CHIFUKWA cha masuzgu ngo tikumana nangu mu “mazuŵa ngakumaliya,” ŵanthu aku Yehova akhumbika kuzizipizga ukongwa kuluska kali. (2 Timo. 3:1-5) Ŵanthu anandi mu charu ichi atijiyanja, akoliyana cha ndi anyawu ndipuso mbambula kujiko. Pakuti tija ndi ŵanthu a mijalidu iyi, tikhumbika kuzizipizga. Ndichu chifukwa chaki Mkhristu weyosi wakhumbika kujifumba kuti: ‘Kumbi nani nditondeka kuzizipizga nge mo ŵanthu mu charu ichi achitiya? Kumbi kuzizipizga kung’anamuwanji? Kumbi ndingalongo wuli kuti ndichita vinthu mwakuzizipizga?’

Mwakukoliyana ndi vo Bayibolu likamba, kumbi kuzizipizga kung’anamuwanji? Kung’anamuwa vinandi kuluska ŵaka kukunthiyapu masuzgu. Munthu yo wazizipizga wakunthiyapu chifukwa wagomezga kuti kunthazi vinthu viŵengi umampha. Iyu waŵanaŵaniya vakukhumba vaki pe cha kweni waŵanaŵaniya so anyaki chinanga ndi wo amukwiyiska pamwenga kumuchitiya vinthu viheni. Iyu waja ndi chigomezgu kuti ubwezi wawu uweriyengepu so. Ivi vakuziziswa cha chifukwa Bayibolu likamba kuti chanju “chizizipizga.” * (1 Akori. 13:4) Mazu ngaku Chiuta ngakamba kuti “kuzizipizga” ndi jalidu lo “mzimu utuzga.” (Aga. 5:22, 23) Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbika kuchita kuti tije ndi jalidu lenili?

Kuti tije akuzizipizga, tikhumbika kupempha mzimu waku Yehova, chifukwa iyu watiwupereka kwaku wo atimuthemba. (Luka 11:13) Chinanga kuti mzimu waku Chiuta ngwanthazi, nasi tikhumbika kuchitapu kanthu mwakukoliyana ndi mapempheru ngidu. (Sumu 86:10, 11) Ivi ving’anamuwa kuti zuŵa lelosi tikhumbika kuyesesa kuchita vinthu vo vingatiwovya kuti tije ndi jalidu lakuzizipizga. Chinanga kuti ve viyo, tikhumbika kuchita vinandi kuti tilutirizgi kuja ndi jalidu lenili pa umoyu widu. Kumbi ntchinthu wuli chinyaki cho chingatiwovya?

Tingaja so ndi jalidu lakuzizipizga asani tiyezga Yesu. Pa nyengu yo Paulo wakambanga va “umunthu wufya,” wo usazgapu ‘kuzizipizga,’ wangukamba kuti ‘chimangu chaku Khristu chiwusengi mumitima yidu.’ (Ako. 3:10, 12, 15) Chimangu ichi ‘chingawusa’ mumitima yidu asani te ndi chivwanu chakukho kuti Chiuta wanozgengi vinthu vo tifipa navu mtima pa nyengu yaki. Kukamba uneneska, asani tiyezga Yesu tilekengi cha kuzizipizga mwambula kutoliyaku kanthu za vinthu vo vingatichitikiya.—Yoha. 14:27; 16:33.

Chinanga kuti tikhumbisiska kuti charu chifya chizi mwaluŵi, kweni tiwona kuti kuzizipizga nkhwakukhumbika ukongwa asani tiŵanaŵaniya mo Yehova wazizipizgiya nasi. Bayibolu likamba kuti: “Yehova waswerengi cha kufiska layizgu laki nge mo ŵanthu anyaki aŵanaŵaniya kuti waswera. Iyu wazizipizga namwi chifukwa wakhumba cha kuti weyosi  waku yimwi wanangiki, kweni wakhumba kuti weyosi walapi.” (2 Petu. 3:9) Asani tiŵanaŵaniya mo Yehova wazizipizgiya nasi, tichiskika kuti tizizipizgengi asani tichita vinthu ndi anyidu. (Aro. 2:4) Kumbi mpha vakuchitika nivi vo tingakhumbika kuzizipizga?

