Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Abotane—Kpundiigyinlanlɛ Mɔɔ Lɛ Ye Bodane

Abotane—Kpundiigyinlanlɛ Mɔɔ Lɛ Ye Bodane

KƐMƆ “mekɛ mɔɔ li awieleɛ la anu” ngyegyelɛ ne ɛlɛkɔ ɔ nyunlu la ati, ɔwɔ kɛ ɛnɛ, Gyihova menli nyia abotane kpalɛ tɛla mekɛ biala. (2 Tim. 3:1-5) Yɛ nee menli mɔɔ le angomedi, bɛ nee bɛ ɛnyɛ ngyehyɛleɛ yɛɛ bɛngomo bɛ nwo zo la a de a. Bɛdabɛ mɔɔ bɛda subane ɛhye mɔ ali la, ɛnlɛ abotane. Ɔti, ɔwɔ kɛ Kilisienenli biala biza ɔ nwo kɛ: ‘Asoo abotane mɔɔ menli ɛnlɛ wɔ ewiade la ɛlɛnyia me nwo zo tumi ɔ? Duzu a abotane mɔɔ yɛbanyia la kile a? Duzu a mebahola meayɛ na meanyia subane ɛhye a?’

DUZU A LE ABOTANE?

Edwɛkɛkpɔkɛ abotane mɔɔ bɛva bɛli gyima wɔ Baebolo ne anu la, kɔ moa tɛla tɛnlabelɛ mɔɔ anu yɛ se mɔɔ ɛgyinla ɔ nloa la. Bodane bie ati a awie mɔɔ lɛ abotane la gyinla kpundii a. Ɔndwenle ɔ ngome ɔ nwo, emomu ɔdwenle awie mɔ nganeɛdelɛ nwo, bɔbɔ bɛdabɛ mɔɔ bɛ nee ye ɛnli ye boɛ la. Ɛhye ati, saa awie gyegye sonla mɔɔ lɛ abotane la a, ɔmmaa ɔ sa nu ɛndo, emomu ɔnyia anyelazo kɛ agɔnwolɛvalɛ mɔɔ ɔ nee ahenle lɛ la bayɛ kpalɛ. Ɔnyɛ nwanwane kɛ Baebolo ne ka kɛ ɛlɔlɛ a maa bɛda abotane ali la. * (1 Kɔl. 13:4) Nyamenle Edwɛkɛ ne ka kɛ, “abotane” boka “sunsum ne ma” ne anwo. (Gal. 5:22, 23) Noko, duzu a ɔwɔ kɛ yɛyɛ na yɛanyia subane kpalɛ ɛhye a?

KƐ ƆKƐYƐ NA YƐANYIA ABOTANE LA

Amaa yɛanyia abotane la, ɔwɔ kɛ yɛsɛlɛ Gyihova sunsum ne mɔɔ ɔfa ɔmaa bɛdabɛ mɔɔ bɛ rɛle wɔ ye nu la moalɛ. (Luku 11:13) Nyamenle sunsum ne kola yɛ ninyɛne dɔɔnwo, noko ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle yɛyɛ yɛ asɔneyɛlɛ ne anwo gyima. (Edw. 86:10, 11) Ɛhye kile kɛ, ɔwɔ kɛ yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛbala abotane ali dahuu amaa yeayɛ yɛ subane. Noko, ɔdwu mekɛ ne bie a, yɛngola yɛnyɛ ye zɔ. Duzu a bahola aboa yɛ a?

Yɛbahola yɛanyia abotane ɔlua Gyisɛse neazo kɛnlɛma ne mɔɔ yɛbazukoa la azo. Mɔɔ ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle “subane fofolɛ ne,” mɔɔ “abotane” boka nwo anwo edwɛkɛ la, ɔmaanle yɛ anwosesebɛ kɛ: ‘Yɛmaa Kelaese anzodwolɛ ne ɛdɛnla yɛ ahonle nu.’ (Kɔl. 3:10, 12, 15) Amaa yɛayɛ zɔ la, ɔwɔ kɛ yɛsukoa Gyisɛse neazo ne, na yɛnyia diedi kpole kɛ Nyamenle bali ninyɛne nwo gyima wɔ ye mekɛ kpalɛ nu. Ɔnva nwo biala mɔɔ ɛlɛkɔ zo la, saa yɛnyia diedi zɛhae a, ɔnrɛmaa yɛnrɛva ɛya ndɛndɛ.​—Dwɔn 14:27; 16:33.

