1. Исаия Иисус керегинде нени судурлаган ла бу судур биске нениҥ учун ижемји берет?

ИИСУС ХРИСТОС керегинде Исаияныҥ судуры биске ижемји берет. Исаия Иисус керегинде мындый судур айткан: «Ол јаҥыс ла кӧстӧриниҥ кӧргӧниле јаргылабас, кулагыныҥ укканына тайанып тӱзетпес. Ол јоктуларды чындык јаргыла јаргылаар» (Иса. 11:3, 4). Бу судур бистиҥ кӱӱнисти нениҥ учун кӧдӱрет? Нениҥ учун дезе бу телекейдеги улус бой-бойын јаман кӧрӧт. Оныҥ учун бис, улусты «јаҥыс ла кӧстӧриниҥ кӧргӧниле јаргылабай турган» толо кемдӱ Иисусты, бистиҥ Јаргычыбыс болзын деп, тыҥ кӱӱнзеп јадыс.

2. Биске Иисус кандый јакару берген? Бу јӧрмӧл не керегинде болор?

² Бис кажы ла кӱн кандый бир кижини кӧргӧндӧ, ол керегинде јакшы эмезе јаман сананадыс. Је Иисуска кӧрӧ бис толо кемдӱ эмезис, оныҥ учун кӧзистиҥ кӧргӧнине тайанып, кезикте јастыра тӱп-шӱӱлтелер  эдедис. Иисус јерде болордо: «Тыш кебериле јаргылабагар, је чындык јаргыла јаргылагар!» — деп айткан (Иоанн 7:24). Ол бисти оноҥ тем алып, улусты тыш кебериле јаргылабазын деп кӱӱнзейт. Бу јӧрмӧлдӧ, бис кезикте улусты расазыла, нациязыла, арга-чагыла, анайда ок јажыла ылгап турганыс керегинде шӱӱжип, Иисустыҥ сӧстӧри аайынча канайып јӱрерин билип аларыс.

3, 4. а) Петр ӧскӧ укту улуска кӧрӱмин недеҥ улам солыган? (Јӧрмӧлдиҥ бажындагы јурукты кӧрӱгер.) б) Петр Иегованыҥ болужыла кандый чындыкты оҥдоп алган?

³ Петрга Кесариядагы еврей эмес укту Корнилийдиҥ айылына барзын деп јакару берилерде, ондо кандый санаалар болбоды дееригер (Ап. ижи 10:17—29). Петр, ӧскӧ дӧ еврейлер чилеп, ӧскӧ укту улус ару эмес деп, јаштаҥ ала ӱредилген. Је јӱрӱминде болгон кезик учуралдардаҥ улам ого бойыныҥ кӧрӱмин солыырга келишкен. Темдектезе, Петрга Кудайдаҥ кӧрӱлте болгон (Ап. ижи 10:9—16). Ол теҥеринеҥ тӧрт учынаҥ буулаштырган кеден ошкош неме јерге тӱжӱп келеткенин кӧргӧн. Оныҥ ичинде ару эмес тындулар болгон. Оноҥ теҥеридеҥ: «Тур, Петр, буларды сойып ји!» — деп айткан ӱн угулды. Је Петр оны јибезим деп јарт айткан. Ол тушта теҥеридеҥ: «Кудайдыҥ арутаганын быјар дебе» — деген ӱн угулды. Петр бу кӧрӱлтениҥ кийнинеҥ, теҥеридеҥ угулган ӱн ого нени айдарга турганын шӱӱп сананган. Бу ла ӧйдӧ, ого Корнилийдиҥ элчилери келерде, Петр агару тынга багынып, тургуза ла олорло кожо Корнилийдиҥ айылына барды.

