Skip to content

Skip to table of contents

Amube Aluumuno Lwamumizeezo Nokuba Kuti Bukkale Bwacinca

Amube Aluumuno Lwamumizeezo Nokuba Kuti Bukkale Bwacinca

“Moyo wangu ndawuumbulizya akuwuumuzya.”—INT. 131:2.

NYIMBO: 128, 129

1, 2. (a) Mbuti Munakristo mbwakonzya kulimvwa ciindi zintu nozyacinca cakutayeeyela mubuumi bwakwe? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.) (b) Kweelana alugwalo lwa Intembauzyo 131, mbube nzi ibukonzya kutugwasya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo?

CIINDI ba Lloyd aba Alexandra nobakaambilwa kuti mulimo wacinca akuti baunka kuyoobeleka kabali bapainiya, kumatalikilo bakausa. Kayi, bakabeleka ku Beteli kwamyaka iinda ku 25. Ba Lloyd bakati: “Ndakali kwaayanda kapati a Beteli alimwi amulimo ngondakali kubeleka cakuti tiindakali kuciyeeya ikuti naa inga ndacita cintu cimbi cili coonse. Nokuba kuti ndakatumvwisya twaambo twakapa kuti kube kucinca, pele nsondo alimwi amyezi yakatobela, kanji-kanji ndakali kutyompwa. Ndakali kunga aabona ndilikkomene akaambo kakucinca kwakacitika, pele alimwi mukaindi kasyoonto buyo ndakali kutyompwa.”

2 Ciindi bukkale bwesu nobucinca cakutayeeyela, tulakonzya kuyoowa alimwi akutyompwa kujatikizya mbotweelede kupona kweelana akucinca ooko. (Tus. 12:25) Ambweni buya cilakonzya kutuyumina kukuzumina kucinca ooko. Mubukkale buli boobu, ino mbuti mbotukonzya ‘kuwuumbulizya akuwuumuzya’ moyo wesu? (Amubale Intembauzyo 131:1-3.) Atulange-lange bantu bamwi ibaambidwe mu Bbaibbele alimwi ababelesi ba Jehova bamwi bamazuba aano mbobakacikonzya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo noliba leelyo bukkale bwesu nobwakacinca.

MBOLUTUGWASYA “LUUMUNO LWA LEZA”

3. Ino Josefa wakalijana mubukkale buli buti?

3 Josefa wakajisi myaka iisika ku 17 ciindi banabokwabo nobakamusambala mubuzike akaambo kabbivwe. Kaatanacitika makani aaya, Josefa ngomwana ngobakali kuyandisya bausyi. (Matl. 37:2-4, 23-28) Kwamyaka iisika ku 13, Josefa wakaliyumya mubuzike alimwi amuntolongo mu Egepita, ikulamfwu akuli bausyi mbaakali kuyandisya, nkokuti Jakobo. Ncinzi cakamugwasya Josefa kutatyompwa alimwi akubijilwa?

4. (a) Ciindi Josefa naakali muntolongo, ino nkookuli nkwaakagamika mizeezo yakwe? (b) Mbuti Jehova mbwaakaingula mipailo ya Josefa?

4 Ciindi naakali kupenga muntolongo, Josefa weelede kuti wakagamika mizeezo yakwe kuzitondezyo zyazilongezyo zya Jehova. (Matl. 39:21; Int. 105:17-19) Ziloto zyabusinsimi nzyaakalota Josefa naakacili mwana zyeelede kuti azyalo zyakamupa lusyomo lwakuti wakali kukkomaninwa a Jehova. (Matl. 37:5-11) Weelede kuti kwaziindi zinji wakali kumulilila Jehova. (Int. 145:18) Ikwiingula mipailo ya Josefa iyakali kuzwa ansi aamoyo, Jehova wakamupa kukkalwa moyo akuzyiba kuti “wakalaanguwe” mumasunko aakwe oonse.—Mil 7:9, 10. *

5. Ino “luumuno lwa Leza” inga lwaajatikizya buti makanze ngotujisi aakuzuzikizya mbaakani zyakumuuya?

5 Nomuba mubukkale bukatazya, andiswe mazuba aano tulakonzya kuumbulizyigwa cakaanzambwene ‘aluumuno lwa Leza’ ilukwabilila mizeezo yesu. (Amubale Bafilipi 4:6, 7.) Aboobo ikuti naa twapaila kuli Jehova ciindi notulibilikide kapati, luumuno lwa Leza lulakonzya kuyumya makanze ngotujisi aakuzuzikizya mbaakani zyakumuuya alimwi akutukwabilila kucilengwa cili coonse cakutyompwa. Atulange-lange zikozyanyo zyamazuba aano izitondezya oobo.

