1. Jesaja wa hunganeka tjike ohunga na Jesus, nu ongwaye ihi tji tjiri otjihuhumiṋe?

OKUPITIRA momaprofetero we, Jesaja wa wisa omitima vyetu pehi nouatjiri mbu tu huhumiṋa ohunga nOmuhona wetu Jesus Kristus. Jesaja wa hunganeka ohunga na Jesus a tja, “Eye ke nakupangura otja kombunikiro yomundu, notja komambo ngu ma zuu uriri nao. Nungwari Eye ma pangura ovasyona nokuhinandoorora.” (Jes. 11:3, 4) Ongwaye ihi tji tjiri otjihuhumiṋe? Orondu eṱe tjiri tu ri mouye mbwe ura ombangu nondoorora. Eṱe atuhe tu undja Omupangure omusemba, ngu hi nokutupangura otja kombunikiro yetu yokombanda!

2. Jesus we tu rakiza okutjita tjike, nu morupa ndwi matu ke rihonga tjike?

² Eyuva arihe tu kara nongaro yokupangura ovandu. Nungwari, otjovandu mba kwatwa mouvi, eṱe ka tu pangura osemba tjimuna Jesus. Popengi tu zunḓwa i imbi mbi matu munu nomeho wetu uriri. Posi yokutja, Jesus tja ri kombanda yehi we tu rakiza na tja: “Amu pangurire kombunikiro, nungwari pangureye ombanguriro osemba.” (Joh 7:24) Oukahu kutja Jesus u vanga kutja tu kare tjimuna ye, nu atu ha pangura ovandu otja kombunikiro ya wo yokombanda. Morupa ndwi, matu ka yandja ombango koviṋa vitatu mbi  tjita kutja ovandu ve ute okupangura varwe otja ku imbi mbi ve muna nomeho wa wo: omuhoko omundu ma za, outumbe, nozombura nḓe na zo. Nu otja tji matu tara kepu arihe ya inga, wina matu tara kutja erakiza ra Jesus matu ri ṱakamisa vi motjiṱo ho.

3, 4. (a) Ovikwaye mbya tjita kutja omuapostele Petrus ma rundurure oumune we ohunga nOvahaidena? (Tara kotjiperendero pomautiro worupa ndwi.) (b) Ouatjiri uṋe Jehova mbwa vatera Petrus okuzuva?

³ Ripura noviṋa omuapostele Petrus mbye ripura na vyo indu tja i ko Sesarea ko yOmuhaidena Kornelius. (Oviung. 10:17-29) Tjimuna Ovajuda varwe voruveze rwe, Petrus we kura e kambura kutja Ovahaidena ovandu ovahakohoke. Nungwari, Petrus we rimunina omuini oviṋa mbya tjita kutja ma ute okurundurura omeripura we ngo. Otjotjihorera, Petrus wa za nokumuna otjirimunikise. (Oviung. 10:9-16) Petrus wa muna ye motjirimunikise tjo? Eye wa muna otjiṋa tjiyatji munika otjonguyu onene mu mwa ri ovipuka avihe ovihakohoke nu wa zuva eraka nda tja: “Sekama, Petrus, zepa u rye!” Petrus wa panḓa oukukutu povikando vitatu okurya. Nu otjiikando atjihe tjaa panḓa, eraka okuza meyuru aa ri mu raere kutja, “imbi Muhona mbya vara otja ovikohoke o vi vara ko otja ovihakohoke.” Tja uta okupenduka mozomboṱu, Petrus aa kondjisa okupaha kutja eraka ndo aa ri vanga okumuraera tjike. Nu oiri ndjo, ovarumendu mba hindwa i Kornelius tjandje va vaza ve ri mbo. Tjaa za nokupewa omuhunga i ombepo ondjapuke, Petrus wa wira mondjira okuyenda koya Kornelius pu novarumendu mba.

