1, 2. (a) Oukwatya ulipi twa pumbwa okukulika, nomolwashike? (b) Oshike hatu ka konakona moshitukulwa eshi?

TU LI Ovakriste vashili, otwa pumbwa okukala hatu konakona ouyelele nokufika pexulifodiladilo li li mondjila. (Omayel. 3:21-23; 8:4, 5) Ngeenge ihatu konakona omauyelele oo hatu mono, Satana nosho yo ounyuni waye otava ka nwefa mo okudiladila kwetu. (Ef. 5:6; Kol. 2:8) Ohatu ka dula ashike okufika pexulifodiladilo li li mondjila ngeenge otu na ouyelele u li mondjila. Omayeletumbulo 18:13 okwa ti kutya, “ou ta nyamukula fimbo ina uda ko, osho oulai waye ndele tashi mu fifa ohoni.”

² Moshitukulwa eshi, ohatu ka konakona osho hashi shi ningifa shidjuu okumona ouyelele u li mondjila nokufika pexulifodiladilo li li mondjila. Ohatu ka konakona yo omafinamhango opaMbiibeli taa longo nosho yo oihopaenenwa oyo tai dulu oku tu kwafela tu xwepopaleke onghedi yetu yokukonakona ouyelele u li mondjila.

3. Omolwashike twa pumbwa okutula moilonga efinamhango olo tali hangwa mOmayeletumbulo 14:15? (Tala efano pehovelo loshitukulwa.)

³ Kunena, ovanhu ohava mono ouyelele okudilila keedjo di lili noku lili. Omauyelele mahapu ohaa tandavelifwa okupitila mee-website, mo-TV nosho yo momakwatafano opaintaneta. Ovanhu vahapu ohava  mono ee-e-mail, omatumwalaka nosho yo eelaporta dihapu okudja kookaume kavo. Molwaashi ovanhu vamwe ohava tandaveleke nelalakano ouyelele wa puka nokulundulula ouyelele oo u shiivike, otwa pumbwa okukala twa lungama nokukonakona noukeka osho hatu udu. Mbela efinamhango lopaMbiibeli lilipi tali dulu oku tu kwafela? Omayeletumbulo 14:15 okwa ti: “Omushima ta itavele ondjovo keshe, ndelenee omunamayele ta diinine eenghatu daye.”

4. Ovafilippi 4:8, 9 otave tu kwafele ngahelipi tu kale hatu hoolola osho hatu lesha, nomolwashike sha fimana okukala tu na ouyelele u li mondjila? (Tala yo oshimhungu “ Omafiloshisho manini oo hae tu kwafele tu mone ouyelele u li mondjila.”)

⁴ Otwa pumbwa ouyelele u li mondjila opo tu ninge omatokolo opandunge. Onghee hano, otwa pumbwa okukala hatu hoolola noukeka ouyelele oo hatu lesha. (Lesha Ovafilippi 4:8, 9.) Inatu pumbwa okumana po efimbo letu mokukala hatu tale eenghundana da puka kointaneta ile hatu lesha ouyelele wa puka okupitila mo-e-mail. Osha fimana unene okuhenuka ee-website odo di kwetelwe komesho kovashunimonima. Elalakano lavo okutukaula oshiwana shaKalunga noku shi efifa po oshili. Ouyelele wa puka otau dulu okuningifa omunhu etokolo lihe li pandunge. Inatu dimbwa nande kutya ouyelele wa puka otau dulu okukuma omadiladilo nomitima detu. — 1 Tim. 6:20, 21.

5. Ouyelele wa puka ulipi Ovaisrael va li va uda, nowa li we va kuma ngahelipi?

⁵ Okwiitavela ouyelele wa puka otaku dulu okweetifa oidjemo inyikifa oluhodi. Pashihopaenenwa, diladila kwaasho sha li sha ningwa po pefimbo laMoses eshi eendadi 10 domo 12 odo da li da tumwa di ka lave Edu lEudaneko da yandja ouyelele wa puka. (Num. 13:25-33) Molwaashi oda li da popya tadi wedele, ehokololo lado ola li la tilifa oshiwana shaJehova. (Num. 14:1-4) Omolwashike ovanhu va li va tilifwa kehokololo olo? Otashi dulika va li tava diladila kutya, molwaashi eendadi dihapu oda yandja ouyelele wa faafana, ehokololo lado oli na okukala li li mondjila. Ova li va anya okupwilikina ouyelele u li mondjila nou shii okulineekelwa oo wa li wa yandjwa kuJosua naKaleb. (Num. 14:6-10) Ponhele yokumona oushili nokuulika kutya ove lineekela muJehova, ova li va hoolola okwiitavela ouyelele wa puka. Osho kasha li tuu sha nyika oushima!

