1. Idjerhe vọ yen urhurusivwe romobọ rẹ akpọ nana titẹ se vwo djobọte omaevwokpotọ rẹ avwanre?

DIESORỌ ọ vwọ bẹn re vwo ru nene oborẹ avwanre yono nẹ Baibol na rhe? Emu ọvo rọ sorọ, ọyen kidie nẹ ọ guọnọ omaevwokpotọ e ki se ru obo ri yovwirin. Jẹ, omaevwokpotọ dia obo re ghwe titẹ-ẹ. Vwẹ “oba rẹ ẹdẹ” re de yerẹn na, ihwo buebun “guọnọ omaobọ rẹ ayen nọ,” ayen “guọnọ igho,” “phuoma,” ji nẹ “oma [rayen] rhuarho.” (2 Tim. 3:1-3) Odibo rẹ Jihova sa rioma kpahen ihwo ri vwo iruemu tiọyena, dede nẹ ọ riẹnre nẹ oborẹ ayen ruẹ na brare. (Une 37:1; 73:3) Wo se roro: ‘O ghini fo nẹ mi vwẹ ọdavwẹ rẹ ihwo efa vwọ kobaro? Ọghọ rẹ ihwo muẹ kẹ vwẹ che shekpotọ siẹrẹ mi de ni oma mẹ kerẹ “ohwo rọ ma havwe?” ’ (Luk 9:48) A da vwẹrokere urhurusivwe romobọ re titẹ vwẹ akpọ na, o che miovwin oyerinkugbe rẹ avwanre vwevunrẹ ukoko na, ji gbe uruemu rẹ Onenikristi rẹ avwanre ku. Ẹkẹvuọvo, avwanre cha mrẹ erere siẹrẹ a da fuẹrẹn  omamọ rẹ udje rẹ ihwo sansan vwevunrẹ Baibol na, ji vwẹrokere ayen.

2. Die yen avwanre se yono mie idibo rẹ Ọghẹnẹ rẹ ọke awanre ri fuevun?

² Avwanre da guọnọ vwẹrokerẹ ihwo ri fuevun vwẹ Baibol na, kẹ ofori nẹ a guọnọ otọ rẹ obo re nẹrhẹ ayen sa fuevun. Die yen nẹrhẹ ayen sa dia igbeyan rọyen, mrẹ ẹroesiri rọyen, ji mrẹ ẹgba vwo ru obo ri yovwirin? Avwanre de se ikuegbe rayen vwẹ Baibol na, ji roro kpahen oborẹ avwanre seri, esegbuyota rẹ avwanre kọ cha ganphiyọ.

3, 4. (a) Idjerhe vọ yen Jihova vwo yono avwanre? (b) Diesorọ a vwọ tanẹ uyono rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ dia erianriẹn ghevweghe-e?

³ Avwanre riavwerhen rẹ uvi rẹ odjekẹ vẹ uyono womarẹ Baibol na, ẹbe rẹ ukoko na, wẹbsaiti rẹ avwanre, JW Broadcasting, kugbe emẹvwa vẹ eghwẹkoko. Ẹkẹvuọvo, Jesu djere phephẹn vwẹ Jọn 4:34 nẹ ọ dia erianriẹn rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ ọvo yen avwanre guọnọre-e. Ọ da ta: “Emu mẹ vwenẹ hẹ eruo rẹ ọhọre rẹ ọ ro ji vwe rhe, re mi vwo ru iruo rọye re.”

⁴ Eruo rẹ ọhọre rẹ Ọghẹnẹ pha kerẹ emu vwọ kẹ Jesu. Vwẹ idjerhe vọ? Kirobo rẹ omamọ emu vọn ohwo evun je kẹ ohwo omakpokpọ, eriyin eruo rẹ ọhọre Ọghẹne je nẹrhẹ esegbuyota rẹ avwanre gan. Wọ sa karophiyọ ọke evo rẹ oma vwọ rhọ wẹ kpo omẹvwa rẹ aghwoghwo, jẹ okuphiyọ rẹ ẹdẹ yena oma da vwerhen owẹ te uwevwin?

