Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Koo Da Níhi Nɛ Hɛ Ngmɛ Naa a Nɔ Kɛ Kojo

Koo Da Níhi Nɛ Hɛ Ngmɛ Naa a Nɔ Kɛ Kojo

“Nyɛ kpa níhi nɛ hɛ ngmɛ naa a nɔ dami kɛ kojo, mohu ɔ, nyɛɛ kojo dami kojomi.”​—YOH. 7:24.

LAHI: 142, 123

1. Mɛni Yesaya gba kɛ kɔ Yesu he, nɛ mɛni he je nɛ gbami nɛ ɔ woɔ wa bua a?

GBAMI ko nɛ Yesaya gba ngɛ wa Nyɔmtsɛ Yesu Kristo he ɔ woɔ wa bua, nɛ e haa wɔ hɛ kɛ nɔ fɔmi. Yesaya gba ke, “pi nɔ́ nɛ [Yesu] hɛ ngmɛ na, loo e tue nu” ɔ nɛ e maa da nɔ kɛ kojo. Mohu ɔ, “e kɛ dami sane yemi maa kojo ohiatsɛmɛ.” (Yes. 11:3, 4) Mɛni he je nɛ munyu nɛ ɔ woɔ wa bua a? Ejakaa je nɛ wa ngɛ mi ɔ, nihi hlaa nɔ mi, nɛ a daa níhi nɛ a naa nɔ kɛ kojo ɔ nihi. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wɔ tsuo wa hia Kojolɔ nɛ e ye mluku ɔ, ejakaa lɛɛ lɛɛ e be nɔ́ nɛ e hɛ ngmɛ naa a nɔ dae kɛ kojo wɔ!

2. Mɛni Yesu fa wɔ ke waa pee, nɛ mɛni he wa ma susu ngɛ munyu nɛ ɔ mi?

2 Daa ligbi ɔ, wa kojoɔ nihi ngɛ wa tsui mi. Se akɛnɛ wa yi mluku he je ɔ, wa be nyɛe maa kojo nihi ngɛ blɔ nɛ da nɔ kaa bɔ nɛ Yesu peeɔ ɔ, ejakaa wɔɔ lɛɛ wa daa níhi nɛ wa hɛ ngmɛ naa a nɔ kɛ kojoɔ. Se benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, e bɔ fa e kaseli ɔmɛ ke: “Nyɛ kpa níhi nɛ hɛ ngmɛ naa a nɔ dami kɛ kojo, mohu ɔ, nyɛɛ kojo dami kojomi.” (Yoh. 7:24) Yesu suɔ nɛ waa kase lɛ konɛ wa ko da bɔ nɛ wa naa nihi ha a nɔ kɛ kojo mɛ. Ngɛ munyu nɛ ɔ mi ɔ, wa ma susu níhi etɛ nɛ nihi naa ngɛ nihi a he nɛ a daa nɔ kɛ kojoɔ mɛ ɔ he. Ní nɛ ɔmɛ ji: nɔ he womi nɔ su loo he nɛ nɔ ko je, níhi nɛ nɔ ɔ ngɛ kɛ jeha nɛ nɔ ɔ ye. Ke wa ngɛ ní nɛ ɔmɛ a he susue ɔ, wa maa na níhi nɛ e sa kaa waa pee kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ Yesu fami ɔ nɔ yee.

NƆ HE WOMI NƆ SU LOO HE NƐ NƆ KO JE

3, 4. (a) Mɛni ha nɛ bɔfo Petro tsake e susumi ngɛ ma je li ɔmɛ a he ɔ? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.) (b) Mɛni anɔkuale ko nɛ Yehowa ye bua Petro nɛ e le?

