1. E laurai vakacava na lomasavu i Jiova ena nona bulibuli?

A TIKO duadua ga o Jiova ni bera ni bulibuli, ia e sega ni nanumi koya ga. E solia na isolisoli ni bula vei ira na nona ibulibuli vuku, oya o ira na kabula vakayalo kei na kawatamata. Ni “Kalou mamarau” o Jiova, e taleitaka me vakarautaka na veika vinaka. (1 Tim. 1:11; Jeme. 1:17) E vinakata tale ga meda marau, e vakavulici keda gona meda dau lomasavu.—Roma 1:20.

2, 3. (a) Na cava e marautaki kina na lomasavu? (b) Cava eda na veivosakitaka?

² E buli keda o Jiova meda ucui koya. (Vkte. 1:27) Eda buli gona meda vakatotomuria na nona itovo. Me rawa nida marau da qai lomavakacegu e bibi meda vakatotomuria na ivakaraitaki i Jiova, meda dau veikauaitaki, meda lomasavu tale ga. (Fpai. 2:3, 4; Jeme. 1:5) Na vuna? Ni a buli keda ga va qori o Jiova ena nona loloma. Eda sega ni uasivi, ia eda rawa ni lomasavu me vakataki koya.

³ E vakamacalataka na iVolatabu na sala meda lomasavu kina. Meda veivosakitaka mada na ka eda vulica ena veitikinivolatabu  ena ulutaga qo. Eda na raica ni noda lomasavu ena vakadonui keda kina na Kalou, ena uqeti keda tale ga meda vakayacora na noda ilesilesi vakalou. Eda na dikeva tale ga ni veisemati na lomasavu kei na noda marau, kei na vuna meda vakaraitaka tiko ga kina na itovo qo.

4, 5. Na ivakaraitaki cava ni lomasavu rau kotora o Jiova kei Jisu?

⁴ E vinakata o Jiova mera ucui koya na nona ibulibuli e vuravura, ena marau gona nida dau lomasavu. (Efeso 5:1) E vakadinadinataki ena keda ibulibuli, na totoka kei na bulabula ni noda vuravura ni vinakata na Kalou meda marau. (Same 104:24; 139:13-16) Eda na rokovi koya gona nida saga mera marau eso tale.

⁵ O Jisu e noda ivakaraitaki uasivi na lotu vaKarisito dina, ni vakaraitaka na sala meda lomasavu kina. E kaya: “Ni a sega ni lako mai na Luve ni tamata me qaravi, ia me veiqaravi ga, me solia tale ga na nona bula me kedra ivoli e le levu.” (Maciu 20:28) Koya gona, e uqeti keda na lotu vaKarisito na yapositolo o Paula: “Me tiko vei kemuni na ivakarau ni rai vata ga a tiko vei Karisito Jisu . . . e vakadravudravuataki koya, e okati koya me vaka na bobula.” (Fpai. 2:5, 7) E vinaka meda dui taroga, ‘Sala cava au na muria kina vakavoleka na weniyavai Jisu?’—Wilika 1 Pita 2:21.

6. Na cava eda vulica ena italanoa i Jisu me baleta na kai Samaria dauloloma? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

⁶ Eda na marautaka na veivakadonui i Jiova nida vakatotomuria na nodrau ivakaraitaki uasivi vakaveitamani, oya nida kauaitaki ira eso tale kei na sala mera vukei kina. E vakamatatataka o Jisu ena italanoa ni kai Samaria dauloloma ni namaka mera lomasavu na nona imuri mera vukea eso tale, vakabibi o ira na duikaikai. (Wilika Luke 10:29-37.) O nanuma na taro e uqeti Jisu me vakamacalataka na italanoa ni kai Samaria dauloloma? E taroga na Jiu: “O cei sara mada na kainoqu?” Qo na ka e matata ena ivakamacala i Jisu: Ke da vinakata me vakadonui keda o Jiova, meda tu vakarau ni lomasavu me vaka na kai Samaria.

7. E sema vakacava kei na ile ena were o Iteni na noda lomasavu kei na noda nanumi keda ga?

⁷ E tiko na vuna vinaka meda dau lomasavu kina na lotu vaKarisito. Kena ivakaraitaki, e veisemati na itovo qo kei na ile nei Setani ena were o Iteni. Ena sala cava? E kaya o Setani ni na vinaka na bula i Atama kei Ivi, vaka kina na kawatamata kece, ke ra kauaitaka ga na ka me baleti ira, mera kua ni talairawarawa vua na Kalou. E nanumi koya ga o Ivi ni vinakata me vaka na Kalou. E vakaraitaka tale ga na itovo qori o Atama me vakamarautaki Ivi. (Vkte. 3:4-6) Eda vakadinadinataka nikua na itinitini ni nodrau vakatulewa. E dau tini ena rarawa nida nanumi keda ga, eda na sega ni marau. Nida lomasavu, eda vakaraitaka tiko ni vinaka tu ga na kena muri na sala i Jiova.

