1-3. a) An ka ɲi ka mun lo miiri Bibulu ka tiɲɛnkalanw koo la? Ɲɛyirali dɔ fɔ. (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.) b) An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ barokun nin na?

BI, MƆGƆW ka teli ka fɛɛn san ani ka tila k’a segi a feerebaga ma. Sɛgɛsɛgɛri dɔ y’a yira ko jamana dɔw la, mɔgɔ kɛmɛ mana fɛɛn san, mɔgɔ kɔnɔntɔn ɲɔgɔn b’u ka fɛɛn segi a feerebaga ma. Minw be sanni kɛ ɛntɛrɛnɛti kan, u kɛmɛ kɛmɛ kan, mɔgɔ 30 ni kɔ ye min san, u b’o kɔsegi a feerebaga ma. U ye min san, n’a sɔrɔ a ma diya u ye tugun wala u ye fiɲɛ sɔrɔ a la. O kama, u b’a latigɛ ka taga a falen wala k’a di k’u ka wari minɛ.

² An tɛna o ɲɔgɔn kɛ abada ni Bibulu ka tiɲɛnkalanw ye. N’an ye tiɲɛn “san,” o kɔrɔ, n’an y’a faamu, an t’a fɛ k’a “feere” abada. K’a feere, o kɔrɔ ko ka tiɲɛn batoli sira bila (Talenw 23:23 kalan; * 1 Tim. 2:4). Barokun tɛmɛnin na, an y’a ye ko an ye wagati caaman ta walisa ka tiɲɛn faamu. Ka fara o kan, n’a sɔrɔ an banna baara dɔ la min sara ka ca. Jɛnɲɔgɔnya min tun b’an ni mɔgɔ dɔw cɛ, n’a sɔrɔ o fana nagasira. An y’an ka miiricogo n’an ka kokɛcogow yɛlɛma.  Landako minw man di Jehova ye, an y’olu dabila tiɲɛn kosɔn. Nka, an ye duga minw sɔrɔ, o nafa ka bon ka tɛmɛ an ye fɛɛn minw saraka.

³ Yezu ye jagokɛla dɔ kofɔ a ka ntalen dɔ la. O jagokɛla tun be kɔnɔkisɛ ɲumanw lo ɲini. Tuma min na a ye kɔnɔkisɛ sɔngɔ gwɛlɛ dɔ ye, a sinna k’a bololafɛnw “bɛɛ feere” walisa k’a san. O kɔnɔkisɛ sɔngɔ gwɛlɛ ye Masaya kibaro diiman ye. Yezu tɛmɛna o ntalen fɛ k’a yira ko tiɲɛn nafa ka bon kosɔbɛ a ɲinibagaw fɛ (Mat. 13:45, 46). O cogo kelen na, tuma min na an y’a daminɛ ka lɔnniya sɔrɔ Ala ka Masaya koo la ani ka tiɲɛnko nafaman wɛrɛw faamu Bibulu kɔnɔ, an fana tun labilanin lo ka fɛɛn bɛɛ saraka o kosɔn. N’an tora ka tiɲɛn jati fɛɛn nafamanba ye, an tɛna a “feere” abada. A fɔ man di nka, Ala sagokɛla dɔw tɛ tiɲɛn jati fɛɛn nafaman ye tugun ani u y’u mabɔ a la. An t’a fɛ o ɲɔgɔn k’an sɔrɔ abada! Walisa k’a yira ko an be tiɲɛn jati fɛɛn nafamanba ye ani ko an tɛna a feere abada, an ka to k’an ‘tagamacogo bɛn ni Ala ka tiɲɛn ye.’ (3 Zan 2-4 kalan). O kɔrɔ ko an ka tiɲɛn kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye ani k’an tagamacogo bɛn n’a ye. An ka ɲiningali nunu lajɛ: Mun na mɔgɔ dɔw be tiɲɛn “feere” ani u b’o kɛ cogo di? An be se k’an yɛrɛ tanga o filiba ɲɔgɔn ma cogo di? Mun lo be se k’an dɛmɛ an k’an cɛsiri k’an ‘tagamacogo bɛn ni Ala ka tiɲɛn ye’?