AMUMULOMBE JEHOVA KUTEGWA AMUGWASYE KUBA ALUUMUNO LWAMUMIZEEZO ALIMWI

6, 7. Mbuti kupaila cacigaminina mbokukonzya kutugwasya kuba aluumuno lwamumizeezo? Amupe cikozyanyo.

6 Ciindi ba Ryan aba Juliette nobakaambilwa kuti mulimo wabo wabupainiya bwaalubazu bwaciindi cisyoonto wamana, bakatyompwa. Ba Ryan bakati: “Cakutasowa ciindi, twakamwaambila Jehova mumupailo. Twakalizyi kuti twakajisi coolwe caalubazu ookuno cakutondezya kuti tulamusyoma. Ibanji mumbungano yesu bakali bapya mukasimpe, aboobo twakapaila kutegwa Jehova atugwasye kupa citondezyo cibotu calusyomo.”

7 Mbuti Jehova mbwaakaingula mupailo wabo? Ba Ryan balayeeya kuti: “Mbotwakamanina buyo kupaila, kulimvwa bubi alimwi akulibilika nkotwakajisi kumatalikilo zyakamana. Luumuno lwa Leza lwakakwabilila myoyo alimwi amizeezo yesu. Twakabona kuti twakali kukonzya kuzumanana kubelesyegwa a Jehova ikuti twazumanana kuzilanga munzila iili kabotu zintu.”

8-10. (a) Mbuti muuya wa Leza mboukonzya kutugwasya kulwana kulibilika? (b) Ino muunzila nzi Jehova mwakonzya kulongezya kusolekesya kwesu ikujatikizya kubona zintu munzila mbwazibona?

8 Kunze lyakutupa buyo kukkalwa moyo, muuya wa Leza ulakonzya kutugwasya kugamika mizeezo yesu kumagwalo aayandika kapati aayootugwasya kubikkila maano kuzintu ziyandika kapati zyakumuuya. (Amubale Johane 14:26, 27.) Amubone cakacitikila banabukwetene ba Philip alimwi aba Mary, ibakabeleka ku Beteli kwamyaka iitandila ku 25. Mumyezi yone, boonse bobilo bakafwidwa banyina amunamukwasyi umwi alimwi bakatalika kulanganya bausyi baba Mary, ibakali kuciswa bulwazi bwakusondoka (dementia).

9 Ba Philip balayeeya kuti: “Ndakali kuyeeya kuti ndakacikonzya kuliyumya, pele kuli cimwi cintu cakabulide. Ndakajana lugwalo lwa Bakolose 1:11 mucibalo cimwi cakwiiya mu Ngazi Yamulindizi. Masimpe ndakali kuliyumya, pele ikutali cakumaninina. Ndakeelede ‘kuliyumya cakumaninina kumwi kandikkazikide moyo alimwi akukondwa.’ Kapango aaka kakandiyeezya kuti lukkomano lwangu mubuumi taluyeeme aabukkale bwangu pe, pele luyeeme aazintu zicitika akaambo kakubeleka kwamuuya wa Leza mubuumi bwangu.”

10 Jehova wakabalongezya ba Philip aba Mary munzila zinji akaambo kakusolekesya kubona zintu munzila mbwazibona walo. Nokwakainda buyo ciindi cisyoonto kuzwa ciindi nobakazwa a Beteli, boonse bobilo bakajana ziiyo zya Bbaibbele izyakali kuunka ambele alimwi izyakali kuyanda kuti kaziiya ziindi zinji munsondo. Bayeeya zyakacitika musyule, ba Mary bakati, “Aaba bantu bakali kutupa kukkomana alimwi yakali nzila Jehova mwaakali kutwaambila kuti zintu zyoonse zyakali kuyooba kabotu.”

AMUPE JEHOVA CINTU CIMWI NCAKONZYA KULONGEZYA

Kufwumbwa bukkale motukonzya kulijana, mbuti mbotukonzya kwiiya cikozyanyo ca Josefa? (Amubone muncali 11-13)

11, 12. (a) Mbuti Josefa mbwaakapa kuti Jehova amulongezye? (b) Ino mbuti Josefa mbwaakalongezyegwa akaambo kakuliyumya kwakwe?

11 Ciindi zintu nozyacinca cakutayeeyelwa, cilakonzya kuuba-uba kulekela kulibilika kujatikizya zyakumbele kuti kututyompye mubuumi bwesu. Eeci nocakamucitikila Josefa ikuti naakalibilika kapati. Pele cilalibonya kuti wakasala kucita nzyaakali kukonzya mubukkale bwakwe, aboobo wakapa Jehova cintu cimwi ncaakali kukonzya kulongezya. Nokuba kuti wakali muntolongo, Josefa wakabeleka canguzu kubeleka kufwumbwa mulimo ngwaakapegwa amupati wantolongo, mbubonya mbwaakacita ciindi naakali kubelekela Potifara.—Matl. 39:21-23.