⁴ Andakuzu Petrus wa panḓera pokupangura otja kombunikiro yokombanda nokuripurira ku imbi ovandu mbi ve ripura, ka tja ya ko ya Kornelius. Ovajuda kaa ve hiti mozondjuwo zOvahaidena. Ongwaye Petrus tja hita mondjuwo yOmuhaidena nandarire kutja ovandu vari nondoorora ndji ṱa mbo? Otjirimunikise nomayanḓiparisiro nga pewa i yombepo ondjapuke vya ṱuna Petrus tjinene. Kombunda yokupuratena ku imbi Kornelius mbya hungira, Petrus wa tja: “Tjiri, nambano ami me tjiwa nawa kutja nangwari Ndjambi u vara ovandu avehe pu pe ṱeki pamwe. Eye u yakura omundu auhe ngu nondira ku Ye, nu ngu tjita ousemba, nangarire kutja eye owotjiwaṋa kaaṋi ho.” (Oviung. 10:34, 35) Tjiri itjo tja ri otjiṋa otjiwa Petrus okutjiwa, nu tje mu etera ouwa tjinene! Hapo Ovakriste mave sokuvara vi ouatjiri mbwi wokuhina okuraisa ombangu?

5. (a) Ovikwaye Jehova mbye vanga kutja Ovakriste avehe ve tjiwe? (b) Nandarire kutja tu tjiwa ouatjiri, mape ya mourekoto wetu amu kara ongaro iṋe?

⁵ Okupitira mu Petrus, Jehova wa vatere Ovakriste avehe okutjiwa kutje eye ke nombangu, ovandu avehe ovandu ku ye. Eye kena pa raisa kutja omuhoko, poo ombazu imwe onanḓengu pongwao poo eraka rimwe esemba pe kwao. Omundu ngamwa auhe ngu nondira ku Mukuru nokutjita ousemba omuyakurwa ku ye. (Gal. 3:26-28; Omavan. 7:9, 10) Imbo tjiri ouatjiri mbu hi nokupaṱanwa. Nu hapo tjike tji we kurisiwa monganda poo mehi ovandu mu ve nombangu nondoorora? Nandarire kutja ove omuini ko ri munu nao, mourekoto womutima woye mape ya o kara novikaṋena mbyo. Nandarire Petrus, ngwa ri nondjingonekero yokuraera varwe kutja Jehova ke nombangu, eye omuini wina wa ka raisa ongaro ndjo. (Gal. 2:11-14) Matu puratene vi ku Jesus na tu zako kokupangura ovandu otja kombunikiro yawo?

6. (a) Ovikwaye mbi mavi yenene okutuvatera okuisamo ombangu momitima vyetu? (b) Omunene umwe mombongo wa raisa ongaro iṋe moraporta ye?

⁶ Matu sokurikonḓonona oveni nawa a matu ungurisa Embo ra Mukuru okutara kutja ngamba tu noumune wombangu poo omeripura wombangu mweṱe oveni. (Eps. 119:105) Mape ya kutja eṱe oveni tu nombangu nu ka tu ri  munu, okutja opu matu sokuyandjera varwe mbu va munu oungundipare mbo mweṱe okutuvatera. (Gal. 2:11, 14) Peya rumwe ozongaro otja inḓo ze ri mu eṱe tjinene nga indu tji tu ha yenene okuzemuna. Otjotjihorera, omunene umwe wombongo wa yandja oraporta ohunga novakupasane ovakambure mbe karera Jehova oruveze aruhe. Omurumendu womukazendu ngwi wa zire momuhoko mbwaa u varwa pondondo yokehi i yovandu. Pe munika kutja, omunene wombongo ngwi kee rimunu kutja eye omuini wina u vara ovandu vomuhoko mbo pondondo yokehi. Moraporta ye, wa hungira oviṋa ovingi oviwa ohunga nomurumendu; posi yokutja, eye korusenina wa tja: “Nandarire kutja eye omu. . . [a tamuna omuhoko womundu ngo], ongaro ye nomuano mbwe hupa vya vatera kutja varwe ve mune kutja okurira omu. . . [a tamuna omuhoko womundu ngo] ka pe heye kutja oweṋe ovandu mbe varwa pondondo yokehi poo otjovandu ovahazendu, ovasyona, tjimuna ova. . . [a tamuna omuhoko womundu ngo rukwao] ovengi.” Mo munu epu mehungi ndo? Kainatja kutja tu nomerizirira wa ye, nga tu rikonḓonone oveni nawa nokukara kamwaha okuyakura ombatero okuza ku varwe, kokutja tu tare kutja ngamba tu nongaro yombangu nondoorora moukoto womitima vyetu poo indee. Otjikwaye tjarwe tji matu yenene okutjita?

