1, 2. 1) ¿Kenke kinamiki kuali timouikasej iuaya Jehová? 2) ¿Tlake tikitasej ipan ni tlamachtili?

AMO aka kipia tlauel miak chikaualistli kej Jehová, yon tlauel tlalnamiki uan teiknelia kej ya. Yeka, tlauel kinamiki nochipa kuali ma timouikakaj iuaya uan ma timotlatskilikaj ipan ya (Sal. 96:4-6). Maske tijmatij moneki tijchiuasej nopa, sekij toikniuaj amo kipaleuijkej Jehová kema monekiyaya kiampa kichiuasej.

² Ipan ni tlamachtili tikitasej kenijkatsa sekinok maske kiijtouayayaj nelia kipaleuiyayaj Jehová, nojkia kichiuayayaj tlen amo kuali. Tlen kinpanok nopa maseualmej uelis techpaleuis amo kema ma tijtlauelkauakaj Jehová.

3. ¿Kenke Jehová kitlalnamiktik Caín, uan tlake kiiljuik?

³ Ma tikitakaj achtoui tlen kipanok Caín. Maske kiijtouayaya san Jehová kiueyichiuayaya uan amo sekinok teotsitsij, Jehová amo kuali kiitayaya pampa kiitak ipan iyolo eltoya tlen amo kuali (1 Juan 3:12). Yeka, Jehová kiiljuik: “¿Axtijmati intla tijchiuas tlen kuali, nimitsselis uan tipakis? Pero intla axtijchiua tlen kuali, mitstlanis tlajtlakoli. Nopa tlajtlakoli eltok keja se tekuani tlen mitschia mokalteno uan kineki mitstlanis, pero moneki ta xijtlanis ya” (Gén. 4:6, 7). Jehová kiiljuik tlaj  moyolkuepaskia uan kuali mouikaskia iuaya, uajka ya nojkia kuali kiitaskia.

4. ¿Tlake kichijki Caín kema monekiyaya kitlapejpenis tlaj kuali mouikaskia iuaya Jehová?

⁴ Tlaj Caín kipatlaskia itlalnamikilis, Jehová sampa kuali kiitaskia. Ya amo kitlakakilik Jehová, uan tlen amo kuali katli moiljuiyaya kichijki ma tlajtlakolchiua (Sant. 1:14, 15). Kema eliyaya telpokatl, uelis amo kema moiljuik tlaj se tonali kiixpanoskia Jehová. Teipa kiampa kichijki, ¡kiijixnamijki toTeotsij uan kimiktik iikni!

5. ¿Tlake ueliskia kichiuas ayokmo kuali ma techita Jehová?

⁵ Kej Caín, se Cristo itokilijka uelis kiijtos kitekipanoua Jehová uan nojkia kichiuas tlen amo kuali (Jud. 11). Maske tlauel tlajtolmoyaua uan nochipa yaui tlanechikoli, uelis nojkia moiljuia kichiua tlamantli tlen amo kuali iuaya se akajya tlen axinamik, tlauel kineki tlatominpias o uelis tlauel kikualankaita se toikni (1 Juan 2:15-17; 3:15). Nopa tlamantli uelis kichiuas teipa ma tlajtlakolchiua. Maske sekinok amo kimatij tlake tijchiuaj o tlake timoiljuiaj, Jehová kiita nochi uan kimati tlaj nelia kuali tijtekipanouaj o amo (xijpoua Jeremías 17:9, 10).

6. ¿Kenijkatsa techpaleuia Jehová amo ma titlajtlakolchiuakaj?

⁶ Kema kiampa techpano, Jehová amo moiljuia ayokmo uelis timoyolpatlasej. Tlaj kiita peua tijtlalkauiaj, nima techiljuia: “Xiualakaj kampa na uan na sampa nimokuepas kampa inmojuantij uan niinmechtlapojpoljuis” (Mal. 3:7). Ya kineki ma tijkualankaitakaj tlen amo kuali. Uan tlauel kineki kiampa ma tijchiuakaj kema tijchiuaj kampeka amo tijchiuasej tlen techyoltilana (Is. 55:7). Tlaj amo tijchiuasej tlen amo kuali, ya techpaleuis uan techmakas chikaualistli tlen kichiuas kuali ma titlaneltokakaj, kuali ma tijyolmatikaj uan tlen techpaleuis ma tijnauatikaj totlakayo, kiampa amo titlajtlakolchiuasej (Gén. 4:7).