5. Erere vọ yen herọ siẹrẹ e de vwo aghwanre?

⁵ Aghwanre mudiaphiyọ re vwo ruẹ nene odjekẹ rẹ Jihova. (Une 107:43) Erere herọ siẹrẹ e de vwo aghwanre. “O vwo emu ọvuọvo wo se vwo dje ẹguọnọ rọye-e. . . . Ọye urhe rẹ arhọ kẹ ihwo re djẹ gbanọ ejobi; e re gbanerọ gangan eye ihwo ri vwo aghọghọ rode na!” (Isẹ 3:13-18) Jesu da ta: “Ovwan da riẹn imu nana, ebruba kẹ ovwan rẹ ovwan de ru ayen.” (Jọn 13:17) Ọkieje yen oma cha vwọ vwerhen idibo na siẹrẹ ayen de ru oborẹ Jesu vuẹ ayen nẹ ayen ru. Ofori nẹ ayen vwo ẹkuruemu rẹ ayen vwo ruẹ nene iyono rẹ Jesu, je vwẹrokere udje rọyen.

6. Diesorọ o vwo fo nẹ a vwẹ ọkieje vwo ru nene oborẹ avwanre yonori?

⁶ Nonẹna, o ji fo nẹ avwanre ru nene oborẹ avwanre yono. Kerẹ udje, ohwo rọ rhuẹrẹ imoto se vwo erianriẹn vẹ ekuakua sansan ro vwo ruiruo. Jẹ, enana che se fi erere kẹ-ẹ, jokpanẹ kọ vwẹ ayen vwo ruiruo. Ọ da tobọ dianẹ o ruiruo na jovwo, ọ je tẹn ona rọyen mamọ re, ona na eje cha vabọ, jokpanẹ ko muomaphiyọ iruo na ọkeneje. Ọtiọyen ọ je hepha, oma nabọ vwerhen avwanre ọke rẹsosuọ rẹ avwanre vwo yono uyota na, kidie avwanre ru nene oborẹ avwanre yonori. Ẹkẹvuọvo, omavwerhovwẹn rẹ avwanre cha tọn siẹrẹ a da vwomakpotọ nene odjekẹ rẹ Jihova kẹdẹ kẹdẹ.

7. Die yen ofori nẹ e ru kpahen udje rẹ ihwo sansan rẹ avwanre fuẹrẹn ikuegbe rayen vwẹ Baibol na?

⁷ E gbe jẹ a fuẹrẹn ẹdia evo rọ da dia bẹnbẹn ra vwọ vwomakpotọ, kugbe oborẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ rẹ ọke awanre vwo phi ẹdia tiọyena kparobọ. Ikuegbe na ọvo cha sa bọn wẹ ga-an. Ukperẹ ọtiọyen, ofori nẹ wo roro kpahen oborẹ wọ sa vwọ reyọ oborẹ wo yonori vwo ruiruo, rere wo ru ọtiọyen kpakpata.

8, 9. Die yen ikuegbe rọhẹ Iruo 14:8-15 djephia kpahen omaevwokpotọ rẹ ọyinkọn Pọl? (Ni uhoho rẹsosuọ na.)

⁸ Ọghẹnẹ “guọnọre nẹ ihwo na ejobi rhọre rere ayen rhi vwo erianriẹn rẹ uyota na.” (1 Tim. 2:4) Ẹwẹn vọ yen rhe we kpahen ihwo buebun ri ji rhi riẹn uyota na-a? Dede nẹ ọyinkọn Pọl kpo sinagọg re ghwoghwo ota kẹ ihwo rẹ Ju re riẹn kpahen Jihova nure, ọ je davwẹngba vwo ghwoghwo ota kẹ egẹdjọ. Ẹkẹvuọvo, oborẹ egẹdjọ na ruru da rhe dia ọdavwini vwọ kẹ omaevwokpotọ rọyen.

