1, 2. Ngule mbe’e fé Josué a nga yiane be’e mvus awu Moïse?

JOSUÉ a ngenan a simesa’an mejô me Yéhôva ma: “Moïse, mbo ésaé wom a wuya; ajô te kôlô’ô si éyoñe ji, ô dañe Jourdain nyô, wo, a bôte ba bese, mi ke si m’ave be.” (Jos. 1:1, 2) Abime beta ntyéndan ete! Valé Josué a boya mimbu 40 a saé’ fefele Moïse.

² Josué a mbe a yiane ko woñe na bôte ba ye ke dañe nye’e nye, amu valé be maneya yemban a Moïse. (Dt. 34:8, 10-12) Kalate éziñ a timine Josué 1:1, 2 avale di: “Aso melu kôa, éyoñ ba tyendé ntebe ôsu nlam éziñ, nalé a bo a so’o jo’ojo’o a bita.”

3, 4. Aval avé bia yeme na Josué a nga yeme futi ndi nleme jé be Yéhôva, a nsili ôvé bi ne sili biabebien?

³ Mbe’e ôte ô mbe fo’o ô yiane bo na Josué a ko woñ, ve mvuse bone melu, a nga tebe ane fam. (Jos. 1:9-11) A nga yeme futi ndi nleme jé be Yéhôva. Bible a liti na Yéhôva a nga belan éngele na a wulu Josué a ayoñe dé. Bi ne  simesane na éngele ate nnye Bible a loene na Ajô, ntôle Mone Yéhôva.​—Nk. 23:20-23; Jean 1:1.

⁴ Yéhôva a nga volô bone b’Israël na be yebe mfefé ntebe ôsu wop, Josué. Dene fe, ékôane Yéhôva é zuya ja bo beta mintyéndan, nde môt a ne sili émiene na: “Jé ja kate ma na Yésus nnye fo’o a wulu ékôane Yéhôva den?” (Lañe’e Matthieu 23:10.) Bi tame taté zu yen avale Yéhôva a nga wulu ayoñe dé melu mvus, éyoñe ya beta mintyéndan.

5. Josué a nga tôbane za fefele Jéricho? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.)

⁵ Valé be mbeme dañe Jourdain, étua jam é nga kui Josué. A nga tôbane môt éziñe fefele Jéricho a bili nsoé nkpwaté mekône mo. Teke yeme môt ate, Josué a nga sili nye na: “Ô ne ngame fé, ye ngame jangan, ye ngame yat?” Josué a nga kam éyoñ môt ate a nga kate nye za a né. A mbe “njôô ya nsamba mewosane Yéhôva.” (Lañe’e Josué 5:13-15) Bifuse bife ya nkañete Josué bi ne bo na bi buni na Yéhôva émien nnye a kobô a nye, ve nya ajôô a ne na, Zambe a nga belan éngele Wé na a kobô Josué, aval a mbe a jaéya zu a bo a bebo bisaé bé befe.​—Nk. 3:2-4; Jos. 4:1, 15; 5:2, 9; Mam. 7:38; Beg. 3:19.

6-8. (a) Amu jé melebe Yéhôva a nga ve Josué me mbe ve yené aval étam mise me bôt? (b) Amu jé bi ne jô na melebe mete me mbe me yi’an, a na Yéhôva a nga ve me mbamba éyoñ? (Fombô’ô fe ayemé)

⁶ Éngele ate a nga kate Josué mam a yiane bo asu na a jiane tisone ya Jéricho. Josué a mbe ve taté buni na, melebe mete me ne bo na be jañele bita. Amu Yéhôva a nga jô befam bese na be tyi’ibane metyel, nalé ki a nga ye te’e be tañe bone melu. Ye éyoñ éte fo’o nje Yéhôva a nga yiane jô biwôlô befam bite na bi tyi’ibane metyele nga?​—Met. 34:24, 25; Jos. 5:2, 8.

⁷ Éyoñ be maneya tyi’i be metyel, bezimbi ya Israël be mbe be yiane sili bebien na, ba ye kamane menda me bôte mab aya, nge besiñe bap ba zu wosane be. E temetem foé é nga so na, Jéricho a ne “ndiban amu bone be Israël.” (Jos. 6:1) Foé éte é nga yemete mbunane wop na Yéhôva a yeme wulu ayoñe dé.