3 Benɛ a de bɔfo Petro ke e ya ma je no ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Konelio ɔ we mi ɔ, mɛni o susu kaa e maa ba Petro juɛmi mi? (Níts. 10:17-29) Kaa bɔ nɛ Yuda bi tsuo he ye ɔ, Petro hu he ye kaa ma je li ɔmɛ a he tsɔ we. Se nɔ́ ko ya nɔ ngɛ Petro si himi mi nɛ ha nɛ susumi nɛ ɔ nɛ e hɛɛ ɔ tsake. Nɔ́ nɛ ba ji kaa Mawu je nina ko kɛ tsɔɔ Petro. (Níts. 10:9-16) Mɛni e na ngɛ nina a mi? E na klala ko nɛ je hiɔwe nɛ lohwehi nɛ a he tsɔ we fuu ngɛ mi. E nu nɛ gbi ko pɛ kɛ je hiɔwe ke: “Petro, tee si nɛ o gbe nɛ o ye!” Se Petro kua. Kɛkɛ nɛ gbi ɔ de lɛ ke e “kpa níhi nɛ Mawu ha nɛ a he tsɔ ɔ tsɛmi ke níhi nɛ a he tsɔ we.” Benɛ Petro na nina a se ɔ, e nui nɔ́ nɛ gbi ɔ ngɛ lɛ dee ɔ sisi. Se jamɛ a be ɔ mi nɔuu nɛ Konelio tsɔ nyumu komɛ kɛ ya Petro ngɔ. Ngɛ mumi klɔuklɔu ɔ blɔ tsɔɔmi nya a, Petro kɛ tsɔli ɔmɛ ho Konelio we ɔ mi ya.

4 Kaa Petro da bɔ nɛ e naa ma je li ɔmɛ ha a nɔ kɛ mwɔ e yi mi kpɔ ɔ, jinɛ e ko yɛ Konelio we ɔ mi. Yuda bi yɛ ma je li a we mi. E ngɛ mi kaa Yuda bi be ma je li ɔmɛ a he juɛmi kpakpa mohu lɛɛ, se mɛni he je nɛ Petro ya ma je no ko we mi ɔ? Nina a, kɛ blɔ tsɔɔmi nɛ mumi klɔuklɔu ɔ ha lɛ ɔ ji nɔ́ nɛ ha nɛ e tsake e susumi. Benɛ Petro bu Konelio tue se ɔ, e de ke: “Amlɔ nɛ ɔ lɛɛ, i nu sisi nitsɛnitsɛ kaa Mawu hlɛ nɔ mi, mohu ɔ, ngɛ ma fɛɛ ma mi ɔ, nɔ fɛɛ nɔ nɛ e yeɔ lɛ gbeye nɛ e peeɔ nɔ́ nɛ da a, e kplɛɛɔ e nɔ.” (Níts. 10:34, 35) Hyɛ bɔ nɛ Petro bua maa jɔ nɔ́ nɛ e ba le nɛ ɔ he ha. Susumi ehe nɛ Petro ná nɛ ɔ maa sa Kristofohi tsuo a he. Ngɛ mɛni blɔ nɔ?

5. (a) Mɛni Yehowa suɔ kaa Kristofohi tsuo nɛ a le? (b) Ngɛ anɔkuale ɔ nɛ wa ba le ɔ tsuo se ɔ, mɛni su nɛ ma nyɛ maa hi wa mi nɛ wa be lee?

5 Yehowa gu Petro nɔ kɛ tsɔɔ Kristofohi tsuo kaa E hlɛ nɔ mi. Yehowa lɛɛ e hyɛ we nɔ ko he womi nɔ su, ma aloo wɛtso nɛ nɔ ɔ je mi kɛ gbi nɛ e tuɔ. Nɔ fɛɛ nɔ nɛ e yeɔ Mawu gbeye, nɛ e peeɔ nɔ́ nɛ da a, Mawu bua jɔ e he. (Gal. 3:26-28; Kpoj. 7:9, 10) Eko ɔ, o le enɛ ɔ momo. Se ke a hlaa nɔ mi aloo a hyɛɛ nɔ hɛ mi ngɛ ma aloo weku mi nɛ a tsɔse mo ngɛ ɔ hu nɛɛ? Eko ɔ, o ma de ke moo lɛɛ o hlɛ nɔ mi aloo o hyɛ we nɔ hɛ mi, se anɛ e ma nyɛ maa ba kaa be komɛ ɔ, o jeɔ su nɛ ɔ kpo nɛ o li lo? E ngɛ mi kaa Petro ye bua nihi nɛ a na kaa Yehowa hlɛ nɔ mi mohu lɛɛ, se pee se ɔ, Petro hla nihi a mi. (Gal. 2:11-14) Lɛɛ mɛni maa ye bua wɔ konɛ wa ko da bɔ nɛ wa naa nihi ha a nɔ kɛ kojo mɛ kɛ tsɔɔ kaa ngɛ Yesu fami ɔ nɔ yee?

