Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Kuhwelelenu Mudi Kristu, Nlomboli Yetu Wunakudikita

Kuhwelelenu Mudi Kristu, Nlomboli Yetu Wunakudikita

“Nlomboli yenu wumu hohu, yowu Kristu.”—MAT. 23:10.

TUMINA: 108, 99

1, 2. Kukalanyi kwamweniyi Yoshuwa chelili Mosi nafwi dehi?

YEHOVA wamulejeli Yoshuwa nindi: “Kambuñami Mosi nafwi dehi; dichi dinu nyamukaku wuzambuki Yodana iwu, nineyi niantu awa ejima, muyi mwituña dinukuyinka.” (Yosh. 1:1, 2) Iku kwadiña kuhimpika chikupu kudi Yoshuwa wadiña kalama kaMosi hadi yaaka 40.

2 Chineli Mosi wayilombweli aIsarela yaaka yayivulu, Yoshuwa watela wadakameneni neyi chakwila antu jaNzambi akumwiteja kwikala nlomboli yawu. (Kuhit. 34:8, 10-12) Mukanda wumu wahosha haBayibolu, washimuna hadi Yoshuwa 1:1, 2 nawu: “Kufuma tuhu kunyima kushika nimakonu, mpinji yakala nawa yekalañawu antu muwubanji himpinji yakuhimpa nlomboli mwituña.”

3, 4. Tuneluki ñahi netu Yoshuwa walekeli wanyi kumukuhwelela Nzambi, nawa tunateli kudihula netudi?

3 Kudi chuma chamuleñeleli Yoshuwa yatiyi woma, ilaña chimwahitili mafuku antesha, wakoñelihu chuma chimu. (Yosh. 1:9-11) Walekeli wanyi kumukuhwelela Nzambi. Neyi chashimuna Bayibolu, Yehova wamulombweli Yoshuwa niantu Jindi, aIsarela kuzatisha kañelu. Chidi hohu chiwahi kutoñojoka netu iwu kañelu wadiña Izu, Mwana kaNzambi wawedi.—Kwid. 23:20-23; Yow. 1:1.

4 Yehova wayikwashili aIsarela kumwiteja Yoshuwa wamuswanini Mosi kwikala nlomboli yawu. Nimakonu kudi kuhimpika kwakuvulu nawa tunateli kutachika tutoñojoka netu: ‘Chineli kuloñesha kwaYehova kunakuyilaku hambidi mukunyakashana, komana kudi yuma yikutuleñela kumukuhwelela Yesu Nlomboli yetu atondawu?’ (Tañenu Matewu 23:10.) Shinshikenu Yehova chalombweleñayi chiwahi antu jindi kunyima hampinji yikwadiña kuhimpika.

CHAYILOMBWELIWU ANTU JANZAMBI HAKWIÑILA MUKENANI

5. Chumanyi chamweniyi Yoshuwa chashikiliyi kwakwihi naYeriku? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

5 Chelili tuhu aIsarela azambuki Yodana, Yoshuwa wamweni chuma chabulili kukuhwelelayi. Chashikiliyi kwakwihi naYeriku, wabulakeni iyala wadiña nampoku yakabali muchikasa. Yoshuwa wamwilukili wanyi iwu iyala, dichi wamwihwili nindi: “Eyi wuwetwetu, tahindi yenu akwankunyi netu?” Yoshuwa wahayamini chadilumbulwiliyi iwu mushidika. Wadiña “mukulumpi wanjita yaYehova,” wenjili nakukiña antu jaNzambi. (Tañenu Yoshuwa 5:13-15.) Hela chakwila nsañu yikwawu yamwekeshaña nawu Yehova wahosheleña naYoshuwa, chakadi nikujina Nzambi wahosheleña nindi kuzatisha kañelu neyi chelileñayi kunyima.—Kwid. 3:2-4; Yosh. 4:1, 15; 5:2, 9; Yilw. 7:38; Ñal. 3:19.

6-8. (a) Muloñadi nshimbi jaYehova chijamwekeneña neyi jamukunkulwayi? (b) Tuneluki ñahi netu iyi nshimbi yadiña yayiwahi nawa ayihanini hampinji yatelela? (Talenu cheñi tumazu twaheshina.)

