Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

Laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ​—kɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ nɛ lidaʋ

Laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ​—kɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ nɛ lidaʋ

ƐZƖMA wezuu caɣʋ wɛ kaɖɛ “wayɩ wayɩ wɛɛ” yaa kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ ɩnɛ ɩ-taa yɔ pʋyɔɔ lɛ, pɩcɛyaa se Yehowa samaɣ ɛwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ. (2 Tim. 3:1-5) Mba pɔcɔ-ɖʋ nɛ pata yɔ, ɖoŋ ɖoŋ lɛ, panɩɣnɩ pa-tɩ yeke, paanaɣ lalaa pʋtɔdɩyɛ, nɛ pɛfɛyɩnɩ tɩ-ɖɔkʋʋ. Ðoŋ ɖoŋ ɖɔɖɔ lɛ, mba pɛwɛnɩ wɛtʋ ndʋ yɔ, pɛfɛyɩnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ. Pʋyɔɔ lɛ, pʋpɔzʋʋ se paa Krɩstʋ tʋ weyi lɛ, ɛpɔzɩ ɛ-tɩ se: ‘Mɛnfɛyɩnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ ɛzɩ ɛjaɖɛ yɔɔ ñɩma ɖɔɖɔ yɔ? Ye pɔtɔm se ɛyʋ wɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Nɛ ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mɛwɛɛnɩ Krɩstʋ ñɩma wɛtʋ kɩbandʋ tʋnɛ me-wezuu caɣʋ taa?’

LAŊƖYƐ ÐƆKƲƲ TƆBƲƲ LƐ SUWE?

Bibl taa lɛ, tɔm piye laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ ɛɛwɩlɩɣ se ɛyʋ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ yem wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ natʋyʋ taa. Weyi ɛwɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ siŋŋ yɔ, ɛɖɔkʋʋ ɛ-tɩ nɛ lidaʋ. Ɛɛmaɣzɩɣ ɛ-kɩcɛyɩm ɖeke yɔɔ ɛlɛ ɛmaɣzɩɣ mbʋ pɩwazɩɣ weyi eyeba nɛ ɛwɛɛ wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ taa yaa weyi ɛyʋsɩnɩ-ɩ yɔ pɩ-yɔɔ ɖɔɖɔ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ alɩwaatʋ ndʋ payʋsʋʋnɩ-ɩ yɔ, ɛtaɣ liu se pɩpɩzɩɣ nɛ pɩɖaɣnɩ ñɔɔzʋʋ. Pɩɩɖɩɣzɩɣ-ɖʋ se alɩwaatʋ ndʋ Masɩ yɔɔdaɣ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ sɔɔlɩm yɔ, ɛwɛna yɔ pɩ-tɔm lɛ, laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ sɩcalɩnɩ yaʋ. * (1 Kɔr. 13:4) Bibl tasɩ yɔɔdʋʋ se “laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ” kɛnɩ “fezuu lakasɩ” hɔɔlʋʋ nakʋyʋ. (Gal. 5:22, 23) Ye mbʋ, ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ ndʋ?

MBƲ PƖPƖZƖƔ NƐ PƖSƖNƖ-ÐƲ NƐ ÐƖWƐƐNƖ LAŊƖYƐ ÐƆKƲƲ YƆ

Pɩsa nɛ ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɩmnɩ Yehowa nɛ ɖɩpɔzɩ-ɩ e-fezuu kiɖeɖeu sɩnʋʋ, nɛ ɛhaɣ-kʋ mba pataɣ-ɩ liu yɔ. (Luka 11:13) Paa Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu ɛwɛ ɖoŋ ɛzɩma yɔ, pɩcɛyaa se ɖɩla ɖo-ɖoŋ ɖeɖe nɛ ɖe-wezuu caɣʋ la nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɖa-adɩma. (Keɣa 85:10, 11) Pɩwɩlɩɣ se pɩwɛɛ se paa ɖooye lɛ, ɖɩñakɩ pana nɛ ɖɩwɛɣnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ pɩsa nɛ wɛtʋ ndʋ tɩka lila ɖa-laŋɩyɛ taa. Ɛlɛ nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩtasɩ-ɖʋ sɩnʋʋ?

Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ ye ɖɩtazɩɣ Yesu kɩɖaʋ ŋgʋ kɩtalɩ pilim yɔ kɩ-taa nɛ ɖɩmaɣzɩɣ kɩ-yɔɔ yɔ. Apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaɣ “ɛyʋ kɩfalʋ lakasɩ” tɔm lɛ, ɛya laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ eseɣti-ɖʋ se ɖiyele nɛ ‘Krɩstʋ laŋhɛzɩyɛ su ɖa-laŋa taa ɖo.’ (Kol. 3:10, 12, 15) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖiyele nɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ‘ɖisu’ ɖa-taa ye ɖɩmaɣzɩɣnɩ tisuu mbʋ Yesu kaawɛna se paa tɔm ndʋ lɛ, Ɛsɔ kaɣ cɔnʋʋ ti-ɖeɖe alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ yɔ. Ye ɖɩmaɣzɩɣnɩ Yesu kɩɖaʋ yɔ, ɖɩkaɣ wɛnʋʋ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ paa ɛbɛ ɛlakɩ yɔ.​—Yoh. 14:27; 16:33.

Paa ɖɩɖaŋ kpam se ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ nɖɩ ɖɩ-tamaɣ Ɛsɔ labɩ-ɖʋ yɔ, ɖɩkɔɔ lɔŋ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ ye ɖɩmaɣzɩɣ ɛzɩma Yehowa ɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ ɖɔ-hɔɔlʋʋ taa yɔ pɩ-yɔɔ yɔ. Bibl heyiɣ-ɖʋ se: “[Yehowa] tɩcaɣnɩ wayɩ nɛ tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ labʋ, ɛzɩ nabɛyɛ tɔŋʋʋ se ɛcaɣ wayɩ yɔ, ɛlɛ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ mɩ-yɔɔ kana, ɛtɩsɔɔlɩ se nɔɔyʋ ele, ɛlɛ se pe-kpeekpe papɩsɩ pa-laŋa.” (2 Pɩy. 3:9) Ðɩɩmaɣzɩɣ ɛzɩma Yehowa ɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ yɔ pɩ-yɔɔ lɛ, piiseɣtiɣ-ɖʋ se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ yaa we? (Roma 2:4) Ye mbʋ, wɛtʋ ndɩ ndɩ ndʋ taa pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ?

WƐTƲ NDƲ TƖ-TAA PƖPƆZƲƲ SE ÐƖWƐƐNƖ LAŊƖYƐ ÐƆKƲƲ YƆ

Wɛtʋ ndɩ ndɩ ndʋ ɖɩkatɩɣ paa evemiye nɖɩ yɔ, tɩpɩzɩɣ nɛ tiyele nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ. Ðɩkpaɣ se ŋwɛnɩ tɔm kɩcɛyɩtʋ natʋyʋ nɛ ŋsɔɔlaa se ŋyɔɔdɩ-tʋ, pɩtɩla pɩpɔzʋʋ se ŋwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ ŋtaacɛ lalaa nɔɔ yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ paba kaayɔɔdʋʋ yɔ. (Yak. 1:19) Pɩtɩla, pɩpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se ŋwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ alɩwaatʋ ndʋ ña nɛ koobiya mba pa-lakasɩ ɖʋʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ yɔ ikpeɣliɣ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, taamʋ pana nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ, ɛlɛ pɩkɛɣnɩ lɔŋsɩnɖɛ se ŋmaɣzɩ nɛ ŋna lɩmaɣza wena Yehowa nɛ Yesu pɛwɛɣnɩ ɖɔ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ yɔ. Paakaŋ pa-lɩmaɣza kɩdɛkɛdɩm cikpem mbʋ ɖɩlakɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛlɛ panaɣ ɖɛ-wɛtʋ kɩbandʋ nɛ paɖʋʋ suuɖu nɛ pɔcɔŋnɩ ɛzɩma ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩñakɩ pana se ɖɩlɛɣzɩ yɔ.​—1 Tim. 1:16; 1 Pɩy. 3:12.