Ɔwɔ nuhua kɛ yɛ nye la Nyamenle ewiade fofolɛ ne mɔɔ yeva yebɔ ɛwɔkɛ la ade ɛdeɛ, noko saa yɛdwenledwenle kɛzi Gyihova ɛnyia yɛ nwo abotane la anwo a, ɔbamaa yɛdayɛ noko yɛanyia abotane kpalɛ. Ngɛlɛlera ne maa yɛnyia anwodozo kɛ: “Gyihova ɛngyɛ ye ɛwɔkɛ nwo kɛ mɔɔ bie mɔ bu ye kɛ ɔkyɛ la, emomu ɔlɛ bɛ nwo abotane ɔluakɛ ɔngulo kɛ bɛsɛkye awie biala, emomu ɔkulo kɛ menli kɔsɔɔti nu bɛ nwo.” (2 Pita 3:9) Ɔti, saa yɛdwenle kɛzi Gyihova ɛzi yɛ nwo abotane la anwo a, ɔbamaa yɛdayɛ noko yɛazi awie mɔ anwo abotane. (Wlo. 2:4) Tɛnlabelɛ boni mɔ anu a ɔwɔ kɛ yɛsi abotane a?

TƐNLABELƐ NGAKYILE MƆƆ ƆWƆ KƐ YƐSI ABOTANE WƆ NU LA

Yɛkɔ tɛnlabelɛ dɔɔnwo anu alehyenlɛ biala mɔɔ ɔhyia kɛ yɛnyia abotane a. Kɛ neazo la, saa ɛte nganeɛ kɛ ɛlɛ edwɛkɛ kpalɛ bie ɛka a, ɔwɔ kɛ ɛsi abotane amaa wɔampɛ awie mɔ anloa azo. (Gye. 1:19) Eza ɔwɔ kɛ ɛsi abotane wɔ mekɛ mɔɔ ɛ nee ɛ gɔnwo mɔ diedima mɔɔ bɛ subane ka wɔ ɛya ɛlɛtu la. Kɛ anrɛɛ ɛbapele ɛ nwo wɔ tɛnlabelɛ ɛhye mɔ anu la, ɔbayɛ kpalɛ kɛ ɛbazuzu kɛzi Gyihova nee Gyisɛse yɛ bɛ nyɛleɛ wɔ sinlidɔlɛ ne mɔ anwo la anwo. Bɛnva bɛ nye bɛnzie yɛ nvonleɛ ngyikyi ne mɔ azo. Emomu, bɛnea subane kpalɛ mɔɔ yɛlɛ la, na bɛsi abotane bɛnea kɛ yɛbayɛ nzenzaleɛ.​—1 Tim. 1:16; 1 Pita 3:12.

Tɛnlabelɛ bieko mɔɔ bazɔ yɛ abotane anlea la a le mekɛ mɔɔ awie baha ahile yɛ kɛ yɛ edwɛkɛ anzɛɛ yɛ nyɛleɛ bie ɛnle kpalɛ la. Fane dɔɔnwo ne ala, bie a yɛfa ɛya na yɛfa edwɛkɛ yɛye yɛ nloa. Noko Nyamenle Edwɛkɛ ne ka kɛ yɛmmayɛ zɔ. Ɔka kɛ: “Abotanezilɛ le kpalɛ tɛla mgbanyizonleyɛlɛ. Mmafa ɛya ndɛndɛ, ɔluakɛ koasea a fa ɛya sie ye nu a.” (Nol. 7:8, 9) Ɔti, saa bɔbɔ bɛbɔ yɛ somolɛ mɔɔ ɛnle nɔhalɛ la a, ɔwɔ kɛ yɛsi abotane na yɛdwenle nwolɛ boɛ na yɛabua. Gyisɛse vale ngyinlazo zɔhane lile gyima wɔ mekɛ mɔɔ awie mɔ dendɛle tiale ye wɔ adenle mɔɔ ɛnfɛta azo la.​—Mat. 11:19.