6 Nlomboli wawañelu wamulejeli Yoshuwa yuma yateleleliyi kwila nichakutambula musumba waYeriku. Hakusambila, yuma yamulejeliwu yamwekeneña neyi yadi kuzatika chiwahi wanyi. Chakutalilahu, Yehova wamulejeli nindi amayala ejima atela kuyalamisha, chuma chadi kuyileñela kubula kulwa hamafuku amavulu. Komana iyi yadiña mpinji yayiwahi yakwalamisha awa amayala?—Kutach. 34:24, 25; Yosh. 5:2, 8.

7 Awa amashidika awaIsarela atela adiña nakudakamena chadi kukiñawu yisaka yawu neyi ayilumbu alukuka chilombu chawu. Ilaña atiyili nsañu yakwila nawu kuYeriku “apataku dehi mbe muloña wawanyana kaIsarela.” (Yosh. 6:1) Chikuhwelelu chawu mudi Yehova chatela chakoleli nankashi muloña waniyi yuma yamwekeni.

8 Kuhiñahu, aIsarela ayikaanishili kulukuka Yeriku ilaña ayilejeli nawu ayeña nakunyeñumuka musumba hefuku kamu hadi mafuku 6 nawa ayilejeli kunyeñumuka kapompa 7 hefuku damu 7. Mashidika amakwawu atela atoñojokeli nawu, ‘Hikumanisha hohu mpinji niñovu!’ Ilaña Nlomboli wawaIsarela wabulaña kumwekana, Yehova, welukili chuma chadiña nakwilayi. Njila yazatishiliyi yakolesheli chikuhwelelu chawaIsarela nawa yayikwashili kubula kuzuña namashidika añovu akuYeriku.—Yosh. 6:2-5; Heb. 11:30. *

9. Muloñadi chitwatela kwovwahila nshimbi jitwatambwilaña mukuloñesha kwaNzambi? Shimunenu chakutalilahu.

9 Yumanyi yitunateli kudizila kuniyi nsañu? Mpinji yikwawu tunateli kutiyishisha wanyi chuma chacheni chinaleteshi ahimpi yuma mukuloñesha. Chakutalilahu, hadaha hakusambila twajinokeleña kuzatisha yozelu yidi neyi matabuleti nimafoni hakudiza kwankawetu, mumudimu wakushimwina nihakupompa. Ichi tuneluki netu iyi yozelu yayiwahi kuzatisha. Neyi tumona yuma yayiwahi yafumaña muniku kuhimpika hela chakwila twadiña nakujinoka, chikuhwelelu chetu chakolaña nawa twekalaña anuñañana.

KRISTU CHALOMBWELIYI MUMAFUKU AWAPOSTOLU

10. Hinyi walombweli kubulakana kwalema kwadiña nezanvu dalombolaña muYerusalema?

10 Kwakwihi nayaaka 13 kufuma hekaliliyi Konelisu mukwaKristu, akwaKristu aYudeya atwalekelihu kwalama. (Yil. 15:1, 2) Chavulumukili ntaadi muAntiyoki, amutemesheli Pawulu kuya nakuleja izanvu dalombweleña muYerusalema iyi nsañu. Hanu dinu hinyi wadiña nakwimenaku iwu wunlomboli? Pawulu washimwini nindi: “Nayili muloña wayuma yammwekesheleliwu.” Chakadi nikujina, Kristu diyi walombweli kulonda izanvu dalombolaña dimanishi iku kukala.—Ñal. 2:1-3.

Wunlomboli waKristu wamwekeni hatooka mumafuku awapostolu (Talenu maparagilafu 10, 11)

11. (a) A Yudeya akwaKristu atwalekelihu kuhosha nawudi kutalisha hakwalama? (b) Pawulu wamwekesheli ñahi nindi wovwahilili nikuzatila hamu nawakulumpi muYerusalema? (Talenu tumazu twaheshina.)

