1. ¿Tlake kiijtok Isaías tlen Jesús, uan kenke techyolchikaua nopa tlajtolpanextili?

IPAN se tlajtolpanextili kampa kamanaltik tlen Jesús, Isaías kiijtok: “Axtetlajtolsenkauas san keja nesis para melauak, pero axmelauak. Uan axtetlajtolsenkauas keja tlen ueli tlajtoli tlen nemi ipan tekamak” (Is. 11:3, 4). ¿Kenke tlauel techyolchikaua ni tlajtoli? Pampa ipan ni tonali miakej maseualmej tlauel techikoitaj. Nochi tijnekij ma asi nopa tonali kema Jesús techtlajtolsenkauas. Ya xitlauak techtlajtolsenkauas pampa amo san kiitas kenijkatsa tinesij.

2. ¿Tlake tlanauatik Jesús ma tijchiuakaj, uan tlake tikitasej ipan ni tlamachtili?

² Mojmostla, nochi timoiljuiaj se keski tlamantli kema tikinitaj maseualmej. Uan pampa titlajtlakolejkej, amo tielij kej Jesús uan yeka amo nochipa timoiljuiaj kuali tlamantli tlen se maseuali. Tojuantij san tikitaj kenijkatsa nesij. Maske kiampa tijchiuaj, Jesús techtlajtolmakak ni: “Amo nimantsi xijteljuikaj se tlakatl pampa san nesi kichijtok tlen axkuali. Achtoui xijmatikaj kuali tlaj melauak para keja nopa uelis inkitlajtolsenkauasej xitlauak” (Juan 7:24). Jesús kineki ma tijchiuakaj kej ya uan amo san ma tikitakaj kenijkatsa nesij maseualmej. Ipan ni tlamachtili tikitasej eyi tlamantli tlen kichiua ma titechikoitakaj:  toaltepe, tomij uan toxiui. Ipan sejse tlen ni tlamantli, tikitasej kenijkatsa uelis tijchiuasej tlen Jesús tlanauatik.

3, 4. 1) ¿Kenke apóstol Pedro ayokmo kinitak kej achtouia kinitayaya katli amo eliyayaj judíos? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl). 2) ¿Tlake tlamantli tlen melauak Jehová kimatiltik Pedro?

³ Ma timoiljuikaj tlake moiljuik apóstol Pedro kema kiiljuijkej ma yaui Cesarea, ichaj Cornelio, se tlakatl katli amo eliyaya judío (Hech. 10:17-29). Kej sekinok judíos, Pedro moskaltik kampa nochi kinkualankaitayayaj katli amo eliyayaj judíos uan kiniljuiyayaj amo tleno ininpati. Pedro ya kipanotoya se keski tlamantli tlen kichijki ma kipatla itlalnamikilis. Kejuak ipan se temiktli, toTeotsij kinextilik se tlamantli (Hech. 10:9-16). ToTeotsij kinextilik se ueyi yoyomitl, uan nopaya itstoyaj tlapialmej katli kinitayayaj kej sokiyojkej. Pedro kikajki kinauatiyayaj ma kinmikti uan ma kinkua, uan ya amo kinejki kichiuas nopa. Uajka, kiiljuijkej: “Tlaj toTeko kipajpaktok se tlamantli, amo xikijto para axtlapajpaktik”. Kema ayokmo tleno kiitak, Pedro amo kimatiyaya tlake kiijtosnekiyaya uan amo kikuamachilik tlen Jehová kinekiyaya ma kichiua. Teipa, nimantsi asitoj nopa tlakamej katli Cornelio kintitlantoya. Pedro kikajki ma kiyakana toTeotsij itonal uan yajki ininuaya.