⁹ Kerẹ udje, vwẹ oyan rẹ aghwoghwo rẹsosuọ rọyen, ihwo rẹ Laikonia vwẹ Pọl vẹ Banabas vwo roro edjọ rayen re se Zus kugbe Hẹms ri wene oma kpo ihworakpọ. Kẹ, ọnana nẹrhẹ Pọl vẹ Banabas phuoma? Ayen niro nẹ ọnana omaerovwo vwo nẹ omukpahen rẹ ayen rhiẹromrẹ vwẹ irere ivẹ rẹ ayen nu rhe Laikonia? Ayen rorori nẹ ihwo buebun cha kerhọ kẹ aghwoghwo rayen fikirẹ otitivwe nana? Ẹjo, kakaka! Ugege yena, ayen da bẹre iwun rayen, ayen da họrhọ ro ohri rẹ ihwo na, kẹ ayen kperẹ: “Die ovwan vwo ruẹ ọnana? Avwanre je hẹ ihwo rhe kerẹ ovwan.”​—Iruo 14:8-15.

10. Diesorọ Pọl vẹ Banabas vwo no nẹ ayen yovwin vrẹ ihwo rẹ Laikonia na-a?

¹⁰ Pọl vẹ Banabas vwọ tanẹ ayen ihwo ri jẹgba kerẹ ihwo rẹ Laikonia na, ọ dia ọyen o vwo mudiaphiyọ nẹ ẹga rayen vẹ ọ rẹ ihwo na ọvuọvo-o. Ọghẹnẹ yen vwẹ Pọl vẹ Banabas vwo mu kerẹ imishọnare. (Iruo 13:2) Ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ yen a vwọ jẹ ayen reyọ. Ọtiọyena, ayen vwo iphiẹrophiyọ oghẹresan. Ẹkẹvuọvo, Pọl vẹ Banabas riẹnre nẹ a je sa vwẹ ẹwẹn ọfuanfon na jẹ ihwo rẹ Laikonia reyọ siẹrẹ ayen de rhiabọreyọ ovuẹ na.

11. Mavọ yen a sa vwọ vwẹrokere omaevwokpotọ rẹ Pọl ọke re de ghwoghwo?

¹¹ Mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹrokere udje rẹ omaevwokpotọ rẹ Pọl? Ẹsosuọ, e jẹ avwanre roro nẹ avwanre yovwin nọ ihwo efa fikirẹ iruo rẹ aghwoghwo na, yẹrẹ erọnvwọn rẹ Jihova chọn avwanre uko vwo ruẹ-ẹ. E gbe jẹ ohwo vuọvo nọ oma rọyen: ‘Ẹro vọ yen mi vwo nẹ ihwo ri mi ghwoghwo ota kẹ? Mi nẹ ihwo ruẹ?’ Ọ vwerhoma dẹn nẹ Iseri rẹ Jihova vwẹ akpọneje nabọ davwẹngba vwọ guọnọ ihwo vwẹ ẹkuotọ rayen ri ji rhi nyo iyẹnrẹn esiri na-a. Ọkiọvo na, avwanre tobọ yono ephẹrẹ vẹ ẹkuruemu rẹ ihwo re nẹ sakamu. Dedena, ofori re vwo roro nẹ avwanre yovwin vrẹ ihwo tiọyena-a. Ukperẹ ọtiọyen, avwanre davwẹngba vwo vwo ẹruọ rẹ ohwo vuọvo rere ovuẹ na se vwo te ubiudu rẹ ihwo eje.

12. Idjerhe vọ yen Epafras vwo dje erorokẹ kẹ ihwo efa?

¹² Idjerhe ọfa rẹ avwanre se vwo djephia nẹ avwanre vwomakpotọ nene odjekẹ rẹ Jihova, ọyen a vwọ nẹrhovwo kẹ otu “ri vwo esegbuyota nure re vẹ avwanre gba hẹ abavo.” (2 Pita 1:1) Ọyen oborẹ Epafras ruru. Abọ erha ọvo yen e djunute odẹ rọyen vwẹ Baibol na. Pọl si ọbe kpahen Epafras vwo rhe iniọvo rehẹ Kọlose ọke rọ vwọ hẹ uwodi vwẹ Rom, nẹ “kẹdẹ kẹdẹ ọ vwọ nẹ ẹrhovwo kẹ [ayen].” (Kọl. 4:12) Epafras nabọ vughe iniọvo na, o ji vwo ọdavwẹ rayen mamọ. Pọl se Epafras ọ “re mu  kugbe [ọyen] vwẹ uwodi na.” Kọyen Epafras vwo ebẹnbẹn romobọ rọyen, dedena ọ kpairoro vrẹ ọdavwẹ rẹ iniọvo na-a. (Filim. 23) O de ji ru emu kpahọn. Ọyena ghini uvi rẹ erorokẹ. Ẹrhovwo ra nẹ kẹ iniọvo rẹ avwanre vọnre vẹ ẹgba mamọ, ma rho siẹrẹ a da karophiyọ se edẹ rayen.​—2 Kọr. 1:11; Jems 5:16.