7. ¿Tlake kichijki Salomón ayokmo kuali ma mouika iuaya Jehová?

⁷ Nojkia uelis tijyekosej miak tlamantli ika tlen kichijki tlanauatijketl Salomón. Kema eliyaya telpokatl, kikajki Jehová ma kiyakana, uan ya kimakak miak tlalnamikilistli uan kinauatik ma kichijchiua se ueyi uan yejyektsi teokali ipan Jerusalén. Uan teipa, Salomón ayokmo kuali mouikak iuaya Jehová (1 Rey. 3:12; 11:1, 2). Nopa Tlanauatili tlen toTeotsij kinmakatoya kiijtouayaya tlanauatianij amo kinamikiyaya kinpiasej miakej ininsiuajuaj, uan kiampa amo kitlauelkauaskiaj toTeotsij (Deut. 17:17). Salomón amo tlaneltokak uan kinpixki 700 isiuajuaj uan nojkia mokuilik sekinok 300 siuamej (1 Rey. 11:3). Miakej amo eliyayaj israeleuanij, uan kinueyichiuayayaj sekinok teotsitsij. Uajka Salomón nojkia kiixpanok nopa tlanauatili kampa kiijtouayaya israeleuanij amo kinamikiyaya mosiuajtisej ininuaya siuamej katli euayayaj ipan sekinok altepemej (Deut. 7:3, 4).

8. ¿Kenijkatsa Salomón tlauel kiixpanok Jehová?

⁸ Yolik, Salomón ayokmo kipatiitak itlanauatiljuaj toTeotsij uan pejki kichiua tlen tlauel amo kuali. Kichijchijki se tlaixpamitl kampa kiueyichiuaskiaj nopa teotsij Astoret uan seyok kampa kiueyichiuaskiaj nopa teotsij Quemos. Nopaya kinueyichijki teotsitsij katli amo melauakej ininuaya isiuajuaj. Uan kichijchijki nopa tlaixpamitl ipan se tepetl tlen eltoya iixmelak Jerusalén, kampa kichijchijtoya nopa teokali kampa kiueyichiuayayaj Jehová (1 Rey. 11:5-8; 2 Rey. 23:13). Iselti mokajkayajki pampa uelis moiljuik Jehová amo kenijki kiitaskia  tlen kichiuayaya tlaj nojua kimakaskia tlakajkaualistli ipan teokali.

9. ¿Tlake panok pampa Salomón amo kineltokak toTeotsij?

⁹ Jehová nochipa kiita kema se akajya tlajtlakolchiua. Biblia kiijtoua: “ToTeko tlauel kualanki ika Salomón pampa ipan iyolo kitlauelkajtoya toTeko [...] tlen moixnextijtoya iixtla ome uelta. Uan kema monexti iixtla, kiiljuijtoya Salomón ma axkinueyichiua teotsitsij. Pero Salomón ax[kineltokak] [...] tlen toTeko kinauatijtoya”. Yeka, toTeotsij ayokmo kuali kiitak uan ayokmo kipaleuik. Itlanauatijkayo moxelok uan ikoneuaj ayokmo kinauatijkej nochi altepetl, uan tlauel tlaijiyouijkej miak xiuitl (1 Rey. 11:9-13).

10. ¿Tlake ueliskia kichiuas ayokmo kuali ma timouikakaj iuaya Jehová?