⁴ Је Петр ӧскӧ укту улусты кыйа кӧргӧн болзо, Корнилийдиҥ айылына качан да кирбес эди. Не дезе, еврейлер еврей эмес улустыҥ бозогозын качан да алтабас болгон. Је Петрга јӱрегине тереҥ шиҥип калган јастыра кӧрӱминеҥ айрыларга не болушкан? Оныҥ јӱрегин теҥеринеҥ кӧрӱнген кӧрӱлте ле агару тынныҥ јакарузы тыҥ томулткан. Корнилийдиҥ куучыны Петрды тыҥ кайкаткан болор, не дезе ол мындый сӧстӧр айткан: «Кудай улустыҥ чырай-бӱдӱжине кӧрбӧй турганын эмди чындаптаҥ оҥдоп јадым. Је кандый ла калыкта Оноҥ айап, чыныла эдип јӱрген кижи Ого јарап јат» (Ап. ижи 10:34, 35). Петр мындый јаан учурлу чындыкты билип алала, ӧкпӧӧрип сӱӱнген. Бу чындык ончо христиандарга Кудай керегинде нени билип аларга болушкан?

5. а) Иегова ончо христиандарды јаан учурлу кандый чындыкты билзин деп кӱӱнзеп јат? б) Бис бу чындыкты билер де болзоос, бисте тӱҥей ле кандый сезимдер болордоҥ айабас?

⁵ Иегова бастыра христиандарга Петрдыҥ теминиҥ болужыла, Кудай улусты тыш-кебериле талдабай турган деп кӧргӱскен. Ол кижиниҥ расазына, нациязына, угына эмезе кандый тилле куучындап турганына кӧрбӧй јат. Кудайдаҥ айап, чынды эдип јӱрген кандый ла кижини Иегова  бойына јуудып алат (Гал. 3:26—28; Ачыл. 7:9, 10). Слер бу сӧстӧрлӧ јӧпсинер болорыгар. Је слердиҥ чыдаган биледе эмезе слердиҥ јерде улус бой-бойын јаман кӧрӱп турган болгон болор. Слер бойоорды улусты јаман кӧрбӧй јадыгар деп сананып турган болорыгар, је ичигерде мындый јаман кылык тӱҥей ле бар болордоҥ айабас. Керек дезе, Петр улуска Иегова кижини тыш кебериле ылгабай турган Кудай деп оҥдоорго болушкан да болзо, соондо бойы да улусты кыйа кӧрӱп баштаган (Гал. 2:11—14). Је биске улусты угы-тӧзиле ылгабай турарга ла Иисустыҥ сӧзин угуп јӱрерге не болужар?

6. а) Улусты јаман кӧрӧтӧн сезимдерди јӱректеҥ канайып јоголтор? б) Бир аксагалдыҥ јӱрегиндеги кӧрӱми канайып кӧрӱне берген?

⁶ Бистиҥ јӱрегисте улусты јаман кӧрӧтӧн сезимдер артып калган ба деп билерге, оны Кудайдыҥ Сӧзиле лаптап шиҥдеер керек (Сар. 119:105). Андый сезимдеристи бойыс кӧрбӧй турган болорыс, оныҥ учун ака-эјелердеҥ болуш сурап ийерге јараар. Олордыҥ кӧрӱмиле болзо, бис улусты тыш кебериле ылгап турганыс па? (Гал. 2:11, 14). Кезикте мындый кӧрӱмниҥ јӱректе тереҥ шиҥгенин кижи сеспей де турат. Темдектезе, бир аксагал ӧйин толо берип иштеп турган бир эш-нӧкӧрлӧр керегинде Бэт-Элге самара бичиген. Бу биледе ӧбӧӧни јабыс кӧрдӱрип турган јаан эмес албатынаҥ болгон. Ол аксагал бу албатыны јабыс кӧрӱп турганын билбеген де. Самарада ӧбӧӧниниҥ кӧп јакшы кылык-јаҥын бичиген де болзо, мындый сӧстӧр айткан: «Ол... [мындый да укту] кижи. Олордыҥ кӧбизиниҥ јадыны кирлӱ ле кӧбизи культура јок улус. Је бу аканыҥ јакшы кылык-јаҥын ла јӱрӱмин кӧрӱп, улус [бу албатыныҥ] улузы бастыразы андый деп сананбай барат». Бу темде кандый ӱредӱ бар? Бис Кудайдыҥ организациязында кандый да молјулу болзоос, јӱрегисте улусты јаман кӧрӧр сезимдер арткан ба деп билип аларга, биске бойысты лаптап шиҥдеер керек ле улустыҥ айткан јӧбин алар керек. Је база нени эдерге јараар?

