1. Bõe n wilgd t’a Zeova yaa kõata?

WAKAT n zĩnd t’a Zeova ra yaa a ye tãa. La a sẽn pa tagsd a meng yell balã, a wa n yãka yam n na n naan malɛgsã tɩ b vɩɩmd saasẽ, la a naan ninsaalbã tɩ b vɩɩmd tẽngã zugu. Yẽ n kõ b fãa vɩɩm. A Zeova sẽn yaa “sũ-noog buud fãa yẽgrã” nong n kõta kũun-sõma wʋsgo. (1 Tɩm. 1:11, Sebr Sõngo; Zak 1:17) A sẽn dat tɩ tõnd me tall sũ-noogã, a wilgda tõnd d sẽn tõe n yɩ kõatb to-to.—Rom. 1:20.

2, 3. a) Bõe yĩng tɩ ned sã n yaa kõat bɩ a tar sũ-noogo? b) Bõe yell la d na n gome?

² Wẽnnaam a Zeova naana ninsaal n wẽneg a menga. (Sɩng. 1:27) Woto rat n yeelame t’a naana tõnd tɩ d tõe n dɩk a togs-n-taare. D sã n dat sũ-noog la bark hakɩɩka, yaa tɩlɛ tɩ d yɩ kõatb wa a Zeova, n pʋɩt d sẽn tarã ne d taabã, la d tagsd b yelle, n baood b neere. (Fili. 2:3, 4; Zak 1:5) Bõe yĩnga? Bala, a Zeova naan-d-la woto. Baa d sẽn yaa koangdbã, d tõe n dɩka a Zeova togs-n-taar n yɩ kõatba.

³ Biiblã wilgda tõnd d sẽn tõe n maan to-to n yɩ kõatba. Bɩ  d ges sagls a wãn rẽ wɛɛngẽ. D na n yãame tɩ d sã n yaa kõatba, a Zeova sũur yaa noog ne-do. D na n yãame me tɩ d sã n modg n yɩ kõatba, na n sõng-d lame tɩ d tõog n tʋm tʋʋmd ning a Zeova sẽn kõ-dã. Sẽn paase, d na n bãnga bũmb ning sẽn kɩt tɩ ned sã n yaa kõat bɩ a tar sũ-noogã, la d bãng d sẽn segd n ket n wɩngd ne kũunã võore.

4, 5. Bõe n wilgd t’a Zeova ne a Zeezi yaa kõatba, la bõe yĩng tɩ d segd n dɩk b togs-n-taare?

⁴ D sã n yaa kõatba, a Zeova sũur noomame, bala a ratame tɩ d rɩk a togs-n-taare. (Efɛ. 5:1) A Zeova sẽn naan tõnd to-to wã, la a sẽn naan tẽngã t’a pid ne bũmb toɛy-toɛy sẽn be yamleoogã wilgda vẽeneg t’a ratame tɩ ninsaalbã vɩɩmd ne sũ-noogo. (Yɩɩn. 104:24; 139:13-16) Dẽnd d sã n maood sẽn na yɩl tɩ d taabã me paam sũ-noogo, d waoogda a Zeova.

⁵ D sã n yaa kõatba, d rɩkda a Zeezi me togs-n-taare. A yɩɩ kõata, tɩ wilgd ninsaal sẽn tõe n yɩ kõat to-to wã, hal tɩ yaa mak-sõng tɛkẽ! A mengã yeelame: “Yaa woto yĩng la Ninsaal Bi-riblã wa yã. Ka tɩ nebã na sõng bãmb ye, la yaa tɩ bãmb na sõng nebã, la tɩ kõ b vɩɩmã, n yao n fãag neb wʋsgo.” (Mat. 20:28) Tʋm-tʋmd a Poll me sagla kiris-nebã n yeel yaa: “Paam-y yam ning a Zeezi Kiris sẽn da tarã. . . . A Zeezi basa b naam n lebg wa yamba, n dɩk yĩng wa ninsaal wẽneg n wa wala ninsaala.” (Fili. 2:5, 7) Yaa sõma tɩ d ned kam fãa sok a meng yaa: ‘M pa tõe n maneg n tũ a Zeezi mak-sõngã n yɩɩg m sẽn zoe n maandẽ wã sɩda?’—Karm-y 1 Pɩyɛɛr 2:21.