¹⁰ Tlen kipanok Salomón kinextia kema timouampojchiuaj ininuaya katli amo kineltokaj o amo kitlepanitaj toTeotsij itlanauatiljuaj uelis kichiuas ma tikixpanokaj. Uelis sekij tlen inijuantij nojkia itstokej ipan tlanechikoli uan amo kuali tlaneltokaj. Nojkia uelis elij katli amo kitekipanouaj Jehová, kej tochampoyouaj, tokalnechkauaj, katli ininuaya timomachtiaj o katli ininuaya titekitij. Uajka, tlaj touampoyouaj amo kitlepanitaj toTeotsij itlanauatiljuaj, teipa ayokmo kuali timouikasej iuaya Jehová.

11. ¿Tlake techpaleuis ma tijmatikaj tlaj amo kinamiki timouikasej iuaya se akajya?

¹¹ (Xijpoua 1 Corintios 15:33). Miakej maseualmej kinextiaj kuajkuali tlamantli ipan ininnemilis, uan amo nochi katli amo kitekipanouaj Jehová kichiuaj tlen amo kuali. Tlaj touampoyouaj amo kitekipanouaj Jehová uan kuali monejnemiltiaj, ¿kiijtosneki amo tleno techpanos tlaj timouikaj ininuaya? Moneki timoiljuisej tlaj inijuantij techpaleuiaj nojua kuali ma timouikakaj iuaya Jehová. Kuali ma tikitakaj ipan tlake moyoliljuiaj. ¿Nochipa san kiijtojtokej tlake yajyankuik yoyomitl kistok, ika tlake moyolpakiltisej, tomij o sekinok tlamantli tlen kinekij kipiasej? ¿Kinpaktia teijilnamikisej o tetlauetskiltisej ika tlamantli tlen amo kuali? Jesús techtlajtolmakak: “Se tlakatl kamati tlen eltok ipan iyolo” (Mat. 12:34). Tlaj tikitaj se akajya katli iuaya timouikaj uelis kichiuas ayokmo kuali ma timouampojchijtokaj iuaya Jehová, uajka ma tiitstokaj iuaya san kema nelia moneki o ayokmo ma timouampojchijtokaj iuaya (Prov. 13:20).

12. 1) ¿Tlake kiniljuik Jehová israeleuanij kema kiskej Egipto? 2) ¿Tlake kiijtojkej israeleuanij kema Jehová kiniljuik kineki san ya ma kiueyichiuakaj?

¹² Nojkia uelis tijyekosej miak tlamantli tlaj tikitasej tlen panok kema israeleuanij  ya kistoyaj Egipto. Kema asitoj iixmelak tepetl Sinaí, Jehová kinextik ichikaualis ika uejueyi tlamantli: neski se mixtli yayauik, chikauak tlatomonki, tlapepetlakak, kiski poktli uan chikauak tlakakistiyaya, kej kema kipitsayayaj se kuakuajtli (Éx. 19:16-19). Nopaya, Jehová kiniljuik israeleuanij: “Niinmechtlasomati uan nijneki san na xinechueyimatikaj”. Uan nojkia kiniljuik ya amo kintlauelkauaskia katli kiikneliskiaj uan kineltokaskiaj itlanauatiljuaj (xijpoua Éxodo 20:1-6). Ya kiniljuik tlaj inijuantij itstoskiaj inechka, ya nojkia itstoskia ininnechka. Tlaj tiitstoskiaj nopaya, ¿tlake tijchijtoskiaj kema tijkaktoskiaj tlen Jehová techtenkauilia? Uelis tijchijtoskiaj sanse kej israeleuanij. Biblia kiijtoua nochi inijuantij tlanankilijkej: “Nochi tlen toTeko kiijtojtok, tijchiuasej” (Éx. 24:3). Kema panok se keski tonali, monejki kinextisej tlaj nelia amo kitlauelkauaskiaj Jehová.

13. ¿Tlake tlamantli kichijki israeleuanij ma kinextikaj tlaj nelia kuali kineltokayayaj Jehová?