6. Omolwashike shihe na oku tu kumwifa ngeenge twa udu ovanhu tava popile mowii oshiwana shaJehova?

⁶ Otwa pumbwa okukala twa lungama ngeenge hatu udu ouyelele u na sha noshiwana shaJehova. Inatu dimbwa nande kutya Satana oku li omulundili wovapiya ovadiinini vaJehova. (Eh. 12:10) Nomolwaasho Jesus a popya kutya ovapataneki “tave mu popile mowii aushe nokufufya.” (Mat. 5:11) Ngeenge otwa tula moilonga eendjovo odo, itashi ke tu kumwifa ngeenge twa udu ovanhu tava popile mowii oshiwana shaJehova.

7. Ofimbo inatu tuma o-e-mail ile etumwalaka, oshike twa pumbwa okukonakona?

⁷ Mbela ou hole okutumina ookaume koye ee-e-mail nosho yo omatumwalaka? Ngeenge owa mono ouyelele komakwatafano opaintaneta ile wa udu oshimoniwa shonhumba, otashi dulika u kale u udite ngaashi omutoolinghundana oo ha kala alushe a hala oye a tandavelife ouyelele tete. Ashike ofimbo ino tuma etumwalaka ile o-e-mail, lipula kutya, ‘Mbela ondi na ngoo oushili wehokololo olo ndi li pokutandaveleka? Mbela ondi na ngoo lelalela oushili?’ Ngeenge ku na oushili, ito ka kala wa hala okutandaveleka ouyelele wa puka mokati kovamwatate. Nopehe na omalimbililo oto ka dima mo ouyelele wa tya ngaho.

8. Oshike osho ovapataneki va ninga moilongo imwe, nongahelipi hatu dulu oku va yambidida inatu shi shiiva?

⁸ Osha nyika natango oshiponga okutuma divadiva ee-email nosho yo omatumwalaka oo wa tuminwa. Moilongo imwe, oilonga yetu kai holike ile ya shilikwa. Ovapataneki vetu moilongo ya tya ngaho, otashi dulika va tandavelife ouyelele wa puka nelalakano loku tu tilifa ile loku tu ningifa tuha kale twe lineekelafana. Diladila kwaasho  sha li sha ningwa po moshitukulwa osho sha li nale Soviet Union. Opolifi yomonanguwi, hai ifanwa KGB, oya li ya tandavelifa ouyelele wa puka kutya ovamwatate ovo ve na oinakuwanifwa ova kengelela ovapiya vaJehova. * Vahapu ova li va itavela ouyelele oo wa puka, noshidjemo, ova li ve litukula ko kehangano laJehova. Osho kashi nyikifa tuu oluhodi! Lao linene, vahapu ova alukila kehangano laJehova, ashike vamwe inava aluka nandenande. Eitavelo lavo ola li la teka po. (1 Tim. 1:19) Ongahelipi hatu dulu okuhenuka oidjemo ya tya ngaho inyikifa oluhodi? Henuka okutandavelifa ouyelele wa puka. Ino kala ho itavele keshe shimwe to udu. Shilipaleka kutya ou na oushili.

9. Oshike vali hashi shi ningifa shidjuu okumona ouyelele u li mondjila?

⁹ Omahokololo oo e na oushili inau lixwa po ohae shi ningifa shidjuu okufika pexulifodiladilo li li mondjila. Omahokololo oo e na oushili inau lixwa po otaa dulu okupukifa vamwe. Ongahelipi hatu dulu okuhenuka okupukifwa komahokololo oo tashi dulika e na ashike oushili munini? — Ef. 4:14.

10. Oshike sha li sha ningifa Ovaisrael hanga va ka homone ovamwaxe, nova li ve shi henuka ngahelipi?

¹⁰ Diladila kwaasho sha li sha ningilwa Ovaisrael ovo va li kouninginino womulonga waJordan pefimbo laJosua. (Jos. 22:9-34) Ova li va uda ehokololo kutya Ovaisrael ovo ve li koushilo waJordan (ovana vaRuben novana vaGad netata lepata laManasse) ova tunga oaltari inene popepi naJordan. Oshitukulwa shehokololo olo osha li shi li mondjila. Eshi Ovaisrael ovo va li koushilo va uda ouyelele oo inau lixwa po, ova li va fika pexulifodiladilo kutya ovamwaxe ova tukululila Jehova oshibofa. Onghee ova li va ongala opo va ka homone ovo va li kouninginino. (Lesha Josua 22:9-12.) Ashike ofimbo inave ke va homona, ova li va tuma ko ovalumenhu ve shii okulineekelwa va ka tale ngeenge osho va uda oshoshili. Ouyelele ulipi va li va mona? Ovaisrael ovo va dja mepata laRuben nolaGad nosho yo etata lepata laManasse ova li va tunga oaltari, ashike kaya li yokuningila omaxwikiloyambo. Oaltari oyo oya li ya tungwa opo ovanhu monakwiiwa va ka shiive kutya navo yo ova li ovapiya  vaJehova ovadiinini. Ovaisrael ovo kava li tuu va hafa eshi inava ya va ka homone ovamwaxe omolwouyelele inau lixwa po oo va uda nosho yo eshi va kufa efimbo opo va tale ngeenge osho va uda oshoshili!

