Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

‘Natambukila mu biinyibiinyi byoobe’

‘Natambukila mu biinyibiinyi byoobe’

“Yehowa, ndeeshe eshinda dyoobe, bwa’shi ntambukile mu biinyibiinyi byoobe.”—MISAMBO 86:11.

NGONO: 31, 72

1-3. (a) Abitungu twikale atupusha naminyi pabitale bya binyibinyi bya mu Bible? Tusha kileshesho. (Tala kifwatulo ki ku mbangilo.) (b) Mu uno mwisambo atukyebe kwisambila myanda kinyi?

LELO uno, misusa ibungi bantu bakwete kuula bintu mu makashinyi akupu abende mu kwibyalusha. Nsaa yabaulu kintu ku Internete, misusa ibungi abendaa mu kwikyalusha. Pangi mpa mwanda wa’shi tabekikumina dingi bu byabapwandikishanga kumpala sunga pa mwanda wa’shi nkilwile. Pa mwanda wa byabya be kukumina’shi bebape kingi sunga’shi bebalwishe makuta aabo.

2 Tatwi kukita bino na bya binyibinyi bya mu Bible nya. Su tubebiulu, t’atukumina ‘kwibipaana,’ nyi nkwamba’shi su tubalongo bya binyibinyi, tatukumina sunga kwibileka nya. (Badika Nkindji 23:23; 1 Timote 2:4) Anka byatulongyele mu mwisambo ushaale, atukishaa nsaa ibngi bwa kulonga bya binyibinyi. Na dingi, pangi tubadi balekye mudimo ubadi awitupetesha makuta ebungi. Na pangi, kipwano kyetu na bangi bantu kibadi kishintulukye, kushintuula mushindo wetu wa kunangushena na wa kukita myanda, na kuleka kupetekyelwa ku bipikwa na bikitshino bishy’abisankisha Yehowa. Anka twibashinkamishe’shi ku bintu byoso byatudi balekye, ta kwi kintu su nkimune ki na muulo bu myabi ayitukila ku bya binyibinyi byatuuku nya.

3 Yesu badi mwitupe kileshesho kya muntu nsunga badi akimbi mabwe a muulo. Nsaa ibapetele yawa muntu ebwe dya muulo ukamine, baudishe bintu byoso bibadi nabyo kushi kunyengakana bwa kuula dyadya ebwe dimune. Dyadya ebwe adipushisha bya binyibinyi bya Bufumu bw’Efile Mukulu. Mu mushindo umune, Yesu badi muleshe muulo wi na bya binyibinyi kwi muntu ebikimbi. (Mateo 13:45, 46) Mususa wa kumpala ubatudi balongye bya binyibinyi, kwamba’shi, bya binyibinyi bya Bufumu bw’Efile Mukulu na ingi myanda ya binyibinyi i na muulo ya mu Bible, n’atwe namu tubadi bakumine kuleka bingi bintu byoso bwatudya kwibipeta. Su tubatungunuka na kwata bya binyibinyi na muulo, ta twi balombene kwibileka nya. Anka mwanda wa malwa, bamo bafubi b’Efile Mukulu mbapwe kuleka kwata bya binyibinyi na muulo na mbafikye mu kwibileka. Anka atwe tatukumina kukita bino nya! Atukumina kulonda elango dya mu Bible dya kutungunuka na “kutambukila mwitaata dya binyibinyi.” (Badika 3 Yowano 2-4.) Bino abipushisha’shi abitungu tutuule bya binyibinyi pa mbalo ya kumpala na kulesha bino mu nshalelo eetu. Kadi bwakinyi na mushindo kinyi ulombene muntu “kupaana,” sunga kuleka, bya binyibinyi? Twi kwikala bashinkamishe’shi ta twi balombene kukita bino naminyi? Na mushindo kinyi watudi balombene kunyisha kwikala na kitshibilo kya kutungunuka na “kutambukila mwitaata dya binyibinyi”?

BANGI BANTU BAKWETE “KUPAANA” BYA BINYIBINYI NAMINYI NA BWAKINYI?

4. Bwakinyi bangi bantu abalekyele kutambukila mu bya binyibinyi mu mafuku a Yesu?

4 Mu mafuku a Yesu, bangi bantu abadi bakumine bya binyibinyi ta mbatungunukye na kutambukila mu byanka nya. Bu kileshesho, kunyima kwa Yesu kukita kilengyeleshi aye nkudisha kisaka kikata kya bantu, kino kisaka kyoso kibamulondele ku lungi lupese lwa kalunga ka Ngalileeya. Anka kunyima, Yesu bakwile mwanda ubadi wibakalakashe. Bambile’shi: “Su tanudi mbidi ya Mwan’a muntu, na su taanutomo mase aaye, tanwikala na muuwa munda mwenu nya.” Pamutwe pabadya kuteka Yesu bwadya kwibapatulwila akipushisha ano mayi aaye, abo abambile’shi: “Uno mwisambo wibukopo! Nnanyi mulombene kwiuteemesha?” Pa mwanda wa byabya, “bebungi ba ku balondji baaye babakatukile kwadi, baleka kwenda naaye.”—Yowano 6:53-66.