6. (a) Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa je nihi a he juɛmi yaya kɛ je wa mi kulaa? (b) Mɛni asafo mi nɔkɔtɔma ko ngma ngɛ nyɛmi ko he nɛ haa nɛ wa naa e susumi?

6 Ke wa suɔ nɛ waa le kaa wa hɛɛ we nihi a he juɛmi yaya a, e sa nɛ waa hyɛ kaa wa ní peepee kɛ níhi nɛ wa kaseɔ ngɛ Mawu Munyu ɔ mi ɔ kɔ lo. (La 119:105) Akɛnɛ wɔ nitsɛmɛ wa be nyɛe ma yɔse kaa wa hyɛɛ nɔ hɛ mi aloo wa hlaa nɔ mi he je ɔ, wa ma nyɛ ma bi wa huɛ ko nɛ wa he lɛ ye konɛ e de wɔ bɔ nɛ e naa wɔ ha nitsɛnitsɛ. (Gal. 2:11, 14) Ejakaa ke su nɛ ɔ tlɔ wa he ɔ, e maa ye kaa wɔ nitsɛmɛ wa ma yɔse. Nɔ hyɛmi nɔ́ ko ji nɛ ɔ nɛ: Asafo mi nɔkɔtɔma ko ngma nyɛminyumu ko kɛ e yo nɛ a ngɛ sɔmɔe kaa be tsuo sɔmɔli ɔ a he sane kɛ ya ha asafo ɔ ní tsumi kɔni ɔ. Nyɛminyumu ɔ nɛ e ji be tsuo sɔmɔlɔ ɔ je wɛtso ko nɛ nihi bui mɛ ɔ mi. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, asafo mi nɔkɔtɔma a yɔse we kulaa kaa lɛ hu e hɛɛ jamɛ a wɛtso ɔ he juɛmi yaya. Ngɛ womi nɛ e ngma a mi ɔ, e de ní kpakpahi fuu ngɛ be tsuo sɔmɔlɔ ɔ he. Se e gbe munyu ɔ nya ke: “E ngɛ mi kaa [wɛtso nɛ ɔ mi no] ji lɛ mohu lɛɛ, se e ní peepee kɛ bɔ nɛ e baa e je mi ha a ha nɛ nihi ba na kaa ke nɔ ko je [wɛtso nɛ ɔ mi ɔ], lɔ ɔ tsɔɔ we kaa e sa nɛ e si himi nɛ pee yayaa kaa bɔ nɛ a le nihi nɛ a je [wɛtso] nɛ ɔ mi ɔ.” Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ nɔ́ nɛ ɔ mi? Ke wa ngɛ blɔ nya ní tsumi nguahi ngɛ asafo ɔ mi po ɔ, e sa nɛ waa kpa wa mi saminya nɛ waa hyɛ kaa nɔ hɛ mi hyɛmi aloo nɔ mi hlami su nɛ ɔ eko ngɛ wa mi lo. Ke nɔ ko de wɔ ke su nɛ ɔ eko ngɛ wa he ɔ, e sa nɛ waa kɛ he si bami nɛ kplɛɛ nɔ, nɛ wa tsu he ní. Mɛni hu wa ma nyɛ maa pee?

7. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ wa tsui mi blie gbajaa?