7. Matu raisa vi kutja omitima vyetu vi ri kamwaha?

⁷ Omitima vyetu tji vya kara kamwaha, matu kara norusuvero natu ha kara nombangu. (2 Kor. 6:11-13) Hapo wa suvera okukara pu novandu mbe hungira eraka roye uriri, mbu mu nongaro imwe poo mbu mwa za kovirongo vimwe uriri? Tji pe ri nao, paha okukara pu novandu varwe wina. Ṋanga ovandu vomaraka warwe mu ka zuvarise pamwe poo ve ṋanga keriro poyoye poo nandarire tji mu nomeero wa pamwe? (Oviung. 16:14, 15) Indu tji wa tjiti nao, mo rire omundu worusuvero orwingi nu ngu hi nombangu. Wina pe noviṋenge vyarwe mu tu pangurira ovakwetu. Indjo tu tare pondondo yousyona noutumbe.

8. Otja ku Levitikus 19:15, ondondo yomundu yehupo i ṱuna vi komuano mbu tu muna varwe?

⁸ Ondondo yomundu yehupo otjiṋa tjimwe tji tji ṱuna komuano mbu tu muna varwe. Levitikus 19:15 ri tja: “Ko nakutjita ko ombangu kotjingundi, nu ko nokutongamisa ko omuvarwandu. Nungwari pangura omundu omukweṋu otja pu pe ri osemba.” Hapo ehupo romundu ri ṱuna vi komuano varwe mu ve mu vara?

9. Solomo wa tjanga okutja vi, nu ihi ma tji tu hongo ye?

⁹ Ombepo ondjapuke ya hinga Solomo okutjanga ouatjiri ohunga novandu ovahahomonena. Embo rOmiano 14:20, ri tja: “Omusyona u nyengwa nandarire i omuraranganda we, nungwari omutumbe u kara nomapanga omengi.” Hapo omambo ngo maye tu hongo tjike? Tji tu hi nokukengeza, mape ya atu utu okuvanga okukara pu novakambure imba ovatumbe uriri nu atu utu okunyengwa ovakambure ovakwtu mbe hi noviṋa ovingi. Ongwaye tje ri oumba okuvanga okukara pu na varwe mena routumbe wawo uriri?

10. Oumba uṋe Jakobus mbwa hungirira ko?

¹⁰ Tji twa utu okuvanga okukara pu novandu tjiva mena roviṋa mbi ve navyo, matu utu okuhaṋa ovandu mombongo mena rondondo ya wo yehupo. Omuhongewa Jakobus wa rakiza ombongo meserewondo etenga ohunga noumba mbu za mozongaro otja inḓa. (Lesa Jakobus 2:1-4.) Ngatu ṱakamise kutja ongaro otja indjo ai ha kara mombongo yetu ndino. Matu pirukire vi ongaro yokutara ovandu otja koutumbe wawo?