6. A Zeezi yel-bũnd ning pʋgẽ a sẽn gom Samari nedã yellã wilgda tõnd bõe? (Ges-y sõsgã sɩngrẽ fotã.)

⁶ D sã n dɩk a Zeova ne a Zeezi togs-n-taare, n baood d taabã neere, la d tagsd d sẽn tõe n maan n sõng-ba, a Zeova sũur na n yɩɩ noog ne-do. A Zeezi yel-bũnd ning pʋgẽ a sẽn gom Samari ned yellã, a wilgame t’a karen-biisã segd n sõngda b taabã, n pa get b sẽn yaa b rãmb wall b sẽn yitẽ ye. (Karm-y Luk 10:29-37.) Y ket n tẽra bũmb ning sẽn n kɩt t’a Zeezi wẽ yel-bũndã bɩ? Rao sẽn yaa zʋɩf n da sok-a yaa: “Ãnda la mam to?” A Zeezi leoorã wilgame tɩ d sã n dat tɩ Wẽnnaam sũur yɩ noog ne-do, d segd n yɩɩ kõata, n sakd ne yamleoog n maand d taabã neer wa Samari nedã.

7. Bõe n wilgd tɩ d kɩsa sɩd tɩ bũmb fãa pʋgẽ, a Zeova sẽn maand to-to wã la sõma n yɩɩda?

⁷ Bʋʋm waoog sẽn kɩt tɩ kiris-nebã segd n yɩ kõatba. Wala makre, a Sʋɩtãan sẽn yeel bũmb ning Edɛn zẽedã zĩigẽ wã. Bõe n wilgd rẽ? A yeelame tɩ yaa a Ãdem ne Awa, la ninsaal buuda fãa sã n bas Wẽnnaam sakre, n lʋɩɩs a mengã raab taoor la a paamd sũ-noog n yɩɩda. A Awa baoo a meng nafr bala. A ra rat n lebga wa Wẽnnaam. Sẽn da pak a Ãdem me yaa a noog a Awa sũuri. (Sɩng. 3:4-6) Woto waa ne yel-beedo. Wilgdame tɩ sã n yaa d mengã yell bal n pak-do, d pa tõe n paam sũ-noog ye. La d sã n yaa kõatba, n maand d taabã neere, d wilgdame tɩ d kɩsa sɩd tɩ bũmb fãa pʋgẽ, a Zeova sẽn maand to-to wã la sõma n yɩɩda.

8. Bõe n da segd n kɩt t’a Ãdem ne a Awa tagsd b taabã yelle?

⁸ Baa a Ãdem ne a Awa sẽn da yaa b yiib bal Edɛn zẽedã zĩigẽ wã, Wẽnnaam kõ-b-la noy sẽn da segd n kɩt tɩ b tags b taabã neer yelle. Sɩd me, a Zeova ning-b-la barka, n yeel-b tɩ b rog kamb n fɩɩg n pid dũniyã la b soog-a. (Sɩng. 1:28) A Ãdem ne a Awa me ra segd n baoo b kambã b sẽn na n dogã neere, wa a Zeova sẽn dat t’a bõn-naandsã  paam sũ-noogã. Bãmb ne b kambã la b yagensã ra na n naaga taab n tʋm tɩ tẽngã gill lebg arzãna. Ad yaa tʋʋm-kẽeng tɛkẽ!

