1. Uzye vino Yeova waumba vikalanga uli ukuti waya na ukapekape?

NANTI icakuti Yeova wali sile wenga ukwi yulu lino atatala watandika ukuumba ivintu, atelenganyanga sile pali aliwe. Lelo wapeezile uwila wa umi ku viumbwa vya mano, kuli kuti angeli na antu. Yeova ‘Leza wa nsansa’ watemwa ukupeela ivintu ivisuma. (1 Tim. 1:11; Yako. 1:17) Nupya pa mulandu wakuti akalonda ukuti tuye ni nsansa, akatusambilizya vya kucita pakuti tuye na ukapekape.—Loma 1:20.

2, 3. (a) U mulandu ci uno tukayela ni nsansa ndi tuli na ukapekape? (b) I vyani vino tumasambililapo?

² Leza wapanzile antu mu cata cakwe. (Utan. 1:27) Fwandi twaumvilwe ukuti tuye ni miyele ino Leza wakwata. Pakuti tuye ni nsansa ni vintu vyatuzipila, tulinzile ukukolanya Yeova muli vino akalanga ukuti wika sana mano kuli yauze nu kuya na ukapekape. (Filipi 2:3, 4; Yako. 1:5) U mulandu ci? A pa mulandu wa kuti vikwene avino Yeova watuumvile. Nanti icakuti tutamalilika, tungakwanisya ukuya na ukapekape wakwe vino Yeova waya.

³ Baibo ikatunena vino tungaya sana na ukapekape. Lekini tupituluke  umu vyeo ivyaya umu Malembelo ivikalanda api lyasi lii. Tumalola vino ukuya na ukapekape kukalenga Leza atutemwe na vino ukuya ni miyele kwene ii kukatwazwa ukuomba umulimo uno Leza watupeela. Nupya tumasambilila na pali vino ukapekape ukatulenga ukuya ni nsansa alino nu mulandu uno tulinzile ukwezya na maka ukuya ni miyele ii.

4, 5. Uzye Yeova na Yesu yaatulangilila uli vino tungaya na ukapekape?

⁴ Yeova akalonda ukuti antu yamukolanya, fwandi akaya ni nsansa ndi tuli na ukapekape. (Efes. 5:1) Ndi twalola vino twaumbwa alino ni vintu vyuze vino Leza waumba, tukailuka ukuti fwandi Leza akalonda antu ukuya ni nsansa. (Masa. 104:24; 139:13-16) Tukalanga umucinzi kuli aliwe ndi tukwezya na maka ukuzanzya yauze.

⁵ Aina Klistu yacumi yakakolanya Klistu, uwatulangilile ningo sana vino tungaya na ukapekape. Yesu umwineco walanzile ati: “Mwana wa Muntu atizile kuti atumikilwe, lelo kuti atumikile yauze nu kupeela umi wakwe kuti akulule antu aingi.” (Mate. 20:28) Umutumwa Paulo wakonkomizye Aina Klistu ukuti: “Mwacita nu kwelenganya mu musango uli onga na uno Klistu wakweti . . . Wasile vyonsi vino wakweti, atoola mwata wa muzya.” (Filipi 2:5, 7) Swensi kwene cila muntu cingazipa twayuzya ituti: ‘Uzye ningaalondela sana Yesu ukuluta na vino nkamulondela lyonsi?’—Welengini 1 Petulo 2:21.

6. I vyani vino Yesu watusambilizye umu cilangililo cino watupeezile ica mwina Samaliya? (Lolini cikope ca kutandikilako.)

⁶ Tungalenga Yeova atutemwe ndi cakuti tukumukolanya nu kukolanya Klistu, ukwika mano uku yantu yauze alino nu kulola inzila zino tungalangilamo ukuti tukuyasakamala. Mu cilangililo ca mwina Samaliya umusuma Yesu walangilile ningo ukuti wenekelanga alondezi yakwe ukuya umukwazwa yauze kumwi sile na ankulilo izipusane pusane. (Welengini Luka 10:29-37.) Uzye mukwiusya iuzyo ilyalenzile Yesu ukupeela icilangililo cico? Umuyuda wamuzizye ukuti: “Uzye unji aweni?” Vino Yesu waswike vyalangililanga ukuti wakwe vino umwina Samaliya wacisile naswe tulinzile ukuitemelwa ukuya na ukapekape pakuti Leza atutemwe.