⁸ Yéhôva a nga beta jô bone b’Israël na be bo te wosane Jéricho, ve na be tyiñelane tisone tañe melu zangbwal, môs ôse atyiñelane da, ve môse zangbwale metyiñelane zangbwa. Éko éziñ mone bezimbi a mbe ve jô nlem été na: ‘Ngo’o njañelan éyoñ!’ Ve Yéhôva a mbe a yeme’ jam a bo. Mboan ôte ô nga volô mimfa’a mibaé: ô nga bo na be tu’a tabe Yéhôva ndi, a na be bo te wu nju’u ya wosane beta nkane bita ya Jéricho.​—Jos. 6:2-5; Beh. 11:30. *

9. Amu jé bia yiane tôñe melebe ékôane Yéhôva ja ve bia? Va’a éve’an.

⁹ Jé nkañete ôte wo ye’ele bia? E ne kui na bi bo te wô’ô mfi ya ntyi’an éziñ ékôane Yéhôva ja nyoñ. Ane éyoñ  be nga lebe bia na bi belane betéléfôn a betablette asu ayé’é, nkañete, a bisulan. Éko éziñ bi nji taté tu’a wô’ô amu jé, ve den, bia yen mfi ya melebe mete. Éyoñ bia yene mbamba bibuma mintyéndan mite mia wum, nalé a tu’a yemete mbunane wongan, a élate jangan.

10. Za a nga wulu émo’o Tin ékôan é nga bo Jérusalem?

¹⁰ Mimbu 13 mi mbe mi lôteya nté ane Corneille a nga bo Kristen, ve Bejuif béziñ be mbe be ngenane be yemete’ bebuni na be tyi’iban atyel. (Mam. 15:1, 2) Zô’é ve taté akônda ya Antioche. Ane mbamba nsisim a nga ‘liti’ bemvendé jame ya bo, be’e ve lôme Paul na a kee ajô te Tin Ékôane ya Jérusalem. É nga yené ne ngeññ na Yésus nnye a nga volô Tin Ékôan na é tele zô’é éte.​—Beg. 2:1-3.

11. (a) Jam avé Bekristen be mbe Bejuif be nga ke ôsu a bo? (b) Paul a mbe ve yene ntyi’ane bemvendé ya Jérusalem ôvé ane mebôbela’a? (Fombô’ô fe ayemé.)

¹¹ Yésus a nga liti Tin Ékôane na Begentil be nji bo ntindane ya tyi’iban atyel. (Mam. 15:19, 20) Mimbu mi nga lôt, ve abui Bejuif e nga ke ôsu a tyi’i bone bap atyel. Éyoñ bemvendé ya Jérusalem be nga wô’ô na Paul a tôñe ki atiñe Moïse ete, be nga ve nye melep me mbe ve bo na a ku avem. * (Mam. 21:20-26) Be nga jô nye na a nyoñe bôte befe benyin, na be ke tune bebiene temple, ndemben Bejuif be buni na paul a “ba’ale Metiñ.” Paul a mbe ve sili be amu jé ba jô nye na a bo avale jam ete, a too ke na Bejuif mbe ba yiane sôan ôsimesane wop. Ve mbôl a mbe éjote nyul, Paul a nga bo bemvendé bete mewôk, amu a nga yemelane  na ba sôñe mvo’é ya akônda. Ve môt a ne beta sili émiene na: ‘Amu jé Yésus a nga jô’é na ajô te é tabe abim ayabe di, a too ke na awu dé é mbe é vaaya Bekristene Metiñe me Moïse si?’​—Beco. 2:13, 14.

12. Jé é nga yiane bo na Yésus a jô’é na éyoñ é lôt ôsusua na a kôm ajô ntyi’an atyel?

¹² Da sili bôte béziñ abui éyoñe na be yebe mintyéndan. E nga sili Bejuif abui éyoñ na be sôan ôsimesane wop. (Jean 16:12) Bejuif béziñ be nga yen ayaé ya jô’é ntyi’an atyel, amu aso kôa, ô mbe ndeme ya na be bili ngum aval élat a Yéhôva. (Met. 17:9-12) Ba bevo’o ki be mbe be kele’ ve mbile mintômba, amu be mbe be mate’e Bejuif bevok. (Beg. 6:12) Ôte’ete’ ôte’etek, Yésus a nga kôm ajô te a zene ya bekalate Paul a nga tili be.​—Bero. 2:28, 29; Beg. 3:23-25.

13. Jé é ne volô bia na bi tôñe zene Yésus a liti bia den?

¹³ Éyoñ bia kate wô’ô ntyi’an éziñ ékôane Yéhôva ja nyoñ, bia yiane simesan avale Yésus a nga wulu bebo bisaé be Yéhôva melu mvus. Melu me Josué a ntete mimbu ôsu, Yésus a nga jeñe na a ba’ale nsamba bebo bisaé be Yéhôva ôse, mfa’a ya yemete mbunane wop, a élate jap.​—Beh. 13:8.

14-16. Aval avé “ôlo ô ne mewôk a fek” wo bo na bi wô’ôtane na Yésus a nyoñe bia ngap?

¹⁴ Éyoñ bia yen aval “ôlo ô ne mewôk a fek” wo wulu bia den, bia kôme wô’ôtane na Yésus a nye’e bia. (Mt. 24:45, MN) Marc a bili bone benyin, a jô na: “Satan a yeme na nge a tyame menda me bôt, mekônda fe ma ye tek. Ajô te, éyoñ Tin Ékôan é nga lebe bia na bi taté na bia bo ayé’é ya nda bôt, a mbe ve ane ja jô ntebe ôsu ase ya nda bôte na: Kama’ane nda bôte jôé!”

