Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Uwati Onkhe Yini Emaciniso Endzaba?

Uwati Onkhe Yini Emaciniso Endzaba?

“Kubulima nelihlazo kuphendvula umbuzo ungakeva kutsi utsini.”​—TAGA 18:13.

TINGOMA: 43, 116

1, 2. (a) Nguliphi likhono lelibalulekile lokufanele sibe nalo, futsi leni? (b) Sitawucoca ngani kulesihloko?

NJENGOBE singemaKhristu eliciniso, kufanele sitfutfukise likhono lekuhlola indzaba kuze sifike esiphetfweni lesifanele. (Taga 3:21-23; 8:4, 5) Nangabe singakwenti loko, kuyoba melula kutsi Sathane nelive lakhe basidukise. (Ef. 5:6; Khol. 2:8) Kuliciniso kutsi nangabe siwati emaciniso endzaba letsite sitawufika esiphetfweni lesifanele, njengobe umbhalo weTaga 18:13 utsi: “Kubulima nelihlazo kuphendvula umbuzo ungakeva kutsi utsini.”

2 Kulesihloko sitawufundza ngetintfo letingenta kube matima kutfola emaciniso endzaba letsite kute sifinyelele siphetfo lesifanele. Sitawuphindze sicoce ngetimiso letiseBhayibhelini kanye netibonelo letingasisita sitfutfukise likhono letfu lekuhlolisisa indzaba letsite.

UNGATETSEMBI TONKHE TINTFO LOTIVAKO

3. Kungani kufanele sisebentise simiso lesisemBhalweni weTaga 14:15? (Buka sitfombe lesisekucaleni kwalesihloko.)

3 Kulamalanga imilayeto itfolakala kuyo yonkhe indzawo. Itfolakala ku-internet, ku-TV nakuleminye imitfombo yetindzaba. Singaphindze sitfole imilayeto leminyenti etincingweni nakubangani betfu. Ngalesinye sikhatsi iba minyenti kakhulu, ngako kufanele sinakisise. Bangani betfu kungenteka basitfumelela lemilayeto banetinhloso letinhle, kodvwa labanye batfumela imilayeto lengemanga. Ngusiphi simiso lesiseBhayibhelini lesingasisita sihlolisise tindzaba lesitivako? Umbhalo weTaga 14:15 utsi: “Umuntfu lonengcondvo lencane wetsemba yonkhe intfo; kodvwa lohlakaniphile indlela yakhe uyayibukisisa angakacali kuhamba ngayo.”

4. Umbhalo waFiliphi 4:8, 9 ungasisita njani kutsi sikhetse tintfo lesitifundzako, futsi kubaluleke ngani kutsi sati onkhe emaciniso endzaba? (Fundza libhokisi lelitsi “ Tintfo Letingasisita Sitfole Tindzaba Letingemaciniso.”)

4 Kuze sente tincumo letifanele, kubalulekile kutsi siyati kahle indzaba letsite. Ngako kufanele sitikhetse kahle tintfo lesitifundzako. (Fundza Filiphi 4:8, 9.) Akukafaneli sicitse sikhatsi setfu sifundza tindzaba lesingaciniseki kutsi tiliciniso letitfolakala ku-internet, nobe sifundze imilayeto lesakata emanga. Kubalulekile kutsi singangeni kuma-website etihlubuki ngobe tifuna kutsi sikholelwe emanga bese sishiya Jehova nenhlangano yakhe. Imilayeto lengemanga ingasenta sente tincumo letikabi. Kufanele sihlale sikhumbula kutsi imilayeto lengemanga ingasidukisa.​—1 Thim. 6:20, 21.

5. Ngumuphi umbiko lomubi ema-Israyeli lawutfola, futsi waba yini umphumela?

5 Kwetsemba umlayeto longemanga kungaba nemiphumela lemibi. Nasi sibonelo, cabanga ngalokwenteka ngesikhatsi Mosi atfuma tinhloli letingu-12 kutsi tiyohlola Live Lesetsembiso futsi letilishumi tato tibuya nembiko longemanga. (Num. 13:25-33) Lombiko wenta bantfu baJehova besaba futsi baphelelwa ngemandla. (Num. 14:1-4) Kungani benta njalo? Kungenteka bakwetsemba lokwashiwo nguletinhloli letilishumi ngobe tasho intfo lefanako. Ngako abazange bawulalele umbiko lomuhle lowashiwo boJoshuwa naKhalebi. (Num. 14:6-10) Kunekutsi batfole emaciniso ngalendzaba futsi betsembe Jehova, ngebulima bakhetsa kulalela umbiko lomubi wetinhloli letilishumi.

