Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Fwelelenu Kulishitu Uze Apwa Twamina Yetu waNgolo

Fwelelenu Kulishitu Uze Apwa Twamina Yetu waNgolo

“Twamina yenu apwa umwe kaha, Kulishitu.”—MATEU 23:10.

MYASO: 16, 14

1, 2. Yoshuwa vamuhanyine mulimo muka waukalu omu afwile Mose?

YOSHUWA apwile nakushinganyeka hamazu aze amulwezele Yehova ngwenyi: “Ngamba yami Mose nafu. Ngocho katuka uzauke Yotau navatu vosena, mangana mwingile mulifuchi lize [nanguvahana.]” (Yoshu. 1:1, 2) Hakuwana nge Yoshuwa apwile muka-kukafwa Mose hamyaka 40, shikaho echi chapwile hikwalumuka chachinene kuli ikiye.

2 Mose atwaminyinyine vaIsalele hamyaka yayivulu, ngocho, Yoshuwa pamo ahuhwasanyine numba nge vaIsalele navetavila kuvatwaminyina kuli ikiye nyi chiku. (Lushi. 34:8, 10-12) Muka-kusoneka umwe atangile mazu atwama hachisoneka chaYoshuwa 1:1, 2, kaha asonekele ngwenyi: “Kufuma vene kushikulu nakuheta kulelo, chapwa chachikalu chikuma lifuchi kupwa lyakukingiwa kachi nge twamina yavo mwafumaho nakumushisa kuli weka.”

3, 4. Twatachikiza ngachilihi ngwetu Yoshuwa atwalileho lika kufwelela Yehova, kaha chihula muka tunahase kulihulisa?

3 Numba tuhu Yoshuwa evwile woma, oloze omu mwahichile makumbi amandende ahamukile nakulinga vyuma vamulwezele. (Yoshu. 1:9-11) Atwalileho lika kufwelela Yehova. Mbimbiliya yamba ngwayo, Yehova atwaminyinyine Yoshuwa navatu jenyi vaIsalele kuzachisa kangelo. Shikaho tunahase kukukulula ngwetu uze kangelo apwile Lizu, kulumbununa Mwana Kalunga watwatwa.—Kulo. 23:20-23; Yowa. 1:1.

4 Yehova akafwile vaIsalele vetavile kuvatwaminyina kuli Yoshuwa uze ashishile Mose. Ngana mwavaIsalele, nayetu makumbi ano muliuka lyaYehova muli kwalumuka chachinene. Shikaho pamo tunahase kulihulisa ngwetu, ‘Kutala natutwalaho lika kufwelela twamina yetu Yesu omu vyuma vinakwalumuka lika muliuka tahi? (Tangenu Mateu 23:10.) Hakusaka kukumbulula echi chihula, tutalenu omu Yehova atwaminyinyinenga vatu jenyi kunyima halwola vyalumukilenga vyuma.

KUTWAMINYINA VATU JAKALUNGA HAKWINGILA MULIFUCHI LYAKANANE

5. Yoshuwa aliwanyine neya omu apwile kwakamwihi naYeliko? (Talenu muvwimbimbi wakulivanga.)

5 Omu valingile vaIsalele hivanazauka lyehi Yotau, Yoshuwa amwene chuma chakukomwesa. Omu apwile kwakamwihi naYeliko, aliwanyine nalunga umwe nambate poko yamukwale. Kaha Yoshuwa ahulishile uze lunga ngwenyi: “Uli kusali yetu tahi, nyi uli kusali yavaka-kole jetu?” Uze lunga alijimbwile kuli Yoshuwa ngwenyi apwile “[Mwata] waliyongomena lyaYehova,” uze ejile nakulwila vatu jaKalunga. (Tangenu Yoshuwa 5:13-15 nakutala kwinyikila chamwishi.) Numba tuhu mujivesi jimwe Mbimbiliya yasolola nge Yehova ikiye ahanjikile naYoshuwa, oloze alingile ngocho kuhichila muli kangelo ngana muze alingilenga kushikulu.—Kulo. 3:2-4; Yoshu. 4:1, 15; 5:2, 9; Vili. 7:38; Ngale. 3:19.

6-8. (a) Mwomwo ika jindongi jimwe jize Yehova ahanyinenga vaIsalele jasolokelenga kupwa jamokomoko? (b) Uno jindongi kana javakafwile ngachilihi? (Talenu nawa kwinyikila chamwishi.)