5, 6. (a) Bwakinyi bangi bantu mbapambukye mu bya binyibinyi lelo uno? (b) Muntu mmulombene kupambuka mu bya binyibinyi naminyi?

5 Mwanda wa malwa, bangi lelo uno mbalekye bya binyibinyi. Bwakinyi? Bangi babadi babofule ku mashimba pa mwanda wa kushintuluka kwa mpushisho a verse a mu Bible sunga mwanda ubabadi bakule sunga kukita kwi mukwetu autshika ngofu. Bangi babadi bafiite munda pa mwanda wa muntu badi mwibape elango dya mu Bible, sunga pa mwanda wa’shi abadi batupakane na ungi muntu mu kakongye. Na bangi mbalonde malongyesha a madimi a bantu basumbule lukumino na a bangi abadimbi madimi. Ino nyi ndambo ya tubingilo tutakule bangi bantu mu kukumina kwenda kula na Yehowa na kakongye kaye. (Beena-Ebelu 3:12-14) Bibadya kwikala buwa bukile su babaadi bakulupile mwi Yesu bu bibakitshine Mpyeele mutumibwa! Pabadi bangi bantu ba mu kisaka bafiite munda pa mwanda wa mayi a Yesu, Yesu bayipwishe batumibwa baye su nabo namu abakumina kwenda. Mpyeele balulwile’shi: “Mmwanana, nkwi’nyi kwatudya kwenda? We na bishima bya muuwa [wa ikalayika].”—Yowano 6:67-69.

6 Bangi bantu mbapambukye mu bya binyibinyi ku kapeelakapeela, pangi kushi’bo kuuka. Muntu akatuka mu bya binyibinyi ku kapeelakapeela e nka bu bwato abukatuka kapeelakapeela ku kyese kya mwela. Bible etudimusha bwatudya kwikala badimukye bwa kupela “kupambuka.” (Beena-Ebelu 2:1) Misusa ibungi, muntu mulombene kupambuka mu bya binyibinyi kushii’ye kuuka. Kipwano kyaye na Yehowa akibofula, na dingi ingi nsaa mulombene mpaa na kwikishimisha. Twi kukita kinyi bwashi bino tabitufikilanga?

TWI KUSHINKAMISHA’SHI TATUPAANA BYA BINYIBINYI NAMINYI?

7. Nkinyi akiketukwasha bwa kupela kupaana bya binyibinyi?

7 Bwa kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi, abitungu tukumine na kukokyela ku kintu kyoso kyabakula kwi Yehowa. Abitungu twikashe bya binyibinyi bu kintu ki na muulo ukata mu nshalelo eetu na kukokyela mayi akulonda a mu Bible mu bikitshino byetu byoso. Nfumu Daavide balayile Yehowa mu luteko’shi: ‘Nakatambukila mu binyibinyi byoobe.’ (Misambo 86:11) Daavide badi mwate kitshibilo kya kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi, n’atwe namu abitungu tukite nka byabya. Su twa kutwa kudimuka, twi kubanga kunangushena ku myanda ibatudi balekye bwa kulonga bya binyibinyi na twi balombene kukimba bya kwaluka ku yaya myanda. Byabya ta twi balombene kusangula bya binyibinyi kampanda bya mu Bible bya kufubila na bya kuleka nya. Abitungu tutambukile mu “bya-biinyibiinyi byooso.” (Yowano 16:13) Mu mwisambo ushaale, atwikalanga bemwisambile myanda itano yatudi balekye bwa kulonga bya binyibinyi na kwibifubila. Anka bwa binobino atukamono mushindo watudi balombene kushinkamisha’shi ta twi bya kwalukiila dingi ku bintu byatudi balekye.—Mateo 6:19.

8. Mushindo wabafubisha nsaa kwi mwina Kidishitu ngulombene kumupambusha ku bya binyibinyi naminyi? Tusha kileshesho.

8 Nsaa. Bwa kushinkamisha’shi ta twi bya kupambuka mu bya binyibinyi, abitungu tutungunukye na kufubisha nsaa yetu kalolo. Su ta twi batale kalolo, twi balombene kwipaana mu kukisha nsaa ibungi mu myanda ya kukisha kapapi, mu myanda ishi na muulo, ku internete, sunga mu kubandila televizion. Sunga’shi bino bintu ta bi nka bubi, twi balombene kufubisha nsaa yetu bwa kwilongyela na kwenda mu bulungudi. Bino ngi bibadi bifikile Emma. * (Tala mayi e kushi kw’esaki.) Kubanga’nka aye ki ka songwakashi, badi mufule kwasha maasha na tubalo na kutemba nato koso kubadi akumina kwenda. Anka babangile kwinyongola pabitale bungi bwa nsaa ibadi akisha bisumanga na kwata kitshibilo kya kushintuula ibadi ata na muulo. Emma namu badi mulongye pabitale kileshesho kya mukwetu mukashi abayitanyinaa bu Cory Wells badi akisha nsaa mu kwasha na tubalo maasha abetanyinaa bu rodeo. * (Tala mayi e kushi kw’esaki.) Binobino, Emma kwete kukisha nsaa ibungi na bena kifuko naye na balole baye mu kufubila Yehowa. Kwete kwipusha peepi na Yehowa na e na muloo wa kuuka’shi kwete kufubisha nsaa yaye bibuwa.