8. Na cava me rau lomasavu kina na imatai ni veiwatini?

⁸ E vakarautaka o Jiova na idusidusi vei rau na imatai ni veiwatini me rau vakasamataka na ka me baleti ira eso tale ni rau tiko taurua mada ga ena were o Iteni. E vakalougatataki Atama kei Ivi qai tukuna me rau vakawa, rau  vakasinaiti vuravura, me rau vakamalumalumutaka tale ga. (Vkte. 1:28) Me vaka nona kauaitaki ira na nona ibulibuli na Dauveibuli, e dodonu tale ga me rau kauaitaka na imatai ni noda itubutubu na luvedrau era se bera ni sucu. E vinakati me vakatetei na Parataisi me roboti vuravura, mera bula kina na kawa i Atama. Na itavi levu qori ena vinakati kina na nodra veitokoni na nona vuvale levu.

9. Na cava e marautaki kina na vakatetei ni Parataisi?

⁹ Mera vakatetea na Parataisi na tagane kei na yalewa uasivi, e kena ibalebale mera cakacaka vata kei Jiova me rawati kina na nona inaki, mera qai curu ina nona ivakavakacegu. (Iper. 4:11) Raitayaloyalotaka mada na kena marautaki kei na kena veivakacegui na itavi qori! Nira lomasavu va qori ena vukudra eso tale era na vakalougatataki kina vakalevu, ena vuabale tale ga na nodra lomavakacegu.

10, 11. Eda na vakayacora vakacava na noda ilesilesi ni vunau kei na veivakatisaipelitaki?

¹⁰ Nikua, o Jiova e lesi ira na nona tamata mera vunau, mera veivakatisaipelitaki tale ga. Meda vakayacora na ilesilesi qori, e vinakati meda kauaitaka dina na veika me baleti ira na lewenivanua. Eda na dei tiko ga ena itavi qo ke donu na noda inaki, oya nida lomani Jiova kei ira na kainoda.

¹¹ Ena imatai ni senitiuri G.V., e vakamacalataki koya o Paula kei ratou na nona itokani voleka me ratou “cakacaka vata kei na Kalou.” Na vuna? Ni ratou lesi me ratou tea na sore ni ka dina ni Matanitu ni Kalou, me ratou vakasuasuataka tale ga. (1 Kor. 3:6, 9) Nikua, eda rawa ni “cakacaka vata kei na Kalou” nida lomasavu ni vakayagataka noda gauna, iyau, kei na igu ena ilesilesi vakalou meda vunau. Sa dua dina na ilesilesi dokai!

12, 13. Na cava na yaga ni veivakatisaipelitaki?

¹² Dua na ka na noda marau nida lomasavu ni vakayagataka noda gauna kei na igu ena cakacaka vakavunau kei na veivakatisaipelitaki. Era tukuna e levu era marautaka tiko na vuavuaivinaka ni nodra veivakavulici, ni vica na ka era vakalougatataki kina. Era marautaka vakalevu nira raica nodra vakavinavinaka na gonevuli nira sa kila na ka dina, e dei na nodra vakabauta, era cakava na veiveisau ra qai wasea yani. E marau tale ga vakalevu o Jisu nira ‘lesu mai ena marau’ na le 70 a tala yani ena yalava, ni vuavuaivinaka na nodra cakacaka.—Luke 10:17-21.

¹³ Era marautaka tale ga na dautukutuku e veiyasa i vuravura nira raica na yaga ni itukutuku vinaka vei ira na lewenivanua. Rogoca mada na ivakaraitaki  i Anna, e dua na goneyalewa e vakarabailevutaka nona cakacaka ni toki ena dua na vanua ena Tokalau kei Urope e vinakati vakalevu kina na veivuke. * E vola: “E rawarawa eke na tauyavutaki ni vuli iVolatabu, au taleitaka sara ga. Au marautaka vakalevu noqu veiqaravi eke. Niu yaco i vale, e sega na gauna meu kauaitaka kina na veika me baleti au. Au dau vakasamataki ira na vuli iVolatabu, nodra leqa kei na nuiqawaqawa. Au dau saga meu vukei ira, meu vakayaloqaqataki ira. Au vakadeitaka tale ga ni ‘marau vakalevu o koya e solia na ka, vakalailai o koya e taura na ka.’”—Caka. 20:35.

14. O na marautaka vakacava nomu cakacaka vakaitalatala ke lailai ga era taleitaka na itukutuku vinaka?

¹⁴ Eda marau nida vakayagataka na gauna vei ira na lewenivanua mera rogoca na itukutuku vinaka, ke ra sega mada ga ni via vakarorogo. Kena ilutua, na noda ilesilesi nikua e tautauvata kei na nona ilesilesi na parofita o Isikeli, e tukuna vua o Jiova: “Mo tukuna vei ira na noqu vosa se ra mani rogoca se sega.” (Isik. 2:7; Aisea 43:10) Ke ra sega mada ga ni taleitaka eso na itukutuku eda vunautaka, o Jiova ena marautaka na noda sasaga. (Wilika Iperiu 6:10.) E ivakaraitaki vinaka kina e dua na dautukutuku. E vola me baleta na nona cakacaka vakaitalatala, “Eda tea, vakasuasuataka da qai masu ena vakanuinui ni na vakatubura o Jiova.”—1 Kor. 3:6.