6 Kangelo alwezele Yoshuwa jindongi jize atelelele kukavangiza numba anongese nganda yaYeliko. Chipwe ngocho, hakavanga jindongi kana pamo kajasolokele kupwa jajilemuko. Chakutalilaho, Yehova ahanyine lushimbi ngwenyi malunga vosena vatelelele kuvajihana, kahechi chalingishilenga vaze malunga vahone kulwa jita. Kutala elu lwapwile hilwola lwakutamo kujihana vaze maswalale tahi?—Kupu. 34:24, 25; Yoshu. 5:2, 8.

7 Vaze maswalale pamo valizakaminyine ngwavo nachivakaluhwila kukinga jitanga javo kachi nge navavalukuka kuli vaka-kole. Nakushimbula chiku vevwile ngwavo vikolo vyaYeliko ‘vanavisoko mwomwo yavana vaIsalele.’ (Yoshu. 6:1) Chikupu vene, vyuma vyalingiwile vyavakafwile vafwelele lushimbi avahanyine Kalunga.

8 Yehova ahanyine cheka vaIsalele lushimbi ngwenyi kavatelelele kulukuka nganda yaYelikoko, oloze avalwezele vayijinguluke kamwe halikumbi, hamakumbi 6. Kaha kuheta halikumbi lyakusokesa 7 vayijingulukile mapapa 7. Maswalale vamwe pamo vashinganyekele ngwavo, ‘vapwile nakwenyeka kaha lwola.’ Oloze twamina wavaIsalele uze vazenekele kumona nameso atachikijile kanawa vyuma apwile nakulinga Yehova. Kukavangiza lushimbi kana chakafwile vaIsalele vapwenga nalufwelelo lwakukola nakuvalingisa nawa vahone kulwa jita namaswalale vamunganda yaYeliko.—Yoshu. 6:2-5; Hepe. 11:30. *

9. Mwomwo ika twatela kukavangiza jindongi vali nakutuhana muliuka lyaKalunga? Hanenu chakutalilaho.

9 Vyuma muka natulinangula kumujimbu kana? Shimbu jimwe chinahase kupwa chachikalu kwivwishisa ovyo vali nakwalumwinako vyuma muliuka. Chakutalilaho, tunahase pamo kuhuhwasana ovyo liuka lili nakutukolezezela kuzachisa makina amakumbi ano hachilongesa chauka, namumulimo wamuwande nakukukunguluka. Oloze pamo tuli nakumona jino nganyo yili hakuwazachisa. Shikaho nge natumonanga nganyo yatwama hakukavangiza kwalumuka kana, kaha natupwa nalufwelelo lwakukola nakutwama mukuunda navandumbwetu.

KULISHITU ATWAMINYINYINENGA VAKA-KULISHITU VAKULIVANGA

10. Uno iya atwaminyinyine vatu jaKalunga vatwale chihande kulizavu lyakutwaminyina muYelusalema?

10 Omu mwahichile kafwe myaka 13 kufuma haze Kolonelyu alumukile nakupwa muka-Kulishitu, vaYuleya vamwe vakavangijilenga lika lushimbi lwakujihana. (Vili. 15:1, 2) Omu vikokojola vyepukile muAndeyoka, vatongwele Paulu atwale chihande kana kulizavu lyakutwaminyina muYelusalema. Uno iya avalwezele valinge ngocho? Paulu ambile ngwenyi: “Ngwayile kuze mwomwo yavyuma vangusolwelele.” Chasoloka nge Kulishitu ikiye avatwaminyinyine vatwale chihande kulizavu lyakutwaminyina mangana vahase kukumisa vikokojola kana.—Ngale. 2:1-3.

Kulishitu apwile twamina yavaka-Kulishitu vakulivanga (Talenu palangalafu 10, 11)

11. (a) Uno vaYuleya vatwalileho kulinga ika kutalisa kuchihande chakujihana? (b) Uno Paulu asolwele ngachilihi nge anonokele vakulwane muYelusalema? (Talenu nawa kwinyikila chamwishi.)