⁴ Judíos amo kema kalakiyayaj ininchaj sekinok katli amo eliyayaj judíos. Yeka, tlaj Pedro san moiljuijtoskia ipan tlake altepetl euayayaj, amo kema yajtoskia kiita Cornelio. Uajka, ¿kenke yajki? Pampa kipaleuik tlen kinextilijkej kejuak ipan se temiktli uan pampa toTeotsij itonal kiyakanki. Teipa, kema Pedro kikajki nochi tlen Cornelio kiixtomilik, tlauel yolpajki uan yeka kiijtok: “Nelia nijmati toTeko axtechchikoiknelia titlakamej. Uan ipan kampa ueli tlali yajaya kinselia nopa tlakamej tlen kitlepanitaj uan tlen kichiuaj tlen kuali” (Hech. 10:34, 35). Ni yankuik tlamantli tlen melauak kinpaleuiskia nochi toikniuaj. ¿Kenijkatsa kinpaleuiskia?

5. 1) ¿Tlake kineki Jehová ma tijkuamachilikaj? 2) Maske tijmatij toTeotsij amo techikoita, ¿tlake ueliskia techpanos?

⁵ Ika Pedro, Jehová kinpaleuik nochi Cristo itokilijkauaj ma kikuamachilikaj ya amo aka kichikoita. Nochi kinpatiita maske amo sanse ininaltepe, maske chipaktikej o amo uan maske kamanaltij seyok tlajtoli. Kinselia nochi tlakamej uan siuamej tlen kitlepanitaj uan kichiuaj tlen kuali (Gál. 3:26-28; Apoc. [Rev.] 7:9, 10). Maske nochi tojuantij tijmatij ni tlamantli nelia melauak uan uelis timoiljuiaj amo titechikoitaj, uelis kampa timoskaltijkej o tochampoyouaj kena techikoitaj, uan yeka ipan toyolo uelis nojkia titechikoitaj se kentsi. Pedro, katli kinpaleuik sekinok ma kikuamachilikaj toTeotsij amo techikoita, teipa kinextik ya nojua techikoitayaya (Gál. 2:11-14). Uajka, ¿kenijkatsa uelis tijchiuasej tlen Jesús tlanauatik uan amo tikinchikoitasej sekinok?

6. 1) ¿Tlake techpaleuis ayokmo ma titechikoitakaj yon se kentsi? 2) ¿Tlake kinextik tlen kiijkuilok se toikni?

⁶ ¿Kenijkatsa uelis tijmatisej tlaj nojua titechikoitaj? Moneki kuali tikitasej tlaj totlalnamikilis moyakana ika tlen timomachtijtokej ipan toTeotsij iTlajtol (Sal. 119:105). Uan nojkia uelis tikiljuisej se kuali touampo ma techiljui tlaj kiitstok nojua titechikoitaj (Gál. 2:11, 14). Uelis amo tikitaj kenijkatsa ipan toyolo nojua titechikoitaj. Ma tikitakaj tlen kipanok se toikni katli kitekimakatokej. Ya kiijkuilok se keski tlamantli tlen se toikni iuaya isiua, katli senkistok tlatekipanouaj, uan  kititlanki ipan kali Betel. Nopa toikni euayaya ipan se pilaltepetsi, uan sekinok maseualmej amo kinpatiitayayaj katli nopaya euayayaj. Nopa toikni katli kitekimakatoyaj amo kiitstoya kenijkatsa ya nojkia kinchikoitayaya nopa maseualmej. Maske kiijkuilok miak kuajkuali tlamantli tlen nopa toikni, teipa kiijtok: “Maske eua [ipan se pilaltepetsi], kej monejnemiltia uan tlen kichiua kinnextilia katli euaj [ipan nopa pilaltepetsi] amo moneki nemisej sosokitikej uan san kej ueli nesisej, kej kichiuaj katli nopaya euaj”. ¿Tlake kinextia ni? Maske uelis tlauel techtekimakatokej ipan Jehová itlanechikol, moneki kuali tikitasej tlaj ipan toyolo amo titechikoitaj yon se kentsi uan tijkauasej sekinok ma techpaleuikaj. ¿Tlake nojua uelis tijchiuasej?

7. ¿Kenijkatsa tijnextiskiaj nelia tlauel titeikneliaj?