15. Vakacava era na taleitaka e levu na noda lomasavu? Me vakacava na noda rai ke taleitaki se sega noda lomasavu?

¹⁵ E vinakata o Jisu meda marautaka noda lomasavu. Levu era taleitaka qori. E kaya o Jisu: “Moni dau soli ka, ena qai soli vei kemuni. Era na sova ina nomuni ilobi ni isulu e dua na ivakarau e sinai vinaka, ena tabaki sobu, ena kuretaki, ena vuabale. Na ivakarau oni vakarautaka ena vakarautaki tale vei kemuni.” (Luke 6:38) E macala ni sega ni tamata kece era na taleitaka na noda lomasavu. Ia ke ra taleitaka, era na vakaraitaka  nodra vakavinavinaka. Meda lomasavu gona ke ra taleitaka se sega. E rawa ni yaga vakalevu nomu vakaraitaka na lomasavu.

16. Na cava me inaki ni noda lomasavu?

¹⁶ O ira na lomasavu mai vu ni lomadra, era na sega ni namaka me saumi lesu vei ira e dua na ka. A vakasamataka tiko qori o Jisu ni kaya: “Ni o vakarautaka na magiti, sureti ira na dravudravua, na lokiloki, na gera, kei na mataboko. O na marau ni sega vei ira na ka mera sauma vei iko.” (Luke 14:13, 14) E tukuna tale ga e dua na dauvola ivola e uqeti vakalou: “Na tamata yalovinaka ena vakalougatataki.” E kaya tale e dua: “E marau o koya e kauaitaka na vakaloloma.” (Vkai. 22:9; Same 41:1) Io, e dodonu ga meda lomasavu nida na marautaka meda veivuke.

17. Na soli ka vakacava ena vakamarautaki iko?

¹⁷ Ni cavuta o Paula na vosa i Jisu “e marau vakalevu o koya e solia na ka, vakalailai o koya e taura na ka,” e sega ni vakaibalebaletaka ga meda soli ka se iyau, ia meda veivakayaloqaqataki tale ga, veidusimaki, da qai vukei ira na leqa tu. (Caka. 20:31-35) E vakavulici keda na yapositolo o Paula ena ka e cakava kei na ka e tukuna, oya meda vakayagataka na noda gauna, igu, meda kauai, meda veilomani tale ga.

18. Na cava era kaya e levu na dauvolaivola me baleta na lomasavu?

¹⁸ Era kaya tale ga o ira na dikeva na ivakarau ni noda veimaliwai, ni vakavu marau na lomasavu. E tukuni ena dua na ulutaga, “era volatukutukutaka eso ni vakamarautaki ira vakalevu na nodra caka vinaka vei ira eso tale.” Era kaya eso na dauvakadidike ni bibi na noda dau veivuke me “vakainaki qai vakaibalebale” kina na noda bula, “ni vakacegui kina na ka bibi eda gadreva.” Era dau vakatututaka gona na kenadau mera bole eso ena veiqaravi raraba mera bulabula kina, mera marau tale ga. Era sega ni kidroataka qori o ira na vakabauta na iVolatabu, ni nona Vosa na Dauveibuli dauloloma, o Jiova.—2 Tim. 3:16, 17.

19, 20. Na cava o via lomasavu kina?

¹⁹ Ena sega ni rawarawa meda lomasavu tiko ga nida bula maliwai ira e levu era dau nanumi ira ga. Ia e cavuta o Jisu na rua na ivunau bibi, oya meda lomani Jiova ena lomada taucoko, vinaka taucoko, vakasama taucoko, kei na noda kaukaua taucoko, meda lomana tale ga na kainoda. (Mari. 12:28-31) Eda vulica ena ulutaga qo ni o ira era lomani Jiova era na vakatotomuri koya. E dau lomasavu o Jiova kei Jisu. Rau kaya tale ga meda cakava qori nida na vakila kina na marau dina. Ke da saga meda vakaraitaka na lomasavu vei Jiova kei ira na kainoda, ena rokovi kina o koya, ena yaga tale ga vei keda kei ira na kena vo.

²⁰ E macala ni o sasaga tiko mo vukei ira eso tale, vakabibi o ira na tacida. (Kala. 6:10) Ke o tomana tiko ga, o na lomani, taleitaki, o na marau tale ga. E kaya na Vosa Vakaibalebale 11:25: “Na tamata lomasavu ena rawaka, o koya e veivakacegui ena vakacegui tale ga.” Io, eda dau vakaraitaka na soli ka, loloma, kei na lomasavu ena levu na sala, vaka kina ena noda bula vaKarisito kei na cakacaka vakaitalatala. Qori e vu ni veivakalougatataki. Ena vakamacalataki qori ena ulutaga e tarava.