Ir al contenido

Ir al índice

Ama imatapis creenallachu

Ama imatapis creenallachu

“Manaraj allinta uyarishaspa imatapis kuticheyqa wampu kaymin, pʼenqaytaj” (PRO. 18:13).

126, 95 TAKIYKUNA

1. ¿Imatataj cristianos sumajta reparayta yachananchej kasqa?

CRISTIANOSQA sumajta reparayta yachananchej tiyan imatachus uyarisqanchej ciertochus manachus kasqanta (Pro. 3:21-23; 8:4, 5). Mana sumajta reparayta yachajtinchejqa, Satanaswan jawamanta runaswan ima “qhasi manakaj parlaykunawan” chʼaukiyawasunman (Efe. 5:6; Col. 2:8). Imatachus uyarisqanchej ciertochus manachus kasqanta yachanapajqa, tukuy imataraj sumajta yachananchej tiyan. Chayrayku Biblia jinata niwanchej: “Manaraj allinta uyarishaspa imatapis kuticheyqa wampu kaymin, pʼenqaytaj”, nispa (Pro. 18:13).

2. ¿Imatataj qhepan parrafospi yachakusunchej?

2 Qhepan parrafospi yachakusunchej imaraykuchus wakin kutis mana allinta yachaspalla pantasqata yuyasqanchejta. Yachakullasuntaj Diospa kamachisninmanta, Biblia yuyaychawasqanchejmantawan. Chaykunataj yanapawasunchej imatachus uyarisqanchej ciertochus manachus kasqanta yachanapaj.

AMA IMATAPIS CREENALLACHU

3. ¿Imajtintaj may sumajpuni kasqa Proverbios 14:15 versiculota kasukunanchej? (Patapi kaj dibujota qhawariy).

3 Kay tiempopi noticiastaqa uyarinchej telenejta, Internetnejta, waj imasnejtawan. Amigosninchejpis ichá mensajesta apachimuwasunman uj noticiata willarinawanchejpaj. Chaywanpis wakin runasqa noticiasta yapasqata chayri pantasqata willawasunman. Chayrayku ima noticiatapis uyarispa allinta qhawarikunanchej tiyan. Bibliapis jinata niwanchej: “Uj wampu runaqa pejpa nisqantapis japʼikullan; yuyayniyoj runarí allintaraj qhawakun maynintachus rinanta”, nispa (Pro. 14:15).

4. 1) ¿Imapitaj yanapawasunman Filipenses 4:8, 9 versículos? 2) ¿Imajtintaj mana imatapis leenallanchejchu kasqa? (“ Sumaj noticiasta tarisunman” nisqa sutʼinchayta qhawariy).

4 Ima noticiallatapis uyarishaspaqa allintapuni qhawarikunanchej tiyan, mana llulla noticiaswan umanchejta muyuchikushanapaj (Filipenses 4:8, 9 leey). Chayrayku ama tiemponchejta usuchinachu qhasi manakaj noticiasta Internetpi qhawaspa chayri mensajesta leespa. Chantapis allinta qhawarikunanchej tiyan Internetpi Diosta wasanchajkuna llullasta churasqankuta ama leenapaj chayri qhawanapaj. Diosta wasanchajkunaqa creeyninchejta llauchʼiyachiyta munanku Bibliamanta llullasta parlasqankuwan. Chayrayku llulla noticiasmanta allinta qhawarikuna. Imajtinchus chay noticiasqa Diosmanta karunchawasunman (1 Tim. 6:20, 21).

5. ¿Imaraykutaj israelitas qhaparikusqanku waqasqankutaj?

5 Llulla noticiasta creeykuspaqa llakiyllapi rikukusunman. Moisespa tiemponmanta parlarina. Moisesqa 12 israelitasta kacharqa Sumaj Jallpʼata qhawamunankupaj. Chay jallpʼamanta kutimuytawantaj, chunka qhawamojkunaqa llullasta parlaspa israelitasta manchacherqanku (Núm. 13:25-33). Jinamantataj israelitasqa “tutantin mayta qhaparerqanku, waqarqankutaj” (Núm. 14:1-4). Israelitasqa ichapis chay chunka qhawamojkunata creeykorqanku, ashkha kasqankuraykulla. Iskay qhawamojkunatataj chay jallpʼa sumajpuni kasqanta nejtinkupis mana creerqankuchu (Núm. 14:6-10). Israelitasqa chay chunka qhawamojkunaj nisqanku cheqachus manachus kasqanta yachanankumantaqa creeykorqankupacha, nitaj Jehová Diospi atienekorqankuchu.