12 Bumwi buzuba, Josefa wakabikkwa kulanganya baalumi bobilo aabo musyule ibakajisi zyuuno zyaatala munkuta ya Farao. Kwiinda mukukulwaizyigwa aluzyalo lwa Josefa, baalumi aaba bobilo bakaamba zintu zyakabakatazyide alimwi aziloto zigambya nzyobakalotede masika aakaindide. (Matl. 40:5-8) Josefa tanaakazyi pe kuti mubandi ooyo wakali kuyoosololela kuzintu zibotu kulinguwe. Nokuba kuti wakeelede kuliyumya kwamyaka yobilo aimbi muntolongo, mukuya kwaciindi wakaangununwa alimwi mubuzuba mbubwenya oobo, wakabikkwa kuba mweendelezi wabili kuli Farao.—Matl. 41:1, 14-16, 39-41.

13. Mbuti mbotukonzya kupa Jehova cintu cimwi ncakonzya kulongezya tacikwe makani abukkale motubede?

13 Mbubwenya mbuli Josefa, tulakonzya kulijana mubukkale motutajisi nguzu zili zyoonse zyakucinca zintu. Nokuba boobo, ikuti naa twazumanana kukkazika moyo alimwi akubeleka canguzu kweelana abukkale motubede, tuyoopa Jehova cintu cimwi ncakonzya kulongezya. (Int. 37:5) Masimpe, zimwi ziindi tulakonzya ‘kuzyingwa,’ pele kweelana ambwaakaamba mwaapostolo Paulo, kunyina notuya kulimvwa “kubula bulangizi.” (2Kor. 4:8; bupanduluzi buyungizyidwe) Majwi aa Paulo aaya ayooba aamasimpe kulindiswe, ikapati ikuti twabikkila maano kumulimo wesu wakukambauka.

AMUBIKKILE MAANO KUMULIMO WANU WAKUKAMBAUKA

14-16. Mbuti Filipo mukambausi mbwaakazumanana kubikkila maano kumulimo wakwe nokuba kuti bukkale bwakacinca?

14 Filipo mukambausi wakapa cikozyanyo cibotu camuntu umwi iwakabikkila maano kapati kumulimo wakwe noliba leelyo bukkale bwakwe nobwakacinca. Mu Jerusalemu, kwakaba kupenzyegwa kuzwa naakajaigwa Sitefano. * Aciindi eeco, Filipo wakajisi mulimo mupya. (Mil. 6:1-6) Pele ciindi basikutobela Kristo nobakamwaikizyanya, Filipo kunyina naakakkala buyo kalangilila kakunyina kucita cili coonse. Wakaunka ku Samariya, imunzi ooyo iwatakaninga kambaukilwa kapati makani mabotu aciindi eeco.—Mt. 10:5; Mil. 8:1, 5.

15 Filipo wakalilibambilide kuunka kufwumbwa ooko muuya wa Leza nkowakali kuyoomusololela, aboobo Jehova wakamubelesya kujalula zilawo zipya. Kweelede kuti muuya wakwe wakutasalulula wakabakatalusya bana Samariya, aabo ibakazyibide kusampaulwa aba Juda. Aboobo tacigambyi kuti makamu aabantu bakaswiilila kulinguwe ‘cakubikkila maano’!—Mil 8:6-8.

16 Mpoonya Filipo wakasololelwa amuuya wa Leza ku Asidodi aku Kaisareya, minzi yobilo ikwakali bantu banji Bamasi. (Mil. 8:39, 40) Nokwakainda myaka iisika ku 20 kuzwa naakakambauka kwaciindi cakusaanguna mu Samariya, kulibonya kuti bukkale bwa Filipo bwakalicincide alimwi. Lino aciindi eeco kajisi mukwasyi, wakalikkede mucilawo mwaakali kukambaukila. Nokuba kuti bukkale bwakwe bwakacinca, Filipo wakazumanana kubikkila maano kumulimo wakwe wakukambauka, aboobo Jehova wakamulongezya kapati walo alimwi amukwasyi wakwe.—Mil. 21:8, 9.

17, 18. Mbuti kubikkila maano kumulimo wakukambauka mbokukonzya kutugwasya kuzumanana kuzilanga munzila yeelede zintu ciindi bukkale nobwacinca?

