1, 2. (a) Kay ano nga maaramon nga dumapig kan Jehova? (b) Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

MAARAMON an pagpabilin nga duok kan Jehova. Waray na mas gamhanan, maaramon, o mahigugmaon kay ha aton Dios! Hin-o ha aton an diri maruruyag nga dumapig ha iya? (Sal. 96:4-6) Pero may pipira nga magsiringba han Dios nga han umatubang hin sitwasyon nga nagkinahanglan nga dumapig hira kan Jehova, napakyas hira ha pagbuhat hito.

² Hini nga artikulo, hihisgotan naton an ehemplo han mga indibiduwal nga nag-angkon nga nadapig kan Jehova pero nagbuhat liwat hin nakapasubo ha iya. Ini nga mga asoy may importante nga mga leksyon nga mabulig ha aton nga magpabilin nga bug-os nga maunungon kan Jehova.

3. Kay ano nga ginpahamangnoan ni Jehova hi Cain, ngan ano an Iya ginsiring ha iya?

³ Tagda hi Cain. Waray hiya ginsingba nga iba nga dios kondi hi Jehova gud la. Pero an pagsingba ni Cain waray karawta han Dios. May magraot nga mga tendensya ha iya kasingkasing. (1 Juan 3:12)  Ginpahamangnoan ni Jehova hi Cain: “Kon ikaw nagbuhat hin maopay diri ada ikaw pagkakarawton? Ngan kon waray mo buhata an maopay, an sala aada ha ganghaan; ngan ha imo aada an iya karuyag; kondi paghadi mo ito.” (Gen. 4:6, 7) Hi Jehova sugad hin nasiring kan Cain, “Kon magbasol ka ngan marig-on nga dumapig ha akon, ako liwat madapig ha imo.”

4. Ano an ginbuhat ni Cain han nagkaada hiya higayon nga dumapig kan Jehova?

⁴ Kon tatadungon la unta ni Cain an iya panhunahuna, uuyonan utro hiya ni Jehova. Pero hi Cain waray mamati han sagdon. An sayop nga panhunahuna ngan hakugnon nga hingyap nagtugway ha iya ha sayop nga mga buhat. (San. 1:14, 15) Han batan-on pa hi Cain, bangin waray gud niya mahunahuna nga makontra hiya kan Jehova. Pero ha urhi, ginbuhat niya an diri gud katoohan​—nagrebelde hiya ha Dios ngan ginpatay an iya bugto!

5. Ano nga klase hin panhunahuna an mahimo makagwara han pag-uyon ha aton ni Jehova?

⁵ Pariho kan Cain, an usa nga Kristiano yana mahimo magsunod ha sayop nga dalan samtang nagsisingba kan Jehova. (Jud. 11) Pananglitan, bangin aktibo hiya ha ministeryo ngan regular ha mga katirok. Pero ha pariho nga panahon, bangin naghihinunahuna hiya hin imoral nga mga butang, hakugnon nga panhunahuna, o kangalas ha igkasi-Kristiano. (1 Juan 2:15-17; 3:15) Ini nga panhunahuna mahimo magtugway ha makasasala nga mga buhat. An iba nga tawo bangin diri maaram han aton panhunahuna ngan panggawi, pero nakikita ni Jehova an ngatanan ngan maaram hiya kon diri kita bug-os-kasingkasing nga nadapig ha iya.​—Basaha an Jeremias 17:9, 10.

6. Paonan-o nabulig ha aton hi Jehova nga makontrol an makasasala nga mga tendensya kon marig-on nga nadapig kita ha iya?