Wɛtʋ lɛɛtʋ ndʋ tɩ-taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ yɔ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ nɔɔyʋ yɔɔdʋʋ se ɖɩlabɩ kɩdɛkɛdɩm yaa ɖɩyɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ natʋyʋ yɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, ɖa-tɩŋa ɖɩsɔɔlaa se ɖɩla nabʋyʋ kpɛdɛyɛ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɔ-tɔm ɖewa. Ɛlɛ pɩtɩkɛ lɔŋ ɛnʋ Bibl tasɩɣ-ɖʋ. Kɩtasɩɣ-ɖʋ lɔŋ se: “Ɛyʋ weyi ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ yɔ, ɛkɩlɩ ɖeu weyi ɛɛpɩzɩɣ ɛ-tɩ ɖɔkʋʋ yɔ. Taamʋ pana lɔŋ, mbʋ yɔ pana hɛzɩɣ kɩmɛlɛŋ nɔkɔyʋʋ taa.” (Ekl. 7:8, 9) Pʋyɔɔ lɛ, paa pɛcɛtɩnɩ ɖa-taa kɩcɛtɩnʋʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ nɛ ɖɩmaɣzɩ camɩyɛ pʋcɔ nɛ ɖɩkpɛzɩ nɩŋgbaŋaɣ nakɛyɛ. Yesu ɖɔm Bibl lɔŋ tasʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa lalaa yɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ ɛ-yɔɔ yɔ.​—Mat. 11:19.

Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, pɩpɔzɩ lʋlɩyaa laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ alɩwaatʋ ndʋ payʋsʋʋ se pe-piya wɛnɩ wɛtʋ kɩdɛkɛdɩtʋ natʋyʋ yaa lɩmaɣza kɩdɛkɛda naayɛ nɛ pɩpɔzʋʋ se pasɩnɩ-sɩ yɔ. Yele nɛ ɖɩyɔɔdɩ Mattias weyi ɛkɛ Betɛɛlɩ tʋmlaɖʋ Sikandiinavii ɛjaɖɛ taa yɔ, ɛ-tɔm. Ɛɛkɛ pɩɣa evelaɣ lɛ, e-sukuli taa taabalaa yɔɔdaɣ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ ɛ-yɔɔ, tisuu mbʋ ɛwɛna yɔ pɩ-yɔɔ. Kajalaɣ taa lɛ, ɛ-lʋlɩyaa taaɖiɣzina se ɛwɛɛ nɛ ɛkatɩɣ takɩm mbʋ sukuli taa. Ɛlɛ ɛzɩma ɛpaɣzɩ pɩtʋʋ toovenim yɔɔ yɔ ɛ-lʋlɩyaa kaanawa se pɩpɔzaa se pasɩnɩ-ɩ. Mattias caa Gillis yɔɔdaa se pɩɩpɔzɩ-ɖʋ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ kpem. Nabʋyʋ taa Mattias pɔzʋʋ se: “Akɛ Ɛsɔ? Ne ye Bibl ɛtɩlɩɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ? Ɛzɩma ɖɩlaba nɛ ɖɩna se Ɛsɔ sɔɔlaa se ɖɩla nabʋyʋ yaa ɖɩtaalabɩ-pʋ?” Nabʋyʋ taa ɛpɔzʋʋ ɛ-caa ɖɔɖɔ se: “Ɛbɛ yɔɔ pakaɣ-m tɔm hʋnʋʋ ye mɛnfɛyɩnɩ tisuu ɛzɩ ña yɔ?”