9. Bõe yĩng tɩ ninsaalbã sẽn da na n tʋm tɩ tẽngã lebg arzãnã ra na n kõ-b sũ-noogo?

⁹ A Ãdem ne a Awa sã n da pa kɩɩs a Zeova, tẽngã ra na n pida ne neb sẽn zems zãnga. Nin-bãmba ra na n naaga a Zeova n tʋm tɩ tẽngã lebg arzãna, t’a raabã pidsi. Woto la b ra na n kẽ a vʋʋsgã pʋgẽ. (Ebre. 4:11) Tags-y n ges-y tʋʋm-kãngã sẽn da na n tall bark la yamleoog to-to! Ned fãa sẽn da na n tʋm a taabã neer yĩngã ra na n kɩtame tɩ b fãa paam bark la sũ-noog wʋsgo.

10, 11. Bõe n na n sõng-d tɩ d tõog n tʋm tʋʋmd ning a Zeova sẽn kõ a nin-buiidã?

¹⁰ Rũndã-rũndã, a Zeova kõo a nin-buiidã tʋʋmd sẽn yaa kãsenga. A yeelame tɩ d moon koɛɛgã la d maan karen-biisi. Sẽn na yɩl n tõog n tʋm tʋʋm-kãnga, rẽnda d taabã yell sɩd pak-do. Yaa d sã n nong a Zeova la d nong d taabã la d na n tõog n kell n tʋm tʋʋmdã.

¹¹ Tʋm-tʋmd a Poll ra goma yẽ ne kiris-neb a taab yelle, n yeel tɩ bãmb yaa “tʋmd-n-taas ne Wẽnnaam,” bala b ra taasda nebã Rĩungã koɛɛgã la b sõngd-b tɩ b bãngd a Zeova. (1 Kor. 3:6, 9) Rũndã-rũndã, tõnd me sã n kẽesd d sẽkã, d pãngã la d paoongã koe-moonegã pʋgẽ, d paamd n lebga “tʋmd-n-taas ne Wẽnnaam.” Ad yaa zu-zẽkr tɛkẽ!

12, 13. Ne yãmb tagsgo, bark bʋs la d paamd koe-moonegã pʋgẽ?

¹² D sã n kẽesd d sẽkã la d pãngã sõma koɛɛgã mooneg la karen-biisã maaneg pʋgẽ, d paamda sũ-noog wʋsgo. D tẽed-n-taas wʋsg sẽn paam n zãms neb Biiblã tɩ b wa sak a Zeova wilgame tɩ bũmb sẽn kõt sũ-noog a woto pa waoog ye. D sũur nooma wʋsgo, d sã n neẽ tɩ Biiblã goamã kẽeda karen-biig sũuri, t’a tẽebã paasdẽ, t’a toeemd bũmb kẽer a vɩɩmã pʋgẽ, la a togsd neb a taabã a sẽn bãngã. A Zeezi me maana sũ-noog wʋsgo, a karen-biis 70 wã a sẽn da tʋm tɩ b tɩ moon koɛɛgã sẽn lebg n wa ‘ne sũ-noogo,’ tʋʋmdã sẽn wom biis ninsã yĩngã.—Luk 10:17-21.

¹³ Dũniyã gill zugu, a Zeova nin-buiidã maanda sũ-noogo, b sã n ne Biiblã sẽn sõngd nebã tɩ b manegd b vɩɩmã. A Ana yaa saam-bi-poak sẽn yaa bi-bɩɩga, n pa kẽ kãadem ye. * A ra rata ne a sũur fãa n tʋm a Zeova tʋʋmã wʋsgo. Rẽ n so t’a yik n kẽng Erop soolmã yaanga, zĩig b sẽn dat koe-moondb n yɩɩda. Ad a sẽn yeele: “Kaanẽ wã, f tõe n paam n sɩnga Biiblã zãmsg ne  nebã nana-nana. Woto nooma maam wʋsgo. M tʋʋmdã kõt-m-la sũ-noog hal sõma. M sã n ta yiri, m pa tar sẽk n tagsd m meng yell wʋsg ye. M tagsda neb nins m sẽn zãmsd Biiblã yelle, b zu-loeesã, la b sẽn maand yɩɩr ne bũmb ninsã. M bʋgsdame n get m sẽn tõe n keng b raood to-to, la m sẽn tõe n maaneg takɩ n sõng-ba. Kɩtame tɩ m tolg n kɩs sɩd tɩ ‘kũun bee bark n yɩɩd reegre.’”—Tʋʋ. 20:35.