7. Бистиҥ јӱрегис ачык деп кӧргӱзерге, нени эдерге јараар?

⁷ Бистиҥ јӱрегис ачык болзо, улусты јаман кӧрӧриниҥ ордына олорды сӱӱп турарыс (2 Кор. 6:11—13). Слер кӧп сабада јӱк ле бойыгардыҥ расагардыҥ, нациягардыҥ, угыгардыҥ эмезе бойыгардыҥ тилигерге куучындап турган улусла куучындажадыгар ба? Эйе болзо, башка-башка ака-эјелерле куучындажып, олорды айылыгардӧӧн эмезе јарлаар ишке кычырып туругар (Ап. ижи 16:14, 15). Ол тушта слердиҥ јӱрегеер сӱӱшле толор, анайда ок ондо улусты јаман кӧрӧтӧн сезимдер де артпас. Је бистиҥ улуска кӧрӱмис олордыҥ арга-чагынаҥ база камаанду болот.

8. Левит 19:15-ле болзо, кижиниҥ арга-чагын кӧрӧлӧ, бис нени сананардаҥ айабазыс?

⁸ Бис кижиниҥ арга-чагын кӧрӱп, ол керегинде эмезе јакшы, эмезе јаман  сананадыс. Левит 19:15-те айдылат: «Бай кижини јакшы кӧрӱп, јокту кижини јаман кӧрбӧ. Јуугыҥды чындык јаргыла јаргыла».

9. Соломон кандый кунукчылду сӧстӧр бичиген ле биске нени ајаруга алар керек?

⁹ Агару тынныҥ болужыла Соломон толо кемдӱ эмес улус керегинде кунукчылду сӧстӧр бичийт: «Јокту кижини јуугы да јаман кӧрӧт, а бай кижиниҥ најылары кӧп» (Укаа 14:20). Бу укаа сӧстӧҥ бис неге ӱренедис? Бис ајарыҥкай болбозоос, јокту улустаҥ тууралап, бай улусла најылажып баштаардаҥ айабазыс. Је јӱк ле арга-чакту улусла најылашканыс, нениҥ учун каршулу болордоҥ айабас?

10. Иаков кандый айалга керегинде бичиген?

¹⁰ Бис улусты олордыҥ арга-чагыла ылгап турзаас, јуунда бӧлӱништер боло берердеҥ айабас. Мындый ылгаштаҥ улам баштапкы чакта бӧлӱништер болгоны керегинде Иаковтыҥ сӧстӧринде бичилген. (Иаков 2:1—4 кычырыгар.) Бистиҥ јуундарыста мындый айалга боло бербезин деп ајарыҥкай болорго, нени эдер керек?

11. Иегованыҥ најызы болорго, бай болор керек пе эмезе јокту болор керек пе? Јартап беригер.