Zuŵa lelosi tikumana ndi vinthu vo tikhumbika kuzizipizga. Mwakuyeruzgiyapu, asani mwe ndi fundu yinyaki yakukhumbika ukongwa yakuti mukambi, mungakhumbika kuzizipizga kuti muleki kujalizga anyinu asani alongoro. (Yako. 1:19) Mutenere so kuzizipizga asani muchita vinthu ndi Akhristu anyinu wo atanja kuchita vinthu vo vitikukwiyiskani. Mumalu mwakukwiya ukongwa ndi vo anyinu achita, mungachita umampha kuŵanaŵaniya mo Yehova ndi Yesu achitiya ndi vo isi tinangisa. Yiwu aŵanaŵaniya cha tinthu timanatimana to tinangisa. Mumalu mwaki, awona vinthu vamampha vo tichita ndipu agomezga kuti mukuluta kwa nyengu tisinthengi.—1 Timo. 1:16; 1 Petu. 3:12.

Tikhumbika so kuzizipizga asani munthu munyaki wakamba kuti talongoro uheni pamwenga tanangisa chinthu chinyaki. Asani ivi vachitika, tingakwiya ndipu tingakhumba kujiŵikiya kuvuli. Kweni Mazu ngaku Chiuta ngatiti: ‘Mbumampha kuja wakuzizipizga. Ungakwiyanga luŵi cha mumtima mwaku, chifukwa ŵanthu akupusa ndiwu aswera cha kufya mtima.’ (Waku. 7:8, 9) Chinanga kuti vo munthu wakamba vingaŵa vaboza, tikhumbika kuzizipizga ndi kuŵanaŵaniya mo tingamukiya. Yesu wangulondo ulongozgi wa pa lemba ili po ŵanthu amunyozanga.—Mate. 11:19.

Apapi akhumbika ukongwa kuzizipizga pa nyengu yo atovya ŵana ŵawu kuti aleki kuja ndi maŵanaŵanu kweniso makhumbiru ngaheni. Tiyeni tikambiskani zaku Mattias mweniyo wateŵete pa Beteli ya ku Scandinavia. Pa nyengu yo wenga munyamata, wangukunthiyapu kwa nyengu yitali po anyaki amusekanga kusukulu chifukwa cha vo wagomezganga. Pakwamba apapi ŵaki aziŵanga cha. Kweni yiwu akhumbikanga kumuwovya chifukwa wangwamba kukayikiya vo wagomezganga. Awisi aku Mattias a Gillis angukamba kuti “takhumbikanga kuzizipizga ukongwa ndi vo mwana widu watifumbanga.” Mattias wafumbanga kuti: “Kumbi Chiuta ndi yani? Wuli asani Bayibolu ndi Mazu ngaku Chiuta cha? Kumbi tingaziŵa wuli kuti Chiuta ndiyu wakhumba kuti tichitengi pamwenga tilekengi kuchita vinthu vinyaki?” Iyu wayanjanga so kufumba awisi kuti: “Ntchifukwa wuli ndazamuyeruzgika asani ndikana kugomezga vo yimwi mugomezga?”

Gillis wangukamba so kuti, “Nyengu zinyaki mwana widu wakalipanga asani watitifumba. Iyu wakwiyiyanga ini ndi anyina cha kweni vo tagomezganga mu Bayibolu. Wawonanga kuti vichitiska kuti umoyu uje wakusuzga ukongwa.” Kumbi Gillis wangumuwovya wuli mwana waki? Iyu wangukamba kuti, “Nyengu zinyaki, ini ndi mwana wangu takambiskananga kwa maora nganandi. Kanandi ndamuvwisiyanga asani walongoro ndipu ndamufumbanga mafumbu kuti ndivwisi mo iyu wavwiya kweniso mo iyu wawone. Nyengu zinyaki ndamumukanga munthowa yakuti waŵanaŵaniyepu ndipu takambiskananga so asani pajumpha mazuŵa. Nyengu zinyaki ndamukambiyanga  kuti nkhaŵanaŵaniyepu dankha pa fundu yo wakamba.” Chifukwa chakuti kanandi awisi akambiskananga nayu, kamana ndi kamana, wangwamba kuziŵa vo sembi yaku Khristu ying’anamuwa. Iyu wanguziŵa so kuti Yehova watitiyanja ndipu ngwakwenere kutilamuliya. Awisi angukamba so kuti: “Chinanga kuti pangujumpha nyengu yitali ndipuso venga vakusuzga, kweni kamana ndi kamana, Mattias wangwamba kwanja Yehova. Ini ndi muwolu wangu tikondwa ukongwa kuti tinguzizipizga kuti tiwovyi mwana widu pa nyengu yo wenga wachinyamata.”