4. Yezu ka wagati la, mun na mɔgɔ dɔw ye tiɲɛn “feere”?

⁴ Yezu ka wagati la, mɔgɔ dɔw tun sɔnna a ka kalanw ma a daminɛ na. Nka kɔfɛ, u bɔra a kɔ. Ɲɛyirali fɛ, wagati dɔ la, Yezu ye kabako kɛ ka dumuni di jamaba dɔ ma. O kɔ, o jamaba y’a sɛgɛrɛ Galile baji kɔfɛ. O yɔrɔ la, Yezu ye kuma dɔ fɔ min y’u kɔnɔ gwan. A ko: “N’aw ma Mɔgɔ Dencɛ farisogo dumu k’a joli min, aw tena [ɲɛnamaya] banbali sɔrɔ.” Sanni u ka Yezu ɲininga o kuma kɔrɔ ye min ye, u y’a fɔ ko: “A ka kuma nunu ka gwɛlɛ dɛ! Jɔn be se ka sɔn o ma?” O y’a to “a ka kalandenw caaman segira kɔ, u tun te tugur’a kɔ tugu.”—Zan 6:53-66.

5, 6. a) Bi, mun na dɔw y’u mabɔ Jehova la ka tiɲɛn sira bila? b) Mɔgɔ be jɛngɛ ka tiɲɛn sira bila cogo di?

⁵ Bi, a fɔ man di nka mɔgɔ dɔw fana ye tiɲɛn sira bila. Mun na do? U dɔw y’o kɛ sabu yɛlɛmani donna an ka faamuyali la vɛrise dɔ koo la wala kunkanbaaraba kalifara minw ma, olu dɔ ka kuma kosɔn. U basigira Bibulu kan ka ladili di dɔw ma ani o ma diya u ye wala bɛnbaliya donna u ni kafoden dɔ cɛ. U dɔw ye banbagaw ka kalanw lo lamɛn wala mɔgɔ wɛrɛ minw be ngalon tigɛ ka la an kan. Nunu ye koo damanin ye minw b’a to mɔgɔ dɔw be tugu k’u mabɔ Jehova ni kafo la (Eburuw 3:12-14). A tun ka fisa u k’u jigi la Yezu kan i ko Piyɛri y’a kɛ cogo min na! Tuma min na Yezu ka kumaw ye mɔgɔ dɔw kɔnɔ gwan ani u bɔra a kɔ, Yezu y’a ka kalandenw ɲininga n’olu fana b’a fɛ ka bɔ ale kɔ. Piyɛri sinna k’a jaabi ko: “An bena taga jɔn fɛ? Mɔgɔ be [ɲɛnamaya] banbali sɔrɔ ele ka kuma barika la.”—Zan 6:67-69.

⁶ Dɔw jɛngɛra ka tiɲɛn sira bila. N’a sɔrɔ u yɛrɛ m’a lɔn min kɛra. O mɔgɔw be i n’a fɔ kurun min b’a yɔrɔ janya dɔɔni dɔɔni bada la. Bibulu b’an lasɔmi ko an k’an janto kosɔbɛ walisa an kana “sira bla.” (Eburuw 2:1, Biblu Ala ta Kuma). Mɔgɔ min b’a mabɔ Jehova la ka tiɲɛn  sira bila, o tigi b’a dabɔ a kama le. Nka min be jɛngɛ ka tiɲɛn sira bila, o tigi tɛ tugu k’o kɛ. Nka jɛnɲɔgɔnya min b’a ni Jehova cɛ, a b’a to o barika be dɔgɔya ani a laban, o be nagasi. An be se ka mun lo kɛ walisa k’an yɛrɛ tanga o ɲɔgɔn ma?

7. An be se ka mun lo kɛ walisa an kana tiɲɛn feere abada?

⁷ Walisa ka to tiɲɛn sira kan, an ka ɲi ka sɔn Jehova ka kumaw bɛɛ ma ani k’u labato. An ka ɲi ka tiɲɛn kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye ani ka Bibulu ka sariyakolow labato loon o loon. Masacɛ Dawuda y’a fɔ Jehova ye delili la ko: “Ne na i ka tiɲɛ sira taama.” (Zab. 86:11, Bible senuma). Dawuda tun cɛsirinin lo ka to tiɲɛn sira kan. An fana ka ɲi k’o lo kɛ. N’o tɛ, an ye fɛɛn minw saraka tiɲɛn kosɔn, an be se k’a daminɛ ka miiri olu la ani n’a sɔrɔ u lɔgɔ be se k’an minɛ. Nka, an ka ɲi ka tiɲɛn sira tagama a ɲɛɛ ma. An b’a lɔn ko an tɛ se ka sɔn tiɲɛnkalan dɔw ma ani ka ban dɔw la. An ka ɲi ka sɔn “tiɲɛ bɛɛ” lo ma (Zan 16:13). Barokun tɛmɛnin na, an ye koo duuru lajɛ an ye minw saraka tiɲɛn kosɔn. Sisan, an k’a filɛ an be se ka min kɛ walisa an kana kɔsegi o fɛɛnw nɔfɛ.—Mat. 6:19.