11. Ondondo yehupo romundu i notjikwaye okuungura noupanga we kuna Jehova? Kahurura.

¹¹ Ngatu vare ovakambure ovakwetu otja Jehova tje ve vara. Omundu ka rire omunanḓengu  ku Jehova mena rokutja omutumbe poo omusyona uriri. Oupanga wetu kuna Jehova ka u notjiṋa okuungura noviṋa mbi tu na vyo poo mbi tu hi na vyo. Nandarire kutja Jesus wa tja “ma rire ouzeu tjinene kovatumbe okuhita mOuhona womayuru,” eye ka hee kutja ka ve nokuyenena. (Mat. 19:23) Munda imbo owarwe, Jesus wina wa tja: “Ovaṋingandu eṋe, vasyona, orondu ouhona waNdjambi oweṋu!” (Luk. 6:20) Nungwari rukwao, imba kape nokuheya kutja ovandu ovasyona avehe va serwa ondaya nu va puratena komahongero wa Jesus. Ovandu ovasyona ovengi kave puratenene ku ye. Matu munu ye mba, eṱe kamaa tu pangura oupanga womundu kuna Jehova otja pondondo yehupo re.

12. Omatjangwa ye yandja omaronga yeṋe kovandu avehe ovatumbe novasyona?

¹² Twa serwa ondaya okukara nomarumbi novaṱena ovengi, ovatumbe novasyona, mba suvera Jehova nu mbe mu karera nomutima auhe. Omatjangwa ye rakiza ovatumbe kutja, “ave he riyameke koutumbe mbu hi nomazikameno, nungwari ngave riyameke ku Ndjambi.” (Lesa 1 Timoteus 6:17-19.) Momuano tjingewo, Embo ra Mukuru ri rakiza ovandu avehe va Mukuru, ovatumbe novasyona, kutja ave ha suvere ovimariva. (1 Tim. 6:9, 10) Mouatjiri, tji twa paturura omeho wetu atu vara ovakwetu otja Jehova tje ve vara, eṱe kamaa tu ve pangura otja koviṋa mbi ve na vyo na mbi ve hi na vyo. Hapo tjike nozombura omundu nḓe na zo? Mape ya atu pangura omundu mena rozombura nḓe na zo? Nga tu tare pamwe.

13. Omatjangwa ye tu honga ye ohunga nondengero kovandu ovanene?

¹³ Omatjangwa ye tu rakiza kutja tu yandje ondengero ndja yenene ku imba ovanene. Levitikus 19:32 ri tja: “Sekama okuyozika omunazonḓi, yozika omukurundu, nu tira Ndambi woye. OwAmi ngu mbi ri Muhona.” Nu wina Omiano 16:31 ri tu raera kutja “ozonḓi ozo ekori rouhona, oro ri vazewa mondjira yousemba.” Paulus wina wa rakiza Timoteus kutja a vete omambo omakukutu momukururume nungwari nga vare ovakurundu ovanene pu ye otja oo ihe. (1 Tim. 5:1, 2) Nandarire kutja Timoteus wa ri nomerizirira kombanda yovandu ovanene pu ye mombongo, eye aa sokuvetjinda nondengero notjari.

14. Omozongaro zeṋe mu matu sokuyandja eronga komundu ngu ri omunene pu eṱe?

¹⁴ Posi yokutja, hapo omurari mbwi matu u ṱakamisa pu pe ṱa pi? Otjotjihorera, hapo opuwo matu sokupata otjinyo tjetu indu omundu omunene pu eṱe tji ma tjiti ourunde ounene poo ngamwa otjiṋa Jehova tja tonda? Jehova ka maa pangura otja kombunikiro yomundu nu eye ka maa tjiti aayo ke nokumuna ourunde mbu mau tjitirwa owina mena rokutja omundu omunene motjiwondo. Tara komurari mbu uri mu Esekiel 9:5-6: “Nu mba zuva Muhona ama tja nai kovarumendu imba ovakwao varwe: ‘Mu kongorereye motjihuro nu mu kazepe ovandu! Amu hupisa omundu, nu amu tjariparere omundu nangarire umwe. Zepeye ovakururume novazandu novasuko novakazendu novanatje.’” Kunao, ombango yetu tjinene oyokuraisa ondengero ku ingwi ngwa karereko rukuru, Jehova Mukuru. (Dan. 7:9, 10, 13, 14) Indu tji twa tjiti nao, eṱe ka maa tu tira okuyandja eronga ku ingwi ngu me ri hepa, nandarire kutja omunene pu eṱe.—Gal. 6:1.

