1, 2. (a) Mukriste a nga kwamea hani nga vhuimo vhune ha shanduka a songo zwi lavhelela? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.) (b) U ya nga Psalme ya 131, ndi mini zwine zwa nga ri thusa uri ri dzule ri na mulalo?

MUSI Lloyd na Alexandra vha tshi kha ḓi tou bva u humbelwa uri vha ye u shuma tsimuni, vho pfa vho tsikeledzea. Vho shuma Bethele lwa miṅwaha i fhiraho 25. Lloyd o ri: “Ndo vha ndi tshi pfa u nga Bethele na mushumo une nda u ita ndi tshipiḓa tsha vhutshilo hanga. Ndo vha ndi tshi pfesesa zwiitisi zwa yeneyo tshanduko, fhedzi nga murahu ha tshifhinga ndo ḓipfa ndi si tshithu.” Nga zwiṅwe zwifhinga Lloyd o vha a tshi humbula uri yeneyo tshanduko yo vha yo tea nahone nga zwiṅwe zwifhinga a tshi ḓipfa o tsikeledzea.

² Musi vhuimo hashu vhu tshi shanduka nga nḓila ye ra vha ri songo i lavhelela, zwi ita uri ri vhilaele na u pfa ro tsikeledzea. (Mir. 12:25) Zwi nga ri konḓela u ṱanganedza dzenedzo tshanduko. Musi ri kha honoho vhuimo, ri nga dzula hani ro vuḓa? (Vhalani Psalme ya 131:1-3.) Kha ri ṱolisise nḓila ye vhathu vha re Bivhilini na vhashumeli vha  Yehova vha musalauno vha dzula ngayo vha na mulalo hu sa londwi u shanduka ha vhuimo.

3. Yosefa o ḓiwana e kha vhuimo vhufhio?

³ Yosefa o vha e na miṅwaha i ṱoḓaho u vha 17 musi vhakomana vhawe vha tshi mu rengisela vhupulini nga nṱhani ha vivho. Yosefa o vha a tshi funwa nga khotsi awe. (Gen. 37:2-4, 23-28) Lwa miṅwaha i ṱoḓaho u vha 13, Yosefa o konḓelela u vha phuli, u valelwa dzhele ngei Egipita na u vha kule na khotsi awe Yakobo vhe a vha a tshi vha funa. Ndi mini zwe zwa thusa Yosefa uri a si sinyuwe na u tsikeledzea?

4. (a) Ndi mini zwe Yosefa a livhisa ṱhogomelo khazwo musi e dzhele? (b) Yehova o fhindula hani thabelo dza Yosefa?

⁴ Musi Yosefa e dzhele, a nga vha o livhisa ṱhogomelo kha zwe Mudzimu a vha a tshi khou mu fhaṱutshedza ngazwo. (Gen. 39:21; Ps. 105:17-19) Miloro ye Yosefa a vha nayo a tshee muṱuku, i nga vha yo mu ṋea khwaṱhisedzo ya uri Yehova u a mu takalela. (Gen. 37:5-11) Khamusi o vha a tshi dzulela u vhudza Yehova zwoṱhe zwe zwa vha zwi tshi mu vhilaedzisa. (Ps. 145:18) Yehova o fhindula thabelo ya Yosefa i bvaho mbiluni nahone a mu khwaṱhisedza uri u ḓo vha “nae” kha milingo yawe yoṱhe.—Mish. 7:9, 10. *

5. “Mulalo wa Mudzimu” u nga ri thusa hani uri ri ḓiimisele u shumela Yehova?

⁵ Hu sa londwi vhuimo vhu konḓaho, na riṋe ri nga vha na “mulalo wa Mudzimu” une wa ḓo tsireledza maanḓa ashu a muhumbulo. (Vhalani Vhafilipi 4:6, 7.) Arali ra humbela thuso kha Yehova musi ri tshi ḓipfa ro tsikeledzea, mulalo wa Mudzimu u nga ri thusa uri ri swikelele zwipikwa zwine ra vha nazwo tshumeloni yawe na uri thusa uri ri si nete. Kha ri ṱhogomele tsumbo dza musalauno dzine dza sumbedza zwenezwo.

6, 7. Thabelo dzashu dzo livhaho dzi nga ri thusa hani uri ri dzule ri na mulalo? Ṋeani tsumbo.

