവർ തന്‍റെ പക്ഷത്താ​ണെന്നു തെളി​യി​ക്കാൻ യഹോവ ഒരു അവസരം കൊടു​ത്തു. (പുറ. 32:14) ആളുകൾ യാതൊ​രു നിയ​ന്ത്ര​ണ​വു​മി​ല്ലാ​തെ ആർത്തു​വി​ളി​ക്കു​ക​യും പാടു​ക​യും വിഗ്ര​ഹ​ത്തി​നു മുമ്പാകെ നൃത്തം ആടുക​യും ചെയ്യു​ന്നതു കണ്ട മോശ സ്വർണ​ക്കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യെ തകർത്ത്‌ പൊടി​യാ​ക്കി. അതിനു ശേഷം ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: “ആരാണ്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്തു​ള്ളത്‌? അവർ എന്‍റെ അടുത്ത്‌ വരട്ടെ!” അപ്പോൾ എന്തു സംഭവി​ച്ചു? “ലേവ്യ​രെ​ല്ലാം മോശ​യ്‌ക്കു ചുറ്റും ഒന്നിച്ചു​കൂ​ടി.”—പുറ. 32:17-20, 26.

16 അഹരോൻ വിഗ്ര​ഹത്തെ ഉണ്ടാക്കു​ന്ന​തി​നു കൂട്ടു​നി​ന്നെ​ങ്കി​ലും പിന്നീടു പശ്ചാത്ത​പി​ക്കു​ക​യും ബാക്കി​യുള്ള ലേവ്യ​രോ​ടൊ​പ്പം യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ വരുക​യും ചെയ്‌തു. വിശ്വ​സ്‌ത​രു​ടെ ഈ കൂട്ടം യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷം ചേരുക മാത്ര​മാ​യി​രു​ന്നില്ല, തെറ്റു ചെയ്‌ത​വ​രിൽനിന്ന് തങ്ങളെ​ത്തന്നെ വേർപെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെയ്‌തു. ജ്ഞാനപൂർവ​മായ ഒരു തീരു​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. കാരണം വിഗ്ര​ഹത്തെ ആരാധി​ച്ച​തിന്‌ അന്ന് ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌ ആളുകൾക്കു ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടു. എന്നാൽ യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ നിന്നവർക്ക് അനു​ഗ്രഹം ലഭിക്കു​മെന്ന വാഗ്‌ദാ​നം കിട്ടി.—പുറ. 32:27-29.

17. സ്വർണ​ക്കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യോ​ടു ബന്ധപ്പെട്ട സംഭവ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച് പൗലോസ്‌ എഴുതിയ വാക്കുകൾ നമ്മളെ എന്താണു പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നത്‌?

17 സ്വർണ​ക്കാ​ള​ക്കു​ട്ടി​യോ​ടു ബന്ധപ്പെട്ട ആ സംഭവം ഓർമി​പ്പി​ച്ചു​കൊണ്ട് പൗലോസ്‌ അപ്പോ​സ്‌തലൻ ഇങ്ങനെ മുന്നറി​യി​പ്പു കൊടു​ത്തു: “ഇതെല്ലാം നമുക്ക് ഒരു പാഠമാണ്‌. അവരിൽ ചില​രെ​പ്പോ​ലെ വിഗ്ര​ഹാ​രാ​ധ​ക​രാ​ക​രുത്‌. വ്യവസ്ഥി​തി​ക​ളു​ടെ അവസാ​ന​ത്തിൽ വന്നെത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന നമുക്ക് ഒരു മുന്നറി​യി​പ്പാ​യാണ്‌ (ഈ കാര്യങ്ങൾ) എഴുതി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. അതു​കൊണ്ട് നിൽക്കു​ന്നു എന്നു വിചാ​രി​ക്കു​ന്നവൻ വീഴാ​തി​രി​ക്കാൻ സൂക്ഷി​ച്ചു​കൊ​ള്ളട്ടെ.” (1 കൊരി. 10:6, 7, 11, 12) പൗലോസ്‌ ചൂണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ച​തു​പോ​ലെ സത്യാ​രാ​ധ​കർപോ​ലും തെറ്റായ കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടു​പോ​യേ​ക്കാം. അതു​പോ​ലെ, പ്രലോ​ഭ​ന​ത്തിൽ വീണു​പോ​കു​ന്നവർ തങ്ങൾക്ക് അപ്പോ​ഴും യഹോ​വ​യു​ടെ അംഗീ​കാ​ര​മു​ണ്ടെന്നു ചിന്തി​ച്ചേ​ക്കാം. എന്നാൽ യഹോ​വ​യു​ടെ ഒരു സുഹൃ​ത്താ​കാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടോ യഹോ​വ​യോ​ടു വിശ്വ​സ്‌ത​നാ​ണെന്ന് അവകാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടോ മാത്രം ഒരു വ്യക്തിക്ക് യഹോ​വ​യു​ടെ അംഗീ​കാ​ര​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നില്ല.—1 കൊരി. 10:1-5.

