Le chúukaʼan óolaloʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka yanaktoʼon esperanza
YOʼOLAL le chiʼichnakiloʼob ku yilaʼal teʼ «tu tsʼook kʼiinoʼob[aʼ]», le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ kʼaʼabéet u yeʼeskoʼob chúukaʼan óolal (2 Tim. 3:1-5). U maasil máakoʼobeʼ chéen u yutsiloʼob ku kaxtikoʼob, maʼatech u yóotik u tsʼáaubaʼob de acuerdo yéetel maʼatech u controlarkubaʼob. Le máakoʼob beyaʼ maʼatech u yeʼeskoʼob chúukaʼan óolal. Le oʼolal cada juntúul tiʼ toʼoneʼ unaj u tuklik: «¿Beyen wa jeʼex le máakoʼob maʼatech u yeʼeskoʼob chúukaʼan óolaloʼ? ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u yeʼesik máak chúukaʼan óolal? ¿Baʼax jeʼel u yáantken utiaʼal in weʼesik le jatsʼuts modosaʼ?».
BAʼAX U KʼÁAT U YAʼAL U YEʼESAʼAL CHÚUKAʼAN ÓOLAL
Le chúukaʼan óolal ku chʼaʼchiʼitaʼal ichil le Bibliaoʼ, maʼ u kʼáat u yaʼal u chéen nuchʼtal máak u muʼyajt baʼax ku yúuchultiʼiʼ. Baʼaxeʼ ku chúukpajal u yóol, tumen u yojel jatsʼuts baʼax ku páaʼtik. Wa chúukaʼan k-óoleʼ maʼ ken k-tuukul chéen tiʼ le baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼonoʼ, baʼaxeʼ tak tiʼ le baʼaxoʼob kʼaʼabéet tiʼ u maasiloʼ, tak le máaxoʼob beetik k-muʼyajoʼ. Maʼatech u xuʼulul k-bisikba tu yéetel, baʼaxeʼ k-páaʼtik ka kʼuchuk u kʼiinil ka xuʼuluk u pʼektikoʼon. Le oʼolal maʼ jelaʼan k-uʼuyik u yaʼalik le Bibliaoʼ le chúukaʼan óolaloʼ ku taal tiʼ le yaabilajoʼ (1 Cor. 13:4). * Tsʼoʼoleʼ táakaʼan xan ichil «u yich le kiliʼich muukʼoʼ» (Gal. 5:22, 23). Baʼaleʼ ¿baʼax unaj k-beetik utiaʼal ka yanaktoʼon chúukaʼan óolal?
BIX JEʼEL U YANTALTOʼON CHÚUKAʼAN ÓOLALEʼ
Utiaʼal u yantaltoʼon chúukaʼan óolaleʼ unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon yéetel u kiliʼich muukʼ, letiʼeʼ ku tsʼáaik tiʼ le máaxoʼob ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ letiʼoʼ (Luc. 11:13). Baʼaleʼ kex jach yaan u páajtalil le kiliʼich muukʼoʼ, maʼ chéen unaj k-kutal páaʼt u yáantkoʼoniʼ, baʼaxeʼ kʼaʼabéet k-tsʼáaik k-óol k-kaxt le baʼax k-kʼáatikoʼ (Sal. 86:10, 11). Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ sáamsamal unaj k-ilik k-eʼesik chúukaʼan óolal, beyoʼ yaan u suuktal k-beetik. Kex beyoʼ, maʼ xaaneʼ yaan uláakʼ baʼaloʼob unaj k-beetik utiaʼal k-eʼesik mantatsʼ le jatsʼuts modosaʼ. ¿Baʼax túun unaj k-beetik?