8. N’an tɛ baara ɲuman kɛ n’an ka wagati ye, cogo juman na o be se k’a to an be jɛngɛ ka tiɲɛn sira bila? Ɲɛyirali dɔ fɔ.

⁸ Wagati. An ka ɲi ka baara ɲuman kɛ n’an ka wagati ye walisa an kana jɛngɛ ka tiɲɛn sira bila. N’an m’an yɛrɛ kɔrɔsi, an be se k’a daminɛ ka wagati caaman kɛ ɲɛnagwɛkow la, ka ɛntɛrɛnɛti lajɛ, ka telewisɔn filɛ, o n’a ɲɔgɔnnaw. Hali n’o koow tɛ koo jugu ye, u be se k’an bali ka wagati sɔrɔ ka baara kɛ Jehova ye. An ka balimamuso Emma ka koo lajɛ. * Kabi a denmisɛn tuma na, soow koo tun ka di a ye kosɔbɛ. A tun mana sababu o sababu sɔrɔ, a tun be soo boli. A tun be wagati min bɛɛ kɛ soboli la, wagati dɔ nana se a tora k’a yɛrɛ jalaki o kosɔn. A ye yɛlɛmani don a ka koow la walisa ɲɛnagwɛkow kana a bali ka baara kɛ Jehova ye. A ye kalan nafamanw sɔrɔ balimamuso Cory Wells ka koo la. Ale tun be ɲɔgɔndan soboli kɛ. * Sisan, Emma be wagati caaman kɛ Jehova ka baara la ani a be wagati kɛ n’a somɔgɔw ani a teriw ye. Olu fana ye Jehova batobagaw ye. A y’a ye ko a magwɛrɛnin lo Jehova la kosɔbɛ ani a ninsɔn ka di k’a lɔn ko a be baara ɲuman kɛra n’a ka wagati ye.

9. Bololafɛnw be se ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye kokura cogo di?

⁹ Bololafɛnw. N’an b’a fɛ ka to tiɲɛn sira kan, an man ɲi k’a to bololafɛnw ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye. Tuma min na an ye tiɲɛn lɔn, an y’a faamu ko ka baara kɛ Jehova ye, o kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ bololafɛnw kan. A diyara an ye k’o fɛɛnw saraka tiɲɛn kosɔn. Nka kɔfɛ, an be se k’a ye ko telefɔni, tablɛti n’a ɲɔgɔnna minw be sanga la, dɔw be olu sanna ani u be bololafɛn wɛrɛw diyabɔra. An be se k’a daminɛ k’a miiri ko an be fɔnna fɛɛn dɔ kɔ. Fɛɛn minw b’an bolo, olu tɛna an wasa tugun ani an bena a daminɛ ka bololafɛnw ɲini sanni ka baara kɛ Jehova ye. O koo b’an hakili jigi Demasi koo la. Ale ye “diɲɛ kanu” kosɔbɛ fɔɔ baara min tun kalifara ale ni ciden Pol ma, a y’o to yen (2 Tim. 4:10). Mun na a  y’o baara to yen do? N’a sɔrɔ bololafɛnw lo koo diyara a ye ka tɛmɛ Jehova ka baara kan. A be se ka kɛ fana ko a tun t’a fɛ k’a yɛrɛ di tugun walisa ka baara kɛ ni Pol ye. An be kalan juman lo sɔrɔ o koo la? N’a sɔrɔ wagati tɛmɛninw na, bololafɛnw koo tun ka di an ye kosɔbɛ. N’an m’an yɛrɛ kɔrɔsi, an be se k’a daminɛ ka bololafɛnw kanu kokura. O kanuya be se ka bonya, fɔɔ k’a to tiɲɛn koo tɛ diya an ye tugun.