Gillis lɩzɩ pɩ-taa se: “Nabʋyʋ taa ɖa-pɩyalʋ pɔzʋʋ-ɖʋ tɔm nɛ pana. Pɩtɩkɛ e-ɖoo yaa ma ɛkɔʋnɩ pana ɛlɛ toovenim mbʋ ɛmaɣzaɣ se mbʋ yebina nɛ wezuu caɣʋ wɛɛ-ɩ kaɖɛ yɔ.” Ɛzɩma Gillis cɔnɩ tɔm ndʋ ti-ɖeɖe? Ɛyɔɔdaa se: “Nabʋyʋ taa, ma nɛ man-pɩyalʋ ɖɩcakaɣ nɛ ɖɩlakɩ faawɩyɛ ñɩɣtʋ sakɩyɛ. Mewelisiɣni-i camɩyɛ nɛ mɔnpɔzʋʋ-ɩ tɔm se pɩsa nɛ mantɩlɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ ɛzɩma ɛnɩɣ ɛ-tɩ taa yɔ. Nabʋyʋ taa lɛ, malɩzɩɣ-ɩ tɔm natʋyʋ taa nɛ meheyiɣ-i se ɛmaɣzɩ tɩ-yɔɔ evemiye kpeekpe nɛ pʋwayɩ lɛ ɖɩɩtasɩ tɩ-yɔɔ pɩsʋʋ. Ɛlɛ alɩwaatʋ lɛɛtʋ taa lɛ, eheyiɣ-m lɩmaɣza wena ɛwɛnɩ tɔm natʋyʋ yɔɔ nɛ pɩtɛ lɛ, moncosi-i se pʋpɔzʋʋ-m avema cabɩ se mamaɣzɩ tɩ-yɔɔ. Ɛzɩma ma nɛ Mattias ɖɩlakaɣ faawɩyɛ ɖoŋ ɖoŋ yɔ, pɩsɩnɩ-ɩ nɛ pazɩ pazɩ lɛ, ɛnɩɩ tɔm taa nɛ pɩkpaɖɩ. Ɛnɩ mbʋ kɩhɛyʋʋ pɩ-ñʋʋ taa kɛnaa yɔ, nɛ ɛtɩlɩ se Yehowa sɔɔlɩ-ɖʋ nɛ ɛmʋnaa se ɛtɔɔ ɖɔ-yɔɔ kewiyitu. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, pɩtaawɛ kɛlɛʋ nɛ pɩkpakaɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ ɛlɛ pazɩ pazɩ lɛ, sɔɔlɩm mbʋ ɛɛwɛna Yehowa yɔɔ yɔ pɩkɔm nɛ pɩkpa ɖoŋ. Ma nɛ ma-halʋ ɖa-taa wɛ leleŋ siŋŋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩsɩnɩ ɖa-pɩyalʋ kpaɣnɩ ɛ-pɩjatʋ taa nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖitukuni ɛ-laŋɩyɛ.”

Gillis nɛ ɛ-halʋ pata Yehowa liu se ɛsɩɣnɩ-wɛ nɛ pɔɖɔkɩ pa-laŋa nɛ pasɩnɩ pa-pɩyalʋ. Gillis maɣzɩ pɩnzɩ nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-yɔɔ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: “Ðoŋ ɖoŋ, meheyiɣ Mattias se ɛzɩma ma nɛ e-ɖoo ɖɩsɔɔlɩ-ɩ yɔ, mbʋ seɣtini-ɖʋ nɛ ɖɩtɩmɩ kaahɛzaɣ se Yehowa kaɣ-ɩ sɩnʋʋ nɛ ɛnɩɩ tɔm taa.” Lʋlɩyaa panɛ pa-taa wɛ leleŋ se papɩzaa nɛ pɛwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ.

Pɩtasɩnɩ se toovenim Krɩstʋ ñɩma sɩɣnɩ ɛyaa fezuu taa lɛ, pɩwɛɛ se pɛwɛɛnɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ alɩwaatʋ ndʋ paacɔŋnɩ pɔ-hɔʋ taa tʋ yaa pa-taabalʋ weyi ɛwɛ kʋdɔŋ nakʋyʋ taa nɛ kɩɩtɛŋ yɔ. Maɣzɩ Ellen * weyi ɛwɛ Sikandiinavii ɛjaɖɛ taa ɖɔɖɔ yɔ, ɛ-kɩɖaʋ yɔɔ nɛ ŋna.