11 Kristu walombweli izanvu dalombolaña kushimuna hatooka nawu akwaKristu abula kwikala aYudeya hiyateleleli kwalamaku. (Yil. 15:19, 20) Ilaña chimwahitili yaaka, aYudeya akwaKristu amavulu atwalekelihu kwalamisha anyanawu. Akulumpi muYerusalema chatiyiliwu mbonji yakwila nawu Pawulu nakulondela wanyi Nshimbi jaMosi, amwinkeli nshimbi jakulondela. * (Yil. 21:20-26) Amulejeli kuya nawamayala awana kutembeli kulonda antu eluki nawu Pawulu wadiña “nakwovwahila Nshimbi.” Hadaha Pawulu wadi kuyihula chuma chaletesheli amuleji kwila mwenimu nakuhosha nindi aYudeya akwaKristu abulili kutiyishisha mwatalishili nsañu yakwalama diwu adiña nakukala. Hela chochu, Pawulu welukili nindi akulumpi akeñeleña kuleta kunuñañana hakachi kawakwakwitiya, dichi wovwahilili mwamulejeliwu. Tunateli kudihula netu: ‘Muloñadi Yesu chalekeleliyi iku kukala kutwalekihu hadi mpinji yayilehi henohu kufwa kwindi kwamanishili Nshimbi jaMosi?’—Kol. 2:13, 14.

12. Yumanyi yatela yaleñeleli Kristu yeteji hahiti mpinji yayilehi hakwila nawu amanishi nsañu yakwalama?

12 Antu amakwawu hashimbulaña hakwila ahimpi kwesekeja nantiyishilu yayiha. A Yudeya akwaKristu akeñekeleña mpinji yeneni hakwila ahimpi yitoñojoka yawu. (Yow. 16:12) Amakwawu chayikalilili kwiteja nawu kwalama hikwadiña cheñi chinjikijilu chakwikala nawubwambu walema naNzambiku. (Kutach. 17:9-12) A Yudeya amakwawu akaanineña kuhimpa muloña achiinineña nawu akuyikabishaña. (Ñal. 6:12) Hela chochu, chimwahitili mpinji, Kristu wayilejeli cheñi yuma yatela kwilawu kuhitila munyikanda yonenewa yasonekeliyi Pawulu.—Rom. 2:28, 29; Ñal. 3:23-25.

KRISTU WUCHIDI KULOMBOLA CHIPOMPELU CHINDI

13. Chumanyi chinateli kutukwasha kwovwahila wunlomboli waKristu makonu?

13 Neyi tuneluki wanyi yuma yinaleteshi mukuloñesha mwikali kuhimpika, tukwila chiwahi neyi tutoñojoka chalombweliyi Yesu kunyima. Kufuma tuhu mumafuku aYoshuwa nimafuku awapostolu, Kristu natwalekihu kunlombola nikukiña antu jaNzambi, kukolesha chikuhwelelu chawu nikukwasha ambuña aNzambi kwikala anuñañana.—Heb. 13:8.

14-16. Wunlomboli wutwatambwilaña kudi “nduñu wamaana nikashinshi,” wamwekeshaña ñahi hatooka nawu Kristu watwakamenaña kuspiritu?

14 Yesu wamwekeshaña hatooka nindi watwakamenaña kuspiritu kuhitila muwunlomboli wutwatambwilaña kudi “nduñu wamaana nikashinshi.” (Mat. 24:45) Manakwetu Marc wudi nawanyana awana wahosheli nindi: “Satana wafwilaña kuzeyesha yipompelu kuhitila mukulukuka yisaka. Chinakutukoleshawu nawu twikaleña nakudifukula kwachisaka mulungu nimulungu, anakuleja nyitu yayisaka nawu—kiñenuña yisaka yenu.”

15 Neyi tumona chinakulombolayi Kristu, tukwiluka netu nakukeña nindi tukoleshi chikuhwelelu chetu. Manakwetu Patrick mukulumpi wahosheli nindi: “Hakusambila, amakwawu chayikalilileña kuhumañana mumazanvu kunsa yanyilungu hakuya nakushimwina. Ilaña iyi ntanjikilu yamwekeshaña nawu Yesu wakamenaña antu adizoza. Dichi amanakwetu niahela atiyileña nsonyi niabulileña kushimwina nankashi, ichi anakudikita chikupu nawa chikuhwelelu chawu chinakoleliku.”

16 Kubombela hakutwakamena kuspiritu, Kristu nakutukwasha chikupu kusha maana hamudimu wasweja kulema wunakuzatewa hamaseki makonu. (Tañenu Maku 13:10.) Manakwetu André atondawu katataka kwikala mukulumpi, natwalekihu kulondela kuhimpika kwejima mukuloñesha kwaNzambi. Wahosheli nindi: “Kukeheshaku antu mutusanji twanyitayi kwatwanukishaña nawu mpinji yinashaliku yantesha nawa twatela kusha maana niñovu yetu hakuzata chikupu mumudimu wakushimwina.”