7. Uzye ukukanaya na ukaitemwe nanti ukuya na ukaitemwe vyalemana uli nu mulandu wakwe ukateeka uno Satana wakatwisye?

⁷ Kwaya ivintu ivingi ivikalenga Aina Klistu ukuya na ukapekape. Imiyele ii yalemana nu mulandu wakwe ukateeka uno Satana wakatwisye umu calo ca Edeni. U mulandu ci uno twalandila vivyo? Satana walenzile Adamu na Eva na antu sile yonsi yasininkizye ukuti cingazipa antu ukulaitungulula nu kucita vino yakulonda ukucila ukuvwila Leza. Eva wacisile ivyalangilile ukuti wali na ukaitemwe pano walondanga ukuya wakwe Leza. Adamu nawe walangilile ukuti wali na ukaitemwe pano walondanga ukuzanzya Eva. (Utan. 3:4-6) Ivyacitike pa mulandu na vino yasoolwile ukucita tukavilola sile apaswe. Ukaitemwe usilenga umwi ukuya ni nsansa lelo ukaleta ulanda. Ndi cakuti tuli na ukapekape tukalanga ukuti twasininkizya ukuti vino Leza akacita i vintu visuma.

8. U mulandu ci uno atwalane ya kutandikilapo yalondekwanga ukusakamalila antu yauze?

⁸ Leza wanenyile atwalane ya kutandikilapo vino yalondekwanga ukucita ivyali nu kuyalenga yaika amano uku yantu yauze nanti icakuti yali sile yoili umu calo ca  Edeni. Yeova wapoleliile Adamu na Eva nu kuyakomelezya ukuti yakakwate ana pakuti yakazuzye insi nu kuisakamala. (Utan. 1:28) Wakwe viivi kwene vino Kaumba wisile sana amano uku viumbwa vyakwe, avino na avyazi yakutandikilapo yali nu kusakamala ana yao yano yali nu kukwata. Insi yonsi yali nu kuya Paladaise pakuti ana yakwe Adamu yaipakizya umi. Pakuti umulimo wakulenga insi yonsi ukuya Paladaise uombwe ningo, ulupwa luu lwalondekwanga ukuombela pamwi.

9. U mulandu ci uno ukusenula insi yonsi ukuya Paladaise, kwali nu kulengela antu ukuya ni nsansa?

⁹ Pakuti antu amalilike yasenule insi yonsi ukuya Paladaise, yaali nu kuombela pamwi na Yeova pakuti yafikilizye ukulonda kwakwe nu kwingila umu kupuza kwakwe. (Ayeb. 4:11) Elenganyini pali vino umulimo uwo wali nu kuletela antu insansa! Ukuipeelesya pakuti yaazwa yauze kwali nu kuyalenga ukupolelelwa sana.

10, 11. Tungacita uli pakuti tuombe umulimo uno twapeelwa uwa kusimikila nu kupanga asambi?

¹⁰ Ndakai Yeova wapeela antu yakwe umulimo wa kusimikila nu kupanga asambi. Pakuti umulimo uu uombwe ningo, tulinzile ukwika sana amano uku yantu yauze. Tungatwalilila ukuzizimizya lino tukuomba umulimo kwene uu ndi cakuti tukweti amelenganyo asuma, itutemwa sana Leza nu kutemwa antu yauze.

¹¹ Umu nsita ya Ina Klistu akutandikilako, Paulo walanzile amazwi alozyanga kuli aliwe na yamwi yano waombelanga pamwi nayo. Watiile: ‘Sweswe aomvi aakaombela pamwi na Leza.’ Walanzile vivyo pa mulandu nu mulimo uno yaombanga uwa kukomela nu kukontelela imbezu zya Wene. (1 Kol. 3:6, 9) Naswe kwene ndakai tungaya ‘aomvi aakaombela pamwi na Leza’ ndi tukuomvya insita itu, ivikwatwa, na maka umu mulimo wa kusimikila. I syuko iliyiyele sana lii!

12, 13. Uzye mungati i visuma ci ivyaya umu mulimo wa kupanga asambi?