11. (a) Ongahelipi Mefiboset a li a ningilwa okuhenouyuki? (b) David okwa li ta dulu ngahelipi okuhenuka okuhenouyuki oko?

¹¹ Otashi dulika nafye pauhandimwe tu ningilwe okuhenouyuki omolwoushili inau lixwa oo u li apeshe. Diladila koshihopaenenwa shohamba David nosho yo shaMefiboset. David okwa li a ulikila Mefiboset onghenda eshi e mu shunifila nehalo liwa omapya oo a li nale a xekulu Saul. (2 Sam. 9:6, 7) Ashike lwanima, David okwa ka uda ouyelele wa puka kombinga yaMefiboset. David okwa li a kufa Mefiboset oinima yaye aishe nopehe na okukonakona ouyelele oo ngeenge owoshili. (2 Sam. 16:1-4) Lwanima eshi David a popya naMefiboset, okwa li a mona kutya okwa ninga epuko nokwa li e mu shunifila vali oinima yaye. (2 Sam. 19:24-29) Ngeno David okwa shilipalekele kutya osho a uda oshoshili, ngeno ina katukila Mefiboset onghatu meendelelo shihe li pauyuki.

12, 13. (a) Jesus okwa li a ungaunga ngahelipi nouyelele wa puka? (b) Oshike hatu dulu okuninga po ngeenge umwe okwa tandavelifa oipupulu kombinga yetu?

¹² Oshike to dulu okuninga po ngeenge umwe okwa tandavelifa oipupulu kombinga yoye? Jesus naJohannes Omuninginifi ova li va shakeneka eenghalo da tya ngaho. (Lesha Mateus 11:18, 19.) Jesus okwa li a ungaunga ngahelipi nouyelele wa puka? Ka li a mana po efimbo neenghono daye adishe mokulipopila. Ponhele yaasho, okwa li a ladipika ovanhu va kale hava shikula ouyelele oo u li mondjila nokwa li a hala va yandje elitulemo kwaasho a li ha ningi naasho e va honga. Okwa popya a ti: “Ounongo wa hololwa koilonga yavo.” — Mat. 11:19.

¹³ Ohatu dulu okulihonga oshilihongomwa sha fimana koshihopaenenwa shaJesus. Omafimbo amwe, otashi dulika ovanhu va popye oinima ii kombinga yetu. Otashi dulika hatu kala twa hala onghalo oyo i pongololwe po pauyuki ile tu ninge po sha opo tu yelife edina letu olo la nyatekwa. Ashike ope na oshinima shimwe osho hatu dulu okuninga. Ngeenge umwe okwa tandavelifa oipupulu kombinga yetu, ohatu dulu okukala nelihumbato olo tali ningifa vamwe vaha itavele oipupulu oyo. Ngaashi oshihopaenenwa shaJesus sha ulika, elihumbato letu lopaKriste otali dulu okuulika kutya osho sha popiwa oshoshili ile kashi fi shoshili.

14, 15. Ongahelipi okuliameka keendunge detu vene kwa nyika oshiponga?

¹⁴ Ohashi kala shidjuu okumona ouyelele woshili nokufika pexulifodiladilo li li mondjila. Okuhawanenena kwetu nako oku li oupyakadi munene. Ongahelipi ngeenge otwa kala hatu longele Jehova oule womido dihapu? Otashi dulika she tu ningifa tu kale hatu diladila pandunge notu na eendunge dokuyoolola. Otashi dulika vamwe va kale ve tu fimaneka omolwelihumbato letu liwa. Mbela naasho otashi dulu okukala oupyakadi kufye?

¹⁵ Heeno, okuliameka unene keendunge detu vene otaku dulu okukala oupyakadi. Ohatu dulu okweefa omaliudo nosho yo omadiladilo etu e tu pangele. Otashi dulika tu hovele okudiladila kutya ohatu dulu okuuda ko filufilu onghalo yonhumba nonande katu na ouyelele we lixwa po. Inashi nyika tuu oshiponga! Ombiibeli oye tu londwela tuhe liameke keendunge detu vene. — Omayel. 3:5, 6; 28:26.

