Julani

Lutani pa vo ve mukati

Ŵanthu Akupaska Akondwa

Ŵanthu Akupaska Akondwa

“Kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi.”—MACHI. 20:35.

SUMU: 76, 110

1. Kumbi vinthu vo Yehova wakulenga vilongo wuli kuti ngwakupaska?

YEHOVA wechendalengi chechosi wenga yija kweni waŵanaŵaniyanga vaki pe cha. Venivi vingumuchitiska kuti walengi angelu ndi ŵanthu. Yehova “Chiuta walikondwa” watanja kupereka vinthu vamampha. (1 Timo. 1:11; Yako. 1:17) Chifukwa chakuti wakhumba kuti tikondwengi, watitisambiza kuti nasi tijengi akupaska.—Aro. 1:20.

2, 3. (a) Ntchifukwa wuli kupaska kutitiwovya kuti tikondwengi? (b) Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

2 Chiuta wakulenga munthu mu chikozgu chaki. (Chiya. 1:27) Ndichu chifukwa chaki tilongo mijalidu yaki. Kuti tikhorwengi kweniso kuti tikondwengi tikhumbika kuyezga Yehova mwa kuŵanaŵaniya anyidu ndipuso kuja akupaska. (Afi. 2:3, 4; Yako. 1:5) Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti Yehova wakulenga ŵanthu mu nthowa yakuti afiskengi kuchita venivi. Chinanga kuti te ambula kufikapu kweni nasi tingaja akupaska nge Yehova.

3 Bayibolu lititikambiya vo tingachita kuti tije akupaska. Tiyeni tiwoni fundu zinyaki za mu Malemba pa nkhani yeniyi. Tiwonengi mo kuja akupaska kungatiwovye kuti Chiuta watiyanjengi kweniso mo jalidu lenili lingatiwovye kuti tifiski kugwira ntchitu yo Chiuta wakutipaska. Tikambiskanengi so mo kupaska kungatiwovye kuti tikondwengi ndipuso chifukwa cho tikhumbikiya kulutirizga kuja akupaska.

KUMBI TINGACHITA WULI KUTI CHIUTA WATIYANJENGI?

4, 5. Kumbi Yehova ndi Yesu atitisambizanji pa nkhani ya kupaska?

4 Yehova wakhumba kuti ŵanthu wo wakulenga amuyezgengi. Ndichu chifukwa chaki iyu wakondwa asani te akupaska. (Aefe. 5:1) Mo wakutilenge kweniso kutowa kwa chilengedu vilongole limu kuti Chiuta wakhumba kuti tikondwengi. (Sumu 104:24; 139:13-16) Mwaviyo, tikondwesa Chiuta asani tichita vinthu vo vingawovya kuti anyidu akondwengi.

5 Akhristu auneneska ayezga Yesu Khristu yo ntchakuwoniyapu chidu pa nkhani ya kupaska. Yesu wangukamba kuti: “Mwana wa munthu wakuza kuti ŵanthu amuteŵete cha, kweni kuziteŵete ndi kupereka umoyu waki sembi yakuwombole ŵanthu anandi.” (Mate. 20:28) Wakutumika Paulo wanguchiska Akhristu kuti: “Jani ndi maŵanaŵanu ngenanga ngo Khristu Yesu nayu wenga nangu, yo chinanga kuti wenga chikozgu chaku Chiuta . . . Wangujikhutuwa ndipu wanguja nge kapolu.” (Afi. 2:5-7) Weyosi wangachita umampha kujifumba kuti, ‘Kumbi ndingamuyezga Yesu kuluska mo ndichitiya sonu?’—Ŵerengani 1 Peturo 2:21.

6. Kumbi Yesu watitisambizanji mu ntharika ya Msamariya walisungu? (Wonani chithuzi cho che papeji 18.)

6 Yehova wangatiyanja asani tiyezga iyu ndi Khristu mwa kuŵanaŵaniya anyidu kweniso asani titesesa kovya anyidu. Mu ntharika ya Msamariya walisungu, Yesu wangulongole limu kuti wakhumba kuti ŵanthu wo atimulondo awovyengi anyawu chinanga kuti angaleka kuja amtundu wawu. (Ŵerengani Luka 10:29-37.) Kumbi mutilikumbuka fumbu lo Myuda munyaki wangufumba, lo linguchitiska kuti Yesu wakambi ntharika ya Msamariya walisungu? Iyu wangufumba kuti: “Munyangu ndiyani ukongwa?” Vo Yesu wangumuka vilongo kuti asani tikhumba kuti Chiuta watiyanji, titenere kupaska anyidu ndi mtima wosi nge mo Msamariya wanguchitiya.