¹¹ Биске улусты Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрӧр керек. Кудай бай да, јокту да улусты баалап, канча кире акчалу  болгонына ајару этпей јат. Иисус айткан: «Бай кижиге Теҥери Каандыгына кирерге кӱч» (Матф. 19:23). Је бу сӧстӧр бай кижини Кудайдыҥ Каандыгына кирип болбос деп айтпай јат. Анайда ок Иисус мындый сӧстӧр айткан: «Тыны тӱреҥи јӱргендер кежиктӱ: Кудайдыҥ Каандыгы слердийи» (Лука 6:20). Бу сӧстӧр бастыра јоктулар Иисустыҥ сӧстӧрин угуп, аҥылу алкыштар алган деп кӧргӱспей јат. Нениҥ учун дезе оныҥ јарын јокту улустыҥ кезиги алынбаган. Айдарда, Иегованыҥ најызы болорго бай эмезе јокту болор керек деп, сананбас керек.

12. Агару Бичик байын да, јоктузын да неге кычырат?

¹² Бистиҥ организацияда Иегованы сӱӱп, ого акту јӱрегинеҥ иштеп турган ака-эјелердиҥ ортозында байы да, јоктузы да бар. Бай улусты Агару Бичик: «Чындык эмес байлыкка иженбезин, тирӱ Кудайга ижензин» — деп кычырат. (1 Тимофейге 6:17—19 кычырыгар.) Је бу ла ок ӧйдӧ Агару Бичик ончо Кудайдыҥ ишчилерин — байын да, јоктузын да акчаны сӱӱбезин деп айдат (1 Тим. 6:9, 10). Бис ака-эјелериске Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрӱп турзаас, олордо не бары-јогына ајару этпезис. А кижиниҥ јажы керегинде нени айдарга јараар? Кижини јажыла ылгаарыс па?

13. Агару Бичикле болзо, јажы јаанап калгандарга бис канайып баштанар учурлу?

¹³ Агару Бичикте бис јажы јаанап калган улусты тоор учурлу деп, јаҥыс катап айдылбаган. Левит 19:32-де мынайып айдылат: «Буурайган кижиниҥ алдына ӧрӧ тур, јажы јаанаган кижини тооп јӱр. Кудайыҥнаҥ коркы». Бого тӱҥей шӱӱлте Укаа сӧстӧрдӧ 16:31-де база бар: «Чындыктыҥ јолында јӱрген буурыл чач — јараш ӧрӱмел». А элчи Павел Тимофейди јажы јаанап калгандарды каарып айдардыҥ (не укорять) ордына, карын тооп турзын деп айткан (1 Тим. 5:1, 2). Оныҥ учун Тимофей јажы јаанап калган акаларга јӧп берер јаҥду да болгон болзо, олорды тооп, јымжак баштанар учурлу болгон.

14. Бис бойыстаҥ јаан улуска кандый учуралда јӧп берерге коркыбазыс?

¹⁴ Је јажы јаан улус ӧнӧтийин кинчек эдип эмезе Иеговага јарабай турган керектер эдерине кӱӱнзедип турза, нени эдер? Кудай кижини јажы јаан ла дейле, кинчегин ајару јок артырбай јат. Исаия 65:20-де айдылган принципти ајарып кӧрӱгер: «Кинчек эткен кижи јӱс те јашту болзо, каргышка калар». Бого тӱҥей принцип Иезекиильдиҥ кӧргӧн кӧрӱлтезинде бар (Иез. 9:5—7). Бис озо ло баштап «Кӱндериле Јебрен» Иегова Кудайды тоор учурлу (Дан. 7:9, 10, 13, 14). Анайып, бис керек тушта бойыстаҥ јаан кижиге јӧп берерге коркыбазыс (Гал. 6:1).

15. Элчи Павелдиҥ сӧстӧриле болзо, јиит карындаштарга канайып баштанар керек?

¹⁵ Јиит карындаштар керегинде нени айдарга јараар? Слер олорго канайып баштанадаар? Элчи Павел јиит Тимофейге мынайып бичиген: «Сени јиит деп, кем де керекке албай  калбазын. Карын, сӧстӧ, кылык-јаҥда, сӱӱште, тында, бӱдӱп јӱреринде, ару јӱрӱмде бӱдӱп турган улуска јозок бол» (1 Тим. 4:12). Бу ӧйдӧ Тимофей бир эмеш ле 30 јаштаҥ ашкан болор. Је андый да болзо, Павел ого јаан молјулар берген. Айдарда, јиит карындаштарды јаш деп кӧрбӧс керек. Анайда ок Иисус Христос то јарлап баштаарда 30 јаштаҥ бир эмеш ле ашкан болгон деп ундыбас керек.