10. An man ɲi k’a to tɔɔw k’an lasun ka mun lo kɛ?

¹⁰ Jɛnɲɔgɔnya. Walisa ka to tiɲɛn sira kan, an man ɲi k’a to tɔɔw k’an lasun ka koow kɛ. An teriw n’an somɔgɔ dɔw tɛ Jehova Seerew ye. Jɛnɲɔgɔnya min tun be an ni olu cɛ, o yɛlɛmana tuma min na an y’a daminɛ ka tiɲɛn sira tagama. N’a sɔrɔ u dɔw ma basi sɔrɔ o la, nka dɔ wɛrɛw b’an kɛlɛ an ka lannakow kosɔn (1 Piyɛri 4:4). An b’an jija ka jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ n’an somɔgɔw ye ani k’u minɛ ni ɲumanya ye. Nka, an tɛna Jehova ka sariya si tiɲɛ walisa k’an koo diya u ye. Ka kɛɲɛ ni 1 Korɛntikaw 15:33 ye, Jehova koo ka di mɔgɔ minw ye, an ka ɲi ka teriya kɛ n’olu dɔrɔn lo ye.

11. An be se k’an yɛrɛ tanga koo nɔgɔninw ma cogo di?

¹¹ Miiriyaw ni kɛwale juguw. Walisa ka tagama tiɲɛn sira kan, an saniyanin ka ɲi ka to Jehova ɲɛɛ kɔrɔ (Ezayi 35:8; 1 Piyɛri 1:14-16 kalan). Tuma min na an ye tiɲɛn lɔn, an bɛɛ ye yɛlɛmaniw kɛ an ka ɲɛnamaya kɔnɔ walisa ka Bibulu ka sariyaw labato. O kɛra yɛlɛmaniba ye dɔw fɛ. A ka kɛ min o min ye, an t’a fɛ k’an ka kɛwale ɲumanw to yen ka kɔsegi an ka koo nɔgɔnin tɛmɛninw kan. An be se k’an yɛrɛ tanga o ma cogo di? Jehova ye min kɛ walisa k’an saniya, an ka miiri o la. A ye Yezu Krista, a Dencɛ kanulen niin nafamanba lo di an kosɔn (1 Piyɛri 1:18, 19). Walisa an saniyanin ka to Jehova ɲɛɛ kɔrɔ, nafaba min be Yezu ka kunmabɔsara la, an ka ɲi ka to ka miiri o la.

12, 13. a) Mun na an ka ɲi ka fɛtiw jati i ko Jehova b’u jati cogo min na? b) An bena mun lo lajɛ sisan?

¹² Landako minw man di Ala ye. An somɔgɔw, baarakɛɲɔgɔnw ani an ka lakɔli filankuruw be se k’a ɲini an fɛ an ka fɛti dɔw kɛ n’u ye. Landako ni fɛti minw man di Jehova ye, mun lo be se k’an dɛmɛ an kana an seen don u la? An ka ɲi k’a to an hakili la fɛɛn min kama o koow man di Jehova ye. Fɛti dɔw daminɛna cogo min na, an ka sɛgɛsɛgɛri kɛ an ka gafew kɔnɔ walisa k’an hakili jigi o la. Fɛɛn min kama o fɛtiw bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔtaw ye, an ka miiri o la. O cogo la, an bena la a la ko “fɛɛn min ka di Matigi ye,” an b’o lo kɛra (Efɛz. 5:10). N’an lanin lo Jehova n’a ka Kuma na, an tɛna “siran adamaden ɲa.”—Talenw 29:25.

¹³ An jigi b’a la ka tagama tiɲɛn sira kan kudayi. Mun lo be se k’an dɛmɛ an k’an cɛsiri k’o kɛ? An ka koo saba lajɛ.

14. a) N’an be to ka Bibulu kalan, o b’an dɛmɛ cogo di an k’an cɛsiri ka to ka tagama tiɲɛn sira kan? b) Mun na hakilitigiya, faamuyali ni kalan nafa ka bon?

¹⁴ A fɔlɔ, to ka tiɲɛn nafamanw kalan Ala ka Kuma kɔnɔ ani ka miiri u kan. Wagati latigɛ walisa k’o kɛ tuma o tuma. O la, tiɲɛn koo bena diya i ye kosɔbɛ ani i bena i jija ka to tiɲɛn sira kan. Talenw  23:23 (NW) b’a fɔ ko an “ka tiɲɛn san.” A b’a fɔ ko an ka “hakilitigiya ni kalan ani faamuyali fana san.” Ka Bibulu ka tiɲɛnkalanw lɔn, o dama tɛ bɔri kɛ. An ka ɲi k’u sira tagama. N’an ye faamuyali sɔrɔ, an be min kalanna ani an be min lɔn ka ban, an bena a ye jɛn min b’u ni ɲɔgɔn cɛ. An be min lɔn, hakilitigiya b’an lasun ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’o ye. Tuma dɔw la, tiɲɛnkalanw b’an kolo. O kɔrɔ, u b’a yira an na an ka ɲi ka yɛlɛmani minw kɛ. An ka sɔn o kololi ma tuma bɛɛ sabu a nafa ka bon ka tɛmɛ sanu yɛrɛ yɛrɛ kan.—Talenw 8:10.