18. യഹോ​വ​യിൽനിന്ന് അകന്നു​പോ​കാൻ എന്തു കാരണ​മാ​യേ​ക്കാം, എന്തായി​രി​ക്കും അതിന്‍റെ ഭവിഷ്യ​ത്തു​കൾ?

18 മോശ സീനാ​യിൽനിന്ന് ഇറങ്ങി​വ​രാൻ താമസി​ക്കു​ന്നെന്നു കണ്ടപ്പോൾ ഇസ്രാ​യേ​ല്യർക്ക് ഉത്‌കണ്‌ഠ തോന്നി​യ​തു​പോ​ലെ ഈ ദുഷ്ടവ്യ​വ​സ്ഥി​തി​യു​ടെ മേലുള്ള യഹോ​വ​യു​ടെ ന്യായ​വി​ധി​ദി​വ​സ​വും പുതിയ ലോക​വും വരാൻ വൈകു​ന്ന​താ​യി തോന്നി​യാൽ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾക്കും ഉത്‌കണ്‌ഠ തോന്നി​യേ​ക്കാം. ‘ഈ പ്രവച​ന​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ ശരിക്കും നടക്കു​മോ,’ ‘അടുത്ത കാല​ത്തെ​ങ്ങും ഇതു നടക്കു​മെന്നു തോന്നു​ന്നില്ല’ എന്നതു​പോ​ലുള്ള ചിന്തകൾ ചിലരെ പിടി​കൂ​ടി​യേ​ക്കാം. ഓർക്കുക: അത്തരം ചിന്തകൾക്കു മാറ്റം വരുത്തി​യി​ല്ലെ​ങ്കിൽ ജീവി​ത​ത്തിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ ഇഷ്ടത്തിനു പ്രാധാ​ന്യം കൊടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം നമ്മൾ ഭൗതി​ക​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പിന്നാലെ പോ​യേ​ക്കാം. അങ്ങനെ പതി​യെ​പ്പ​തി​യെ നമ്മൾ യഹോ​വ​യിൽനിന്ന് അകന്നു​പോ​കാ​നും ആത്മീയ​മാ​യി ശക്തരാ​യി​രുന്ന സമയത്ത്‌ തങ്ങൾ ഒരിക്ക​ലും ചെയ്യി​ല്ലെന്നു കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാ​നും ഇടയാ​യേ​ക്കാം.

19. ഏത്‌ അടിസ്ഥാ​ന​സ​ത്യം നമ്മൾ ഒരിക്ക​ലും മറന്നു​പോ​ക​രുത്‌, എന്തു​കൊണ്ട്?

19 യഹോവ ആവശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നത്‌, നമ്മുടെ മുഴു ഹൃദയ​ത്തോ​ടെ​യുള്ള അനുസ​ര​ണ​വും സമ്പൂർണ​ഭ​ക്തി​യും ആണെന്ന കാര്യം ഒരിക്ക​ലും മറക്കരുത്‌. (പുറ. 20:5) സത്യാ​രാ​ധ​ന​യിൽനിന്ന് വഴിമാ​റി​പ്പോ​യാൽ നമ്മൾ സാത്താന്‍റെ ഇഷ്ടമാ​യി​രി​ക്കും ചെയ്യു​ന്നത്‌. അതു ദുരന്ത​ത്തി​ലേ കൊ​ണ്ടെ​ത്തി​ക്കു​ക​യു​ള്ളൂ. അതു​കൊണ്ട് പൗലോസ്‌ നമ്മളെ ഇങ്ങനെ ഓർമി​പ്പി​ക്കു​ന്നു: “നിങ്ങൾക്ക് ഒരേ സമയം യഹോ​വ​യു​ടെ പാനപാ​ത്ര​ത്തിൽനി​ന്നും ഭൂതങ്ങ​ളു​ടെ പാനപാ​ത്ര​ത്തിൽനി​ന്നും കുടി​ക്കാൻ കഴിയില്ല. നിങ്ങൾക്ക് ഒരേ സമയം ‘യഹോ​വ​യു​ടെ മേശ’യിൽനി​ന്നും ഭൂതങ്ങ​ളു​ടെ മേശയിൽനി​ന്നും കഴിക്കാ​നും കഴിയില്ല.”—1 കൊരി. 10:21.