¹⁵ Éyoñ bia wô’ô amu jé Tin Ékôan ja jô jam éziñ, nalé a bo na bi wô’ôtane na ja nyoñe ngab a meyaé mangane ya nsisim. Patrick a ne mvendé, a jô na: “Bobejañe béziñ be nji taté nye’e ntyi’ane Tin Ékôan é nga nyoñe na, bi tabe bisulane bi nkañete ya memane me sondô ve mone nsamba. Ve e nji sili abui éyoñe na be wô’ôtane na Yésus a simesane bôte bese, to’o bobejañ ba dañe ke yené, nge ke ba ba dañe ke kui nkañete. Nta’ane mam ôte ô nga volô bobejañe bete na be tu’a bo ayôñ ésaé nkañete, a na be wô’ôtane na be’ fe be ne mfi akônda.”

¹⁶ Krist a nji jalé ve miñyiane miangane ya nsisim, a volô fe bia na bi bem ôsimesane wongan ésaé ja dañe mfi den. (Lañe’e Marc 13:10.) Mojañ André a ndeme tebe mvendé, a wô’ô nyoñ éyoñe ya fas beamu ya mintyéndan mia boban ékôane Yéhôva. A jô na: “Tin Ékôan é nga sé’é tañe bôt ja saé Béthel asu na bi telé ésaé nkañete ôsu amu môse Yéhôva ô ntoo bebé.”

17, 18. Amu jé é ne mfi na bi fas mbamba be mam mintyéndane Tin Ékôan é ndeme bo mia soo bia?

¹⁷ Da kôme yené na Yésus a wulu bia asu ényiñe ya nnôm éto ja yange bia ôsu. Nde ñhe, ensu’ané mintyi’ane mise Tin Ékôan é ndeme nyoñ a mevak. Éyoñ mia bo ayé’é ya nda bôt, môt ase a ne kat avale bisulane ya zañe sondô bia volô nye ésaé nkañete.

 ¹⁸ Nge bia tu’a wô’ô mfi ya mintyi’an ékôane Yéhôva ja nyoñ, nalé a ye bo na bi tu’a kômbô su’u mie a nlem ôse. Teke bisô na, bia nye’e ntyi’ane Tin Ékôan é nga nyoñe na ja sé’é nkulane bekalate, mfa’a ya na bi dañe belane betéléfôn a betablette, amu wo bo na ékôane Yéhôva é bo te jañele abui moné, a na ésaé nkañete é bobane si ése. Môt a kôme wô’ô de a ve ngul ése na a belane bekalate ba kui nkol, a bevidéo. Éyoñ bia bo nalé, bia liti na, aval ane Krist, bia fe bia yi na be yeme belane moné ya ékôane Yéhôva.

19. Amu jé bia yiane tôñe zene Krist a liti bia?

¹⁹ Éyoñ bia tôñe zene Krist a liti bia, nalé a yemete mbunane bôte bevok a élate jangan. André a kate bia avale Bebéthélite béziñ be nga bo éyoñe be nga vaa be Béthel, a jô na: “Bobejañe bete be nga kañese ntyi’an ôte a mevak, nalé a nga bo na me tu’a semé be, a na me tu’a semé mintyi’ane mise ékôane Yéhôva ja nyoñ. Ba liti na ba tôñe wagon Yéhôva, amu ba kañese ésaé ése ba ve be ékôane Yéhôva a mevak.”

20, 21. (a) Amu jé bia yiane tabe ndi a Yésus, nliti zene wongan? (b) Nsili ôvé bia ye yalan ayé’é da zu?

²⁰ Ana’ana, nliti zene wongan Yésus Krist, “a ye dañ” besiñe bé, a bo “beangôndô be mam” befe. (Nli. 6:2; Bs. 45:4) E zañe va ki, Yésus a kômesane bebo bisaé be Yéhôva asu ésaé ja yange be éyoñ nta’ane mame wu wo ye man: ésaé ya ye’ele bôt a ésaé melôñ ja ye bobane mvuse ñwômane miñwuan.

²¹ Messie wongan a ye wulu bia akekui mfefé émo, a ye bo de asu ba bese ba ke ôsu a tabe nye ndi to’o éyoñ mam ma tyéndé. (Lañe’e Besam 46:1-3.) E ne kui bia biyoñe biziñ na bi wosane mintyéndan, e dañedañ éyoñ mam ma boban aval bi nji ve’ele simesan môs éziñ. Éyoñ bi tele aval été ete, jé é ne volô bia na bi ba’ale mbunan a ke ôsu a kañe Yéhôva nlem ô bôô bia si? Bia ye yalan nsili ôte ayé’é da zu.