17 Babelesi baciindi coonse banji balakonzya kuzuminizya kuti kubikkila maano kumulimo wakukambauka kwakabagwasya kuzumanana kuzilanga munzila yeelede zintu noliba leelyo bukkale nobwakacinca. Ciindi ba Osborne aba Polite, banabukwetene kucisi ca South African nobakazwa ku Beteli, bakali kuyeeya kuti muciindi buyo cisyoonto bakali kuyoojana mulimo uubelekwa mawoola masyoonto alimwi aŋanda. Pele ba Osborne bakati: “Mukubula coolwe, mulimo tiiwakajanika cakufwambaana mbuli mbotwakali kulangila.” Bakaintu babo ba Polite bakati: “Tiitwakaujana mulimo kwamyezi yotatwe, alimwi tiitwakajisi mali. Mubwini cakali kukataazya kapati.”

18 Ino ncinzi cakabagwasya kuliyumya mubukkale bwabo? Ba Osborne bakaamba kuti: “Kukambauka antoomwe ambungano kwakatugwasya kapati kubikkila maano alimwi akuzilanga munzila yeelede zintu. Twakasala kujata bubi mumulimo wakukambauka muciindi cakwiile kukkala buyo akulibilika, alimwi eeco cakatupa kukkomana kapati. Twakazumanana kuyandaula mulimo koonse-koonse, eelyo mukuya kwaciindi twakaujana.”

AMULINDILE JEHOVA CAKUKKAZIKA MOYO

19-21. (a) Ino ncinzi ciyootugwasya kuzumanana kuba aluumuno lwamumizeezo? (b) Mbubotu nzi mbotukonzya kujana lwesu kutugama kwiinda mukucinca kweelana abukkale bupya?

19 Kweelana ambozyatondezya zikozyanyo eezyi, ikuti naa twacita kweelana abukkale bwesu alimwi akulindila Jehova cakukkazika moyo, tuyoozumanana kuba aluumuno lwamumizeezo. (Amubale Mika 7:7.) Ambweni buya tulakonzya kujana kuti twagwasyigwa kapati kumuuya kwiinda mukucinca kweelana abukkale bupya. Kabaamba nzyobakaiya kuzintu zyakabacitikila, ba Polite, ibazubululwa musyule oomu bakati: “Kutumwa kuyoobeleka mulimo uumbi kwakandiyiisya cini ncocaamba kusyoma Jehova noliba leelyo zintu nozilibonya kutatweendela kabotu. Cilongwe cangu anguwe cayuma kapati.”

20 Ba Mary, ibaambwa musyule, bacilanganya bausyi ibacembeede kumwi kabacita bupainiya. Bakaamba kuti: “Ndaiya kuti ciindi nondalibilika, ndeelede kuzinzibala kuyeeya, kupaila mpoonya akulikwaya asyoonto. Alimwi kusiya zintu mumaanza aa Jehova nceciiyo cipati ncondakaiya, alimwi eeci cilayandika kapati akumbele.”

21 Ba Lloyd aba Alexandra, ibaambwa kumatalikilo aacibalo, bakazumina kuti kucinca kwabukkale bwabo kwakasunka lusyomo lwabo munzila nzyobatakali kulangila. Pele bakati: “Zintu izisunka lusyomo zigwasya kuyubununa naa lusyomo lwesu ndwini-lwini, alimwi zilijisi nguzu zyakutugwasya akutuumbulizya muziindi zikatazya. Zitupa kuba bantu ibali kabotu.”

Kucinca kwatali kuyeeyelwa kulakonzya kusololela kuzilongezyo zyatali kuyeeyelwa! (Amubone muncali 19-21)

22. Ikuti naa twasolekesya kucita nzyotukonzya mubukkale bwesu, ndusyomo nzi ndotukonzya kuba aandulo?

22 Ikuti naa bukkale bwacinca, kufwumbwa naa eeci cijatikizya mikuli yesu yakumuuya, kuciswa-ciswa, mikuli mipya yamukwasyi, amusyome kuti Jehova ulamubikkila maano alimwi uyoomugwasya aciindi ceelede. (Heb. 4:16; 1Pet. 5:6, 7) Pele kwacecino ciindi, amucite kufwumbwa ncomukonzya kweelana abukkale bwanu. Amuyumye cilongwe canu a Uso wakujulu kwiinda mukupaila, alimwi amwiiye kulibikka mumaanza aakwe. Kwiinda mukucita boobu, andinywe muyoozumanana kuba aluumuno lwamumizeezo nociba ciindi bukkale nobwacinca.

^ munc. 4 Nokwakainda ciindi kuzwa naakazwa muntolongo, Josefa wakazuminizya kuti Jehova wakamuumbulizya kumizeezo mibyaabi kujatikizya zintu izyakamucitikila musyule kwiinda mukumupa mwana musankwa. Wakaulika mwanaakwe mutaanzi zina lyakuti Manase, nkaambo wakati: “Leza wandipa kuti ndilube mapenzi aangu oonse.”—Matl. 41:51, bupanduluzi buyungizyidwe.

^ munc. 14 Amubone cibalo cakuti “Sena Mulizyi?” mucibalo eeci.