11 Hakuwana nge Kulishitu ikiye alingishile kupwenga kuliwana kana, shikaho lizavu lyakutwaminyina lyahanjikile hatoma ngwavo vaka-Kulishitu vaze kavapwile vaYuleyako kavatelelele kuvajihanako. (Vili. 15:19, 20) Chipwe ngocho, omu mwahichile myaka kufuma haze vahanjikile chihande kana, vaYuleya vavavulu vatwalileho lika kujihana vana vavo. Omu vakulwane vamuYelusalema vevwile ngwavo Paulu kapwile nakukavangiza Jishimbi jaMoseko, vamulweze kulinga vyuma vimwe. * (Vili. 21:20-26) Vamulwezele atwale malunga vawana hatembele mangana vatu vakukulule ngwavo “[apwile] nakulama Jishimbi.” Paulu pamo kachi ahuhwasanyine vyuma vamulwezele kulinga, nakumona nge ukalu wapwile kuli vaka-Kulishitu vavaYuleya vaze kavapwile nachinyingi hachihande chakujihanako. Chipwe ngocho, hakusaka kulyononona kuli vakulwane nakutwama mukuunda navandumbwenyi, Paulu alinyishile nakulinga vyuma vamulwezele. Pamo tunahase kulihulisa ngwetu, ‘Mwomwo ika Yesu echelelele chihande kana chitwaleho lika okunyi Jishimbi jaMose jakumine omu afwile ikiye [Yesu]?’—Kolo. 2:13, 14.

12. Mwomo ika Kulishitu etavishilile hahite lwola lwakuvatula chihande chakujihana?

12 Vatu vamwe cheji kuvakaluhwilanga kwitavila nge kuli kwalumuka chimwe. Vaka-Kulishitu vavaYuleya navakiko vasakiwile lwola numba vahase kwalumuna vishinganyeka vyavo. (Yowa. 16:12) Vamwe chavakaluhwililenga kwitavila ngwavo kujihana kachapwile cheka hichinjikizo chakusolola nge mutu ali nausoko wakulipwila naKalungako. (Kupu. 17:9-12) Veka nawa vevwilenga woma ngwavo navavayanjisa kachi nge navetavila kwalumuka kana. (Ngale. 6:12) Chipwe ngocho, mukuhita chalwola Kulishitu avalumbunwinyine vyuma kana kuhichila mumikanda yize asonekele Paulu.—Loma 2:28, 29; Ngale. 3:23-25.

KULISHITU ACHILI LIKA NAKUTWAMINYINA CHIKUNGULWILO CHENYI

13. Chuma muka nachitukafwa tusakwilile Kulishitu hakututwaminyina makumbi ano?

13 Kachi nge cheji kutukaluhwilanga kwitavila kwalumuka chimwe muliuka, kaha twatela kushinganyeka omu Kulishitu atwaminyinyinenga vatu jaKalunga kushikulu. Putu vene mumakumbi aYoshuwa chipwe avaka-Kulishitu vakulivanga, Kulishitu nahanenga lika jindongi jize jinakafwenga vatu jaKalunga vosena, nakujikijisa lufwelelo lwavo, nakuvakafwa vatwame mukuunda navandumbwavo.—Hepe. 13:8.

14-16. Uno jindongi anakutuhana “ndungo wakushishika wakuzangama” jasolola ngachilihi nge Yesu anakutuzakama kushipilitu?

14 Jindongi jize vali nakutuhana kuli “ndungo wakushishika wakuzangama” halwola lwakutamo jasolola nge Yesu anakutuzakama kushipilitu. (Mateu 24:45) Marc uze ali navana vawana ambile ngwenyi: “Satana ali nakufwila kuzeyesa vikungulwilo hakufwila kuhungumwisa jitanga. Shikaho hakuwana nge liuka lili nakukolezeza vandumbwetu vapwenganga nachilongesa chakulemesa Kalunga mwatanga chalumingo hichalumingo, echi nachikafwa mitwe yajitanga vahase kukinga jitanga javo.”

15 Nge natushinganyekanga hajindongi ali nakutuhana Kulishitu, kaha nachitukafwa tumone ngwetu ali nakusaka kutukafwa tuzovoloke kushipilitu. Patrick uze apwa mukulwane muchikungulwilo ambile ngwenyi: “Hakavanga vandumbwetu vamwe chavakaluhwililenga kupwa kukuliwana chakuya mumulimo wamuwande chamumazavu kusongo yachalumingo. Chipwe ngocho kwalumuka kana chasolola nge Yesu azakama vandumbwetu vosena. Vandumbwetu vaze kavazanyinenga chikuma mumulimo wakwambululako vali jino nakuzata natwima, kahechi chili nakuvakafwa vazovoloke kushipilitu.”

16 Kulishitu ali nakutukafwa nawa tutwaleho lika kwazana mumulimo waulemu uze vali nakuzata mukaye kosena. (Tangenu Mako 13:10.) André uze vanatongola kalinwomu kupwa mukulwane muchikungulwilo, nakavangizanga kanawa omu vyuma vinalumukanga muliuka lyaKalunga. Ambile ngwenyi: “Kukehesako vatu hamitango chinatukafwe tumone lwola tuli nakuyoyelamo nakufwila jino kuzata mulimo wakwambulula.”