⁶ Bisan pa hito, hi Jehova diri dayon nawawad-an hin paglaom ha aton. Kon nagtitikahirayo kita ha Dios, gin-aaghat kita ni Jehova: “Balik ngadi ha akon, ngan ako mabalik ngada ha iyo.” (Mal. 3:7) Karuyag ni Jehova nga atohan naton an karaotan, labi na kon nakikig-away kita ha aton mga kaluyahan. (Isa. 55:7) Kon bubuhaton naton ini, madapig gud hiya ha aton pinaagi ha paghatag ha aton han espirituwal, emosyonal, ngan pisikal nga kusog nga ginkikinahanglan basi ‘paghadian’ o makontrol naton an aton makasasala nga mga tendensya.​—Gen. 4:7.

7. Paonan-o nawara ni Solomon an iya maopay nga relasyon kan Jehova?

⁷ Damu an aton mahibabaroan ha ehemplo ni Hadi Solomon. Han burobata pa hiya, nagpagiya hiya kan Jehova. Gintagan hiya han Dios hin daku nga kinaadman ngan gintaporan nga magtukod hin maopay hinduro nga templo ha Jerusalem. Pero nawara ni Solomon an iya pakigsangkay kan Jehova. (1 Hadi 3:12; 11:1, 2) Espisipiko nga igindiri han Balaud han Dios nga an Hebreo nga hadi “magdamu hin asawa para ha iya, basi nga an iya kasingkasing diri mahasimang.” (Deut. 17:17) Hi Solomon waray sumugot. Ha urhi, nag-asawa hiya hin 700 nga kababayin-an. Nagdara hiya ha iya panimalay hin 300 pa nga kerida. (1 Hadi 11:3) Damu han iya asawa an diri Israelita, nga nagsingba hin buwa nga mga dios. Salit ginsupak liwat ni Solomon an balaud han Dios nga diri mag-asawa hin langyawanon nga kababayin-an.​—Deut. 7:3, 4.

8. Ano an seryoso nga sala nga nabuhat ni Solomon nga nakapasubo kan Jehova?

⁸ Hinay-hinay nga waray sugta ni Solomon an mga sugo ni Jehova salit nagtugway ito nga makabuhat hiya hin seryoso nga sala. Nagtukod hi Solomon hin halaran para ha diosa nga hi Astoret ngan hin usa pa nga halaran ha buwa nga dios nga hi Semos. Didto, inupod hiya ha iya mga asawa ha pagano nga pagsingba. Ha kadamu han lugar, didto pa gud niya gintukod ito nga mga halaran ha bukid nga atbang han Jerusalem, diin didto niya gintukod an templo ni Jehova! (1 Hadi 11:5-8; 2 Hadi 23:13) Bangin gin-uwat ni Solomon an iya  kalugaringon ha paghunahuna nga igbabalewaray ni Jehova an iya pagin diri masinugtanon basta padayon liwat hiya nga maghalad ha templo.

9. Ano an resulta han pagbalewaray ni Solomon ha mga pahamangno han Dios?

⁹ Pero diri gud ginbabalewaray ni Jehova an sayop nga buhat. An Biblia nasiring: “Nasina hi Jehova kan Salomon, tungud kay an iya kasingkasing sinmimang tikang kan Jehova, . . . nga pinmakita ha iya ha nakaduha, ngan nagsogo ha iya mahatungud hini nga butang nga hiya diri makadto ha pagsunud han lain nga mga dios: kondi hiya waray magbantay han kan Jehova iginsogo.” Sugad nga resulta, nawara ha iya an pag-uyon ngan suporta han Dios. An mga manurunod ni Solomon waray na makagmando ha bug-os nga ginhadian han Israel ngan nag-antos hin damu nga kasakitan ha sulod hin ginatos nga katuigan.​—1 Hadi 11:9-13.

10. Ano an mahimo magin tarhog ha aton maopay nga relasyon kan Jehova?

¹⁰ Sugad han nahitabo kan Solomon, usa han nangunguna nga tarhog ha espirituwalidad amo an pakigsangkay ha mga diri nakakasabot o narespeto ha mga suruklan ni Jehova. An pipira bangin nakikig-upod ha kongregasyon pero bangin maluya ha espirituwal. An iba bangin mga paryente, amyaw, katrabaho, o kaeskwela nga diri magsiringba ni Jehova. Anoman an kahimtang, kon an aton duok nga mga kaupod diri nagpapabili ha mga suruklan ni Jehova, ha urhi, mahimo madaot nira an aton maopay nga relasyon ha Dios.