⁶ Musi Ryan na Juliette vha tshi vhudziwa uri a vha tsha ḓo vha vhavulanḓila vho khetheaho vha tshifhinganyana, vho ḓipfa vhe si tshithu. Ryan o ri: “Ro mbo ḓi vhudza Yehova zwoṱhe nga thabelo. Ro vha ri tshi zwi ḓivha uri tshenetshi tsho vha tshi tshibuli tsho khetheaho tsha u mu sumbedza uri ri a mu fhulufhela. Vhanzhi tshivhidzoni tshashu vho vha vha tshi kha ḓi vha vhaswa ngohoni, nga zwenezwo, ro rabela kha Yehova uri a ri thuse uri ri vha vhetshele tsumbo yavhuḓi ya u vha na lutendo.”

⁷ Yehova o fhindula hani thabelo yavho? Ryan o ri: “Musi ri tshi tou fhedza u rabela, nḓila i si yavhuḓi ye ra vha ri tshi khou ḓipfa ngayo na mbilaelo zwo vha zwi si tsheeho. Mulalo wa Mudzimu wo vha u tshi khou tsireledza mbilu dzashu na maanḓa ashu a muhumbulo. Ro ṱhogomela uri ri nga bvela phanḓa ri tshi shumiswa nga Yehova arali ra dzula ri na mavhonele o teaho.”

8-10. (a) Muya wa Mudzimu u nga ri thusa hani musi ro tsikeledzea? (b) Yehova uri fhaṱutshedza hani musi ri tshi ita vhuḓidini ha u mu shumela?

⁸ Muya wa Mudzimu u ri thusa uri ri gude maṅwalo ane a ri thusa uri ri dzule ri tshi vhea vhushaka hashu nae u thoma nahone yeneyo ndi nḓila ine a ri khuthadza ngayo. (Vhalani Yohane 14:26, 27.) Ṱhogomelani tsumbo ya Philip na Mary vhavhingani vhe vha shuma Bethele lwa miṅwaha i ṱoḓaho u vha 25. Hu sa athu fhela miṅwedzi miṋa, vhuvhili havho vho felwa nga vhabebi vhavho na muṅwe muraḓo wa muṱa wavho nahone vha thoma u ṱhogomela khotsi a Mary vha re na dementia [vhulwadze ha muhumbulo.]

⁹ Philip o ri: “Ndo vha ndi tshi pfa u nga zwithu zwi khou tshimbila nga ngona, fhedzi ho vha hu na zwiṅwe zwe zwa vha zwi tshi khou ṱahela. Kha thero ya Tshiingamo tshi gudwaho ndo vhala luṅwalo lwa Vhakolosa 1:11. Ndo vha ndi tshi  khou konḓelela, fhedzi hu si nga vhuḓalo. Ndo vha ndi tshi fanela u ‘konḓelela nga vhuḓalo ndi sa fheli mbilu nahone ndo takala.’ Yeneyi ndimana yo nkhumbudza uri dakalo ḽanga a ḽi ḓitiki nga vhuimo hanga, fhedzi ḽi ḓitika nga maanḓa ane muya wa Mudzimu wa vha nao kha nṋe.”

¹⁰ Yehova o fhaṱutshedza Philip na Mary nga nḓila nnzhi nga nṱhani ha vhuḓidini he vha vhu ita ha u mu shumela. Musi vha tshi ṱuwa Bethele, vho wana pfunzo dza Bivhili dze dza vha dzi tshi khou ita mvelaphanḓa nahone dzi tshi guda lunzhi kha vhege. Mary o amba zwi tevhelaho musi a tshi humbula zwe zwa itea murahu, “Yeneyo yo vha i nḓila ye Yehova a vha a tshi khou ri vhudza ngayo uri dzembe ḽi ḓo vhuyelela mufhinini.”

11, 12. (a) Yosefa o ṋea hani Yehova tshiitisi tsha uri a mu fhaṱutshedze? (b) Yosefa o vhuyelwa hani nga u konḓelela?

¹¹ Musi hu tshi vha na tshanduko i songo lavhelelwaho, zwi nga ri lelutshela uri ri vhilaele nga ha vhumatshelo hashu. Zwenezwo zwi nga vha zwo itea kha Yosefa. Fhedzi, o khetha u ita zwithu zwa khwine kha vhuimo he a vha e khaho na u ṋea Yehova tshiitisi tsha u mu fhaṱutshedza. Naho Yosefa o vha e dzhele, o ita zwoṱhe zwi re maanḓani awe u itela u ita mushumo muṅwe na muṅwe we a vha o ṋewa nga mukoma wa henefho khothoni, u fana na nga nḓila ye a vha a tshi khou zwi ita ngayo musi a tshi shumela Potifara.—Gen. 39:21-23.

