1. Aval avé ntéane biôm wo bo’olô na Yéhôva a ne akap?

YÉHÔVA a nga taté nyiñ étam ôsusua na a té biôm, ve bi vo’o jô na a mbe a simesa’ane ve émien. A nga ve bôte ya si a beéngele fane ya buba’an éyiñ. ‘Zambe ya avak’ a nye’e a va’a bôte mbamba be biôm. (1 Tim. 1:11; Jc. 1:17) A ye’ele bia na bi bo akap amu a yi na bia fe bi nyiñe meva’ été.​—Bero. 1:20.

2, 3. (a) Amu jé bia bi avak éyoñ bi ne akap? (b) Jé bia zu yen ayé’é di?

² Yéhôva a nga té môt éve’ela jé. (Met. 1:27) Nalé a tinane na bi ne ngule ya vu mefulu mé. Asu na bi bi mevak, bia yiane nyoñe ngap a bôte bevok ane Yéhôva, a bo akap. (Beph. 2:3, 4; Jc. 1:5) Amu jé bia bi avak éyoñ bi ne akap? Amu nne Yéhôva a nga té bia nalé. To’o bi be’e metyi ya abé, bi ne kui na bi vu fulu akabe Yéhôva.

³ Kalate Zambe a ye’ele bia avale bi ne bo akap. Bi tame zu la’ase miñye’elane miziñe ya Bible mfa’a ôte. Bia zu yene na éyoñ bi ne akap, bia ve Yéhôva nlem  avak, bia zu fe yen aval avé môt a ne akap a tôé nsôñane Zambe. Mvuse ya valé, bia zu yen amu jé fulu akap ja soo mevak, a amu jé bia yiane bo mbane ya liti fulu éte.

4, 5. Mbamba éve’ela mbé Yéhôva ba Yésus ba liti bia mfa’a ya bo akap?

⁴ Yéhôva a yi na bi vu nye; ajô te môt a ne akap a ve nye nlem avak. (Beép. 5:1) Éyoñ bia yen avale Yéhôva a nga té bia, a mbamba étaba’a a nga ve bia, bia tu’a wô’ô na Yéhôva a yi na bi nyiñe meva’a été. (Bs. 104:24; 139:13-16) Nde, bia ve Zambe duma éyoñ bia fe bia bo na bôte bevok be bi avak.

⁵ Benya Bekristen ba vu Yésus, nnye ate a nga li’i bia angôndô ya mbamba éve’ela mfa’a ya bo akap. A nga jô môs éziñe na: “Mone môt a nga zu, sa amu na be bo nye bisaé, ve amu a bo bôte bisaé, a ve ényiñe jé ntañe bôt abui.” (Mt. 20:28) Jôm ete nje nlômane Paul ô nga lebe Bekristene na: “Mi bian aval ôsimesan ete be mia, nde te e mbe fe be Krist Yésus . . . A nga yen émiene momo, a [nyoñ éto] mbo ésaé.” (Beph. 2:5, 7) Môt ase ya be bia a yiane ñhe sili émiene na: ‘Jé me ne beta bo asu na me tu’a vu fulu akabe Yésus?’​—Lañe’e 1 Pierre 2:21.

6. Nlañe mone Samaritain wo ye’ele bia jé? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.)

⁶ Bia ve Yéhôva nlem avak éyoñ bia nyoñe bôte bevo’o ngap aval émiene ba Mon ba bo, a éyoñ bia jeñe fane ya volô môt a ne éngôngo. Éyoñ Yésus a nga laane nlañe mone Samaritain a nga volô mone Juif, a nga liti na, beyé’é bé ba yiane mvamane bôte mevale mese. (Lañe’e Luc 10:29-37.) Ye ô ngenane fo’o ô simesa’ane jôm é nga bo na Yésus a laane nlañ ôte? Mone Juif éziñ a nga sili nye na: “Môt a ne me bebé a ne za?” Éyalane Yésus ja liti na, nge bia kômbô ve Zambe nlem avak, bia yiane bo ésôs ane mone Samaritain.

7. Amu jé bia jô na fulu akap é tii a beta ajô a nga bômbô afube ya Éden?

⁷ Abui mam da yiane tindi Bekristene na be bo akap. Fulu akap é tii a beta ajô a nga bômbô afube ya Éden. Amu jé bia jô nalé? Satan a nga jô na, Adam ba Ève a mvoñe bôte jap ése, ba ye dañe nyiñe mvo’é vengevenge ve ba telé bebien a miñyiane miab ôsu, nkômbane Yéhôva ke mvus. Ève a nga sem amu a nga simesane ve émien, a nga nyamete éto Zambe. Adam fe a nga simesane ve émien, a mbe a kômbô’ô ve ngale nlem avak. (Met. 3:4-6) Bia bese bia yem asu’ulane ya mboan ôte: ve minjuk, amu fulu ôkôlôt é vo’o soo môt avak. Éyoñ bi ne akap, bia liti na bia buni na nkômbane Yéhôva ñwô étam ô ne soo bia meva’a ényiñ.