14. Wãn to la y tõe n paam sũ-noog koe-moonegã pʋgẽ, baa nebã pa sakd n kelge?

¹⁴ D sã n baood n na n sõs ne ned buud fãa, koɛɛgã mooneg na n kõt-d-la sũ-noogo, baa nebã yãk yam n pa na n kelge. Rũndã-rũndã, tõnd me tog n maana wa a Zeova sẽn da yeel a Ezekɩyɛllã. A ra yeel-a lame yaa: ‘Bãmb kelg foom woo, b ka kelg-f woo, togs-b mam goamã!’ (Eze. 2:7; Eza. 43:10) Baa kẽer pa nong koɛɛgã d sẽn moondã, d miime t’a Zeova sũur nooma ne tõnd modgrã. (Karm-y Ebre-rãmb 6:10.) Zĩ-kãng wɛɛngẽ, d tẽed-n-taag a ye n tar yam-sõngo. Ad a sẽn yeele: “Tõnd selame, n zãgs koom, la d pʋʋsd n kotẽ t’a Zeova kɩt tɩ bɩ.”—1 Kor. 3:6.

15. Yaa d taabã sã n yaa kõatb la tõnd me segd n yɩ kõatb bɩ? Wilg-y y leoorã võore.

¹⁵ A Zeezi me ratame tɩ d yɩ kõatba, n paam sũ-noogo. D sã n nong n kõt d taabã, bãmb me na n yɩɩ kõatba. Rẽ n so t’a Zeezi yeel yaa: “Bɩ y kõ la b na kõ yãmba. B na n maka sõama n kõ yãmba, n dĩ, n yegse, n ning tɩ sudgi. Bala, ne makdg ning yãmb sẽn makd n kõt nebã, Wẽnnaam na n maka ne rẽnda n kõ yãmba.” (Luk 6:38) Yaa sɩd tɩ d sã n yaa kõatba, pa nebã fãa n na n wilg tɩ b sũur nooma ne rẽ ye. La tõe n kɩtame tɩ sãnda rɩk d togs-n-taare, n lebg kõatb me. Rẽ wã yĩnga, yɩ-y kõatba, baa wõnd nebã pa nande. Y sã n maan ned neer baa yaa vugri, y pa tõe n bãng a nafa wã fãa ye.

16. D sẽn maand d taabã neerã segd n yɩɩ bõe yĩnga?

¹⁶ Sẽn yaa-b kõatb meng-mengã pa  maand b taabã neere, n dat tɩ b maan-b n lebs ye. Yaa rẽ yĩng la a Zeezi sẽn yeel yaa: “Fo sã n na n bool neb tɩ b wa n dɩ ne foom, bool naong rãmba, la koms-rãmba, la wobse, la zoense, la fo na n paama sũ-noogo, b sẽn ka tar n na n kõ foom n lebsã yĩnga.” (Luk 14:13, 14) Biiblã pʋgẽ me, b yeelame: “Maan-neer soab na n paama barka.” Ad b sẽn yeel me: “Bark bee sẽn tagsd-a pãn-komsem soab yell zugu!” (Yel. 22:9; Yɩɩn. 41:2) D segd n yɩɩ kõatba, d sẽn dat ne d sũur fãa n sõng d taabã yĩnga.