6. Diospa llajtanmanta sajrata parlajta uyarispa, ¿imaraykutaj mana creenachu?

6 Runas Diospa llajtanmanta sajrata parlasqankuta mana creenallanchejchu tiyan. Imaraykuchus enemigonchej Satanasqa ‘hermanosninchejta qhasimanta tumpan’ (Apo. 12:10). Jesuspis sutʼita nerqa, wakin runas qhatiykachanawanchejta, ‘llullakuspataj imaymana sajrata ninawanchejta’ (Mat. 5:11). Jesuspa nisqanta sumajta entiendespaqa, Diospa llajtanmanta sajrata parlajta uyarejtinchej mana creesunpachachu.

7. Niraj uj mensajeta apachishaspa, ¿imapitaj piensarinanchej kanman?

7 Wakinmanqa gustawanchej mensajesta apachiy. Chayrayku a vecesqa ima noticiatapis yachaspa amigosninchejman willariyta munanchejpacha. Chaywanpis niraj ima noticiatapis apachishaspaqa, allin kanman piensarinanchej chay noticia verdadchus manachus kasqanpi. Imajtinchus chay noticiamanta mana allinta yachaspaqa, llulla noticiasta apachishasunman. Chayrayku uj noticiamanta mana allinta yachaspaqa allin kanman mana apachinanchej, borrapunanchejtaj.

8. 1) ¿Imatataj wakin suyuspi runas churanakuwasqanchejrayku ruwankuman? 2) ¿Imajtintaj ima noticiatapis mana wajkunaman apachinallachu kasqa?

8 Ima noticiatapis mana allinta yachaspalla apachispaqa, hermanosninchejta tʼaqanachisunman. Wakin suyuspi autoridadesqa mana predicajta, nitaj reunionesta ruwajta saqewanchejchu. Chay suyusmanta runasqa churanakuwasqanchejrayku llullasta parlaspa manchachiwasunman, wakin hermanospi mana confianapajtaj tanqawasunman. Unay tiempopi imachus Unión Sovieticapi pasasqanmanta parlarina. Chay suyumanta policiasqa, llullasta parlaspa nisqanku cargoyoj hermanos Diospa llajtanta wasanchasqankuta. * Wakin hermanostaj chayta creespa Diospa llajtanmanta karunchakusqanku. Wakin hermanosllataj kutinpusqanku, imajtinchus chay ujkunaj creeyninkoqa chiriyapusqa (1 Tim. 1:19). Chayrayku hermanosninchejmanta sajrata parlaj noticiasta ama creenachu, nitaj wajkunamanpis apachinachu. Imajtinchus wajkunaj creeyninku chinkapunman. Astawanpis yachananchejraj tiyan chay noticia ciertochus manachus kasqanta.

UJ NOTICIAMANTA SUMAJTARAJ YACHANA

9. ¿Imaraykutaj wakin kutis mana yachayta atillasunmanchu uj noticia ciertochus manachus kasqanta?

9 Wakin kuteqa uj noticiamanta wakillanta chayri khuskallanta uyarinchej. Chayrayku chay noticia ciertochus manachus kasqanta mana yachayta atillasunmanchu. Uj noticiamanta wakillanta willariwajtinchejqa, mana reparayta atillasunchu verdadchus manachus kasqanta. Kunantaj qhawarina imatachus ruwanata uj noticia ciertochus manachus kasqanta yachanapaj (Efe. 4:14).

10. 1) ¿Imaraykutaj wakin israelitas tantakusqanku hermanosninkuwan maqanakamunankupaj? 2) Chanta, ¿imajtintaj mana maqanakamusqankuchu?