6. Kungani kungakafaneli simangale nangabe siva tindzaba letetfusako ngebazalwane betfu?

6 Kufanele sicaphelisise nangabe siva imibiko letsite ngalamanye emaKhristu. Ungakhohlwa kutsi Sathane umangalela tikhonti taJehova letetsembekile. (Semb. 12:10) Kungako Jesu asecwayisa ngekutsi baphikisi ‘batasicalela emanga.’ (Mat. 5:11) Nangabe sisinaka lesecwayiso, angeke simangale nasiva tindzaba letetfusako ngebazalwane betfu.

7. Yini lokufanele ucabange ngayo ngaphambi kwekutsi utfumelele labanye imilayeto?

7 Uyatsandza yini kutfumelela bangani bakho nebantfu lobetayele imilayeto? Nangabe uva ngendzaba letsite uyaye ufise kutsi bonkhe bantfu bayive ngawe yini? Noma kunjalo, ngaphambi kwekutsi uyitfumelele labanye kufanele utibute: ‘Ngiyaciniseka yini kutsi lendzaba lengitayitfumela iliciniso? Ngiyawati yini emaciniso ayo?’ Nawungaciniseki, kungenteka kutsi usakata emanga. Nangabe ungaciniseki kutsi umlayeto uliciniso, ungabatfumeleli labanye, wususe!

8. Yini leyentiwe ngulabanye baphikisi kuletinye tindzawo, futsi singabasita njani singakahlosi?

8 Kunalokunye lokwenta kube yingoti kutfumelela labanye imilayeto singakacabangi. Kuletinye tindzawo asikavunyelwa kutsi sishumayele. Kuletindzawo, bantfu labasiphikisako bangahle basakate imibiko lengemanga kute basente sesabe futsi singetsembani. Cabanga ngalokwenteka enhlanganweni lebeyibitwa ngekutsi yi-Soviet Union. Emaphoyisa latiwa ngekutsi yi-KGB asakata emanga latsi labanye bazalwane labatiwako babentele phasi labanye bazalwane babo. * Labanyenti bawetsemba lombiko longemanga, futsi bayishiya inhlangano yaJehova. Loku kwaba buhlungu kakhulu! Lokujabulisako kutsi ngekuhamba kwesikhatsi labanye babuyela enhlanganweni, kodvwa labanye abazange, ngobe kukholwa kwabo besekubutsakatsaka. (1 Thim. 1:19) Yini lesingayenta kute loku kungenteki kitsi? Ungayisakati imilayeto lengemanga noma longaciniseki ngayo kutsi iliciniso. Akukafaneli wetsembe tonkhe tindzaba lotivako. Esikhundleni saloko, ciniseka kutsi uwati onkhe emaciniso.

INDZABA LENGAKAPHELELI

9. Yini lengenta kube matima kutfola indzaba leliciniso?

9 Ngaletinye tikhatsi singeva idzaba lengakapheleli, futsi loko kungenta kube matima kufika esiphetfweni lesifanele. Indzaba leneliciniso lelingakapheleli ingasidukisa. Yini lesingayenta kute singadukiswa tindzaba letite onkhe emaciniso?​—Ef. 4:14.

10. Kungani ema-Israyeli acishe alwa nabomnakabo futsi yini leyawenta angasalwi nabo?

10 Kukhona lesingakufundza kuma-Israyeli labehlala ngasenshonalanga yeMfula iJordane ngesikhatsi kusaphila Joshuwa. (Josh. 22:9-34) Eva kutsi ema-Israyeli lahlala emphumalanga yeJordane akhe lithempeli lelikhulu eceleni kwalomfula. Incenye yalendzaba beyiliciniso, kepha belingakapheleli. Loko kwenta kutsi ema-Israyeli lahlala enshonalanga yeJordane acabange kutsi banakabo labahlala ngasemphumalanga sebahlubukile kuJehova. Ngako abese ahlela kulwa nabo. (Fundza Joshuwa 22:9-12.) Kodvwa ngaphambi kwekutsi ayokulwa nabo, ema-Israyeli atfumela emadvodza letsenjwako kutsi ayotfola emaciniso ngalendzaba. Yini lamadvodza layitfola? Atfola kutsi labomnakabo bebangakakhi lelithempeli kute bakhonte bonkulunkulu bemanga kepha bebalakhe ngobe bafuna kutsi libe sikhumbuto sekutsi bakhonta Jehova. Kungenteka ema-Israyeli ajabula kakhulu ngekutsi akazange alwe nabomnakabo, kepha atinika sikhatsi sekutfola emaciniso ngalendzaba.