7. Kumbi tingalongo wuli kuti kuchita vinthu mwakukoliyana ndi vo Yehova wakhumba ndiku kwamampha?

7 Pe vifukwa vinandi vo Akhristu atenere kujaliya akupaska. Mwakuyeruzgiyapu, asani tiŵanaŵaniya nkhani yo Satana wangwambisa mumunda wa Edeni, tiwona kukhumbika kwakupaska. Satana wangulongo kuti Adamu, Eva ndi ŵanthu wosi angaja ndi umoyu wamampha asani angachita vo ŵeneku akhumba mumalu mwa kuvwiya Chiuta. Eva wanguchita vinthu mwakujiyanja chifukwa chakuti wakhumbanga kuyanana ndi Chiuta. Adamu nayuso wanguchita vinthu mwakujiŵanaŵaniya yija kuti wakondwesi Eva. (Chiya. 3:4-6) Tosi tiwona masuzgu ngo ngakuza chifukwa cha vo angusankha. Asani munthu wachita vinthu mwakujiyanja, wakondwa cha. Asani te ndi mtima wakupaska, tilongo kuti kuchita vinthu vo Yehova wakhumba ndiku kwamampha.

KUGWIRA NTCHITU YO CHIUTA WAKUPASKA ŴANTHU ŴAKI

8. Ntchifukwa wuli Adamu ndi Eva akhumbikanga kuŵanaŵaniya anyawu?

8 Ulongozgi wo Chiuta wangupereka ku banja lakwamba watingi uŵawovyengi kuti aŵanaŵaniyengi anyawu chinanga kuti pa nyengu iyi ŵenga ŵija mumunda wa Edeni. Yehova wangutumbika Adamu ndi Eva ndipu wanguŵakambiya kuti ayandani, azazi charu chapasi ndipuso achithereski. (Chiya. 1:28) Mlengi widu waŵanaŵaniya ukongwa vinthu vo wakulenga. Mwakuyanana ŵaka, apapi ŵidu akwamba nawu akhumbikanga kuŵanaŵaniya ukongwa likondwa la ŵana ŵawu, wo pa nyengu iyi ŵenga ŵechendaweku. Charu chosi chatingi chiŵengi Paradayisu kuti ŵana wosi aku Adamu akondwengi. Yiwu atingi agwirengi ntchitu ya kusambusa charu kuja Paradayisu. Ntchitu iyi yatingi yijengi yikulu ukongwa.

9. Ntchifukwa wuli ŵanthu atingi akondwengi ndi ntchitu ya kusambusa charu kuja Paradayisu?

9 Asani Adamu ndi Eva anguleka kunanga, pacharu chapasi patingi paŵengi ŵanthu akufikapu. Kuti ŵanthu akufikapu yaŵa asambusi charu chosi kuja Paradayisu, akhumbikanga kuti achitengi vinthu mwakukoliyana ukongwa ndi Yehova pakufiska khumbu laki. Kuchita venivi kwatingi kuŵawovyengi kusere mu chipumulu chaki. (Ahe. 4:11) Yiwu atingi atumbikikengi ndipuso atingi akondwengi ukongwa ndi ntchitu iyi. Kuŵanaŵaniya anyawu, kwatingi kuŵawovyengi kuti atumbikiki kweniso kuti akondwengi.

10, 11. Kumbi tikhumbika kuchitanji kuti tifiski ntchitu ya kupharazga ndi kusambiza yo Yehova wakutituma?

10 Mazuŵa nganu, Yehova wakupaska ŵanthu ŵaki ntchitu ya kupharazga ndi kusambiza ŵanthu. Kuti tifiski ntchitu yeniyi, tikhumbika kuŵanaŵaniya anyidu. Tingafiska kugwira ntchitu yeniyi asani titanja Chiuta ndi anyidu.

11 Mu nyengu ya akutumika, Paulo wangukamba kuti iyu ndi anyaki ‘agwiriyanga ntchitu limoza ndi Chiuta’ chifukwa chakuti agwiranga ntchitu ya kupanda ndi kudiriya mbewu za Ufumu. (1 Akori. 3:6, 9) Nasi so mazuŵa nganu, ‘tingagwiriya ntchitu limoza ndi Chiuta’ asani tipereka nyengu yidu, chuma chidu kweniso nthazi zidu ku ntchitu ya kupharazga. Ndi mwaŵi ukulu ukongwa kugwiraku ntchitu yeniyi.