8. Amu jé Adam ba Ève be mbe be yi’ane nyoñe ngab a bôte bevok?

⁸ Akusa bo Adam ba Ève be mbe ve bebaé afube ya Éden, Zambe a nga ve be mebendé me nga ye bo na  be simesane bôte bevok. Éyoñ a maneya botane be, a nga jô be na be fôé, a jalé si, a jôô je. (Met. 1:28) Avale Yéhôva a nyoñe ngab a bitétéa bié, aval ete fe Adam ba Ève be mbe be yi’ane nyoñe ngab a mvoñe bôte jap. Si ése é mbe é yi’ane bo Paradis, na mvoñe bôt Adam é nyiñe meva’a été. Bone be Adam be nga yiane tôme nyul a saé nleme wua, asu na nsôñan ôte ô tôéban.

9. Amu jé bia jô na ésaé ya nene Paradis é nga ye soo bôte mevak?

⁹ Bezôsôô befam a binga bete be nga ye fe saé fufulu a Yéhôva na minsôñane mié mi tôéban, a nyiin awo’ane dé été. (Beh. 4:11) Ngo’o abime ma’a ete! Nge Adam ba Ève be nga ye nyoñe bôte bevo’o ngap, bebien a mvoñe bôte jap be nga ye bi abui bibotan a abui mevak.

10, 11. Aval avé bi ne jalé ésaé jangane ya kañete a bo bôte beyé’é?

¹⁰ Den, Yéhôva a jô bebo bisaé bé na be kañete a bo bôte beyé’é. Ésaé éte ja sili na bi nyoñe bôte bevo’o ngap. Bia ye kôme bo je ve nge bia nye’e Yéhôva a bôte bevok a nlem ôse.

¹¹ Paul a nga tili na ba Bekristene béziñe ya ntete mimbu ôsu be mbe “beébe bebo bisaé be Zambe,” amu be mbe be bé’ fese ya benya mejôô a sôé je mendim. (1 Bec. 3:6, 9) Bia fe bi ne bo “beébe bebo bisaé be Yéhôva” nge bia ve éyoñe jangan, biôme bi bo biangan a ngule jangan asu ésaé nkañete. Nga beta mvome le?

12, 13. Amu jé wo simesane na ésaé nkañete ja soo abui mevak?

¹² Bia bi abui mevak éyoñ bia ve éyoñe jangan a ngule jangan na bia kañete a bo bôte beyé’é. Mojañ ase a biya ma’a ya yé’é a môt akekui a duban a yeme na, abui mam é nji soo mevak ane dili. Bia bi abui mevak éyoñ bia yen ane môt a kôme kañese miñye’elane ya Bible, éyoñ éte a taté na a yaé nsisim, a tyendé fatan ényiñe jé, a taté fe na a kañete bôte bevo’o mam a yé’é. Yésus fe a nga wô’ô abui avak éyoñ bôte 70 a nga lôme nkañete ‘be nga bulan be wô’ô mvaé,’ amu ésaé nkañete é nga wulu be nya mvo’é.​—Luc 10:17-21.

¹³ Bengaa be Yéhôva ya si ése ba wô’ abui meva’a éyoñe ba yen ane foé ba kañete ja tyendé binyiñe bi bôt. Tame yen jam é nga kui Anne, sita éziñ a nga ke su’u ésaé Europe  de l’Est. * A jô na: “Ma nye’e me bo’o ésaé va, amu e ne tyi’ibi ya bi abui meyé’é. Ésaé nkañete ja soo ma abui mevak. Me nji bi bi éyoñe ya fase minju’u miam mamien. Ma dañe simesane ve minju’u mi bôte bia be be bia yé’é Bible. Ma fase fe avale me ne volô be. A mamien ma yen a mise na, ‘môt a ve, a nyô a nyoñ, nyô a ve a dañe [bi avak].’”​—Mam. 20:35.

14. Aval avé bi ne bi avak ésaé nkañete to’o abui bôte da bene vô’ôlô bia?

¹⁴ Bia bi fe abui mevak éyoñ bia ve môt ase fane ya wô’ô mbamba foé, to’o bôte béziñ ba bene vô’ôlô bia. Ésaé bia bo den ja funane ji nkulu mejô Ézéchiel a nga bo melu mvus; Yéhôva a nga jô nye na: “W’aye kobô be mejô mam, ja’an b’aye wôk, ja’an b’aye bo te wôk.” (Éz. 2:7; És. 43:10) To’o bôte bia kañete ba sase bia, bia yeme na Yéhôva a nye’e mengule bia ve. (Lañe’e Behébreu 6:10.) Mojañ éziñ a ve bia mbamba éve’ela mfa’a ôte. A nga kobô ajô ésaé nkañete a jô’ô na: “Bi bia bé ve mbéan, bia sôé fe mendim, a bia ye’elane Yéhôva bi too ndi na nnye a ye kee ésaé ôsu.”​—1 Bec. 3:6.