11. (a) Mefiboshethi waphatfwa njani kabi? (b) Yini Davide labengayenta kute angamphatsi kabi?

11 Ngaletinye tikhatsi singeva buhlungu nangabe bantfu bakhuluma tindzaba letite emaciniso laphelele ngatsi. Cabanga ngalokwenteka eNkhosini Davide nakuMefiboshethi. Davide waba nemusa kuMefiboshethi futsi wamniketa yonkhe indzawo lebeyiyamkhulu wakhe Sawula. (2 Sam. 9:6, 7) Nobe kunjalo, Davide weva umbiko lomubi ngaMefiboshethi, wase umemuka tonkhe tintfo labemnike tona angakatfoli emaciniso laphelele ngalombiko. (2 Sam. 16:1-4) Ngesikhatsi Davide akhuluma naye, wabona kutsi wente liphutsa futsi waphindze wamnika tonkhe tintfo takhe. (2 Sam. 19:24-29) Davide bekangeke amphatse kabi Mefiboshethi kube watinika sikhatsi sekutfola emaciniso ngalendzaba esikhundleni sekutsi asheshe afike esiphetfweni lesingasiso.

12, 13. (a) Yini Jesu layenta ngesikhatsi bantfu bakhuluma kabi ngaye? (b) Yini lesingayenta nangabe lotsite asicambela emanga?

12 Yini longayenta nangabe bantfu bakhuluma tintfo letimbi ngawe? Jesu kanye naJohane umbhabhatisi bake baba senkingeni lefanako. (Fundza Matewu 11:18, 19.) Yini Jesu layenta ngesikhatsi bantfu bamcambela emanga? Akazange acitse sikhatsi sakhe lesinyenti kanye nemandla akhe kuze ativikele. Esikhundleni saloko wakhutsata bantfu kutsi batitfolele emaciniso futsi banake loko bekakufundzisa nalabekwenta. Jesu watsi: “Kuhlakanipha kubonakala kulungile ngemisebenti yako.”​—Mat. 11:19.

13 Sifundza sifundvo lesibalulekile kulokwenteka kuJesu. Ngaletinye tikhatsi bantfu bangahle bakhulume tintfo letimbi naletingemanga ngatsi. Kungenteka sifune kwenta lokutsite kute sivikele lidvumela letfu. Kukhona lesingakwenta. Nangabe lotsite asicambela emanga, kufanele siphile ngendlela letakwenta bantfu babone kutsi loko lakushoko akusilo liciniso. Sibonelo saJesu sisifundzisa kutsi indlela lesiphila ngayo njengemaKhristu ingenta labanye babone nangabe sicanjelwa emanga.

UNGATETSEMBI KAKHULU

14, 15. Kwetsembela ekwatini kwetfu kungaba njani yingoti?

14 Sesifundzile kutsi kungaba matima kutfola emaciniso lesingawetsemba ngendzaba letsite. Lenye inkinga kutsi sinesono. Kungenteka sesikhonte Jehova iminyaka leminyenti futsi sesinelikhono lekucabanga kanye nekucondza. Labanye bangasihlonipha ngobe siyakhona kwenta tincumo letikahle. Kungaba yingoti yini loku?

15 Yebo, kutetsemba kakhulu kungaba lugibe. Imibono yetfu kanye nendlela lesitiva ngayo ingalawula indlela lesicabanga ngayo. Singacabanga kutsi ngekubuka nje simo singayicondza indzaba ngisho nobe site emaciniso ayo. Loko kungaba yingoti lenkhulu! LiBhayibheli lisecwayisa ngalokucacile kutsi akukafaneli setsembele ekwatini kwetfu.​—Taga 3:5, 6; 28:26.