Kovya ŵanthu kuti avwisi uneneska nkhwakukondwesa ukongwa (Wonani ndimi 12)

12, 13. Kumbi ndi vitumbiku wuli vo munthu wasaniya asani wagwiraku ntchitu yakupharazga?

12 Asani titesesa kugwiriskiya ntchitu nyengu yidu kweniso nthazi zidu pa ntchitu ya kupharazga kweniso ya kusambiza ŵanthu, tikondwa ukongwa. Ŵanthu anandi wo achitiskapu masambiru ngo ngaluta panthazi, angakukambiyani venivi. Tikondwa ukongwa asani ŵanthu wo tisambira nawu Bayibolu avwisisa fundu zauneneska, chivwanu chawu chikuwa, asintha nkharu yawu kweniso akambiyaku anyawu vo asambira. Yesu nayu wangukondwa ukongwa wati wawona kuti ŵanthu 70 wo wanguŵatuma kuti akapharazgi, ‘aweku ndi likondwa’ chifukwa cha vinthu vamampha vo vinguŵachitikiya.—Luka 10:17-21.

13 Pacharu chosi, apharazgi akondwa asani awona kuti uthenga wamampha utovya kuti ŵanthu asinthi mijalidu yawu. Mwakuyeruzgiyapu, mzichi munyaki wachinyamata zina laki Anna * wangusazgiyaku uteŵeti waki. Iyu wanguluta kuchiteŵete Kuvuma kwa Europe ko kwakhumbikanga apharazgi anandi. Anna wangulemba kuti, “Kwenuku kusanirika ŵanthu anandi wo akhumba kusambira ndipu venivi vitindikondwesa ukongwa. Ndikondwa ukongwa asani nde mu uteŵeti. Asani ndafika ku nyumba ndiŵanaŵaniya vangu pe cha. Mumalu mwaki, ndiŵanaŵaniya masuzgu nga ŵanthu wo ndisambira nawu kweniso vo vitiŵafipiska mtima. Ndipenja nthowa zo ndingaŵachiskiya kweniso kuŵawovya. Mwakuti ndisimikiza kuti ‘kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi ukongwa kuluska kulonde.’”—Machi. 20:35.

Asani tipharazga ku nyumba yeyosi muchigaŵa chidu titovya kuti ŵanthu avwi uthenga wa Ufumu (Wonani ndimi 14)

14. Kumbi tingachita wuli kuti tikondwengi pakuchita uteŵeti chinanga kuti ŵanthu anandi angakana kuvwisiya?

14 Tingakondwa asani tipharazgiya ŵanthu uthenga wamampha chinanga kuti angakana kuvwisiya. Uteŵeti widu mazuŵa nganu, uyanana ŵaka ndi uteŵeti wa mchimi Ezekieli yo Yehova wangumukambiya kuti: “Uŵakambiyi mazu ngangu, kwali avwengi pamwenga cha.” (Ezeki. 2:7; Yesa. 43:10) Kwali ŵanthu avwisiyi pamwenga cha, Yehova wawonga phamphu lidu. (Ŵerengani Aheberi 6:10.) Mupharazgi munyaki wangulongo kuti we ndi maŵanaŵanu ngamampha pa nkhani yeniyi. Iyu wangulemba kuti, “Isi tapanda, tadiriya, kweniso tapemphera kuti Chiuta wakuzgi mbewu.”—1 Akori. 3:6.

KUMBI TINGACHITA WULI KUTI TIKONDWENGI?

15. Kumbi tikhumbika kuja akupaska pijapija asani ŵanthu atitiwonga? Konkhoskani.

15 Yesu wakhumba kuti tikondwengi chifukwa cha kupaska. Ŵanthu anandi awonga asani apaskika vinthu. Yesu wangukamba kuti: “Mupaskengi ndipu ŵanthu akupaskeningi. Azakukuŵikiyani pa chivungu cha laya linu mwesu wamampha, wakusindilizika, wakuchinyinthika kweniso wakufwapukiya pasi. Chifukwa mwesu wo mupimiya anyinu, namwi akupimiyeningi weniwo.” (Luka 6:38) Mbanthu wosi cha wo angawonga vo titiŵachitiya, kweni asani awonga nawuso angaja ndi mtima wakupaska. Mwaviyo, titenere kuja ndi mtima wakupaska kwali ŵanthu awongi pamwenga cha. Mungaziŵa cha vo vingachitika asani mwe ndi mtima wakupaska chinanga kuti mungawovya munthu yumoza.