Ɔhyia kɛ awovolɛ nyia abotane wɔ mekɛ mɔɔ bɛlɛboa bɛ mra bamaa bɛahakyi bɛ subane na bɛahoati atiakunluwɔzo ɛtane la. Maa yɛva Mattias, mɔɔ wɔ Scandinavia Bɛtɛle la kɛ neazo. Mɔɔ Mattias le kakula la, ɛnee ɔ gɔnwo mɔ sukuluma golo ɔ nwo ɔlua ye diedi ne ati. Alimoa ne, ɛnee ye awovolɛ ɛnze ɛhye anwo ɛhwee. Akee bɛnwunle kɛ ye adwenle nu yɛ ye kesee wɔ mɔɔ ɔdie ɔdi la anwo. Mattias papa Gillis ka kɛ, “Ɛnee ɔwɔ kɛ yɛnyia abotane kpalɛ. Ɔyɛ a Mattias biza kɛ: “Nyamenle a le nwane? Asoo Baebolo ne le Nyamenle Edwɛkɛ? Kɛ ɔkɛyɛ na yɛanwu mɔɔ Nyamenle kulo kɛ yɛyɛ la ɛ?” Ɔyɛ a ɔbiza ye papa kɛ: “Saa mende nganeɛ kɛ bɛdabɛ, yɛɛ menlie mɔɔ bɛdie bɛdi la menli a, duzu ati a ɔwɔ kɛ bɛbua me ndɛne a?”

Gillis kilehile nu kɛ, “Ɔdwu mekɛ ne bie a, yɛ ra nrenyia ne biza kpuya wɔ ɛya zo, tɛ kɛ ɔdwazo yeatia me nee ye mame, emomu, nɔhalɛ ne ɔ, ɔluakɛ ɔte nganeɛ kɛ nɔhalɛ ne ɛmaa ɔ nwo ɛhyele ye.” Kɛzi Gillis lile tɛnlabelɛ ne anwo gyima ɛ? “Me nee me ra nrenyia ne tɛnla aze di adwelie mekɛ tendenle. Mekɛ dɔɔnwo ne ala, Gillis biza Mattias kpuya, amaa yeanwu ye adwenle nee ye nganeɛdelɛ. Ɔdwu mekɛ ne bie a, mefa ngilehilenu bie memaa ye kɛ ɔdwenle nwolɛ wɔ alehyenlɛ ne anu kolaa na yɛadoa adwelielilɛ ne azo bieko. Ɔyɛ noko a, meka mekile ye kɛ ɔmaa me mekɛ ɔmaa mendwenle ye edwɛkɛ ne mɔɔ ɔbizale la anwo. Ɔlua adwelie mɔɔ ɛnee yɛdi ye dahuu la ati, ɔmaanle Mattias dele mɔɔ ɛkpɔnedeɛ ne, Nyamenle tumililɛ nee Gyihova ɛlɔlɛ ne kile la abo. Ɔliele mekɛ, yɛɛ ɛnee ɔyɛ se ɛdeɛ, noko ngyikyi ngyikyi, ɔnyianle Gyihova anwo ɛhulolɛ kpole. Me nee me ye anye liele kɛ abotane mɔɔ yɛzile yɛboale yɛ ra nrenyia ne wɔ ye ngakula nu la zole ma, na ɔhanle ye ahonle la.”