7 Ke wa bli wa tsui mi gbajaa a, suɔmi nɛ wa ma ná kɛ ha nihi ɔ be hae nɛ wa ná a he juɛmi yaya. (2 Kor. 6:11-13) Anɛ nihi nɛ o kɛ mɛ bɔɔ pɛ ji nihi nɛ o kɛ mɛ hɛɛ he womi nɔ su kake lo? Anɛ a ji nihi nɛ o kɛ mɛ je ma loo wɛtso kake mi, aloo nyɛ tuɔ gbi kake lo? Ke jã a, lɛɛ moo bɔ mɔde nɛ o kɛ ni kpahi hu nɛ bɔ. O ma nyɛ maa fɔ nihi nɛ o kɛ mɛ ji ma kake mi ɔ nine konɛ nyɛɛ ya fiɛɛmi kɛ bla, aloo o ma nyɛ maa fɔ mɛ nine kɛ ba o we mi nɛ nyɛɛ ye ní. (Níts. 16:14, 15) Ke o pee jã a, suɔmi nɛ o ma ná kɛ ha ni kpahi ɔ mi maa wa, nɛ lɔ ɔ be hae nɛ o ná nihi nɛ a je ma kpahi a mi ɔ a he juɛmi yaya. Se ní kpa komɛ hu ngɛ nɛ wa naa ngɛ nihi a he nɛ wa daa nɔ kɛ kojoɔ mɛ. Eko ji sika loo níhi nɛ nɔ ko ngɛ.

NÍHI NƐ NƆ KO NGƐ

8. Kaa bɔ nɛ 3 Mose 19:15 ɔ tsɔɔ ɔ, kɛ niatsɛ aloo ohiatsɛ nɛ nɔ ko ji ɔ ma nyɛ maa sa bɔ nɛ wa naa nɔ ɔ ha a he kɛɛ?

8 He lo nya níhi nɛ nɔ ko ngɛ ɔ ma nyɛ maa sa bɔ nɛ e sa kaa waa na lɛ ha a he. Ngmami ɔ de ngɛ 3 Mose 19:15 ɔ ke: “Nyɛɛ ye dami sane ngɛ kojomi mi; nyɛ ko hyɛ nɔ ko hɛ mi, ohiatsɛ ji lɛ jio, niatsɛ ji lɛ jio.” Se kɛ niatsɛ aloo ohiatsɛ nɛ nɔ ko ji ɔ ma nyɛ maa sa bɔ nɛ wa naa nɔ ɔ ha a he kɛɛ?

9. Mɛni anɔkuale munyu ko nɛ Solomon ngma, nɛ mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi?

9 Mumi klɔuklɔu ɔ wo Solomon he wami nɛ e ngma anɔkuale munyu ko ngɛ adesahi a he. E ngma ngɛ Abɛ 14:20 ɔ ke: “Ohiatsɛ ɔ, e nyɛmi tete po sume lɛ. Se niatsɛ lɛɛ e ngɛ huɛmɛ babauu.” Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ abɛ nɛ ɔ mi? Ke wa hyɛ we nɛ hi ɔ, waa kɛ nyɛmimɛ nɛ a ngɛ ní ɔ maa bɔ, nɛ wa ma kua nyɛmimɛ nɛ a be nɔ́ ko ɔ. Ke wa da níhi nɛ nɔ ko ngɛ ɔ nɔ kɛ tsɔɔ bɔ nɛ nɔ ɔ he hia ha a, lɔ ɔ maa ngɔ nyagba kɛ ba. Mɛni nyagba nɛ e ma nyɛ maa ngɔ kɛ ba?

10. Mɛni nyagba ko nɛ Yakobo bɔ Kristofohi kɔkɔ ngɛ he?

10 Ke wa da níhi nɛ nihi ngɛ ɔ nɔ kɛ kojo mɛ ɔ, e ma nyɛ maa ngɔ mi gbami kɛ ba asafo ɔ mi. Ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ, Yakobo bɔ e nyɛmimɛ Kristofohi kɔkɔ ngɛ nyagba nɛ ɔ he. E tsɔɔ kaa su nɛ ɔ ngɔ mi gbami kɛ ba asafo komɛ a mi. (Kane Yakobo 2:1-4.) Mwɔnɛ ɔ, e sa nɛ waa hyɛ saminya konɛ susumi yaya nɛ ɔ nɛ ko ngɔ mi gbami kɛ ba asafo ɔ mi. Lɛɛ mɛni e sa nɛ waa pee konɛ wa ko da he lo nya níhi nɛ nihi ngɛ ɔ nɔ kɛ kojo mɛ?