10 Josuej tiempomanta parlarina (Jos. 22:9-34). Chay tiempomanta wakin israelitasqa Jordán mayumanta Canaán ladopi tiyakorqanku. Wakin israelitastaj chimpa ladopi. Chimpa ladopi tiyakoj israelitasqa yachasqanku Canaán ladopi tiyakoj israelitas uj altarta ruwasqankuta. Mana tukuy imata yachasqankuraykutaj, tantakusqanku chay altarta ruwajkunawan maqanakamunankupaj. Imajtinchus yuyasqanku Jehová Diospa contranpi sayaykusqankuta (Josué 22:9-12 leey). Chaywanpis manaraj maqanakamushaspa wakin kurajkunata kachasqanku imapajchus chay altarta ruwasqankuta yachamunankupaj. Canaán ladomanta israelitaswan parlaspañataj, enterakusqanku chay altarta mana llulla diosesta yupaychanankupajchu ruwasqankuta. Manachayqa Jehová Diosllata yupaychasqankuta mirayninku yachanankupaj. Chimpa ladomanta israelitasqa maytachá kusikorqanku manaraj imapis kashajtin waturimusqankumanta. Imajtinchus mana waturimunkumanchu karqa chayqa, hermanosninkuta qhasillamanta wañuchinkuman karqa.

11. 1) ¿Imajtintaj David Mefi-bosetpa jallpʼasninta qhechukapusqa? 2) ¿Imatataj David ruwanan karqa?

11 Noqanchejmanta runas llullasta parlajtinkoqa, mayta sonqonchej nanawasunman. Chaymanta parlaspa imapichus Mefi-boset rikukusqanmanta parlarina. Rey Davidqa Mefi-bosetman awelon Saulpa jallpʼasninta qoporqa (2 Sam. 9:6, 7). Tiemponmantaj Davidqa uyarerqa Mefi-boset awelonpa reinonta japʼikapuyta munasqanta. Chayta creeykuytawantaj Davidqa Mefi-bosetmanta tukuy imanta qhechukaporqa (2 Sam. 16:1-4). Unayninman Davidqa Mefi-bosetwan parlarerqa. Chaypiraj Davidqa repararqa pantaykusqanta. Chantá watejmanta wakin jallpʼasninta kutichiporqa (2 Sam. 19:24-29). David imatachus uyarisqan ciertochus manachus kasqanta yachananpaj tiempochakunman karqa chayqa, mana Mefi-bosetpa jallpʼasninta qhasimanta qhechunmanchu karqa.

12. ¿Imatataj Jesús ruwasqa runas contranpi llullasta parlajtinku?

12 Runasqa qhasimanta contranchejpi imatapis parlankupuni. Jesuspa contranpi, Juan Bautistaj contranpipis llullasta parlallarqankutaj (Mateo 11:18, 19 leey). Chaywanpis Jesusqa mana tiemponta pierderqachu runas llullasta paymanta parlasqankuta sutʼinchaspa. Astawanqa ruwasqanwan rikucherqa runaspa nisqanku llulla kasqanta. Chayrayku nerqa: “Uj runaj yachaynenqa cheqan kajta ruwasqanpi yachakun”, nispa (Mat. 11:19).

13. Runas contranchejpi llullasta parlajtinku, ¿imatataj ruwasunman?

13 A vecesqa runas contranchejpi llullasta parlankuman, mana allinpaj qhawachinawanchejrayku. Chaytaj mayta llakichiwasunman. Ajinapi rikukuspaqa, Jesús jina ruwasqasninchejwan rikuchina parlasqanku mana ciertochu kasqanta. Bibliaj nisqanman jina kausakusunchej chayqa, runas ruwasqasninchejpi reparanqanku wajkuna qhasillamanta contranchejpi parlasqankuta.

AMA YACHASQALLANCHEJPI ATIENEKUNACHU

14, 15. ¿Imajtintaj mana yachasqallanchejpichu atienekuna kasqa?

14 Yachakunchej jina mana facilchu imatachus uyarisqanchej verdadchus chayri manachus kasqanta yachayqa. Pantaj runas kasqanchejraykutaj mana tukuy imatapunichu sumajta entiendesunman. Unaytaña Diosta sirvisqanchejraykutaj, ichá sumajta wakin imasta reparayta yachanchej. Chayraykutaj wajkuna allinpaj qhawawasunman. Chaywanpis sumaj yuyayniyoj kaspa pantasunman.

15 Imajtinchus yachasqallanchejpi atienekuyta qallarisunman. Ichá yuyasunman mana tukuy imata yachaspapis, imatapis allinta entiendesqanchejta. Chay jinata yuyayqa mana allinchu. Imajtinchus Bibliaqa jinata niwanchej: “Ama qampa yachasqallaykipeqa atienekuychu”, nispa (Pro. 3:5, 6; 28:26).