¹³ Israeleuanij majmajkej kema kiitakej nopa mixtli yayauik uan kikajkej chikauak tlatomonki, tlapepetlakak uan sekinok tlamantli tlen panok. Yeka kiiljuijkej Moisés ya ma kamanalti iuaya Jehová (Éx. 20:18-21). Moisés tlejkok ipan tepetl Sinaí uan nopaya uejkajki miak tonali. ¿Moiljuijkej ininselti itstoyaj ipan uaktok tlali pampa inintlayakanka tlen ipan motemachiyayaj ayokmo itstoya ininuaya? Uelis inijuantij kuali tlaneltokayayaj san kema Moisés itstoya ininuaya. Yeka, amo kipixkej ininyolo uan kiiljuijkej Aarón: “Xitechchiuili se tlaixkopinkayotl para ma techyakana pampa axtijmatij tlake ipantitok Moisés tlen techkixtik ipan tlali Egipto” (Éx. 32:1, 2).

14. 1) ¿Kenijkatsa mokajkayajkej israeleuanij? 2) ¿Kenijkatsa kiyolmatki Jehová?

¹⁴ Israeleuanij kimajtoyaj Jehová tlauel kualaniyaya kema kinueyichiuayayaj sekinok teotsitsij uan kiitayaya kej se ueyi tlajtlakoli (Éx. 20:3-5). Maske kimajtoyaj nopa, inijuantij kiueyichijkej se becerro tlen kichijtoyaj ika oro. Uan maske kimajtoyaj kiampa kiixpanoskiaj Jehová, inijuantij mokajkayajkej uan moiljuijkej nojua itstoyaj Jehová inechka. Aarón kiijtok eliyaya “se iljuitl para toTeko”. ¿Kenijkatsa kiyolmatki Jehová? Tlauel moyolkokok pampa kiixpanokej. Uan kiiljuik Moisés israeleuanij ayokmo kipixtoyaj kuali ininyolo uan amo kineltokayayaj. Jehová tlauel kualanki uan kiijtok kintsontlamiltiskia nochi israeleuanij (Éx. 32:5-10).

15, 16. ¿Kenijkatsa kinextijkej Moisés uan Aarón kinekiyayaj itstosej Jehová inechka? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl).

¹⁵ Jehová tlauel tetlasojtla, yeka amo kintsontlamiltik israeleuanij. Katli amo kiixpanotoyaj kinkajki ma kinextikaj tlaj nelia kinekiyayaj itstosej inechka (Éx. 32:14). Kema Moisés kinitak mijtotiyayaj, uikayayaj uan chikauak tsajtsiyayaj iixpa nopa becerro, nimantsi kitlatlapatski. Uan teipa kiijtok: “Nochi tlen itstokej ika toTeko ma ualakaj nika nouaya”. Uan nimantsi “nochi iixuiuaj Leví mosentilijkej iuaya” Moisés (Éx. 32:17-20, 26).

¹⁶ Maske Aarón kichijchijki nopa teteyotl, teipa moyolkuepki uan nojua kinejki kitekipanos Jehová kej nopa levitas. Nopa maseualmej amo san kinejkej itstosej Jehová inechka, nojkia kintlalkauijkej nopa sekinok katli tlaixpanotoyaj. Tlauel kuali tlen kichijkej, pampa ipan nopa tonali kinmiktijkej miakej israeleuanij katli kiueyichijtoyaj nopa teteyotl. Uan katli amo kitlauelkajkej Jehová kiniljuijkej tlauel kinteochiuaskiaj (Éx. 32:27-29).

17. ¿Tlake techmachtia tlen Pablo kiijtok tlen nopa becerro?

¹⁷ Apóstol Pablo kiijtok tlen panok kema  kiueyichijkej nopa becerro uan tetlajtolmakak: “Nochi ni tlamantli panok para technextilis [...] ma axtikinueyimatikaj teotsitsij uan tlaixkopinkayomej keja sekij inijuantij kichijkej”. Uan nojkia kiijtok tlen kinpanok israeleuanij “ijkuilijtok para techmachtis tlen tiitstokej ama ipan ni tlamia tonali”. Uan teipa techtlalnamiktik: “Tlen inmoiljuiaj inmoketsaj uan intetikej ipan toTeko, xijpiakaj cuidado para amo xiuetsikaj ipan tlajtlakoli” (1 Cor. 10:6, 7, 11, 12). Kej Pablo kiijtok, maske sekij kitekipanouaj toTeotsij, uelis nojkia kichiuasej tlen amo kuali. Uelis katli kichiuaj tlen kinyoltilana moiljuiaj nojua kuali mouampojchijtokej iuaya Jehová. Maske se akajya kineki kuali mouikas iuaya Jehová o kiijtoua tlauel kuali kitekipanoua, amo kiijtosneki toTeotsij nelia kuali kiita (1 Cor. 10:1-5).