11. Anɛ níhi nɛ nɔ ko ngɛ ɔ ma nyɛ maa sa huɛ bɔmi nɛ ngɛ e kɛ Yehowa a kpɛti ɔ he lo? Moo tsɔɔ nya.

11 E sa nɛ waa na wa nyɛmimɛ kaa bɔ nɛ Yehowa naa mɛ ɔ. Tsa pi niatsɛ aloo ohiatsɛ nɛ nɔ ko ji ɔ nɛ tsɔɔ bɔ nɛ Yehowa bua jɔ nɔ ɔ he ha. Huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ kɔ we níhi nɛ wa ngɛ aloo níhi nɛ wa be ɔ he. E ngɛ mi kaa Yesu de ke “e he maa wa ha niatsɛ kaa e maa sɛ hiɔwe Matsɛ Yemi ɔ mi” mohu lɛɛ, se e de we ke niatsɛ be nyɛe maa sɛ mi. (Mat. 19:23) Yesu de hu ke: “Nyɛ ohiatsɛmɛ, nyɛ ngɛ bua jɔmi, ejakaa nyɛ nɔ́ ji Mawu Matsɛ Yemi ɔ nɛ.” (Luka 6:20) Se munyu nɛ ɔ hu tsɔɔ we kaa ohiatsɛmɛ tsuo maa bu Yesu tue, nɛ a maa jɔɔ mɛ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ohiatsɛmɛ fuu nyɛɛ we Yesu se. Oti ɔ ji kaa tsa pi níhi nɛ nɔ ko ngɛ ɔ nɛ tsɔɔ kaa Yehowa suɔ lɛ loo e sume lɛ.

12. Mɛni ga nɛ Baiblo ɔ wo niatsɛmɛ kɛ ohiatsɛmɛ tsuo?

12 Ngɛ Yehowa asafo ɔ mi ɔ, wa ngɛ nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi babauu nɛ a ji niatsɛmɛ kɛ ohiatsɛmɛ, se mɛ tsuo a suɔ Yehowa, nɛ a kɛ a tsui tsuo ngɛ lɛ sɔmɔe. Ngmami ɔ wo niatsɛmɛ ga kaa a ko “ngɔ a hɛ kɛ fɔ ní nami nɛ e hí si daa a nɔ, mohu ɔ, a ngɔ a hɛ kɛ fɔ Mawu” nɔ. (Kane 1 Timoteo 6:17-19.) Mawu Munyu ɔ wo Yehowa sɔmɔli nɛ a ji niatsɛmɛ kɛ ohiatsɛmɛ tsuo ga hu kaa a hyɛ saminya nɛ a ko suɔ sika. (1 Tim. 6:9, 10) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ke wa naa wa nyɛmimɛ kaa bɔ nɛ Yehowa naa mɛ ɔ, wa be níhi nɛ a ngɛ aloo níhi nɛ a be ɔ nɔ dae kɛ kojo mɛ. Nɛ jeha nɛ nɔ ko yeɔ hu nɛɛ? Anɛ wa ma nyɛ maa da lɔ ɔ nɔ kɛ kojo lɛ lo? Wa maa na heto ɔ.

JEHA NƐ NƆ KO YE

13. Mɛni Baiblo ɔ tsɔɔ wɔ ngɛ bumi kpo nɛ wa ma je kɛ tsɔɔ nihi nɛ a wa ngɛ jeha mi ɔ he?

13 Baiblo ɔ tsɔɔ wɔ kaa e sa nɛ wa je bumi kpo kɛ tsɔɔ nihi nɛ a wa ngɛ jeha mi. Ngmami ɔ de ngɛ 3 Mose 19:32 ɔ ke: ‘Buu nɔkɔtɔma, nɛ o wo e hɛ mi nyami. Yee mi gbeye. Imi ji Yehowa, o Mawu ɔ nɛ.’ Abɛ 16:31 ɔ hu tsɔɔ kaa “yi mi mua ngɛ kaa jlasi nɛ woɔ nɔ hɛ mi nyami; nihi nɛ peeɔ nɔ́ nɛ da lɛ a náa lɔ ɔ.” Paulo hu wo Timoteo ga kaa e ko tu munyu kɛ si nyumu nikɔtɔmahi wawɛɛ, mohu ɔ, e na mɛ kaa e tsɛmɛ. (1 Tim. 5:1, 2) E ngɛ mi kaa Timoteo hyɛɛ nyumu nikɔtɔma nɛ ɔmɛ a nɔ mohu lɛɛ, se e sa nɛ e je mi mi sami kɛ bumi kpo kɛ tsɔɔ mɛ.