11. Ano an mabulig ha aton nga mahibaroan kon angay ba likyan an usa nga kaupod?

¹¹ Basaha an 1 Corinto 15:33. Kadam-an nga tawo an may mag-opay nga kalidad, ngan damu nga diri Saksi an diri nagbubuhat hin maraot. Kon sugad hito an imo mga kakilala, makakasiring ka ba nga mag-opay hira nga kaupod? Pakianhi an imo kalugaringon kon ano an magigin epekto han imo pakig-upod ha ira ha imo relasyon kan Jehova. Mabubuligan ka ba nira nga magin mas duok ha Dios? Ano an aada ha ira kasingkasing? Pananglitan, an ira ba gin-iiristoryahan haros mahitungod la ha mga uso, kwarta, gadyet, kaliawan, o iba pa nga materyal nga mga butang? Agsob ba hira magyakan hin negatibo ha iba o hin malaw-ay nga intremes o tiaw? Hi Jesus angayan nga nagpahamangno: “Kon ano an aada ha kasingkasing amo an nagawas ha baba.” (Mat. 12:34) Kon masantop mo nga an imo mga kaupod tarhog ha imo maopay nga relasyon kan Jehova, gios dayon pinaagi ha paglimita ha pakig-upod ha ira ngan kon kinahanglan taposa an pakigsangkay ha ira.​—Prob. 13:20.

12. (a) Ano an iginpatin-aw ni Jehova ha mga Israelita waray pag-iha katapos nira bumaya ha Ehipto? (b) Ano an baton han mga Israelita han nagsiring an Dios nga nagkikinahanglan hiya hin eksklusibo nga debosyon?

¹² May mahibabaroan pa kita nga mga leksyon ha nahitabo waray pag-iha katapos makagawas an mga Israelita ha Ehipto. An katawohan nagtirirok  ha atubangan han Bukid Sinai. Didto, iginpakita ni Jehova an iya presensya ha urusahon nga paagi. Milagroso nga nagkaada madakmol nga dampog. Nagpahinabo hi Jehova hin dalugdog, kidlat, aso, ngan baga hin makusog ngan nagpapadayon nga tunog hin budyong. (Eks. 19:16-19) Hini nga kahimtang, iginpakilala ni Jehova an iya kalugaringon ha mga Israelita sugad nga “maabugho nga Dios” o usa nga Dios nga nagkikinahanglan hin eksklusibo nga debosyon. Iya hira ginpasarig nga magigin maunungon hiya ha mga nahigugma ha iya ngan nagtutuman han iya mga sugo. (Basaha an Eksodo 20:1-6.) Baga hin hi Jehova nasiring ha iya katawohan, “Kon kamo dumapig ha akon, madapig ako ha iyo.” Ano an imo reaksyon hito nga saad nga magigin maunungon hi Jehova nga Dios? Sigurado nga bubuhaton mo an ginbuhat han mga Israelita. Hira “binmaton ha usa nga tingug, ngan sinmiring: Amon pagbubuhaton an ngatanan nga polong nga iginyakan ni Jehova.” (Eks. 24:3) Pero waray pag-iha, may nahitabo nga diri ginlalaoman nga nagsari han pagkamaunungon han mga Israelita.