15. Bôt béziñ ba bo aya éyoñ ba mvamane be, ye nalé a yiane te’e bia?

¹⁵ Yésus a yi na bi wô’ôtan ava’a môt a bi éyoñ a ne akap. Abui bôt da nye’e éyoñ ba liti be fulu akap. Yésus a nga jô na: “Va’ane bôte biôm, ndemben be aye ve mia; be aye ve mia biôm, jôm be ave’e je biôm ne lut! be maneya jin, a fô’ô, biôm ve fuku si. Amu abim mi ave, abim ete nde be aye beta ve mia.” (Luc 6:38) E ne été na, sa ke bôte bese mbe ba yeme ve akiba, ve éyoñ bi ne akap, bôte befe be ne vu bia. Ajô te, bia yiane bi fulu ya ve, to’o ba ve bia akiba nge momo. Ô vo’o yem abime  mvaé ô ne bo môt, to’o womiene wo biasé jôme wo ve nye.

16. Jé ja yiane tindi bia na bi bo akap?

¹⁶ Môt a ne akap a mvamane ki bôt amu a yi na be mvamane fe nye. Jôm éte nje Yésus a nga jô beyé’é bé na: “Éyoñ wo ayame bôte bidi, lo’ene minzôzoé, a mimbômbôk, a miñyeyem, a mindindim: wôna wo aye [bi abui avak]; amu be nji bi jôme ya beta ve wo.” (Luc 14:13, 14) Kalate Zambe a jô fe na: “Nyô a ne dis e ne ésôs a ye bo ébotan.” (Min. 22:9; Bs. 41:1) A na: “Ébotan a nyô a simesane bôt be ne éngôngo.” (Min. 22:9; Bs. 41:1) Teke vaa nge beté, bia yiane bo akap, amu fulu éte ja soo bia abui mevak.

17. Wo ye bi avak nge wo ve bôte jé?

¹⁷ Éyoñ Paul a nga ba’alane mejô me Yésus ma: “Môt a ve, a nyô a nyoñ, nyô a ve a dañe [bi avak],” a nji be a simesa’ane ve biôm bi mo, a nga jô fe na bi ne ve bôte ngule nyul, melep, a jome be éyoñ nalé a sili. (Mam. 20:31-35) Émien a nga liti bia mbamba éve’ela mfa’a ya nyoñe bôte bevo’o njuk, a nga ve bôt éyoñe jé, ngule jé, a liti fe be nye’an.

18. Jé abui beyeme mam da jô a lat a fulu akap?

¹⁸ Beyeme mam ba fas ajô ényiñe bôt, be’efe ba jô na, bia bi avak éyoñ bi ne akap. Kalate éziñ a jô na: “Môt a bi abui mevak éyoñ a volô bôte bevok.” A ke ôsu a jô’ô na, e volô bôte bevok “a bo na bi bi mbamba ényiñ, amu môta binam ase a bialé a nkômbane ya ve.” Jôm ete nje beyeme mam be wô’ô lebe bôte na, asu na be bo mvo’é minsôn a bi mevak, ba yiane saane bôte bevok. Bi bi nji semé ajô te, amu bia yeme na, Yéhôva, Nté wongan, nnye a nee fe’e ése bia koone je Kalate Zambe.​—2 Tim. 3:16, 17.

19, 20. Amu jé bia yiane jeñ a ngul ése na bi bo akap?

¹⁹ E nji bo tyi’ibi ya bo akap éyoñ bi too a bôte ba simesane ve bebien. Ve Yésus a nga jô na teke atiñ afe da dañe mana mebaé: “Nyeke’e Éso Zambe wôé a nlem wôé ôse, a nsisime wôé ôse, a nlô wôé ôse, a ngule jôé ése, a nyeke’e bôte befe aval wo nye’e womien.” (Marc 12:28-31) Avale bia te yen ayé’é di, ba ba nye’e Yéhôva ba vu nye. Yéhôva ba Yésus be ne akap. Bese bebaane ba yi na bia fe bi bo akap amu nalé a ye soo bia benya meva’a. Nge bia jeñ a ngul ése na bi ve Zambe a bôte bevok, bia ye ve Yéhôva duma, bia ye volô bôte bevok, a biabebien bia ye bi abui bibotan.

²⁰ Bi nji sôane na wo jeñe na ô volô bôt, e dañdañ bobenyañe bôé ya akônda. (Beg. 6:10) Nge ô kele ôsu a bo de, bôte ba ye nye’e wo, a womiene wo ye fe bi abui mevak. Minkana 11:25 a jô na: “Nlem ô ne ésôs w’aye vem; a nyô a miame mendim, nnye fe b’aye miame mendim.” Bi ne fe bo mam mefe na bi mvamane bôt a liti be fulu akap. Bia ye yene mam mete ayé’é da zu.