18. ¿Tlake tlamantli ueliskia kichiuas ma tijtlauelkauakaj Jehová, uan tlake techpanoskia?

¹⁸ Kej tikitakej, israeleuanij amo kipixkej ininyolo kema Moisés uejkauato ipan nopa tepetl Sinaí. Tojuantij nojkia ueliskia kiampa techpanos tlaj timoiljuisej nopa tonali kema toTeotsij kintsontlamiltis katli amo kualmej amo nima asi yon amo mochiua nopa Xochimili. Uelis timoiljuiskiaj nojua poliui miak tonali kema moaxitis tlen techtenkauilijtokej o amo nelia panos. Tlaj amo timomokuitlauiaj, tlen timoiljuiaj ueliskia kichiuas ma tikachtouitlalikaj sekinok tlamantli uan amo tijtekipanosej toTeotsij. Teipa, uelis tijtlauelkauasej Jehová uan tijchiuasej miak tlamantli tlen nama amo timoiljuiaj tlaj tijchiuasej.

19. ¿Tlake moneki nochipa tikilnamiktosej, uan kenke tlauel ipati?

¹⁹ Nochipa ma tikilnamiktokaj Jehová kineki san ya ma tijneltokakaj uan san ya ma tijueyichiuakaj (Éx. 20:5). Tlaj amo tijchiuaj tlen Jehová kineki, uajka tijchiuaj tlen Satanás kineki, uan nopa kichiuas ma techpano tlen tlauel amo kuali. Yeka, Pablo techilnamikilia: “Axueli inkiisej ipan nopa taza tlen iaxka toTeko uan nojkia inkiisej ipan nopa tazas tlen eltokej iniixtla ajakamej. Axueli inkipiasej se parte ika tlen eltok ipan imesa toTeko ipan itlakualis uan nojkia inkikuasej tlen eltok ipan ininmesa ajakamej uan inkipiasej se parte ininuaya” (1 Cor. 10:21).

20. ¿Kenijkatsa techpaleuia Jehová kema timokuapolouaj?

²⁰ Tlen kinpanok Caín, Salomón uan israeleuanij kinextia se tlamantli tlen tlauel ipati. Nochi inijuantij ueltoskiaj moyolkuepasej uan sampa kichiuasej tlen kuali (Hech. 3:19). Uan kinextia Jehová amo kema moiljuia se akajya ayokmo uelis moyolpatlas. Ma tikilnamikikaj kenijkatsa kitlapojpoljuik Aarón. Ipan ni tonali, Jehová techtlalnamiktia ika tlapoualistli tlen uala ipan Biblia, ika amatlajkuiloli uan kema se toikni techtlajtolmaka. Kema tijneltokaj tlen techiljuia, temachtli tijmatij Jehová techtlasojtlas.

21. ¿Tlake moneki tijchiuasej kema monekis tijnextisej tlaj nelia san Jehová tijueyichiuaj?

²¹ Jehová kuali kimati kenke kipia kuali iyolo touaya (2 Cor. 6:1). Ya kineki “ma tijkajteuakaj nochi tlen axkipaktia” uan nochi tlen maseualmej kinyoltilana (xijpoua Tito 2:11-14). Ipan ni tonali, tikixnamikisej miak tlamantli tlen kichiuas ma tijnextikaj tlaj nelia san Jehová tijueyichiuaj. Ma tijchiuakaj kampeka nochipa tijnextisej san Jehová tijpaleuiaj, pampa san ipan ya kinamiki timotlatskilisej, tijtlepanitasej uan tijtekipanosej (Deut. 10:20).