¹² Ḽiṅwe ḓuvha Yosefa o ṋewa mushumo wa u ṱhogomela vhanna vhavhili vhe vha vha vha tshi shuma kha vhuimo ha nṱha pfamoni ya Farao. Vha tshi vhona vhuthu ha Yosefa, vho mbo ḓi mu vhudza nga ha zwe zwa vha zwi tshi khou vha vhilaedzisa na nga ha miloro i sa pfesesei ye vha i lora. (Gen. 40:5-8) Yosefa o vha a sa zwi ḓivhi uri yeneyo nyambedzano i ḓo ita uri hu vhe na mvelelo dzavhuḓi. Naho o vha a tshi kha ḓi tea u konḓelela u vha dzhele miṅwe miṅwaha mivhili, o fheleledza o vhofhololwa nahone nga ḽeneḽo ḓuvha a vheiwa sa muvhusi wa vhuvhili kha Farao.—Gen. 41:1, 14-16, 39-41.

13. Ri nga ṋea hani Yehova tshiitisi tsha u ri fhaṱutshedza hu sa londwi vhuimo hashu?

¹³ U fana na Yosefa, na riṋe ri nga ḓiwana ri kha vhuimo vhune ha si vhe na tshithu na tshithihi tshine ra nga ita kana ha tou vha na zwiṱuku zwine ra nga zwi ita. Fhedzi, arali ra dzula ri sa fheli mbilu na u shuma nga maanḓa uri ri ite zwiṅwe nga vhuimo hashu, ri vha ri tshi khou ṋea Yehova tshiitisi tsha u ri fhaṱutshedza. (Ps. 37:5) Ndi ngoho uri nga zwiṅwe zwifhinga ri nga ḓipfa ro “hanganea” fhedzi ri nga si vhuye ra ḓiwana ri si na “tshibuli tshine ra nga bva ngatsho.” (2 Vhakor. 4:8) Ri ḓo vhona vhungoho ha eneo mafhungo o ambiwaho nga Paulo arali ra dzula ro livhisa ṱhogomelo kha vhuḓinḓa hashu.

14-16. Muevangeli Filipo o dzula hani o livhisa ṱhogomelo kha vhuḓinḓa hawe hu sa londwi u shanduka ha vhuimo?

¹⁴ Muevangeli Filipo o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi ya u dzula o livhisa ṱhogomela kha vhuḓinḓa hu sa londwi u shanduka ha vhuimo hawe. Yerusalema ho vuwa u pikiswa he ha fheleledza ho ita uri Stefano a vhulahwe. * Nga tshenetsho tshifhinga, Filipo o vha a tshi khou ḓiphina nga ndugelo ntswa tshumeloni. (Mish. 6:1-6) Musi vhatevheli vha Kristo vha tshi phaḓalala, Filipo o vha a nga si sokou dzula a peta zwanḓa. O ya Samaria u itela u huwelela nahone yeneyo ḓorobo yo vha i sa athu shumiwa nga tshenetsho tshifhinga.—Mat. 10:5; Mish. 8:1, 5.

¹⁵ Filipo o vha o ḓiimisela u ya huṅwe na huṅwe he muya wa Mudzimu wa vha u tshi ḓo mu livhisa hone nahone nga nṱhani ha zwenezwo Yehova o mu shumisa u itela u huwelela fhethu he ha vha hu sa athu u huwelelwa. U sa vha hawe na tshiṱalula zwi nga vha zwo homolosa Vhasamaria vhe vha vha vho ḓowela u fariwa nga nḓila i si yavhuḓi nga Vhayuda. A zwi mangadzi uri tshenetsho tshigwada tsho mu thetshelesa “nga vhuronwane”!—Mish. 8:6-8.

¹⁶ Muya wa Mudzimu wo livhisa Filipo uri a ye Asidodo na Kesarea fhethu he ha vha ho ḓalesa Vhannḓa. (Mish. 8:39, 40) Nga murahu ha miṅwaha i ṱoḓaho u vha 20 musi Filipo o no huwelela Samaria, vhuimo hawe ho dovha ha shanduka. Nga nṱhani ha uri o vha o no vha na muṱa ho ngo tsha kona u fhedza tshifhinga tshinzhi e vhuḓinḓani. Hu sa londwi u shanduka ha vhuimo hawe, Filipo o dzula o livhisa ṱhogomelo kha vhuḓinḓa hawe nahone nga nṱhani ha zwenezwo, ene na muṱa wawe vho fhaṱutshedzwa nga Yehova.—Mish. 21:8, 9.

17, 18. U dzula ro livhisa ṱhogomelo kha vhuḓinḓa zwi nga ri thusa hani uri ri dzule ri na mavhonele o linganyiselwaho musi hu tshi vha na tshanduko?