KAVANGIZENUNGA JINDONGI ANAKUTUHANA KULISHITU

17, 18. Mwomwo ika twatela kushinganyekanga hanganyo yakukavangiza vyuma vili nakwalumuka muliuka?

17 Kukavangiza jindongi ali nakutuhana Mwangana wetu Yesu Kulishitu nachitunganyalisa oholyapwa nakulutwe nawa. Shikaho twatela kusakwilila chikuma havyuma tuli nakunganyala hakukavangiza vyuma vili nakwalumuka muliuka. Shikaho nge muli nakulemesa Kalunga mwatanga, nachiwaha nge namushimutwila omu munanganyala kuvyuma vanalumuna kupandama kukukunguluka chamukachi kachalumingo chipwe kupandama kumulimo wamuwande.

Kutala muli nakukafwa tanga yenu navandumbwenu vatambukile hamwe naliuka lyaYehova tahi? (Talenu palangalafu 17, 18)

18 Kachi nge natutachikiza kanawa kulema chajindongi vali nakutuhana muliuka lyaYehova nomu jili nakutunganyalisa, kaha nachipwa chachashi kujikavangiza namuchima wosena. Chakutalilaho, kuzachisa makina amakumbi ano, chinatukafwe tuhone kuzachisa jimbongo jajivulu hakupulita mikanda yayivulu. Chinatukafwe nawa tuhase kwazana mumulimo wakwambulula kwalenga mavu kwosena. Kutachikiza chishina kana chatela kutulingisa tufwile kuzachisanga mikanda yahakeyala yetu navyuma vyeka vize viliho nge chinahase. Kulinga ngocho nachisolola nge tuli nakufwila kuzachisa kanawa jimbongo jaliuka nganomu asaka Kulishitu.

19. Mwomwo ika twatela kukavangizanga jindongi mwatulweza Kulishitu?

19 Nge natufwila kukavangizanga jindongi ali nakutulweza Kulishitu, kaha natukafwa vandumbwetu vapwenga nalufwelelo lwakukola nakutwama mukulinunga navakiko. Chakutalilaho, André ambile ngwenyi: “Muchima vanasolola vandumbwetu vaze vanafumisa hamitango, unangukafwe ngufwelele nakuvumbika jindongi jaYehova. Chikupu vene, kusuuluka nakala mulimo vanavahane chinavakafwe vatwaleho kutambukila hamwe nalitemba lyaYehova.”

FWELELENUNGA TWAMINA YETU

20, 21. (a) Mwomwo ika twatela kufwelela Kulishitu uze apwa Twamina yetu? (b) Chihula muka natushimutwila muchihande nachikavangizaho?

20 Yesu Kulishitu uze apwa Twamina yetu kalinwomu “akumise kufungulula chenyi” nakuzata “vyuma vyakwivwisa woma.” (Kuso. 6:2; Samu 45:4) Oloze oholyapwa ali nakutukafwa tupwenga vakulizanga kukazana mumulimo wakunangula vatu vaze navakasanguka nakulingisa mavu kupwa palachise.

21 Nge natutwalaho lika kufwelela Kulishitu chamokomoko nakwalumuka chavyuma muliuka, kaha chikupu vene, mwakatutwaminyina mulifuchi lyalihya. (Tangenu Samu 46:1-3.) Shimbu jimwe, chinahase kupwa chachikalu kwitavila nge kuli kwalumuka chimwe chikumanyi nge kwalumuka kana chinakwate hakuyoya chetu. Nge chili ngocho, kaha vyuma muka navitukafwa tutwaleho lika kupwa vakuunda nakufwelela Yehova? Chihula kana navachikumbulula muchihande nachikavangizaho.

^ par. 8 Vaka-kuvumbwojola vawanyine mbuto jajivulu jize jasalile muYeliko omu vaIsalele vanongesele nganda kana. Chasoloka nge vayinongesele mukalwola kakandende, kaha nawa vaIsalele kavambachile vyakulya vyavaka-Yelikoko. Hakuwana nge vaIsalele kavavetavishile kunongesa Yelikoko, shikaho elu lwapwile lwola lwamwaza kuli vakiko kulukuka nganda kana mwomwo yapwile ngonde yakwaha, ngocho jimbuto jajivulu japwile jichili mumande.—Yoshu. 5:10-12.

^ par. 11 Talenu lipwata lyakwamba ngwavo, “Paulu Mwahonesa Cheseko” muKaposhi Kakutalila, waMarch 15, 2003, li. 24.