Utiaʼal u yantaltoʼon chúukaʼan óolaleʼ unaj k-beetik jeʼex Jesuseʼ. Ka tʼaanaj apóstol Pablo tiʼ «le túumben kuxtaloʼ», tʼaanaj xan tiʼ le chúukaʼan óolaloʼ, tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ: «Nuʼuktabaʼex ichil a puksiʼikʼaleʼex yéetel u jeetsʼelil Cristo» (Col. 3:10, 12, 15). Utiaʼal ka nuʼuktaʼak k-puksiʼikʼal tumen le jeetsʼeliloʼ, jeʼex Jesuseʼ, unaj k-creertik Dioseʼ yaan u yutskíintik le baʼax ku yúuchultoʼon teʼ kʼiin ku tuklik maʼaloboʼ. Wa k-beetik jeʼex tu beetil Cristoeʼ, mix baʼal kun beetik u xuʼulul k-eʼesik chúukaʼan óolal (Juan 14:27; 16:33).
2 Ped. 3:9). K-tuukul tiʼ bix u yeʼesik chúukaʼan óolal Jéeobaeʼ, ¿máasaʼ ku yáantkoʼon k-eʼes chúukaʼan óolal tiʼ u maasil? (Rom. 2:4.) Koʼox ilik tiʼ baʼax súutukiloʼob unaj k-eʼesik chúukaʼan óolal.
Kex jach k-tsʼíiboltik ka kʼuchuk le túumben luʼum u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ, k-kanik k-eʼes chúukaʼan óolal kéen tuukulnakoʼon tiʼ bix u yeʼesiktoʼon chúukaʼan óolal. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Jéeobaeʼ maʼ xaan utiaʼal u béeykuntik baʼax u yaʼalmiʼ, jeʼex u tuklaʼal tumen jujuntúul máakoʼobeʼ, baʼax ku yúuchleʼ chúukaʼan u yóol tiʼ teʼex tumen maʼ u kʼáat ka xuʼulsaʼak tiʼ mix máakiʼ, baʼaxeʼ u kʼáat ka u kʼex u tuukul tuláakal máak» (BAʼAX SÚUTUKILOʼOB UNAJ K-EʼESIK CHÚUKAʼAN ÓOLAL
Sáamsamaleʼ k-aktáantik wa baʼax beetik u kʼaʼabéettal k-eʼesik chúukaʼan óolal. Jeʼex wa k-tsʼáaik cuenta unaj k-aʼalik wa baʼaxeʼ, jach unaj k-eʼesik chúukaʼan óolal utiaʼal k-láaj uʼuyik baʼax ku yaʼalaʼal (Sant. 1:19). Maʼ xaan xaneʼ ku kʼaʼabéettal k-eʼesik chúukaʼan óolal kéen yanakoʼon yéetel sukuʼunoʼob ku beetkoʼob baʼaxoʼob jelaʼan k-ilik. Maʼ unaj k-jáan kʼuuxiliʼ, baʼaxeʼ unaj k-tuukul tiʼ bix u chúukpajal u yóol Jéeoba yéetel Jesús kéen k-beet baʼax maʼ jach maʼalobiʼ. Letiʼobeʼ maʼatech u chʼíikloʼob u yiloʼob chéen le modos maʼ maʼalob k-eʼesikoʼ. Baʼaxeʼ maas ku yilkoʼob le baʼaxoʼob maʼalobtak k-beetkoʼ (1 Tim. 1:16; 1 Ped. 3:12).
Uláakʼ baʼax beetik u kʼaʼabéettal k-eʼesik chúukaʼan óolaleʼ letiʼe kéen aʼalaʼak tumen wa máax tsʼoʼok k-aʼalik wa tsʼoʼok k-beetik wa baʼax kʼaasoʼ. Teʼ súutukiloʼob beyoʼ jach séeb jeʼel u pʼuʼujul máak yéetel u yaʼalik maʼ jaaj le baʼax ku yaʼalaʼaloʼ. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik baʼax maas maʼalob ka k-beete: «U chúukaʼantal u yóol wíinikeʼ maas maʼalob tiʼ xiixib máakil. Maʼ a chaʼik a jíiltaʼal tumen a pʼuʼujul, tumen le kʼuuxiloʼ utiaʼal máak maʼ j-ojéelajiʼ» (Ecl. 7:8, 9). Bey túunoʼ wa ka aʼalaʼak junpʼéel baʼax maʼ jaaj t-contraeʼ, unaj k-tuklik baʼax ken k-beete. Leloʼ letiʼe baʼax tu beetaj Jesús le ka aʼalaʼab junpʼéel baʼax maʼ jaaj tu contraoʼ (Mat. 11:19).