⁷ Tlaj titeiknelisej ika nochi toyolo, techpaleuis amo ma titechikoitakaj (2 Cor. 6:11-13). ¿Nochipa tiitstokej san ininuaya katli kamanaltij totlajtol, euaj ipan toaltepe o katli momajtokej kichiuaj sanse tlamantli kej tojuantij? Tlaj kena, uajka ma tijchiuakaj kampeka tiitstosej ininuaya sekinok katli amo elij sanse kej tojuantij. ¿Uelis titlajtolmoyauasej ininuaya, tikintlaneuisej ma tlakuatij tochaj o tikintlaneuisej kema tiitstosej ininuaya sekinok toikniuaj? (Hech. 16:14, 15). Tlaj tijchiuasej nopa, uajka nelia tlauel titeiknelisej uan ayokmo titechikoitasej. Nama ma tikitakaj kenijkatsa tomij nojkia ueliskia kichiuas ma titechikoitakaj.

8. Kej kiijtoua Levítico 19:15, ¿tlake ueliskia kichiuas ma titechikoitakaj?

⁸ Tomij nojkia ueliskia kichiuas ma titechikoitakaj. Levítico 19:15 kiijtoua: “Se tlen tekitiketl moneki tetlajtolsenkauas xitlauak. Axma kichikoikneli tlen tekneltsi, niyon tlen rico o tlen ueyi. Nochi moneki ma kinchiuili sanse”. ¿Kenijkatsa pampa se akajya tlatominpia o amo ueliskia kichiuas ma titechikoitakaj?

9. ¿Tlake kiijtok Salomón, uan tlake techmachtia?

⁹ ToTeotsij itonal kipaleuik Salomón ma kiijkuilo se tlamantli tlen nelia pano. Proverbios 14:20 kiijtoua: “Ika tlakamej tlen tekneltsitsij hasta ininteixmatkauaj axkinekij kinitasej. Pero tlapijpianij kipiaj miak ininuampoyouaj”. ¿Tlake techmachtia? Tlaj amo timomokuitlauiaj, ueliskia tijnekisej san timouampojchiuasej ininuaya katli tlatominpiaj uan amo tlauel timouikasej ininuaya katli amo tlapijpiaj. ¿Kenke tlauel amo kuali tikinpatiitasej sekinok san pampa tlapijpiaj?

10. ¿Tlake kuesoli kiijtok Santiago ueliskia panos?

¹⁰ Tlaj tikinchikoitaj sekinok pampa amo tlapijpiaj o kena, ipan tlanechikoli ueliskia timoxelosej. Ipan achtoui siglo, Santiago kiijtok ipan se keski tlanechikoli moxejxelouayayaj pampa kiampa kichiuayayaj (xijpoua Santiago 2:1-4). Amo kinamiki tijkauasej ma pano ni tlamantli ipan totlanechikol. ¿Tlake techpaleuis?

11. ¿Uelis kuali timouikasej iuaya Jehová tlaj titlapijpiaj o amo?

¹¹ Moneki tikinitasej toikniuaj kej Jehová kinita. Tlaj tlauel tlapijpiaj o amo, ya nochi kinpatiita. Uelis kuali timouikasej iuaya Jehová maske tijpiaj miak tlamantli o amo. Jesús kiijtok “ouij para tominpianij kalakisej kampa tlanauatis toTeko”, ni amo kiijtosneki se akajya katli tlatominpia amo kema ueliskia mouikas iuaya toTeotsij (Mat. 19:23). Jesús nojkia kiijtok seyok tlamantli: “Xipakikaj inmojuantij tlen intekneltsitsij, pampa inkalakisej kampa toTeko tlanauatia” (Luc. 6:20).  Ika tlen kiijtok amo kiijtosnejki nochi katli tekneltsitsij kitlakakiliskiaj uan kiseliskiaj tlateochiualistli. Miakej maseualmej katli eliyayaj tekneltsitsij amo kema mochijkej itokilijkauaj. Uajka, amo uelis tikijtosej se akajya uelis mouampojchiuas iuaya Jehová san pampa tlatominpia o amo.

12. ¿Tlake kintlajtolmaka Biblia katli tlatominpiaj uan katli amo?