¹⁷ Vhathu vhanzhi vha re tshumeloni ya tshifhinga tsho ḓalaho vha amba uri u livhisa ṱhogomelo kha vhuḓinḓa zwo vha thusa uri vha dzule vhe na mavhonele o linganyiselwaho hu sa londwi u shanduka ha vhuimo. Musi Osborne na Polite vhavhingani vha Afurika Tshipembe vha tshi ṱuwa Bethele, vho vha vha tshi humbula u nga vha ḓo ṱavhanya vha wana mushumo wa u ḓitshidza na fhethu ha u dzula. Osborne o ri: “Zwi ṱungufhadzaho ndi uri a ro ngo ṱavhanya ro wana mushumo sa zwe ra vha ro humbula.” Mufumakadzi wawe Polite, o ri: “Ro fhedza miṅwedzi miraru ri sa wani mushumo nahone ro vha ri si na tshelede ye ra i vhulunga. Yo vha khaedu khulwane vhukuma.”

 ¹⁸ Ndi mini zwe zwa vha thusa uri vha sedzane na honoho vhuimo vhu tsikeledzaho? Osborne o ri: “U huwelela na tshivhidzo zwo ri thusa uri ri dzule ri tshi humbula nga zwithu zwavhuḓi fhedzi. Ro vhona uri ndi khwine ri tshi farakanea nga mushumo wa u huwelela nṱhani ha u sokou dzula na u vhilaela nahone zwenezwo zwo ri ḓisela dakalo ḽihulu. Ro sedza mishumo hoṱhe-hoṱhe nahone ro fhedzisela ro u wana.”

19-21. (a) Ndi mini tshine tsha ḓo ri thusa uri ri dzule ri na mulalo? (b) Ri vhuyelwa hani musi ri tshi ḓowelana na tshanduko?

¹⁹ Samusi dzenedzi tsumbo dzo zwi sumbedza, arali ra ita uri vhuimo hashu vhu vhe khwine na u lindela Yehova ri sa fheli mbilu, ri ḓo vha na mulalo. (Vhalani Mixa 7:7.) Ri ḓo ṱhogomela uri nḓila ye ra ḓowelana ngayo na tshanduko i nga khwaṱhisa vhushaka hashu na Mudzimu. Polite we ha ambiwa nga hae afho nṱha, o ri: “U humbelwa hanga uri ndi ye u shuma tsimuni zwo ngudisa uri ndi ḓitike nga Yehova naho zwo vha zwi tshi vhonala zwi tshi konḓa. Vhushaka hanga nae ho khwaṱha.”

²⁰ Mary we ra amba nga hae afho nṱha u kha ḓi ṱhogomela khotsi awe vha si na mutakalo wavhuḓi ngeno a tshi khou vula nḓila. O ri: “Ndo guda uri musi ndi tshi vhilaela, ndi fanela u ima, u rabela na u awela. Ngudo khulwane ye nda i guda ndi u litshela zwithu zwoṱhe zwanḓani zwa Yehova nahone zwenezwi zwi ḓo ṱoḓea na tshifhingani tshi ḓaho.”

²¹ Lloyd na Alexandra vhe ra amba nga havho mathomoni a ino thero, vho amba uri u shanduka ha vhuimo zwo linga lutendo lwavho nga nḓila ye vha vha vha songo i lavhelela. Fhedzi vho ri: “Musi ri tshi lingwa lutendo, ri kona u vhona uri lutendo lwashu lwo khwaṱha u guma gai na uri lu nga ri tikedza na u ri khuthadza musi ro sedzana na vhuimo vhu konḓaho. Ri vha vhathu vha khwine.”

22. Ri nga vha na vhungoho vhufhio musi ri tshi lwela u ita zwoṱhe zwine ra nga kona kha vhuimo vhune ra vha khaho?

²² Arali ha itea zwithu zwe na si zwi lavhelele vhutshiloni, khamusi u shanduka ha mushumo we na vha ni tshi u ita ndanguloni, thaidzo dza mutakalo kana vhuḓifhinduleli vhuswa muṱani, ni nga vha na vhungoho ha uri Yehova u a ni ṱhogomela na uri u ḓo ni thusa nga tshifhinga tsho teaho. (Vhaheb. 4:16; 1 Pet. 5:6, 7) Zwino, itani zwoṱhe zwine na nga kona kha vhuimo haṋu. Sendelani tsini na Khotsi aṋu wa ṱaḓulu nga thabelo nahone ni gude u litshela zwithu zwoṱhe zwanḓani zwawe. Nga yeneyo nḓila, na inwi ni nga vha na mulalo hu sa londwi u shanduka ha zwiimo.