Le taatatsiloʼoboʼ unaj u yeʼeskoʼob chúukaʼan óolal kéen kʼaʼabéetchajak u yáantik u paalaloʼob utiaʼal u xulik u beetkoʼob wa u yaʼalikoʼob baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ baʼax tu beetaj Mattias, juntúul sukuʼun ku meyaj tu Betelil Escandinavia. Tu táankelmileʼ yaʼab u pʼaʼastaʼal tu escuela yoʼolal baʼaxoʼob ku creertik. Tu káajbaleʼ maʼ u yojel u taataʼob baʼax ku yúuchul tiʼiʼ. Baʼaleʼ tak letiʼob muʼyajnajoʼob yoʼolal le baʼax úuch tiʼ u hijoʼoboʼ, tumen joʼopʼ u tuklik maʼ jaaj le baʼaxoʼob ku creertikoʼ. Gillis, u taataeʼ ku yaʼalik: «Jach kʼaʼabéetchaj k-eʼesik chúukaʼan óolal». Mattiaseʼ ku kʼáatik kaʼachi: «¿Máax Dios? ¿Kux túun wa maʼ Dios beet u tsʼíibtaʼal le Bibliaoʼ? ¿Bix k-ojéeltik wa Dios aʼalik ka k-beet wa baʼax?». Ku yaʼalik xan tiʼ u taata: «¿Baʼaxten ku yaʼalaʼalten baʼal wa maʼ tin creertik le baʼax ka creertikeʼexoʼ?».
Gilliseʼ ku yaʼalik: «Yaan kʼiineʼ Mattiaseʼ jach ku pʼuʼujul, baʼaleʼ maʼ t-contraiʼ, baʼaxeʼ tu contra le baʼax k-kaʼansmajtiʼoʼ, tumen le oʼolal ku sen pʼaʼastaʼal». ¿Baʼax túun tu beetaj Gillis? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Yaʼab u téenel kulajen tsikbal tu yéetel, ku xáantal kaʼach táan
k-tsikbal. Kin wilik in chʼenxikintik yéetel kin beetik kʼáatchiʼobtiʼ utiaʼal in naʼatik bix u yuʼubikuba yéetel baʼax ku tuklik. Yaan horaeʼ kin tsoliktiʼ wa baʼax, tsʼoʼoleʼ kin waʼaliktiʼ ka u tukult ichil junpʼéel kʼiin wa menos táanil tiʼ k-seguertik le tsikbaloʼ. Yaan kʼiin xaneʼ kin waʼaliktiʼ kʼaʼabéetten wa jaypʼéel kʼiin utiaʼal in tuukul tiʼ le baʼax ku yaʼalikoʼ. Yoʼolal le tiempo t-máansaj táan k-tsikbaloʼ, Mattiaseʼ páajchaj u naʼatik yéetel u creertik le baʼaxoʼob k-kaʼansik yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ, u derechoil u gobernar Jéeoba yéetel le yaabilaj ku yeʼesiktoʼonoʼ. Máan yaʼab tiempo yéetel yaan kʼiineʼ talamchajtoʼon, chéen baʼaleʼ jujunpʼíitileʼ joʼopʼ u yaabiltik Jéeoba. Teen yéetel in wataneʼ jach kiʼimak k-óol úuchik u chúukpajal k-óol k-áant Mattias, tumen ka tsʼoʼokeʼ kʼuch tu puksiʼikʼal le baʼax t-kaʼansajtiʼoʼ».Le táan u yilik u yáantkoʼob u hijoʼob yéetel chúukaʼan óolaloʼ, Gillis yéetel u yataneʼ jach tu kʼubaj u yóoloʼob yaan u yáantaʼaloʼob tumen Jéeoba. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Yaʼab u téenel tin waʼalaj tiʼ Mattiaseʼ, teen yéetel u maamaeʼ k-jach yaabiltmaj yéetel k-kʼáatik tu jaajil k-óol tiʼ Jéeoba ka áantaʼak u naʼat u jaajiloʼ». Letiʼobeʼ jach kiʼimak u yóoloʼob úuchik u chúukpajal u yóol u yáant u hijoʼoboʼ.