13. Mavọ yen wọ sa vwọ vwẹrokere udje rẹ Epafras ọke wọ da nẹrhovwo?

¹³ Vwẹ ẹwẹn roro ihwo ru wo se se edẹ rayen vwẹ ẹrhovwo wẹn. Kerẹ Epafras, buebun rẹ iniọvo rẹ avwanre vwo ẹkuruemu rẹ ayen vwọ nẹrhovwo kẹ iniọvo efa kugbe erua ri vwo oghwa buebun rẹ ayen muẹ, kugbe iniọvo ri hirharoku edavwini yẹrẹ orhiẹn ọgangan rẹ ayen che bru. Iniọvo buebun nẹrhovwo vwọ kẹ iniọvo rẹ edẹ rayen hẹ uyovwinrotọ na “Jehovah’s Witnesses Imprisoned for Their Faith” vwẹ jw.org. (Kpo NEWSROOM > LEGAL DEVELOPMENTS.) Vwọba, ofori a je vwọ karophiyọ iniọvo rẹ avwanre rẹ ihwo rayen ghwuru, e rẹ oghwọrọ te oma, e re dia ẹkuotọ re de phiẹ ofovwin kugbe e rẹ uwenre gan kẹ. Vwọrẹ uyota, iniọvo buebun ghene herọ re guọnọ ẹrhovwo rẹ avwanre. Ẹrhovwo tiọyena che djephia nẹ avwanre guọnọ erhuvwu rẹ ihwo efa, ọ dia ọ romobọ rẹ avwanre ọvo-o. (Fil. 2:4) Jihova nyo ẹrhovwo tiọyen.

14. Idjerhe vọ yen Jihova vwọ dia udje ọgbagba rẹ ohwo rọ nabọ kerhọ?

¹⁴ Ẹdia ọfa re de se dje omaevwokpotọ phia, ọyen ra vwọ nabọ kerhọ kẹ ihwo efa. Jems 1:19 tare nẹ a “fobọ nyo.” Jihova dje udje na kẹ avwanre gbagba. (Jẹn. 18:32; Jos. 10:14) Roro kpahen obo re se yono nẹ otaẹtakuẹgbe re si phiyọ Eyanno 32:11-14. (Se.) Jihova vwẹ uphẹn kẹ Mosis rọ vwọ ta ẹwẹn rọyen phia, dede nẹ ọ ghwa guọnọ iroroẹjẹ rọye-en. Ono yen sa kerhọ ji reyọ iroroẹjẹ rẹ ohwo ro brorhiẹn chọ abọ buebun re? Ẹkẹvuọvo, Jihova nabọ kerhọ kẹ ihwo ri vwo esegbuyota kpahọn.

15. Mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹrokere Jihova vwo broghọ phiyọ ihwo efa oma?

¹⁵ E jẹ ohwo vuọvo nọ oma rọyen: ‘Jihova da sa vwomakpotọ kerhọ kẹ ihwo kerẹ Ebraham, Rachel, Mosis, Joshua, Manoa, Ilaja kugbe Hẹzikaya, o rhe ji fo nẹ mi brọghọ phiyọ iniọvo na eje, kerhọ kẹ iroroẹjẹ rayen, ji ru nene? O vwo oniọvo ọvo vwevunrẹ ukoko yẹrẹ orua mẹ, rọ guọnọ ta ota kẹ vwẹ? Die yen ofori nẹ mi ru? Die yen mi che ru?’​—Jẹn. 30:6; Iguẹ. 13:9; 1 Ivie 17:22; 2 Ikun 30:20.