Gillis ndi muwolu waki angugomezga Yehova kuti waŵawovyengi kuzizipizga pakovya mwana wawu. Gillis wangukamba kuti: “Kanandi ndakambiyanga Mattias kuti, chifukwa chakuti ini ndi anyina tamuyanjanga ukongwa, tamupempheriyanga kuti Yehova wamuwovyi kuvwisa vo wafumbanga.” Apapi aku Mattias akondwa ukongwa kuti anguzizipizga kweniso kuti angufwa daka cha kovya mwana wawu.

Kusazgiyapu pa kovya anyawu mwauzimu, Akhristu auneneska atenere kuzizipizga ukongwa asani atamiza mubali wawu pamwenga mubwezi wawu yo watama kwa nyengu yitali. Tiyeni tikambiskani nkhani yaku Ellen. * Nayu waja ku Scandinavia.

Vyaka 8 vo vajumpha, mulumu waku Ellen wanguchita sitiloku kaŵi yo yingunanga wongu waki. Ivi vichitiska kuti waleki kukondwa pamwenga kuchitiya chitima anyaki. Venivi vakusuzga ukongwa kwaku Ellen. Iyu wangukamba kuti: “Ndazizipizga kwa nyengu yitali kweniso kupemphera kananandi ŵaka. Lemba lo litindichiska ndi Afilipi 4:13 lo likamba kuti: ‘Mu vinthu vosi ndija ndi nthazi kuporote mwaku yo watindipaska nthazi.’” Ellen wazizipizga suzgu iyi chifukwa Yehova watimupaska nthazi.—Sumu 62:5, 6.

Pa nkhani yakuzizipizga, Yehova ntchakuwoniyapu chamampha ukongwa. (2 Petu. 3:15) Mu Bayibolu mwe vakuchitika vinandi vo Yehova wangulongo kuti ngwakuzizipizga. (Nehe. 9:30; Yesa. 30:18) Pa nyengu yo Yehova wakhumbanga kunanga Sodomu, kumbi wanguchita wuli penipo Abrahamu wamufumbanga mafumbu? Chakwamba, Yehova wangumudumuliza cha Abrahamu pa nyengu yo walongoronga. Mumalu mwaki, wanguvwisiya mwakuzizipizga mafumbu ngosi ngo Abrahamu wangufumba kweniso vo wafipanga navu mtima. Chachiŵi, Yehova wangulongo kuti wavwisiyanga maŵanaŵanu ngaku Abrahamu chifukwa wawerezgangapu so vo Abrahamu wakambanga. Iyu wangumusimikiziya kuti wanangengi cha charu cha Sodomu chinanga mungasanirika ŵanthu 10 pe arunji. (Chiya. 18:22-33) Yehova ntchakuwoniyapu chamampha ukongwa pa nkhani ya kuleka kukwiya luŵi kweniso kuzizipizga asani munthu walongoro!

Kuzizipizga ntchigaŵa chakukhumbika ukongwa cha umunthu wufya. Mkhristu weyosi wakhumbika kuzizipizga. Asani titesesa kuzizipizga, titumbika Awusefwi akuchanya wo atitiphwere kweniso azizipizga nasi ndipu tijengi mu gulu laku “wo kuporote mu chivwanu ndi kuzizipizga, ahara malayizgu.”—Ahe. 6:10-12.