¹² Ipan toTeotsij itlanechikol itstokej tlauel miakej toikniuaj uan tosiuaikniuaj katli kiikneliaj Jehová uan kitekipanouaj ika nochi ininyolo. Sekij tlatominpiaj uan sekinok amo. Biblia kintlajtolmaka katli tlatominpiaj “ma axmotemachikaj ipan inintomij”, uan “ma motemachikaj ipan toTeko” (xijpoua 1 Timoteo 6:17-19). Uan nojkia kiniljuia nochi itekipanojkauaj, katli tlatominpiaj uan katli amo, ma kiilnamikikaj tlauel amo kuali tlaj kinekiskiaj miak tomij (1 Tim. 6:9, 10). Tlaj tikinitaj toikniuaj kej Jehová kinita, uajka amo tikinchikoitasej san pampa tlapijpiaj o amo. Uan, ¿kinamiki tikinchikoitasej toikniuaj san pampa kipiaj miak xiuitl o pampa nojua telpokamej? Ma tikitakaj.

13. Kej kiijtoua Biblia, ¿kenijkatsa moneki tikinitasej katli ya uejueyij?

¹³ Biblia miakpa kiijtoua moneki ma tikintlepanitakaj katli ya ueuejtixtokej. Ipan Levítico 19:32, toTeotsij kiijtoua: “Ximoketsakaj kema asi se ueuentsi o se nanatsi, uan xijnextilikaj miak tlatlepanitakayotl. Kema inkinextiliaj tlatlepanitakayotl [...], intenextiliaj para innechmakasij na, niinmoTeko”. Uan Proverbios 16:31 kiijtoua “nopa kuaichtli eli keja se xochicorona para se tlakatl tlen ya ueuejtixtok, uan mopantia kampa tlakamej tlen monejnemiltiaj xitlauak”. Nojkia, Pablo kiiljuik Timoteo amo ma kiijilnamiki se tlakatl katli ya ueuejtixtok uan ma kitlalnamikti kejuak eliskia itata (1 Tim. 5:1, 2). Maske Timoteo kipixtoya tlanauatili, monekiyaya kintlepanitas uan kiniknelis katli ya uejueyij.

14. ¿Kema kinamikiskia tijtlajtolsenkauasej se akajya maske ya ueyi?

¹⁴ ¿Tlake panoskia tlaj se toikni katli ya ueyi tlajtlakolchiua o ika tlen kichiua nesi amo kitlepanita tlen Jehová tlanauatia? Jehová nojkia kitlajtolsenkauas uan amo kitekneltiitas san pampa ya ueyi. Ma tikitakaj tlen kiijtoua Isaías 65:20: “Nochi tlen kiaxitijtosej cien xiuitl, [...] yajuantij tlen tlajtlakolchiuaj, [...] elisej tlatelchiualmej”. Uan tlen Ezequiel kiitak nojkia kinextia nopa (Ezeq. 9:5-7). Uajka, moneki nochipa tijnextisej achtoui tijtlepanitaj Jehová, “yajaya tlen nochipa itstok” (Dan. 7:9, 10, 13, 14). Yeka, amo kinamiki timajmauisej kema tijtlajtolsenkauasej se akajya maske ya ueyi (Gál. 6:1).

15. ¿Tlake techmachtia kema tikitaj Pablo kinextik kintlepanitayaya telpokamej?

¹⁵ ¿Uan kenijkatsa kinamiki tikinitasej telpokamej? Pablo kitlajtolmakak Timoteo: “Ma axaka kiijto axmoneki mitstlakakilis pampa noja titelpokatlakatl. Pero xikinnextili tlaneltokanij tlen kuali para kichiuasej ika tlen titlamachtia uan ika tlen tijchiua. Xikinnextili kejatsa ma teiknelikaj uan ma kineltokakaj toTeko ika nochi ininyolo uan kejatsa ma kipiakaj ininyolis tlen tlapajpaktik” (1 Tim. 4:12). Kema Pablo kiijkuilok ni, uelis Timoteo kipixtoya kipano 30 xiuitl. Maske telpokatl, Pablo tlauel kitekimakatoya Timoteo. Maske amo tijmatij kenke kitlajtolmakak nopa, nochi tojuantij techmachtia amo kinamiki tikinchikoitasej katli nojua telpokamej. Ma tikilnamikikaj Jesús  nojkia kipixtoya kipano se 30 xiuitl kema tlajtolmoyajki uan tlamachtik.