17. Bõe me la d tõe n maan n yɩ kõatba, n paam sũ-noogo?

¹⁷ A Poll sẽn wa n lebg n tẽeg a Zeezi sẽn yeel tɩ ‘kũun bee bark n yɩɩd reegrã,’ pa bũmb nins d sẽn tõe n dɩk n kõ wã yell bal la a ra gomd ye. D sã n keng ned raoodo, wall d tẽeg-a Biiblã saglg ninga, pa rẽ bɩ n maan bũmb a to n sõng-a, rẽ me yaa kũuni. (Tʋʋ. 20:31-35) Ne a no-goamã la a tʋʋm-tʋmdɩ wã, a Poll wilgame tɩ tara yõod tɩ d sakd n kẽesd d sẽkã la d pãngã n sõngd d taabã, la d tagsd b yelle, n wilgd-b tɩ d nong-b lame.

18. Bõe la bãngdb wʋsg yeel-yã?

¹⁸ Bãngdb nins sẽn maand vaeesg ninsaalbã yel-manesem wɛɛngẽ wã mikame me tɩ ned sã n yaa kõata, a tara sũ-noogo. Sebr a ye wilgame tɩ nebã yetame tɩ b sã n maan b to neere, b sũ-noogã paasdame. Bãngdb n yeel tɩ ned sã n nong n sõngd a taabã, a mengã na n maneg n neeme t’a vɩɩmã tara barka. Rẽ n so tɩ bãngdb kẽer wae n sagend nebã tɩ b kẽes b mens tʋʋm nins sẽn yaa b taabã neer yĩngã pʋgẽ, tɩ rẽ na n paasa b keelmã la b sũ-noogã. La pa lingd tõnd ye. Bala, d Naandã sẽn nong-dã ra sɩng n yeelame tɩ d sã n yaa kõatba, d paamda sũ-noogo.—2 Tɩm. 3:16, 17.

19, 20. Bõe n kɩt tɩ y rat n yɩ kõata?

¹⁹ Rũndã-rũndã, sẽn pak neb wʋsg yaa b mensã yell bala. Rẽ kɩtame tɩ tõe n yɩ toog tɩ d kell n yɩ kõatba. A Zeezi yaool n yeelame tɩ Wẽnnaam noor ning sẽn yaa kãseng n yɩɩdã yaa nong a Zeova ne d sũur fãa, ne d sɩɩgã fãa, ne d yamã fãa, la ne d pãngã fãa, la t’a yiib-n-soabã yaa nong d taabã wa d mense. (Mark 12:28-31) Wa d sẽn yã sõs-kãngã pʋgẽ wã, neb nins sẽn nong a Zeova wã rɩkda a togs-n-taare. A Zeova ne a Zeezi fãa yaa kõatba, n sagend tõnd tɩ tõnd me yɩ kõatba, n paam sũ-noog hakɩɩka. D sã n modg n yaa kõatb d sẽn maand bũmb nins a Zeova tũudmã pʋgẽ wã, la d sẽn maand d taabã neer yĩngã pʋgẽ me, na n kɩtame t’a Zeova paam waoogre. La na n nafa tõnd mengã, la d taabã me.

²⁰ Yaa vẽeneg tɩ y zoe n maanda y sẽn tõe fãa n sõngd y taabã, sẽn yɩɩd fãa, y tẽed-n-taasã. (Gal. 6:10) Y sã n kell n wɩng ne rẽ, y taabã sũur na n yɩɩ noog ne-yã, tɩ b maneg n nong-yã, la yãmb me na n paama sũ-noogo. Yel-bũn 11:25 yetame: “Kõat na n paamame halɩ tɩ seke, la sẽn kõt-a koom me na n paama koom n yũ n tɩge.” D vɩɩmã pʋgẽ, la koe-moonegã pʋgẽ, bũmb wʋsg la d tõe n maan tɩ wilg tɩ d tagsda d taabã yelle, n maand-b neere, la tɩ pa d mens yell bal n pak-d ye. Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n goma bũmb kẽer d sẽn tõe n maan yelle.