15. Bibulu ka tiɲɛnkalanw b’an latanga cogo di i ko cɛsirilan?

¹⁵ A filanan, an ka ɲi ka banba ka tagama ka kɛɲɛ ni Bibulu ka tiɲɛnkalanw ye loon o loon. Bibulu b’a fɔ k’o tiɲɛnkalanw be i ko sɔrɔdasi ka cɛsirilan (Efɛz. 6:14). Bibulu sɛbɛwagati la, ni sɔrɔdasi tun y’a ka cɛsirilan siri koɲuman, a tun b’a latanga kɛlɛ la. Nka n’a ma siri koɲuman, a tun tɛ se k’a latanga ka ɲɛ. An ka cɛsirilan be se k’an tanga cogo di Alako ta fan fɛ? N’an nɔrɔnin tora Bibulu ka tiɲɛnkalanw na koɲuman, u bena an tanga miiriya juguw ma. U bena an dɛmɛ fana ka desizɔn ɲumanw ta. Ni kɔrɔbɔli wala gwɛlɛya b’an kan, Bibulu ka tiɲɛnkalanw bena a to an b’an jija ka koo tilennin kɛ. Sɔrɔdasi tɛ taga kɛlɛ la abada n’a ka cɛsirilan t’a cɛɛ la. O cogo kelen na, an fana tɛna tiɲɛn sira bila abada o min be komi cɛsirilan. An b’an jija ka Bibulu ka tiɲɛnkalanw sira tagama an ka ɲɛnamaya faan bɛɛ la. Sɔrɔdasi b’a ka murujan dulon a ka cɛsirilan lo la. An k’a filɛ an be se k’a ladegi cogo min na.

16. N’an be mɔgɔ wɛrɛw dɛmɛ ka Bibulu ka tiɲɛnkalanw faamu, o b’an jija cogo di ka to tiɲɛn sira kan?

¹⁶ A sabanan, an ka ɲi k’an seko bɛɛ kɛ ka mɔgɔ wɛrɛw kalan Bibulu ka tiɲɛnkalanw na. Bibulu sumana ni murujan ye. Sɔrɔdasi be baara kɛ koɲuman n’a ka murujan ye. O cogo kelen na, an fana ka ɲi ka baara kɛ ni Bibulu ye koɲuman (Efɛz. 6:17). An bɛɛ be mɔgɔw kalan cogo min na ni Bibulu ye, an be se ka to k’o fisaya (2 Tim. 2:15). An ka to ka basigi Bibulu kan ka mɔgɔw dɛmɛ u ka tiɲɛn san ani ka ban ngalon kalanw ma. O la, an bena Ala ka Kuma lɔn ka ɲɛ ani tiɲɛnkalanw koo bena diya an ye kosɔbɛ. O bena a to fana an b’an cɛsiri koɲuman ka to tiɲɛn sira kan.

17. Mun na tiɲɛn koo ka gwɛlɛ i ma?

¹⁷ Tiɲɛnkalanw ye Jehova ka nilifɛn nafamanba lo ye. O nilifɛn sababu fɛ, an be jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ n’an sankolola Faa Jehova ye. O jɛnɲɔgɔnya koo ka gwɛlɛ an ma ka tɛmɛ fɛɛn bɛɛ kan. Jehova y’an kalan koo caaman na. Nka, o y’a daminɛ dɔrɔn lo ye! A ye layidu ta ko a bena to k’an kalan fɔɔ abada. O kama, an k’a to tiɲɛn koo ka diya an ye i ko kɔnɔkisɛ sɔngɔ gwɛlɛ. An ka to ka “tiɲɛn san,” an kana a “feere” abada. O la, Dawuda ye layidu min ta Jehova ye, an bena se k’o dafa. A ko: “Ne na i ka tiɲɛ sira taama.”—Zab. 86:11, Bible senuma.