¹² Ndi tukuomvya insita itu na maka umu mulimo wa kusimikila nu wa kupanga asambi, tukaya sana ni nsansa. Aingi aakwata isyuko lya kutungulula masambililo ya Baibo aakalunduluka, yangamunena ukuti kutaya umulimo uwazipa wakwe uu. Tukaya sana ni nsansa ndi twalola antu yano tukasambilila nayo Baibo yamanya icumi, ukukula umu utailo, ukusenuka muli vimwi, nu kutandika ukusambilizya yauze icumi. Yesu nawe wakweti sana insansa lino asambi 70 yano watumile yawezile ala yali nu “luzango” pa mulandu ni vintu ivisuma ivyacitiike lino yasimikilanga.—Luka 10:17-21.

¹³ Ya kakosoola umu nsi yonsi yakaya sana nu luzango ndi yalola vino ilandwe lisuma likulenga antu ukuya ni miyele isuma. Elenganyini pali vino vyacitikiile Anna, nkazi uwacance uwaile umu kuombela uku  Eastern Europe ukwalondekwanga ya kakosoola aingi. * Walanzile ukuti: “Antu aingi yakalonda ukusambilila Baibo kuno, nupya cii cikanguvwisya ningo sana. Umulimo wa kusimikila ukanzanzya sana. Ndi nafika uku ng’anda, nsikwata insita iya kwelenganya pa vintu vya pa lwane. Nkaelenganya pa yantu yano nkasambilizya Baibo, pa ntazi zino yakwata alino ni vikayasakamika sana. Nkalonda inzila zya kuyakomelezezyamo nu kuyazwilizya muli vimwi ivikulondekwa. Nupya nasininkizya ukuti ‘mukupeela mwaya upolelelo ukulu cuze kuluta mukupokelela!’”—Milimo 20:35.

14. Uzye mungacita uli pakuti muye ni nsansa umu mulimo wa kusimikila nanti icakuti asi yonsi aakauvwa ukwi landwe lisuma?

¹⁴ Tungaya ni nsansa ndi tukupeela antu isyuko lyakuti yaisoolwele aineco ukuvwa ukwi landwe lisuma nanti foo. Swemo umulimo uno twapeelwa ndakai wakolana nu mulimo uno Ezekelo waomvile lino Yeova wamunenyile ukuti: “Yuvwe nanti yatuvwa wemo uce ukayanene amazwi yane.” (Ezek. 2:7; Eza. 43:10) Nanti i cakuti yamwi yasitaizya pa mulimo uno tukaomba, Yeova wene akataizya sana pa kuombesya kwitu. (Welengini Ayebulai 6:10.) Kakosoola umwi walangizye sana ukutaizya ukulozya uku mulimo uu. Walemvile ukulozya uku mulimo wa kusimikila ati: “Lekini twakomela imbezu, ukukontelela, nu kupepa ala tukutaila ukuti Yeova alazimezya nu kuzikuzya.”—1 Kol. 3:6.

15. Uzye antu aingi yakacita uli lino yapeelwa vimwi, nupya tulinzile ukuuvwa uli kuli vino yakacita?

¹⁵ Yesu akalonda ukuti tuye na ukapekape pakuti tuye ni nsansa. Antu aingi yakataizya sana pali ukapekape witu. Watukomelizye ukuti: “Peelini, namwe mulapeelwa. Mulapeelwa cilingilo cisuma cisindelwe, cakuti musakatile. Pano cilingilo cino mukalingila auzo, acino namwe Leza alamulingila.” (Luka 6:38) Kuya kwene asi yonsi akataizya pali ukapekape witu, nomba ndi yatandika ukutaizya yangatandika ukucita ivintu ivisuma. Fwandi mwemo mwaya sile na ukapekape na lino caloleka ukuti antu yakulanga ukutaizya nanti foo. Mutanga mumanye ivisuma vyonsi vino vingacitika  pa mulandu nu kuya na ukapekape umuku onga sile.