16. Die yen Ovie Devid ruru ọke rẹ Shimei vwọ hanrhọ?

¹⁶ Omaevwokpotọ sa nẹrhẹ e vwo uruemu rẹ omaẹriẹnson siẹrẹ e de gbe avwanre ku. (Ẹfe. 4:2) A sa mrẹ udje rẹ ọnana vwẹ 2 Samuẹl 16:5-13. (Se.) Shimei rọ dia omoni rẹ Ovie Sọl hanrhe Devid vẹ idibo rọyen, ọ da je vwẹ ikpokpo phi ayen. Devid chirakon rọyen, dede nẹ o vwo ẹgba rọ sa vwọ dobọ rọyen ji. Die yen chọn Devid uko vwo sun oma rọyen? A sa riẹn obo re chọn rọ uko siẹrẹ a da fuẹrẹn uyovwin rerha rẹ ọbe rẹ Une Rẹ Ejiro.

17. Die yen chọn Devid uko vwo sun oma rọyen, kẹ mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹrokere?

¹⁷ Devid roro Une Rẹ Ejiro 3 na ọke rẹ ọmọ rọyen Absalọm vwọ guọnọ  hwe. Owọrota 1 vẹ 2 na ghwe shephiyọ vẹ obo re si phiyọ uyovwinrota 16 rẹ ọbe rẹ Samuẹl Rivẹ. Une Rẹ Ejiro 3:4 kanrunumu uduefiogbere nana rẹ Devid vwori: “Me viẹ kperi se Ọrovwohwo, o de nyo vwe nẹ ugbenu ọfuanfon rọye na rhe.” Avwanre je sa nẹrhovwo ọke re de hirharoku ẹvwọsuọ. E de ru ọtiọyen, Jihova ko siobọnu ẹwẹn ọfuanfon rọyen kẹ avwanre, rọ cha chọn avwanre uko vwo chirakon. Wọ sa vwẹ ẹwẹn roro ẹdia evo ru wo de se dje uruemu rẹ omaẹriẹnsuon phia, yẹrẹ vwo ghovwo ohwo ro gbe we ku? Wo vwo imuẹro nẹ Jihova mrẹ ẹdia wẹn, nẹ o ji che bruba kẹ wẹ?

18. Erere vọ yen che te avwanre obo siẹrẹ a da vwẹ ọkieje vwo nene odjekẹ rẹ Jihova?

¹⁸ Ebruphiyọ che te ohwo obọ siẹrẹ e de ru obo ri yovwirin. Kọyensorọ Isẹ 4:7 vwọ tanẹ “ẹtuọhọ rẹ ẹghwanre kẹ ọna”! Erianriẹn yen aghwanre nẹ cha. Ẹkẹvuọvo, aghwanre dia ọ re di vwo vwo ẹruọ ghevweghe-e, o churobọ si orhiẹn rẹ avwanre brẹ. Emeranranvwe dede se dje aghwanre phia. Kidie ayen vwo ẹkuruemu rẹ ayen vwo koko emu rayen vwẹ ọke uvo. (Isẹ 30:24, 25) Ọkieje yen Jesu rọ dia “aghwanre rẹ Ọghẹnẹ” vwo ruẹ obo re vwerhen Ọsẹ rọyen ivun. (1 Kọr. 1:24; Jọn 8:29) Ọghẹnẹ riẹnre nẹ, e vwo brorhiẹn vẹ e vwo ru nene orhiẹn na dia ọvo-o. O che bruba kẹ otu re vwomakpotọ chirakon ji ruẹ oborẹ ayen mrẹvughe nẹ oshephiyọ. (Se Matiu 7:21-23.) Ọtiọyena, gba davwẹngba vwo ru ukoko na phiyọ asan rẹ ihwo eje da sa vwomakpotọ ga Jihova. Ọ guọnọ ẹgbaẹdavwọn rẹ ọkieje e ki se ru obo ra riẹnre nẹ o shephiyọ. Ẹkẹvuọvo, ẹgbaẹdavwọn tiọyena che djephia nẹ avwanre vwo uruemu rẹ omaevwokpotọ rọ sa nẹrhẹ e vwo omavwerhovwẹn asaọkiephana rhirin bẹdẹ.