16. Moshihopaenenwa osho shi li mokatendo, oshike sha ningwa po morestoulanda, na Tom okwa li e linyenga ngahelipi?

¹⁶ Natu faneke momadiladilo oshiningwanima tashi landula. Omukulunhuongalo wedina Tom ofimbo e li morestoulanda onguloshi imwe, okwa li a kumwa eshi a mona omukulunhuongalo mukwao, John, e li omutumba poshitaafula  nomukainhu oo ehe fi omukulukadi waye. Tom okwa li e va mona eshi tava yolo pamwe, tava tyapula eendafano nokulipapatela. Oshinima osho osha li she mu limbililika unene. Mbela osho otashi ka etifa eteyohombo? Oshike tashi ka ningilwa omukulukadi waJohn? Ongahelipi shi na sha nounona vaJohn? Tom okwa mona nale oinima ya tya ngaho tai ningwa. Ngeno okwa li oove, ngeno owe linyenga ngahelipi eshi wa mona oshiningwanima sha tya ngaho?

17. Pakatendo aka, Tom okwa ka uda shike, naasho otashi tu hongo shike?

¹⁷ Nonande Tom okwa li a fika diva pexulifodiladilo kutya John ka li omudiinini komukulukadi waye, mbela okwa li ngoo e na ouyelele we lixwa po? Lwanima konguloshi oyo, Tom okwa li a dengela John. Diladila kunghee Tom a li a hafa eshi a uda kutya omukainhu oo omumwainakadona waJohn, oo a li ta talele po a dja kodoolopa imwe i lili nopa pita omido dihapu inava monafana. Molwaashi okwa li ta kala mo eevili dinini, John okwa li ashike ta dulu okushakena naye porestoulanda va lye pamwe. Omukulukadi waye ka li ta dulu oku va waimina. Lao linene, Tom ka li a lombwela vamwe omadiladilo oo a puka. Osho otashi tu hongo shike? Kashi na nee mbudi kutya otu na owino u fike peni tu li Ovakriste, katu na okutandavelifa ouyelele oo tuhe na oushili muo.

18. Omolwashike tuhe na okutokola vamwe she likolelela kokuhaudafana oko tashi dulika ku li pokati ketu navo?

¹⁸ Ngeenge ope na okuhaudafana pokati ketu nomumwatate meongalo, otashi ka kala shidjuu okufika pexulifodiladilo li li mondjila. Ngeenge otwa kala hatu yandje elitulemo koupyakadi oo u li pokati ketu, otashi dulika tu hovele okukala hatu talele omumwatate kombada yeenyala. Onghee, ngeenge otwa udu oshinima shii kombinga yomumwatate oo, otashi dulika tu shi itavele noupu. Oshilihongomwa oshilipi? Okukala tu kwetele ovamwatate onghone otaku dulu oku tu ningifa tu va tokole shihe li pauyuki omolwouyelele wa puka oo twa uda kombinga yavo. (1 Tim. 6:4, 5) Ohatu dulu okuhenuka okutokola vamwe mokuhaefa ondubo i mene omidi momitima detu. Ponhele yokweefa oikala ii i mene mufye, otwa pumbwa okudimbuluka kutya oshi li oshinakuwanifwa shetu shokuhola ovamwatate noku va dimina po tashi di komutima. — Lesha Ovakolossi 3:12-14.

19, 20. (a) Omafinamhango Ombiibeli elipi taa dulu oku tu kwafela tu konakone ouyelele noukeka? (b) Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa tashi landula ko?

¹⁹ Kunena, okumona ouyelele u li mondjila noku u konakona noukeka oku li oupyakadi, molwaashi ope na omauyelele mahapu ehe fi oshili, eelaporta di na oushili inau lixwa po nosho yo okuhawanenena kwetu. Oshike osho tashi dulu oku tu kwafela shi na sha noupyakadi wa tya ngaho? Otwa pumbwa okushiiva nokutula moilonga omafinamhango Ombiibeli. Efinamhango limwe ololo kutya osha nyika oulai noshi fifa ohoni okunyamukula ofimbo ino uda ouyelele aushe we lixwa po. (Omayel. 18:13) Efinamhango limwe lopaMbiibeli otali tu dimbulukifa kutya inatu itavela ondjovo keshe ofimbo inatu pula kutya oshoshili ngoo. (Omayel. 14:15) Nolwaxuuninwa, kashi na nee mbudi kutya otwa kala hatu longele Jehova omido ngapi, otwa pumbwa okukala twa lungama tuhe liameke keendunge detu vene. (Omayel. 3:5, 6) Omafinamhango Ombiibeli otae ke tu amena ngeenge otwa kala hatu longifa omauyelele oo a dja keedjo di shii okulineekelwa opo tu fike pexulifodiladilo li li mondjila nokuninga omatokolo opandunge.

²⁰ Otu na natango oupyakadi umwe. Otu na eamo lokutokola vamwe she likolelela keholokepo lokombada. Moshitukulwa tashi landula ko, ohatu ka konakona eenghedi donhumba omo hatu dulu okuninga omapuko moshinima osho nokumona kutya oshike tashi dulu oku tu kwafela tu di henuke.