16. Kulomfanekiso, yini leyenteka e-restaurant, futsi yini Tom layicabanga?

16 Cabanga nganangu umfanekiso. Tom losanesikhatsi lesidze angulomdzala bekase-restaurant, futsi wamangala kakhulu nakabona John naye longulomdzala ahleli kulelinye litafula nalomunye sisi. Tom wababona bahleka, bajabulile futsi bekubonakala kutsi bayakujabulela kuba ndzawonye. Loko kwamenta watibuta kutsi: ‘John nemkakhe batawudivosa yini? Kutawentekani kumkaJohn? Kutawentekani kubantfwana babo?’ Tom bekake wasibona simo lesifana nalesi futsi samvisa buhlungu. Wena bewungativa njani kube wabona loku kwenteka?

17. Kulomfanekiso, yini Tom layifundza, futsi yini tsine lesiyifundzako?

17 Cabanga ngaloku. Ngisho noma Tom aphetsa ngekutsi John bekangaketsembeki kumkakhe, bekanawo onkhe yini emaciniso ngalendzaba? Entsambama ngalelolanga, Tom washayela John. Cabanga kutsi Tom wakhululeka kanganani nakeva kutsi lona bekungusisi waJohn lebekahlala khashane nelidolobha. Besekuphele sikhatsi lesidze bangabonani. Ngenca yekutsi bekangeke ahlale sikhatsi lesidze, John wancuma kutsi babonane e-restaurant. Umkakhe akazange akhone kuba nabo. Tom wajabula kutsi akazange atjele labanye ngaloko labekucabanga. Yini lesiyifundzako? Ngisho nobe sesikhonte Jehova sikhatsi lesidze kanganani, kufanele sitfole onkhe emaciniso endzaba ngaphambi kwekutsi sifike esiphetfweni lesifanele.

18. Yini lengasenta sikholelwe tintfo letimbi ngebazalwane betfu?

18 Kungaba matima kuhlola kutsi indzaba iliciniso yini nangabe singevani nemzalwane lotsite ebandleni lesikulo. Nangabe sinaka kakhulu tintfo lesehluke ngato kulomzalwane, singacala kumsola. Ngako nasiva umbiko lomubi ngalomzalwane singavele sikukholelwe loko. Yini lesiyifundzako? Nangabe singabatsandzi bazalwane betfu singafika esiphetfweni lesingasiso ngisho nobe singawati onkhe emaciniso alendzaba. (1 Thim. 6:4, 5) Ngako akukafaneli sivumele inzondo ihlale isetinhlitiyweni tetfu. Kufanele sikhumbule kutsi Jehova ufuna sibatsandze bazalwane betfu futsi sibacolele ngalokusuka enhlitiyweni.​—Fundza Kholose 3:12-14.

TIMISO LETISEBHAYIBHELINI TITASIVIKELA

19, 20. (a) Ngutiphi timiso teliBhayibheli letingasisita sikhone kuhlolisisa kutsi indzaba iliciniso yini? (b) Sitawucoca ngani esihlokweni lesilandzelako?

19 Lamuhla kumatima kutfola emaciniso longawetsemba ngendzaba letsite kuze uhlolisise kutsi iliciniso yini. Kungani? Kungobe singatfola imininingwane lengakapheleli nalengasilo liciniso leliphelele kanye nekutsi sinesono. Yini lengasisita? Singasitwa timiso letiseBhayibhelini. Nasi sibonelo, lesinye simiso lesiseBhayibhelini sitsi kubulima kuphendvula ungakaweva emaciniso endzaba. (Taga 18:13) Lesinye simiso sisitjela kutsi akukafaneli sikholelwe tonkhe tintfo lesitivako singakahlolisisi kutsi tiliciniso yini. (Taga 14:15) Ngisho nobe sesikhonte Jehova sikhatsi lesidze kangakanani, akukafanele sitetsembe. (Taga 3:5, 6) Timiso teliBhayibheli titasivikela nangabe sitfola emaciniso lesingawetsemba kuze sifike esiphetfweni lesifanele noma sente tincumo letihlakaniphile.

20 Kodvwa kunalesinye sizatfu lesingenta kube matima kutfola emaciniso endzaba. Sibantfu siyashesha kufika esiphetfweni lesisekelwe kuloko lesikubonako. Esihlokweni lesilandzelako, sitawucoca ngetimo letingasenta sifike esiphetfweni lesingasiso kanye nekutsi singakubalekela njani loko.

^ sig. 8 Fundza Incwadi Yonyaka YoFakazi BakaJehova ya-2004 emakhasi 111 kuya ku-112, kanye neya-2008 emakhasi 133 kuya ku-135, letfolakala ngesiZulu.