13. Ha ano nga kahimtang nasarihan an pagkamaunungon han mga Israelita?

¹³ Nahadlok gud an mga Israelita ha madakmol nga dampog, kidlat, ngan iba pa nga urusahon nga mga tigaman tikang ha Dios. Tungod han ira hangyo, inuyon hi Moises nga hiya an ira magin tagapagyakan ngadto kan Jehova ha Bukid Sinai. (Eks. 20:18-21) Hi Moises nakadto ha pungkay han bukid hin maiha nga panahon. Didto na la ba ha kamingawan an mga Israelita nga waray an ira matataporan nga lider? Matin-aw nga an pagtoo han katawohan nakadepende gud la ha presensya ni Moises. Nabaraka hira ngan ginsidngan hi Aaron: “Buhatan mo kami hin mga diosdios, nga maguuna ha amon; kay mahitungud hini nga Moises, an lalaki nga nagdara ha amon tikang ha tuna ha Egipto, waray kami mahibaro kon ano an nahanabu ha iya.”​—Eks. 32:1, 2.

14. Ha ano nga panhunahuna gin-uwat han mga Israelita an ira kalugaringon, ngan ano an reaksyon ni Jehova?

¹⁴ Maaram an katawohan nga an idolatriya seryoso nga sala kontra kan Jehova. (Eks. 20:3-5) Pero waray pag-iha, nagsingba hira ha bulawan nga baka! Bisan pa hinin klaro nga pagkadiri-masinugtanon, posible nga gin-uwat han mga Israelita an ira kalugaringon ha paghunahuna nga dapig pa gihapon hira kan Jehova. Ngani, gintawag pa ni Aaron an ira pagsingba ha baka nga “piyesta kan Jehova”! Ano an reaksyon ni Jehova? Inabat niya nga gintraydor hiya. Ginsidngan ni Jehova hi Moises nga an katawohan “nagburing ha ira ngahaw” ngan “nagpaharayo hira ha dalan nga [Iya] iginsogo ha ira.” Tungod han mapaso nga “kapungot” ni Jehova, ginhunahuna pa ngani niya nga poohon an naestablisar pa la nga nasud han Israel.​—Eks. 32:5-10.

15, 16. Paonan-o iginpakita nira Moises ngan Aaron nga marig-on nga nadapig hira kan Jehova? (Kitaa an retrato ha tinikangan hini nga artikulo.)

¹⁵ Nagdesisyon hi Jehova nga diri poohon an mga Israelita. An iya kalooy naghatag hin higayon ha maunungon nga mga magsiringba nga marig-on nga dumapig ha iya. (Eks. 32:14) Katapos makita ni Moises an diri makontrol nga panggios han katawohan​—an pagginugliat, pagkinaranta, ngan pagsinarayaw ha atubangan han idolo—​iya ginpulbos an bulawan nga baka. Kahuman, nagsiring hiya: “Pakadi hiya ha akon bisan hin-o nga dapig kan Jehova.” Ngan an “ngatanan nga mga anak nga lalaki ni Lebi nagtitirok” kan Moises.​—Eks. 32:17-20, 26.

¹⁶ Bisan kon ha tinikangan kaapi hi Aaron ha paghimo han idolo, nagbasol hiya ngan inupod ha iba nga Levita nga dinapig kan Jehova. Labot la nga dinapig kan Jehova ini nga mga maunungon, iginbulag liwat nira an ira kalugaringon ha mga magburuhat hin maraot. Maaramon ini nga ira ginbuhat; hito nga adlaw, yinukot an nagkamatay tungod han ira pagbuhat hin idolatriya.  Pero an mga dinapig kan Jehova ginsaaran hin bendisyon.​—Eks. 32:27-29.

17. Ano an igintututdo ha aton ha ginsiring ni Pablo may kalabotan ha bulawan nga baka?

¹⁷ Gin-unabi ni apostol Pablo an panhitabo may kalabotan han bulawan nga baka ngan nagpahamangno: “Ito nga mga panhitabo nagin ehemplo para ha aton, basi diri kita . . . magin parasingba ha dios-dios, sugad han iba ha ira. Iginsurat [an mga ehemplo] basi pahamangnoan kita nga nabubuhi ha kataposan hini nga sistema. Tungod hito, an naghuhunahuna nga natindog hiya magbantay nga diri hiya matumba.” (1 Cor. 10:6, 7, 11, 12) Sugad han ginpabug-atan ni Pablo, bisan an tinuod nga mga magsiringba mahimo mahidabi ha sayop nga mga buhat. Adton nagpapadara ha pagsulay bangin naghuhunahuna nga may-ada la gihapon hira maopay nga relasyon kan Jehova. Kondi an paghingyap la nga magin sangkay ni Jehova o an pag-angkon nga maunungon ha iya diri pirme nagpapasabot nga an usa gin-uuyonan ni Jehova.​—1 Cor. 10:1-5.