Gillis nee ɔ ye vale bɛ nwo dole Gyihova anwo zo na bɛzile abotane bɛboale bɛ ra nrenyia ne. Gillis ka kɛ: “Ɔyɛ a, meka mekile Mattias kɛ, ɛlɔlɛ kpole mɔɔ yɛlɛ yɛmaa ye la a hanle me nee ye mame maanle yɛyɛle asɔne ɛsesebɛ yɛmaanle ye kɛ Gyihova ɛboa ye amaa yeade ɔ bo a.” Nea kɛzi ɔyɛ awovolɛ zɔhane mɔ fɛ kɛ bɛlale abotane subane mɔɔ anwo hyia la ali a!

Saa ɛye sunsum nu moalɛ mɔɔ yɛfa yɛmaa la ɛsie ahane a, ɔwɔ kɛ Kilisienema nyia ɛlɔlɛ na bɛsi abotane wɔ mekɛ mɔɔ bɛlɛnea busuanli anzɛɛ agɔnwolɛ bie mɔɔ ɛnde kpɔkɛ fee la. Maa yɛva Ellen * mɔɔ ɔdaye noko ɔwɔ Scandinavia la kɛ neazo.

Kɛyɛ ɛvolɛ mɔtwɛ mɔɔ ɛpɛ nu la, Ellen ahu nyianle stroke fane nwiɔ, na ɔhanle ye adwenle. Ɛhye ati, kɛkala ɔnze debie mɔɔ bɛfɛlɛ ye anyelielɛ, alɔbɔlɛlilɛ anzɛɛ anwunvɔnezelɛ la deɛ holɛ. Ɛnee tɛnlabelɛ ne anu yɛ se maa Ellen. Ɔka kɛ: “Ɛnee ɔwɔ kɛ mesi abotane kpalɛ na meyɛ asɔne fane dɔɔnwo. Ngɛlɛlera mɔɔ kyekye me rɛle la a le Felepaema 4:13 mɔɔ ɔka kɛ: ‘Melɛ anwosesebɛ wɔ debie biala anu ɔlua ahenle mɔɔ maa me tumi la ati.’” Ɔlua Gyihova tumi nee ye moalɛ zo, Ellen zile abotane vale ɔ nwo dole Gyihova anwo zo.​—Edw. 62:5, 6.

SUKOA GYIHOVA ABOTANE NE

Nɔhalɛ nu, Gyihova a ɛyɛ abotanezilɛ nwo neazo kpalɛ a. (2 Pita 3:15) Yɛta yɛkenga Gyihova abotane kpole ne anwo edwɛkɛ dɔɔnwo wɔ Baebolo ne anu. (Nih. 9:30; Aye. 30:18) Ɛkakye kɛzi Gyihova yɛle ye nyɛleɛ wɔ mekɛ mɔɔ Ebileham bizebizale ye kpuya dɔɔnwo wɔ kpɔkɛ mɔɔ Ɔzile kɛ ɔsɛkye Sodɔm la anwo ɔ? Gyihova ampɛ Ebileham anloa zo. Emomu, ɔzile abotane ɔdiele ye kpuya ne mɔ nee mɔɔ gyegye ye la. Akee Gyihova hilele kɛ ɔdiele ye wɔ mekɛ mɔɔ ɔzile ye ngyegyelɛ ne mɔ azo na ɔmaanle ye anwosesebɛ kɛ, saa ɔnyia menli bulu bɔbɔ wɔ Sodɔm a, ɔnrɛzɛkye ye la. (Mɔl. 18:22-33) Gyihova si abotane tie yɛ dahuu, na ɔmpele ɔ nwo!

Abotane boka subane fofolɛ ne mɔɔ ɔwɔ kɛ Kilisienema kɔsɔɔti fa wula la anwo. Saa yɛbɔ mɔdenle yɛda subane ɛhye mɔɔ sonle bolɛ mɔɔ maa bɛgyinla kpundii la ali a, ɛnee ɔkile kɛ yɛlɛdi yɛ anwuma Selɛ ne mɔɔ dwenle yɛ nwo na ɔlɛ abotane la eni, na bɛbadia yɛ bɛaboka “bɛdabɛ mɔɔ bɛdua diedi nee abotane zo bɛnyia ɛwɔkɛ ne mɔ la” anwo.​—Hib. 6:10-12.