16. I cani icilinzile ukutucincizya ukuya na ukapekape?

¹⁶ Antu aaya na ukapekape wa cumi yasipeela pakuti nayo yace yapeelwe vimwi. Vikwene avino Yesu welenganyangapo lino walanzile amazwi yakuti: “Lelo ndi wacita cimulo, ama apina, ya kasinta, vilema, ni mpafu. Lyene ulapolelelwa, pano yasi namaka akuti yakakuwezezye.” (Luka 14:13, 14) Kalemba umwi wakwe Baibo walemvile ukuti: “Kapeela wa luse akapolelelwa.” Muuze nawe walemvile ukuti: ‘Uwa nsansa u muntu wiyo akasakamala mupina nu mulanda.’ (Mapi. 22:9; Masa. 41:1) I cumi cumi tulinzile ukuya na ukapekape pano tukaya ni nsansa ndi tukwazwa yauze.

17. I misango ci iya kupeelelamo yauze iingalenga muye ni nsansa?

¹⁷ Lino Paulo walanzile pa mazwi yakwe Yesu akuti: ‘Mukupeela mwaya upolelelo ukulu cuze kuluta mukupokelela,’ atalozyanga sile umu kupeela yauze vino twakwata, lelo walozyanga nu mu kukomelezya yauze, ukuyatungulula muli vimwi, alino nu kwazwa yayo akulondekwa uwazwilizyo. (Mili. 20:31-35) Umutumwa Paulo watusambilizye muli vino walandanga nu kucita ukuti tulinzile ukwazwa yauze ukuomvya insita itu, amaka, ukuuvwa vino yakutunena nu kuyalanga ukutemwa.

18. Uzye aakalemba mabuku yasondwelela vyani pali ukapekape?

¹⁸ Aakalondelezya sana pa mikalile ya yantu nayo yazana ukuti antu aya na ukapekape yaya ni nsansa. Ilyasi limwi lyalanzile ukuti: “Antu yakaya ni nsansa lino yalanga uluse kuli yauze nu kuyacitila vimwi.” Aakalondelezya yalanda nu kuti ukuya na ukapekape kwacindama sana “pano kukafikilizya vino antu yakalonda.” Fwandi ali cino asambilila sana pa wikalo wa yantu, ilingi yakakomelezya antu ukuipeelesya ukuombela yauze pakuti yaye nu umi usuma ni nsansa. Cii citanga cizungusye yayo aakazumila ukuti Yeova uwaumvile antu, aliwe walenzile ukuti Baibo iyeko.—2 Tim. 3:16, 17.

19, 20. I vyani ivikalenga mwalondesya ukuya na ukapekape?

¹⁹ Cikatala sana ukutwalilila ukuya na ukapekape lino tukwikala na antu aakaika sile mano kuli vino aeneco yakulonda. Nomba Yesu walanzile ukuti amasunde yaili akulisya aakuti tulinzile ukutemwa Yeova nu mwenzo witu onsi, umi witu onsi, amelenganyo itu yonsi, na maka itu yonsi alino nu kutemwa antu yauze wakwe vino twaitemwa. (Mako 12:28-31) Wakwe vino itulola umu cipande cii, yayo atemwa Yeova yakamukolanya. Yeova waya na ukapekape, na Yesu kwene avino waya. Nupya yakatukomelezya ukuti naswe avino tulinzile ukuya, pano ndi twacita vivyo tulaya ni nsansa zya cumi. Ndi tukwezya na maka ukuya na ukapekape lino tukuombela Leza nu kwazwa yauze, Yeova alaacindikwa nupya ivintu vilatuzipila nu kuzipila yauze.

²⁰ Ukwaula nu kutwisika, mukaezya na maka ukwazwa yauze, sana sana ya kapepa yauzo. (Gala. 6:10) Ndi mwatwalilila ukucita vivyo, antu yalamutemwa nupya yalaamutaizya, na ci cilalenga muye ni nsansa. Pa Mapinda 11:25 pakati: “Umuntu wa mwenzo wa luse wene alaya nu longo, na akaazwa auze nawe kwene ali nu kwazwiliziwa.” Kuya kwene, ukuitemelwa ukupeelako yauze, ukuya nu luse, nu kuya na ukapekape, tungakulanga umu nzila izingi na lino tukuomba umulimo wa kusimikila, nupya ivintu vikatuzipila. Icipande icilondelilepo cilalanda pa nzila zimwi zino tungalangilamo ukuti twaya na ukapekape.