16. ¿Imatataj Tomás rikusqa?

16 Kunanqa Tomás sutiyoj ancianopi piensarina. Payqa uj jatun pensionman rinman. Chaypitaj Juan sutiyoj ancianota rikunman uj warmiwan asirispa parlashajta, abrazashajta ima. Tomasqa chay warmi mana Juanpa señoranchu kasqanta rikuspa yuyanman: “Chay jinatachu señoranta wasanchanman. Chanta señoranta saqerpajtin, ¿imataj wawasninwan kanqari?”, nispa. Tomasqa mayta llakikushanman, ashkhataña qhariwarmista separakojta rikusqanrayku. Noqanchejpis ichá Tomás jinallataj llakikusunman, pillatapis ajinata rikuspa.

17. ¿Imatataj Tomasmanta yachakusunman?

17 Tomasqa mana tukuy imata yachaspalla Juanta waj warmitawan rikuspa yuyasharqa señoranta wasanchashasqanta. Chayrayku Tomasqa astawan yachayta munaspa, chay chʼisipacha Juanta wajyasqa. Juantaj Tomasman nerqa: “Pensionpi hermanaywan kasharqayku. Payqa unaymanta chayamorqa, kutipunanpachataj karqa. Señoraytaj ocupasqa kasqanrayku mana pensionman jamuyta aterqachu”, nispa. Chayta uyarispa Tomasqa casi pʼenqaymanta wañusqa. Antes walejta mana wajkunaman willarisqachu. Tomasmanta yachakunchej, experienciayojña kaspapis, imatachus rikusqanchejmanta chayri uyarisqanchejmanta tukuy imatarajpuni yachana kasqanta, niraj imatapis parlarpashaspa.

18. ¿Imaraykutaj wakin kutis hermanosninchejta sajra ñawiwan qhawasunman?

18 Mana allintachu apanakunchej chay hermanomanta sajrata parlajta uyarispaqa, ichapis chayta creeykusunmanpacha, “pay ajinitapuni” nispa. Jinamantataj payta sajra ñawiwan qhawasunman. Ajinata qhawaspataj pantashasunman. Imajtinchus mana allinta apanakusqanchejrayku paymanta sajrata parlajta uyarispaqa, chay rato creerpasunmanpacha mana sutʼita yachaspalla (1 Tim. 6:4, 5). Chayrayku ama hermanosninchejmanta envidiakunachu, nitaj paykunata sajra ñawiwan qhawanachu. Astawanpis Jehová Dios jina hermanosninchejta munakuna, tukuy sonqotaj perdonana (Colosenses 3:12-14 leey).

BIBLIAWAN YANAPACHIKUNA

19, 20. 1) ¿Ima versiculostaj yanapawasunman imallapis verdadchus manachus kasqanta yachanapaj? 2) ¿Imamantataj qhepan semana yachakusunchej?

19 Juchasapas kasqanchejrayku, uj noticiamanta wakillanta yachasqanchejrayku chayri llullakuspa imatapis willawasqanchejrayku, mana facilta reparayta atisunmanchu chay noticia ciertochus manachus kasqanta. Chaypajqa Bibliaj yuyaychaykunasnin yanapawasunchej. Bibliaqa niwanchej: “Manaraj allinta uyarishaspa imatapis kuticheyqa wampu kaymin, pʼenqaytaj”, nispa (Pro. 18:13). Waj versiculopitaj niwanchej, mana wampu runa jina pejpa nisqantapis japʼikunallata chayri creenallata (Pro. 14:15). Waj versículo nillawanchejtaj, experienciayojña kaspapis Jehová Diospipuni atienekuna kasqanta, nitaj yachasqallanchejpichu (Pro. 3:5, 6). Chay versiculosqa sumajta yanapawasunchej yachanapaj imatachus uyarisqanchej, rikusqanchejpis verdadchus manachus kasqanta. Jinamantataj mana pantanapaj.

20 Chantapis pantaj runas kasqanchejrayku, wajkunata juzganchejpacha. Chayrayku qhepan semana yachakusunchej imastachus ruwana kasqanta wajkunata mana rijchʼayninkuman jina juzganapaj.

^ párr. 8 Astawan yachanaykipajqa 2004 watamanta Anuario libropi 110, 111 paginasta leeriwaj. Leerillawajtaj 2008 watamanta Anuario librota 133-135 paginasta.