1. Inki ke monisa nde Yehowa ke kabaka?

NTETE Yehowa vandaka kaka yandi mosi. Na nima yandi salaka bingangwa ya mayele ya kele na zulu mpi na ntoto. Yehowa, “Nzambi ya kiese,” ke vandaka na kiese ya kupesa beto bima ya mbote. (1 Timoteo 1:11; Yakobo 1:17) Sambu Yehowa ke zolaka nde beto mpi kuvanda na kiese, yandi ke longaka beto na kukabila bantu ya nkaka.—Baroma 1:20.

2, 3. (a) Sambu na nki beto ke vandaka na kiese ntangu beto ke kabaka? (b) Inki beto ta longuka na disolo yai?

² Nzambi me salaka bantu na kifwani na yandi. (Kuyantika 1:27) Yo ke tendula nde yandi me salaka beto ti bikalulu bonso ya yandi. Sambu na kuvanda kibeni na kiese mpi kubaka balusakumunu ya Yehowa, beto fwete landa mbandu na yandi. Beto fwete tudila bantu ya nkaka dikebi mpi kukabila bo na luzolo yonso. (Bafilipi 2:3, 4; Yakobo 1:5) Sambu na nki? Sambu Yehowa me salaka beto ti kikalulu yina. Ata beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto lenda landa mbandu ya Yehowa mpi kukabila bantu ya nkaka.

 ³ Na disolo yai, beto ta tadila mambu yina Biblia ke longa beto na yina me tala kukaba. Beto ta mona sambu na nki Yehowa ke sepelaka ntangu beto ke kabaka. Beto ta longuka diaka mutindu kikalulu ya kukaba ke sadisaka beto na kusala kisalu yina Yehowa me pesaka beto mpi kikuma yina beto ke vandaka na kiese ntangu beto ke kabaka. Beto ta tadila mpi bikuma yina ke pusaka beto na kulanda kukaba.

4, 5. Inki mutindu Yehowa ti Yezu monisaka kikalulu ya kukaba mpi sambu na nki beto fwete landa mbandu na bo?

⁴ Yehowa ke zolaka nde beto landa mbandu na yandi, yo yina yandi ke vandaka na kiese ntangu beto ke kabaka. (Baefezo 5:1) Yehowa ke zola mpi nde bantu kuvanda na kiese. Yo kele mpidina, sambu yandi me salaka beto mbote kibeni mpi yandi me salaka ntoto ti bima yonso ya kitoko sambu beto zinga na kiese. (Nkunga 104:24; 139:13-16) Yo yina, beto ke kumisaka Yehowa ntangu beto ke salaka mambu yina ke pesaka yandi kiese.

⁵ Beto ke landaka mpi mbandu ya kukuka ya Yezu na yina me tala kukaba. Yandi tubaka nde: “Mwana ya muntu kwisaka ve sambu bantu kusadila yandi, kansi sambu na kusadila mpi kupesa luzingu na yandi bonso nkudulu sambu na bantu mingi.” (Matayo 20:28) Ntumwa Polo mpi siamisaka Bakristu nde: “Beno landa kuvanda ti mabanza yai yina Kristu Yezu mpi vandaka ti yo . . . Yandi yambulaka bima yonso mpi yandi kumaka bonso mpika.” (Bafilipi 2:5, 7) Yo yina, beto lenda kudiyula nde, ‘Keti mono ke landaka mbandu ya Yezu mbote-mbote?’—Tanga 1 Piere 2:21.

6. Kingana ya Yezu ya Musamaria ya mbote ke longa beto nki? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)

⁶ Yehowa ke vandaka na kiese ntangu beto ke landaka mbandu ya kukuka yina yandi mpi Yezu me bikilaka beto. Beto ke salaka yo ntangu beto ke tudilaka bantu dikebi mpi ke sadisaka bo. Yezu monisaka mfunu ya diambu yai ntangu yandi tubilaka kingana ya Musamaria ya mbote. (Tanga Luka 10:29-37.) Yandi longaka balongoki na yandi na kusadisa bantu ya nkaka kukonda kutala mutindu bo kele to kisika yina bo me katuka. Keti nge ke yibuka kikuma yina Yezu tubilaka kingana yina? Sambu Muyuda mosi yulaka yandi nde: “Nani kibeni kele nkweno na mono?” Mvutu ya Yezu ke longa beto nde, kana beto ke zola nde Yehowa kusepela ti beto, beto fwete kabila bantu ya nkaka bonso muntu yina ya Samaria.