14. Mɛni be nɛ e he maa hia nɛ waa wo nɔ ko nɛ e wa ngɛ jeha mi ɔ ga?

14 Ngɛ mɛni si fɔfɔɛhi a mi nɛ e sa kaa waa ngɔ sisi tomi mlaa nɛ ɔ kɛ tsu ní? Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke nɔ ko nɛ e wa ngɛ jeha mi ɔ je blɔ nɛ e ngɛ yayami ko pee aloo e fĩ ní peepee ko nɛ Yehowa sume ɔ se ɔ, anɛ e sa nɛ wa ma wa hɛ kɛ fɔ nɔ lo? Yehowa be jeha nɛ nɔ ko ye ɔ nɔ dae kɛ kojo lɛ, nɛ ke mua ngɛ nɔ ɔ yi mi po ɔ, Yehowa be e hɛ mae kɛ fɔ yayami nɛ e pee ɔ nɔ. Mo susu sisi tomi mlaa nɛ ngɛ Yesaya 65:20 ɔ he nɛ o hyɛ. Lejɛ ɔ de ke: ‘Ke yayami peelɔ ye jeha lafa po ɔ, a maa gbiɛ lɛ.’ Sisi tomi mlaa nɛ ɔ kɛ̃ lɛ ngɛ Ezekiel nina a mi ɔ nɛ. (Eze. 9:5-7) Nɔ́ nɛ he hia wawɛɛ mohu ji kaa wa maa bu Yehowa Mawu, nɔ nɛ ngɛ daa a. (Dan. 7:9, 10, 13, 14) Ke wa pee jã a, wa be gbeye yee kaa wa maa wo nihi ga, ke a wa ngɛ jeha mi po.​—Gal. 6:1.

Anɛ o jeɔ bumi kpo kɛ tsɔɔ nyɛmimɛ nyumuhi nɛ a wɛ ngɛ jeha mi ɔ lo? (Hyɛ kuku 15)

15. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ bɔ nɛ bɔfo Paulo je bumi kpo kɛ tsɔɔ nihewi ha a mi?

15 Nɛ nihewi nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ hu nɛɛ? Kɛ o naa mɛ kɛɛ? Benɛ Timoteo ji niheyo ɔ, bɔfo Paulo ngma lɛ womi nɛ e de lɛ ke: “Ko ha nɛ nɔ ko nɛ e gbe niheyo nɛ o ji ɔ he guɛ kɔkɔɔkɔ. Mohu ɔ, pee nɔ hyɛmi nɔ́ kɛ ha anɔkualetsɛmɛ ɔmɛ ngɛ munyu tumi mi, ngɛ je mi bami mi, ngɛ suɔmi mi, ngɛ hemi kɛ yemi mi, ngɛ he tsɔmi mi.” (1 Tim. 4:12) Benɛ Paulo ngma womi nɛ ɔ, eko ɔ, jamɛ a be ɔ mi ɔ, Timoteo ye maa pee jeha 30. Se Paulo ngɔ blɔ nya ní tsumihi nɛ a mi jiɔ kɛ wo e dɛ. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ enɛ ɔ mi? E sɛ nɛ waa da jeha nɛ niheyo ko ye ɔ nɔ kɛ tsɔɔ kaa e sa aloo e sɛ kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko. E sa nɛ wa kai kaa benɛ wa Nyɔmtsɛ Yesu gbe e sɔmɔmi ní tsumi ɔ nya ngɛ zugba a nɔ ɔ, jeha 33 pɛ lɛ e ye.

16, 17. (a) Kɛ asafo mi nikɔtɔmahi maa pee kɛ le kaa nyɛminyumu ko he su kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko kɛɛ? (b) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ wɔ nitsɛmɛ wa susumihi aloo kusumihi ma nyɛ maa te si kɛ wo Ngmami ɔ?