Le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ unaj u yeʼeskoʼob chúukaʼan óolal kéen u kanáant u láakʼtsiloʼob wa u amigoʼob yoʼolal junpʼéel kʼojaʼanil. Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ Ellen, * kajaʼan xan Escandinavia.
Kex ocho años paachileʼ, u yíicham Elleneʼ kʼojaʼanchaji, le oʼolal pʼáat maʼ tu chʼaʼik óotsilil, u kiʼimaktal u yóol yéetel u yaatal u yóol yoʼolal wa baʼax. Lelaʼ jach ku beetik u kaʼanal yéetel u muʼyaj Ellen. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tsʼoʼok u kʼaʼabéettal in weʼesik chúukaʼan óolal yéetel in sen orar. Le teksto maas ku líiʼsik in wóoloʼ Filiposiloʼob 4:13, tuʼux ku yaʼalik: ‹Yaanten u muukʼil utiaʼal in beetik tuláakal baʼal, tu yoʼolal le Máax tsʼáaikten u páajtalil in beetkoʼ›». Yoʼolal le muukʼ ku tsʼaʼabal tiʼ Ellenoʼ, maʼ xuʼuluk u yeʼesik chúukaʼan óolaliʼ yéetel láayliʼ jach ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeobaeʼ (Sal. 62:5, 6).
CHÚUKPAJAK K-ÓOL JEʼEX JÉEOBAEʼ
Le máax maas ku chúukpajal u yóoloʼ Jéeoba (2 Ped. 3:15). Ichil le Bibliaoʼ yaʼab u téenel ku chíikpajal bix u yeʼesik chúukaʼan óolal (Neh. 9:30; Isa. 30:18). Koʼox ilik baʼax tu beetaj le ka joʼopʼ u kʼáatchiʼitaʼal tumen Abrahán le ka tu yojéeltaj yaan u xuʼulsaʼal tiʼ Sodomaoʼ. Yáaxeʼ chúukpaj u yóol u yuʼub baʼax tu yaʼalaj Abrahán. Tsʼoʼoleʼ le bix úuchik u núukik le baʼax tu kʼáataj Abrahanoʼ, ku yeʼesik jach tu yuʼubaj baʼax tu yaʼalaj, tsʼoʼoleʼ tu yaʼalajtiʼ maʼ ken u xuʼuls tiʼ Sodoma wa yaan diez máakoʼob toj u kuxtaloʼobiʼ (Gén. 18:22-33). ¿Máasaʼ jach chúukpaj u yóol Jéeoba yéetel tu controlartuba utiaʼal maʼ u séeb pʼuʼujul?
Jeʼex túun k-ilkoʼ, le chúukaʼan óolaloʼ junpʼéel tiʼ le jatsʼuts modos unaj u yantaltoʼonoʼ. Wa k-ilik u yantaltoʼoneʼ yaan k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba, k-Taata jach chúukaʼan u yóol tiʼ toʼonoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan k-antal ichil «le máaxoʼob ku tiaʼalintikoʼob le promesaʼob tu yoʼolal u fejoʼob yéetel tu yoʼolal u chúukaʼan óolaloʼoboʼ» (Heb. 6:10-12).
^ xóot’ol 4 Le yaabilajoʼ letiʼe yáax tsoʼol ichil le nueve xookoʼob kun tʼaanoʼob tiʼ cada junpʼéel tiʼ le modosoʼob ku taal tiʼ le kiliʼich muukʼoʼ.
^ xóot’ol 15 Kʼexaʼan u kʼaabaʼ.