7. Inki mutindu beto ke monisaka nde beto ke sepela mingi na lutwadisu ya Yehowa? Tendula.

⁷ Mambu yina salamaka na Edeni ke monisa kikuma ya nkaka ya kukaba. Satana monisaka nde kana Adami ti Eva kulemfukila ve Yehowa mpi kutula dikebi kaka na mambu ya luzingu na bo, bo ta vanda na kiese. Eva sosaka mambote na yandi mosi mpi yandi zolaka kukuma bonso Nzambi. Adami sosaka mambote na yandi mpi zolaka kusepedisa Eva mingi kuluta Nzambi. (Kuyantika 3:4-6) Yo natilaka bo bampasi. Ya kieleka, ata muntu mosi ve lenda vanda na kiese kana yandi ke sosa mambote na yandi mosi. Kansi kana beto ke sosa mambote ya bantu ya nkaka mpi ke kaba, beto ta monisa nde beto ke sepela mingi na lutwadisu ya Yehowa.

8. Sambu na nki yo lombaka nde Adami ti Eva kuyindula bantu ya nkaka?

⁸ Ata Adami ti Eva vandaka bo mosi na Edeni, yo lombaka nde bo yindula mpi bantu ya nkaka. Sambu na nki? Sambu Yehowa pesaka bo kisalu. Yandi songaka bo na kubuta bana sambu na kufulusa ntoto mpi kukumisa yo paladisu. (Kuyantika 1:28) Ziku Adami ti Eva zolaka nde bana yina bo ta buta kuvanda na kiese mutindu Yehowa zolaka nde bantu yonso kuvanda na kiese. Bantu yonso zolaka kusala kumosi sambu bo kumisa ntoto ya mvimba paladisu. Yo zolaka kuvanda kisalu mosi ya nene.

9. Sambu na nki kisalu ya kukumisa ntoto paladisu zolaka kunatila bantu kiese?

⁹ Bantu ya kukuka zolaka mpi kusala kumosi ti Yehowa sambu na kukumisa ntoto paladisu mpi kulungisa luzolo na yandi. Na mutindu yina, bo zolaka kukota na kupema na yandi. (Baebreo 4:11) Yindula mambote mpi kiese yina kisalu yai zolaka kunatila bantu. Kana bo sosaka mambote ya bantu ya nkaka mpi tudilaka bo dikebi, Yehowa zolaka kusakumuna bo mingi kibeni.

10, 11. Inki ta sadisa beto na kusamuna mpi kukumisa bantu balongoki?

¹⁰ Bubu yai, Yehowa me pesaka beto kisalu mosi ya mfunu. Yandi ke zola nde beto samuna mpi beto kumisa bantu balongoki. Sambu na kusala yo, beto fwete tudila bantu dikebi mingi. Beto lenda landa kusala kisalu yai kaka kana beto ke zola Yehowa mpi bantu ya nkaka.

¹¹ Polo tubaka nde yandi ti Bakristu ya nkaka ya mvu-nkama ya ntete vandaka “banduku ya kisalu ya Nzambi” sambu bo vandaka kusamuna mpi kulonga bantu kieleka. (1 Bakorinto 3:6, 9) Bubu yai, beto mpi lenda vanda “banduku ya kisalu ya Nzambi” kana beto ke pesa ntangu, ngolo mpi bima na beto ya kinsuni sambu na kisalu ya kusamuna yina Nzambi me pesaka beto. Yo kele lukumu ya nene kibeni!

12, 13. Inki mambote kukumisa bantu balongoki ke nataka?