KWOVWAHILA WUNLOMBOLI WAKRISTU

17, 18. Muloñadi chichawahila kutoñojoka hayuma yayiwahi yinafumimu hamuloña wakulondela kuhimpika kwakatataka?

17 Mwanta wetu Yesu Kristu aswanyikawu, chinakutulombolayi makonu chinakumwekesha nawu wukatukwasha cheñi kumbindi. Dichi tuzañalaleña nayuma yayiwahi yinakufuma mukuhimpika kwakatataka. Hakudifukula kwachisaka munateli kuhanjeka hakuhimpika mukupompa kwamulungu nimulungu hela mumudimu wakushimwina chikunayikwashi.

Komana munakukwasha chisaka chenu kushilahu niantu amakwawu kwendela hamu nakuloñesha kwaYehova? (Talenu maparagilafu 17, 18)

18 Neyi twiluka chuma chacheni chinaleteshi kwikali kuhimpika mukuloñesha kwaYehova nichikunateli kutukwasha, chumichi chikutukwasha kulondela iwu wunlomboli namuzañalu. Twatiyaña kuwaha muloña kukeheshaku kupulinta nyikanda nikuzatisha njila jakatataka jinakutukwasha kuhemba mali nikuzata nyidimu yaWanta mukaayi kejima. Neyi twanukaña chumichi, neyi chinatwesheki tukuzatishaña nankashi nyikanda yaha yozelu nimavidiyo ahaintaneti. Neyi twila mwenimu, tukumwekesha netu tunakuzatila hamu naYesu hakuzatisha chiwahi yuma yamukuloñesha.

19. Muloñadi chitwatelela kulondela wunlomboli waKristu?

19 Neyi tulondelaña wunlomboli waKristu, tukukolesha chikuhwelelu chawakwetu nawa tukwikala anuñañana. Manakwetu André chanukiliyi mpinji yakehesheliwu mamembala amuchisaka chaBeteli mukaayi kejima, wahosheli nindi: “Yilwilu yamwekesheleñawu antu adiña nakuzatila haBeteli yankwashaña kwikala nachikuhwelelu. Endelaña hamu nekalu daYehova nawa azañalalaña namudimu wudi wejima wunayinkiwu.”

MUKUHWELELENU CHIKUPU NLOMBOLI YETU

20, 21. (a) Muloñadi chitwatelela kumukuhwelela Kristu Nlomboli yetu? (b) Lwihwinyi lutukahanjekahu muchibaaba chinalondelihu?

20 Nlomboli yetu atondawu, Yesu Kristu, katataka “yamanishi kwimika mushindu kwindi” nikwila “yuma yikweti woma.” (Chim. 6:2; Mas. 45:4) Chayinu mpinji, nakuloñeshela antu jaNzambi ituña dadiha nikuyidizisha mudimu wakazatañawu wakudizisha antu akasañuka nikwilisha iseki kwikala paradisa.

21 Mwanta wetu wawayishewa wakatulombola mwituña dadiha neyi tutwalekahu kumukuhwelela hela chakwila kudi kuhimpika. (Tañenu Masamu 46:1-3.) Mpinji yikwawu yuma yinateli kutukalila sweje-e neyi kuhimpika kutuwana hampinji yitunabuli kukuhwelela. Hanu dinu, tunateli kutwalekahu ñahi kwikala nakuwunda kwamuyitoñojoka nikumukuhwelela Yehova? Tukahanjeka hanilu lwihu muchibaaba chinalondelihu.

^ para. 8 Akwakuvumbujola awanini tidiku yayivulu yamuniniwu antu amumusumba waYeriku wajilumwiniwu, chumichi chinakumwekesha nawu hashimbwili wanyi kufuma hajilumwiniwu Yeriku nawa yakuda yawu ayidili wanyi. Chineli aIsarela ayikaanishili kulukuka Yeriku, iyi yadiña mpinji yayiwahi kulukuka idi ituña muloña yadiña himpinji yakumuna nawa mumaha mwadiña yakuda yayivulu chikupu.—Yosh. 5:10-12.

^ para. 11 Talenu chikasha chinakwila nawu “Paulo Abomba no Bwesho mu Kuicefya” muKaposhi Kakutalila kaCibemba kaMarch 15, 2003, ifu. 24.