Pɩnzɩ lutozo nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa, Ellen walʋ hɩnɩ kʋdɔŋ tam nabʋlɛ nɛ pɩwɛɛkɩ ɛ-fɩtɩyɩm hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ. Piyeba nɛ ɛɛtasɩɣ maɣzʋʋ camɩyɛ nɛ elesi taa leleŋ weyi ɛɛwɛna yɔ nɛ ɛɛtasɩɣ ɛyaa pʋtɔdɩyɛ naʋ ɖɔɖɔ. Pɩkɛnɩ Ellen wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ siŋŋ. Ellen yɔɔdaa se: “Pɩɩpɔzɩ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nɛ adɩma siŋŋ.” Ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se: “Mayaɣ ŋga kaahɛzɩ ma-laŋɩyɛ yɔ lɛ Filiipi 4:13. Pɔyɔɔdɩ peeɖe se: ‘Manpɩzɩɣ pɩtɩŋa payɩ, weyi ɛsɔzʋʋ-m ɖoŋ yɔ ɛ-yɔɔ.’” Pɩtɩŋnɩ ɖoŋ ɛnɩ ɛ-yɔɔ lɛ, Ellen pɩzaa nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ nɛ ɛtaa liu se Yehowa sɩɣnɩ-ɩ.​—Keɣa 61:6, 7.

MAƔZƖNƖ YEHOWA LAŊƖYƐ ÐƆKƲƲ

Toovenim taa lɛ, Yehowa hanɩ kɩɖaʋ ŋgʋ kɩ-wayɩ fɛyɩ nɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩmaɣzɩna yɔ, laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ nʋmɔʋ taa. (2 Pɩy. 3:15) Bibl taa kɛdɛsɩ sakɩyɛ wɩlɩɣ ɛzɩma Yehowa ɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ siŋŋ alɩwaatʋ ndɩ ndɩ taa yɔ. (Neh. 9:30; Iza. 30:18) Ðɩkpaɣ ɛzɩ alɩwaatʋ ndʋ Abraham pɔzaɣ Yehowa tɔm pɩlɩɩnɩ Sodom tɛtʋ ɖɩzʋʋ yɔɔ yɔ, ɛzɩma ɛlɛ laba? Masɩ heyiɣ-ɖʋ se kajalaɣ lɛ, Yehowa tɩcɛ Abraham nɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛlɛ yɔɔdaɣ yɔ. Ɛlɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ nɛ ewelisi tɔm ndʋ payɩ Abraham pɔzɩ-ɩ yɔ, nɛ lɩmaɣza wena ɛɛwɛna yɔ. Pʋwayɩ lɛ, Yehowa wɩlaa se ewelisini Abraham camɩyɛ pɩtɩŋnɩ ɛzɩma ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ ɛlɛ lɩmaɣza nɛ eheyi-i se ɛɛkaɣ ɖɩzʋʋ Sodom tɛtʋ ye ɛna tɩ-taa ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa hiu yɔ. (Kiɖe 18:22-33) Paa ɛzɩmtaa lɛ, Yehowa ɖɔkʋʋ ɛ-laŋɩyɛ nɛ ewelisiɣ camɩyɛ nɛ pɩkɛnɩ-ɖʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ siŋŋ!

Toovenim taa lɛ, laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ kɛnɩ ɛyʋ kɩfalʋ lakasɩ nzɩ pɩpɔzʋʋ se paa Krɩstʋ tʋ weyi lɛ, ɛwɛɛna yɔ. Ye ɖɩñakɩ pana se ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ yɔ, pɩɖʋʋ hɩɖɛ ɖa-Caa laŋɩyɛ ɖɔkɩyʋ Yehowa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ, nɛ ɖɩkaɣ wɛʋ mba “pɛcɛyɩɣ pa-tɩ nɛ tisuu nɛ lidaʋ, se pehiɣ ñɩm mbʋ pɔyɔɔdɩ pʋ-tɔm yɔ,” pɛ-hɛkʋ taa.​—Ebr. 6:10-12.

^ tay. 4 Ñʋŋ weyi ɩyɔɔdʋʋ fezuu lakasɩ tɔm yɔ, ɩ-taa kajalaɣ ñɩŋgʋ yɔɔdɩ sɔɔlɩm tɔm.

^ tay. 15 Ðɩlɛɣzɩ hɩɖɛ.