¹² Kupesa ntangu mpi ngolo na beto na kisalu ya kusamuna ke pesaka beto kiese mingi. Bampangi mingi yina me longukaka Biblia ti bantu ke tubaka mambu yai. Beto ke vandaka na kiese mingi ya kumona balongoki na beto ke sepela ntangu bo ke bakisaka malongi ya Biblia, ke kumaka ti lukwikilu, ke sobaka luzingu na bo, mpi ntangu bo ke yantikaka kusonga bantu ya nkaka mambu yina bo ke longuka. Yezu mpi waka kiese kibeni ntangu balongoki 70 yina yandi tindaka na kusamuna “vutukaka na kiese” sambu na mambu ya mbote yina bo kutanaka ti yo.—Luka 10:17-21.

¹³ Bampangi na beto na ntoto ya mvimba ke vandaka na kiese ntangu bo ke monaka Biblia ke sadisa bantu na kusoba  luzingu na bo. Mu mbandu, Anna leke mosi ya nkento yina me balaka ntete ve ke sepelaka kusadila Yehowa mingi. * Yo yina, yandi me kwendaka na Esti ya Eropa kisika yina mpusa kele mingi. Yandi sonikaka nde: “Mabaku kele mingi ya kulonguka Biblia ti bantu awa mpi mono ke sepelaka mingi kibeni. Kisalu yai ke pesaka mono kiese mingi. Ntangu mono ke vutukaka na nzo, mono ke vandaka ve ti ntangu ya kutula dikebi na mambu ya luzingu na mono. Mono ke yindulaka bampasi mpi basusi ya bantu yina mono ke longukaka ti bo. Mono ke sosaka mitindu ya kupesa bo kikesa mpi kusadisa bo na mitindu mingi. Mono me kumaka kundima nde ‘kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.’”—Bisalu 20:35.

14. Inki ta pesa nge kiese na kisalu ya kusamuna ata bantu ke ndima ve?

¹⁴ Ata bantu ke ndima ve nsangu yina beto ke natila bo, beto fwete vanda kaka na kiese sambu beto ke sadisa bo na kuwa nsangu ya mbote. Yehowa ke lomba beto na kusala diambu yina yandi lombaka Ezekiele: “Nge fwete tubila bo mambu ya mono ke tuba, ata bo wa to ve.” (Ezekiele 2:7; Yezaya 43:10) Ata bantu kundima to ve, Yehowa ke bakaka na mbalu bikesa yina beto ke salaka. (Tanga Baebreo 6:10.) Na yina me tala kisalu ya kusamuna, mpangi mosi tubaka nde: “Beto ke kunaka, ke losaka masa mpi ke sambaka ti kivuvu nde Yehowa ta yedisa mpusa na bo.”—1 Bakorinto 3:6.

15. Keti beto fwete kaba kaka kana bantu ke monisa ntonda? Tendula.

¹⁵ Yezu ke zolaka nde beto kaba sambu kukaba ke natilaka bantu kiese. Kana beto ke kabila bantu, bantu mingi mpi ta kabilaka beto. Yo yina Yezu ke siamisa beto nde: “Beno vanda ti kikalulu ya kupesa, mpi bantu ta pesa beno. Bo ta tula na poshi ya lele na beno kiteso mosi ya mbote, ya bo me niema, ya bo me nikisa, mpi ya me luta ndilu. Sambu bo ta tesila beno na kitesilu yina beno ke tesila bantu ya nkaka.” (Luka 6:38) Ya kieleka, ntangu nge ke kaba, bantu yonso ve ta monisa ntonda. Kansi ata bantu ke monisa ve ntonda,  landa kukaba. Nge lenda zaba ve mambote yina dikabu na nge lenda natila muntu yina nge me pesa.