18. Ano an mahimo magin hinungdan nga magtikahirayo kita kan Jehova, ngan ano an resulta hito?

¹⁸ Sugad la nga nabaraka an mga Israelita han nalangan hi Moises ha paglugsad ha Sinai, an mga Kristiano yana bangin nababaraka ha baga hin kalangan han adlaw han paghukom ni Jehova ngan han pag-abot han bag-o nga kalibotan. An katumanan hini nga mga saad baga hin hirayo pa hinduro o imposible matuman. Kon diri magbantay, ito nga panhunahuna mahimo magresulta nga unahon naton an unudnon nga mga hingyap imbes nga an kaburut-on ni Jehova. Maabot an panahon, mahimo nga magtikahirayo kita kan Jehova ngan ha urhi makabuhat hin mga butang nga waray gud naton mahunahuna nga bubuhaton naton han maopay pa an aton espirituwalidad.

19. Ano an importante nga kamatuoran nga diri gud naton sadang hingalimtan, ngan kay ano?

¹⁹ Diri gud naton sadang hingalimtan nga hi Jehova nagkikinahanglan hin bug-os-kasingkasing nga pagkamasinugtanon ngan hin eksklusibo nga debosyon. (Eks. 20:5) An pagpahirayo tikang ha pagsingba kan Jehova nagpapasabot hin pagbuhat han kaburut-on ni Satanas, ngan magriresulta ito hin kadaot. Salit hi Pablo nagpahinumdom ha aton: “Diri kamo puydi uminom ha kopa ni Jehova ngan ha kopa han mga demonyo; diri kamo puydi kumaon ha ‘lamesa ni Jehova’ ngan ha lamesa han mga demonyo.”​—1 Cor. 10:21.

20. Bisan kon makasayop kita, paonan-o nabulig ha aton hi Jehova?

²⁰ An asoy han Biblia mahitungod kanda Cain, Solomon, ngan ha mga Israelita ha Bukid Sinai may-ada gud kaparihoan. May higayon hira nga ‘magbasol ngan magbag-o.’ (Buh. 3:19) Matin-aw nga hi Jehova diri dayon nawawad-an hin paglaom ha mga nakakasayop. Ha kahimtang ni Aaron, ginpasaylo hiya ni Jehova. Yana, an mga pahamangno ni Jehova mahimo magtikang ha usa nga asoy han Biblia, mga publikasyon nga basado ha Biblia, o ha mahigugmaon nga sagdon hin igkasi-Kristiano. Kon mamati kita ha mga pahamangno, makakasarig kita han kalooy ni Jehova.

21. Ano an sadang magin determinasyon naton kon nasasarihan an aton pagkamaunungon kan Jehova?

²¹ An diri-matupngan nga pagkabuotan ni Jehova may-ada katuyoan. (2 Cor. 6:1) Naghahatag ito ha aton hin higayon nga “isalikway an pagin diri-diosnon ngan an kalibotanon nga mga hingyap.” (Basaha an Tito 2:11-14.) Samtang nabubuhi kita “hini nga sistema,” maatubang kita hin mga sitwasyon nga magsasari han aton eksklusibo nga debosyon kan Jehova. Hinaot magin andam kita pirme nga marig-on nga dumapig ha iya, kay sadang kita ‘mahadluk kan Jehova nga aton Dios; ha iya mag-alagad kita; ngan ha iya kumupkup kita’!​—Deut. 10:20.