16 Ngɛ ma komɛ a mi ɔ, a bui nihewi. Enɛ ɔ he ɔ, e yeɔ ha asafo mi nikɔtɔma komɛ kaa a ma je nihewi nɛ a he su ɔ a yi konɛ a sɔmɔ kaa asafo mi sɔmɔli loo nikɔtɔmahi. E sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi tsuo nɛ a kai kaa Ngmami ɔ tsɔɔ we jeha nɛ e sa kaa nyumu ko nɛ e ye loko e sɔmɔ kaa asafo mi sɔmɔlɔ aloo nɔkɔtɔma. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) Ke asafo mi nɔkɔtɔma ko da kusumi ko nɔ kɛ wo enɛ ɔ he mlaa a, lɛɛ e kɛ Ngmami ɔ tsu we ní. Ke asafo mi nikɔtɔmahi ngɛ nihewi a he susue kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko ɔ, e sɛ nɛ a da mɛ nitsɛmɛ a susumi aloo kusumi ko nɔ kɛ pee jã. Mohu ɔ, e sa nɛ a ngɔ susumi nɔ́, nɛ ji Mawu Munyu ɔ kɛ tsu ní.​—2 Tim. 3:16, 17.

17 Ke asafo mi nikɔtɔmahi kɛ Baiblo blɔ tsɔɔmi tsu we ní, nɛ a susu kaa nyɛmi ko he sui kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko be mi nɛ e he su ɔ, lɔ ɔ maa gbla nyɛmi ɔ se. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, asafo mi sɔmɔlɔ ko nɛ a ngɔ ní tsumi ko nɛ e he hia wawɛɛ kɛ wo e dɛ ɔ tsuɔ ní tsumi ɔ saminya. Benɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ ngɔ Ngmami ɔ kɛ to e he ɔ, a na kaa e he su nɛ e ma nyɛ ma sɔmɔ kaa asafo mi nɔkɔtɔma. Se a je we e yi konɛ e ba sɔmɔ kaa asafo mi nɔkɔtɔma. Mɛni he je? Ni nɛmɛ nɛ a wa ngɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ a kpɛti ɔ kplɛɛ we. A tsɔɔ kaa akɛnɛ e wɛ he je ɔ, nihi be lɛ bue kaa asafo mi nɔkɔtɔma. Aywilɛho sane ji kaa a hlɛ nyɛminyumu ɔ ngɛ jeha nɛ e ye ɔ he je. Nɔ hyɛmi nɔ́ kake pɛ ji nɛ ɔ nɛ, se amaniɛ bɔmi tsɔɔ kaa susumi nɛ ɔ sa nyɛmimɛ nyumuhi fuu a he ngɛ je kɛ wɛ. E he hia nɛ waa ngɔ Baiblo blɔ tsɔɔmihi kɛ tsu ní pe nɛ wa maa ngɔ kusumihi kɛ wɔ nitsɛmɛ wa susumihi kɛ tsu ní! Enɛ ɔ pɛ ji nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ ye Yesu fami ɔ nɔ. E sɛ nɛ waa da bɔ nɛ wa naa nihi ha a nɔ kɛ kojo mɛ.

MOO KOJO DAMI KOJOMI

18, 19. Mɛni maa ye bua wɔ konɛ waa na nihi kaa bɔ nɛ Yehowa naa mɛ ɔ?

18 E ngɛ mi kaa wa yi mluku lɛɛ, se wa ma nyɛ maa kase Yehowa nɛ́ wa be nihi a mi hlae. (Níts. 10:34, 35) Se jã peemi ma bi nɛ wa mia wa hɛ mi, nɛ waa bu Mawu Munyu ɔ tue be fɛɛ be. Blɔ tsɔɔmi nɛ ɔmɛ nɛ waa kɛ ma tsu ní ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa ma nyɛ maa ye Yesu fami ɔ nɔ. Yesu de ke: “Nyɛ kpa níhi nɛ hɛ ngmɛ naa a nɔ dami kɛ kojo.”​—Yoh. 7:24.

19 E be kɛe nɛ Yesu Kristo nɛ ji wa Matsɛ ɔ maa kojo adesahi tsuo. Se pi nɔ́ nɛ e hɛ ngmɛ na, loo e tue nu ɔ nɔ nɛ e maa da kɛ maa kojo, mohu ɔ, e maa kojo ngɛ dami mi. (Yes. 11:3, 4) Hyɛ bɔ nɛ enɛ ɔ maa pee bua jɔmi ha!