16. Beto fwete kabila banani mpi sambu na nki?

¹⁶ Bantu yina ke kabaka na masonga ke vingilaka ve nde bantu kuvutudila bo. Yezu tubaka nde: “kana nge ke sala nkinsi, bingisa bansukami, bantu ya kele ti bifu na nitu, bantu ya makulu-kifu, mpi bifwa-meso; ebuna nge ta vanda na kiese, sambu bo kele ve ti kima ya kufuta nge.” (Luka 14:13, 14) Biblia ke tuba nde: “Muntu ya ke kabaka ta baka lusakumunu,” mpi “Kiese na muntu yina ke tudilaka muntu ya kukonda mfunu dikebi.” (Bingana 22:9; Nkunga 41:1) Beto fwete kabaka sambu beto ke zolaka mpenza kusadisa bantu ya nkaka.

17. Inki beto lenda kabila bantu ya nkaka, yina lenda natila beto kiese?

¹⁷ Ntangu Polo vutukilaka bangogo yai ya Yezu, “kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti,” yandi vandaka ve kutubila kupesa kaka bima ya kinsuni. Beto lenda mpi kupesa bantu kikesa, bandongisila ya Biblia mpi lusadisu yina bo kele na yo mfunu. (Bisalu 20:31-35) Na mambu yina Polo tubaka mpi salaka, yandi longaka beto mfunu ya kukaba ntangu, ngolo na beto, kutudila bantu dikebi mpi kumonisila bo zola.

18. Inki mambu bantu mingi ya mayele ke tubaka na yina me tala kukaba?

¹⁸ Bantu ya mayele yina ke longukaka bikalulu ya bantu ke ndimaka mpi nde kukaba ke natilaka bantu kiese. Mukanda mosi ke tuba nde bantu ke vandaka na kiese mingi na nima ya kusadila bantu ya nkaka mambu ya mbote. Bantu ya mayele ke tubaka nde ntangu beto ke sadisaka bantu, beto ke bakisaka mfunu mpi lukanu ya luzingu. Yo yina, bantu ya nkaka ya mayele ke longisilaka bantu na kusadisa bantu na luzolo yonso, mpidina bo ta vanda na sante ya mbote mpi na kiese. Ya kieleka, mambu yai ya bantu ya mayele me bakisaka ke yitukisa beto ve sambu Yehowa, Ngangi na beto ya zola ke tubaka ntangu yonso nde kukaba ke pesaka beto kiese.—2 Timoteo 3:16, 17.

19, 20. Sambu na nki nge ke zolaka kukaba?

¹⁹ Kana bantu ya ke zingaka pene-pene ti beto ke tula dikebi kaka na mambote na bo, yo lenda vanda mpasi sambu beto landa kukaba. Kansi, Yezu yibusaka beto nde bansiku zole ya nene kele kuzola Yehowa na ntima, na moyo, na mabanza mpi na ngolo na beto yonso mpi kuzola bantu bonso beto mosi. (Marko 12:28-31) Na disolo yai, beto me longuka nde bantu yina ke zolaka Yehowa ke landaka mbandu na yandi. Yehowa mpi Yezu ke kabaka. Bo ke siamisa beto na kulanda mbandu na bo sambu bo me zaba nde yo ta natila beto kiese ya kieleka. Kana beto ke monisa kikalulu ya kukaba na kisalu ya Yehowa mpi ke kabila bantu, beto ta kumisa Yehowa mpi yo ta natila beto ti bantu ya nkaka mambote.

²⁰ Ntembe kele ve nde nge ke salaka bikesa ya kukaba mpi ya kusadisa bantu, mingi-mingi bampangi na nge Bakristu. (Bagalatia 6:10) Kana nge ke landa kukaba mpi kusadisa bantu, bo ta tonda nge mpi ta zola nge, mpi yo ta natila nge kiese. Biblia ke tuba nde: “Muntu yina ke kabaka ta toma, mpi muntu yina ke pesaka bankaka kikesa, bo ta pesa yandi kikesa.” (Bingana 11:25) Luzingu mpi kisalu na beto ya kusamuna ke pesaka beto mabaku mingi ya kusadisa bantu, ya kusala mambu ya mbote mpi ya kukabila bantu. Disolo yina ke landa ta tubila yo.