യഹോ​വ​യോ​ടു പറ്റിനിൽക്കുക!

20. നമ്മൾ തെറ്റായ ഒരു ചുവടു വെച്ചാ​ലും യഹോവ നമ്മളെ എങ്ങനെ സഹായി​ക്കും?

20 കയീ​നെ​യും ശലോ​മോ​നെ​യും അതു​പോ​ലെ ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രെ​യും കുറി​ച്ചുള്ള ബൈബിൾവി​വ​ര​ണങ്ങൾ ഒരിക്കൽക്കൂ​ടി ശ്രദ്ധി​ക്കുക. ഈ വ്യക്തി​കൾക്കെ​ല്ലാം പൊതു​വായ ഒരു കാര്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതായത്‌, അവർക്കു ‘മാനസാ​ന്ത​ര​പ്പെ​ടാ​നും ദൈവ​ത്തി​ലേക്കു തിരി​യാ​നും’ ഉള്ള അവസര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. (പ്രവൃ. 3:19) തെറ്റായ ഒരു ചുവടു വെക്കു​ന്ന​വരെ യഹോവ പെട്ടെന്നു തള്ളിക്ക​ള​യി​ല്ലെന്നു നമുക്ക് ഉറപ്പു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം. അഹരോ​നോട്‌ യഹോവ ക്ഷമിച്ചത്‌ അതിന്‍റെ തെളി​വാണ്‌. ഇക്കാലത്ത്‌ യഹോ​വ​യിൽനി​ന്നുള്ള മുന്നറി​യി​പ്പു നമുക്കു ലഭിക്കു​ന്നതു ബൈബി​ളി​ലൂ​ടെ​യോ പ്രസി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു സഹക്രി​സ്‌ത്യാ​നി ദയയോ​ടെ തരുന്ന ഉപദേ​ശ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യോ ആയിരി​ക്കാം. ഇങ്ങനെ​യുള്ള മുന്നറി​യി​പ്പു​കൾക്കു നമ്മൾ ചെവി കൊടു​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ കരുണ ഉറപ്പാ​യും നമുക്കു ലഭിക്കും.

21. യഹോ​വ​യോ​ടുള്ള വിശ്വ​സ്‌തത പരീക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​മ്പോൾ എന്തു ചെയ്യാ​നാ​യി​രി​ക്കണം നമ്മുടെ ദൃഢനി​ശ്ചയം?

21 യഹോവ നമ്മളോ​ടു കാണി​ക്കുന്ന അനർഹ​ദ​യ​യ്‌ക്ക് ഒരു ഉദ്ദേശ്യ​മുണ്ട്. (2 കൊരി. 6:1) ‘അഭക്തി​യും ലൗകി​ക​മോ​ഹ​ങ്ങ​ളും തള്ളിക്ക​ള​യാ​നുള്ള’ അവസരം അതു നമുക്കു തരുന്നു. (തീത്തോസ്‌ 2:11-14 വായി​ക്കുക.) “ഈ വ്യവസ്ഥി​തി​യിൽ” ജീവി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം യഹോ​വ​യോ​ടുള്ള സമ്പൂർണ​ഭക്തി പരി​ശോ​ധി​ക്ക​പ്പെ​ടുന്ന പല സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളും നമ്മൾ നേരി​ടും. അപ്പോ​ഴെ​ല്ലാം യഹോ​വ​യു​ടെ പക്ഷത്ത്‌ ഉറച്ചു​നിൽക്കാൻ നമുക്ക് ഒരുങ്ങി​യി​രി​ക്കാം. കാരണം ‘നമ്മൾ നമ്മുടെ ദൈവ​മായ യഹോ​വയെ ഭയപ്പെ​ടണം; ഈ ദൈവ​ത്തെ​യാ​ണു നമ്മൾ സേവി​ക്കേ​ണ്ടത്‌; ഈ ദൈവ​ത്തോ​ടാ​ണു നമ്മൾ പറ്റി​ച്ചേ​രേ​ണ്ടത്‌.’—ആവ. 10:20.