16, 17. а) Аксагалдар карындашты аксагал эмезе болушчы ишчи болорына неге тайанып јӧптӧбӧй јат? б) Тӱп-шӱӱлте эдерге бойыстыҥ кӧрӱмис эмезе јербойыныҥ культуразы кандый салтарын јетирердеҥ айабас?

¹⁶ Кезик культурада јиит эр улуска тоомјылу баштанбай јат. Оныҥ учун аксагалдар јиит карындаштарды, некелтелерге келижип те турган болзо, аксагалдардыҥ эмезе болушчы ишчилердиҥ ижине јӧптӧӧргӧ, сурак кӧдӱрерге меҥдебей јат. Агару Бичикте эр кижини канча јаштуда аксагал эмезе болушчы ишчи эдип кӧстӧӧргӧ јараар деп айдылбаган (1 Тим. 3:1—10, 12, 13; Тит. 1:5—9). Је аксагалдар бу јанынаҥ јербойыныҥ культуразына тайанган ээжилер тургузып турза, Агару Бичикке тӧзӧлӧнбӧй турганын кӧргӱзет. Јиит карындаштар молјулар аларга белен бе деп билерге, аксагалдар бойыныҥ кӧрӱмине эмезе јербойыныҥ культуразына эмес, је Кудайдыҥ Сӧзиндеги некелтелерге тайанар учурлу (2 Тим. 3:16, 17).

¹⁷ Мындый тем кӧрӱп ийектер. Бир калада болушчы ишчи бойыныҥ молјуларын сӱреен јакшы бӱдӱрген. Оныҥ јуунындагы аксагалдар бу јиит аканы, библиялык некелтелерге келижип турган деп кӧрӱп те турза, аксагал болорына јӧптӧӧргӧ сурак кӧдӱрбей турган. Рекомендация бербей турганыныҥ шылтагын эмеш јаан јашту кезик аксагалдар бу карындаштыҥ тыш кебери арай ла јаш кӧрӱнет ле улус оны тообос деп јартаган. Анайып, карындашты тыш бӱдӱминеҥ улам аксагалга кӧстӧбӧгӧн. Мындый учуралдар тоолу ла катап болгон до болзо, башка-башка ороондордо кӧп аксагалдарда мындый санаа бар деп, отчеттордоҥ кӧрӱнип јат. Оныҥ учун тӱп-шӱӱлтени бойыстыҥ кӧрӱмиске ле јербойыныҥ культуразына эмес, је Агару Бичикке тайанып эдер керек. Ол тушта бис Иисустыҥ улусты тыш кебериле јаргылабагар деген јакарузына сӧсуккур болорыс.

18, 19. Улуска Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрӧргӧ биске не болужар?

¹⁸ Бис толо кемдӱ эмес те болзоос, Иегова чылап, улусты чырай-бӱдӱжиле ылгабас аргалу (Ап. ижи 10:34, 35). Је мынайып эдерге биске Кудайдыҥ Сӧзиндеги эзедӱлерди јаантайын ајаруга алар керек. Анайып, бис Иисустыҥ сӧстӧрин бӱдӱрерис (Иоанн 7:24).

¹⁹ Удабас бистиҥ Кааныбыс, Иисус Христос, бастыра улусты чындык јаргыла јаргылап баштаар. Је оныҥ јаргызы кӧзиниҥ кӧргӧнине ле кулагыныҥ укканына тайанбас (Иса. 11:3, 4). Удабас сӱреен јакшы ла јараш ӧй болор!