16. Kumbi tikhumbika kuja ndi mtima wuli asani tipaska?

16 Ŵanthu wo ŵe ndi mtima wakupaska apereka kuti anyawu aŵaweze cha. Yesu wanguziŵa fundu yeniyi, ndichu chifukwa chaki wangukamba kuti: “Asani mwanozga phwandu, danani akavu, akupunduka, vilima kweniso achibulumutiya. Ndipu mwazamukondwa chifukwa chakuti alivi chakuti akuweziyeni.” (Luka 14:13, 14) Lemba linyaki likamba kuti: “Munthu wakupaska wazamutumbikika.” Linyaki so likamba kuti: “Ngwakutumbikika yo waŵanaŵaniya munthu wakunyozeka.” (Nthanthi 22:9; Sumu 41:1) Kupaska nkhwamampha nadi chifukwa kutitiwovya kuti tikondwengi.

17. Kumbi anyidu tingaŵapaskanji vo vingawovya kuti tikondwengi?

17 Paulo wangukamba mazu ngo Yesu wangukamba ngakuti, “kupaska kuchitiska kuti munthu wakondwengi ukongwa kuluska kulonde.” Iyu wakambanga vinthu vakuliŵavu pe cha, kweni wang’anamuwanga so kuŵachiska ndi kuŵapaska ulongozgi. (Machi. 20:31-35) Vo wakutumika Paulo wakambanga ndi kuchita, vititisambiza kuti tipaskengi anyidu vo tenavu nge nyengu ndi nthazi kweniso kuti tiŵaŵanaŵaniyengi ndi kuŵayanja.

18. Kumbi ŵanthu anandi akambanji pa nkhani ya kupaska?

18 Asayansi akamba kuti kupaska kutovya kuti ŵanthu akondwengi. Nkhani yinyaki yingukamba kuti “ŵanthu akondwa ukongwa asani achitiya anyawu vinthu vamampha.” Asayansi akamba so kuti asani titovya anyidu, tiwona kuti pe chifukwa cho tikuŵiyaku. Anyaki akamba so kuti ŵanthu wo agwira ntchitu zakujipereka ŵaka atamatama cha kweniso akondwa. Venivi vakuziziswa cha ku ŵanthu wo agomezga kuti Bayibolu ndi Mazu ngaku Yehova, Mlengi widu wachanju.—2 Timo. 3:16, 17.

LUTIRIZGANI KUJA AKUPASKA

19, 20. Ntchifukwa wuli mukhumbika kuja akupaska?

19 Vingaŵa vakusuzga kuja ndi mtima wakupaska asani tija ndi ŵanthu wo aŵanaŵaniya vawu pe. Yesu wangukamba marangu ngaŵi ngakulungakulu. Iyu wangukamba kuti tiyanjengi Yehova ndi mtima widu wosi, ndi umoyu widu wosi, ndi maŵanaŵanu ngidu ngosi, ndipuso nthazi zidu zosi, kweniso kuti tiyanjengi anyidu nge mo titijiyanjiya taŵeni. (Mariko 12:28-31) Nge mo tawone mu nkhani iyi, ŵanthu wo atanja Yehova achita vo iyu wachita. Yehova ngwakupaska, Yesu nayuso viyo. Ndipu yiwu akhumba kuti nasi tichitengi viyo kuti tikondwengi. Asani tipaska Chiuta kweniso anyidu, Yehova watumbikika kweniso isi ndi anyidu tiyanduwa.

20 Tikayika cha kuti mutesesa kovya ŵanthu, ukongwa Akhristu anyinu. (Aga. 6:10) Asani mulutirizga kuja akupaska, ŵanthu anandi akuyanjeningi, akuwongeningi ndipu namwi mujengi akukondwa. Lemba la Nthanthi 11:25 likamba kuti: “Munthu wakupaska, vazakumuyende umampha, ndipu weyosi yo wasisipuwa anyaki nayuso wazamusisipulika.” Pe nthowa zinandi zo tingalongore kuti tipaska anyidu ndi mtima wosi kwambula kukhumba kuti atiweze. Venivi vingachitiska kuti titumbikiki. Sabata yamawa, tazamukambiskana zinyaki mwa nthowa izi.

^ ndimi 13 Zina lasinthika.