15. Matu rihongere ye komuapostele Paulus ohunga nokuraisa ondengero kovakambure omitanda?

¹⁵ Tjike na imba omitanda mombongo? U ve vara vi? Paulus wa tjanga ku Timoteus a tja: “Ape ningi omundu ngu me ku nyengurire oumutanda woye, nungwari rira otjihorera kovakambure momambo na momeritjindiro woye.” (1 Tim. 4:12) Oruveze Paulus tja tjanga  omambo ngo, mape ya kutja Timoteus wa ri nozombura 30 notjihupe. Posi yokutja, Paulus we mu pa omerizirira omanene mombongo. Epu Paulus nda yandjera omaronga ngo matu ri munu oukahu. Atu pangura ovakambure ovaṱiṱi motjiwondo mena rokutja ovaṱiṱi pu eṱe. Ngatu zemburuke kutja Omuhona wetu Jesus wa ungura otjiungura tje e nozombura 30 notjihupe.

16, 17. (a) Ovanene mombongo ve tara vi kutja omundu wa yenene okurira omuvatere poo omunene wombongo? (b) Oumune mbwa zikamena kombazu u vetasana vi oviuru nomatjangwa?

¹⁶ Mape ya kutja twa za mombazu ndji ha yandja ondengero kovarumendu omitanda. Tji pe ri nao, ovanene mombongo mape ya ave keyakeya okuzika ovarumendu ovakambure omitanda okurira ovavatere poo ovanene vombongo. Ovanene avehe vombongo mave sokuzemburuka kutja Omatjangwa kaye yandja ozombura kaaṋi omundu okurira omuvatere poo omunene wombongo. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tit. 1:5-9) Ndovazu omunene wombongo wa twapo oveta otja kombazu ye, okutja nao ke nokukongorera Omatjangwa. Ovarumendu omitanda nga ve havehwe nawa, ka ku isira kombunikiro poo kombazu mu va za, nungwari otja kEmbo ra Mukuru.—2 Tim. 3:16, 17.

¹⁷ Tara komuano okuungura oviṋa otja kombazu tji ku ṱizira ovarumendu votjihorera otjiwa kongotwe. Mehi rimwe, omurumendu omutanda ngwa ri omuvatere wombongo wa perwe omerizirira omengi mombongo. Nandarire kutja ovanene mombongo aa ve munu kutja omutanda ngwi wa yenene okurira omunene wombongo, eye ka zikirwe otjomunene wombongo. Ovanene mombongo ovanene motjiwondo aa ve munu kutja ngundee ka pwira okurira omunene wombongo orondu aa munika ouṱiṱi. Ouhumandu, omutanda ngwi kena pa rira omunene mombongo mena rokutja aa munika ouṱiṱi. Nu ozoraporta zarwe ze raisa kutja momahi omengi ovakambure ngunda ve ungura oviṋa mongaro ndjo wina. Tjiri ounanḓengu okukongorera Omatjangwa pendje yokukongorera ombazu yetu! Imbo oomuano mu matu horere ku Jesus nokuhinokupangura varwe ku imbi mbi matu munu.

18, 19. Matu sokutjita vi kutja tu mune ovandu varwe otja Jehova tje ve muna?

¹⁸ Nandarire mouhahomonena wetu, matu yenene okumuna ovakwetu nokuhinondoorora otja Jehova tje ve muna. (Oviung. 10:34, 35) Posi yokutja pe hepa ozongondjero nokukonḓonona Embo ra Mukuru aruhe. Tji twa ṱakamisa omaraerero nga, matu rire ovandu mbe ha pangura varwe otja kombunikiro yokombanda otja Jesus pe tu ronga.—Joh. 7:24.

¹⁹ Tjamwa oruveze Ombara yetu, Jesus Kristus, ma pangura ovandu avehe, eye ke nokupangura otja kombunikiro yomundu nungwari ma pangura osemba. (Jes. 11:3, 4) Tjiri ma rire oruveze oruwa tjinene!