16, 17. 1) ¿Ika tlake tlamantli moneki moyakanasej ueuejtlakamej kema kiitasej tlaj se toikni uelis kitekimakasej? 2) ¿Kenijkatsa tlen timoiljuiaj o tlen timomajtokej tijchiuaj amo eli sanse ika tlen Biblia kiijtoua?

¹⁶ Kanajya amo tlauel kinpatiitaj telpokamej. Tlaj kiampa pano kampa tiitstokej, uelis ueuejtlakamej amo kinekij kintekimakasej telpokamej katli uelis tlatekipanosej kej tlapaleuianij o ueuejtlakamej. Ueuejtlakamej moneki kiilnamikisej Biblia amo kiijtoua keski xiuitl moneki kipias se toikni uan kiampa uelis kitekimakasej (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9). Tlaj se ueuejtlakatl kiampa kichiua pampa kampa itstok momajtokej kichiuaj nopa, uajka kinextia amo kichiua tlen Biblia tlamachtia. Kema kiitasej tlaj uelis kitekimakasej se telpokatl, ueuejtlakamej amo kinamiki kichiuasej san tlen inijuantij moiljuiaj o tlen momajtokej kichiuaj, moneki kichiuasej tlen Biblia kiijtoua (2 Tim. 3:16, 17).

¹⁷ Kema ueuejtlakamej kichiuaj san tlen momajtokej uan amo tlen Biblia kiijtoua, uajka amo kintekimakaj toikniuaj maske ueliskia tlatekipanosej kej tlapaleuianij o ueuejtlakamej. Ipan se altepetl, se tlapaleuijketl katli kuali tlatekipanouayaya tlauel kitekimakayayaj ipan tlanechikoli. Uan maske nochi ueuejtlakamej kiijtouayayaj kena kichiuayaya tlen kinamiki kichiuas se ueuejtlakatl, kiijtojkej ayamo ueliskia kiampa tlatekipanos. Se keskij ueuejtlakamej katli ya uejueyij kiijtouayayaj nesiyaya tlauel telpokatl uan yeka ayamo ueliskia elis ueuejtlakatl. Amo kitekimakakej san pampa nesiyaya telpokatl. Kej panok ika ni toikniuaj, tijmatij kampa ueli ipan Tlaltipaktli, miakej ueuejtlakamej nojkia kiampa moiljuiaj. Yeka, tlauel moneki timoyakanasej ika tlen Biblia kiijtoua uan amo ika tlen tojuantij timoiljuiaj o tlen timomajtokej tijchiuaj. Kiampa tijnextisej tijneltokaj tlen Jesús kiijtok uan amo tikinchikoitasej sekinok.

18, 19. ¿Tlake moneki tijchiuasej tlaj tijnekij tikinitasej sekinok kej Jehová kinita?

¹⁸ Maske titlajtlakolejkej, uelis tikinitasej sekinok kej Jehová kinita uan amo tikinchikoitasej (Hech. 10:34, 35). Yeka, moneki nochipa tijchiuasej se ueyi kampeka uan tijneltokasej tlen techtlajtolmaka toTeotsij iTlajtol. Tlaj tijchiuasej nopa, tijnextisej tijneltokaj tlen Jesús kiijtok uan amo tikinchikoitasej sekinok san ika inintlachialis o kej nesij (Juan 7:24).

¹⁹ ToTlanauatijka Jesucristo nechka kintlajtolsenkauas nochi maseualmej ika xitlaualistli, uan amo tetlajtolsenkauas san ika tlen kiitas o ika tlen kikakis (Is. 11:3, 4). ¡Nelia tlauel kuali kema kiampa kichiuas!