9. Bintu bya ku mbidi mbilombene kwikala na muulo ukata kwatudi naminyi?

9 Bintu bya ku mbidi. Bwa kutambukila mu bya binyibinyi, tabitungu bintu bya ku mbidi byekala na muulo ukata kwatudi nya. Pabatulongyele bya binyibinyi bwa musango wa kumpala, tubadi bakumine’shi kufubila Yehowa nyi kintu ki na muulo ngofu kukila bintu bya ku mbidi, na tubadi na muloo wa kuleka bino bintu byoso. Anka mu kukila kwa mafuku, twi kumona bangi abaulu twaamo tupya twa muulo tutukye binobino sunga kulakila bintu byabadi balombene kuula na makuta e bungi. Twi balombene kupusha bu’twe bashimishe bintu bi na muulo. Twi kukutwa kusangela byatudi nabyo na kubanga kutuula meso etu ku bintu bi bungi bya ku mbidi kukila byatufubila Yehowa. Bino abitutentekyesha mwanda ubadi ufikile Demase. Badi mufule bintu “bya kino kipungo” ngofu kukila mwabi ubadi nao wa kufuba pamune na Mpoolo mutumibwa. (2 Timote 4:10, Kilombeeno kipya 2014) Pangi Demase badi mufule bintu bya ku mbidi kukila bibadi mufule kufubila Efile Mukulu. Sunga’shi pangi badi akumina kuleka kufuba pamune na Mpoolo. Ndilongyesha kinyi dyatupete pa uno mwanda? Pangi mu mafuku aashale tubadi bafule bintu bya ku mbidi. Su ta twi badimukye, kyakya kifulo nkilombene kutama munda mwetu na bi kwitwikela bukopo bwa kushaala na kifulo kya bya binyibinyi.

10. Mbukitshishi kinyi abutungu’shi tukambile?

10 Kipwano kyetu na bangi. Bwa kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi, ta twi balombene kulekyela baba boso bash’abafubila Yehowa bwabadya kwikala na bukitshishi kwatudi nya. Pabatulongyele bya binyibinyi bwa musango wa kumpala, kipwano kyetu na ba kuuku betu bashi ba Temwe, sunga bena kifuko netu kibadi kishintulukye. Pangi bangi abadi abanemeka lulangwilo lwetu lupya, anka bangi namu abadi betushikwe. (1 Mpyeele 4:4) Mbinyibinyi, atutompaa kukita mwetu moso bwa kulama kipwano na bena kifuko netu na kwibalesha kalolo. Kadi ta twi balombene kuluba mayi a kulonda a Yehowa bwa kwibasankisha nya. Nka bu byabidi mu 1 Beena-Kodinda 15:33, bakuuku betu mbalombene kubanga kufula Yehowa.

11. Twi kusumbushena binangu na bikitshino bi butete mushindo kinyi?

11 Binangu na bikitshino bibutete. Bwa kutambukila mu bya binyibinyi, abitungu twikale bantu ba mu kikudi, sunga betooshe ku meso kwa Yehowa. (Yeeshaya 35:8; badika 1 Mpyeele 1:14-16.) Nsaa ibatulongyele bya binyibinyi bwa musango wa kumpala, tubadi bashintuule ingi myanda mu muwa wetu bwa kukokyela mayi a kulonda a mu Bible. Bangi mbashintuule myanda ikata. Anka abitungu nka twikale badimukye bwa kupela kushintula nshalelo etu e buwa ku nshalelo e butete. Nkinyi kilombene kwitukwasha bwatudya kukambila kitompwanga kyoso kya kukita mwanda wi butete? Nangushena pabitale kintu kibabadi betupe kwi Yehowa bwa kwikala betooshe. Badi mwitupe muwa upwidikye wa mwana aye, Yesu Kidishitu! (1 Mpyeele 1:18, 19) Bwa kwitukwasha’shi twikale batokane ku meso kwa Yehowa, abitungu tutentekyeshe akipushisha mulambu wa nkulo wa Yesu.

12, 13. (a) Bwakinyi abitungu twikale atumono misangelo bu abiyimonaa Yehowa? (b) Nkinyi kyatukyebe kwisambila mu kino kipindji akilondo?

12 Bipikwa na bikitshino bish’abisankisha Efile Mukulu. Bakwetu ba mu kifuko, bena mudimo netu, na bena kalasa netu mbalombene kwitulungula bwatudya kukita nabo misangelo. Nkinyi kilombene kwitukwasha bwatudya kupela kukita nabo bino bipikwa bishi’abisankisha Yehowa? Abitungu tulamine tubingilo twabashi’abakuminyina ino misangelo kwi Yehowa. Twi balombene kukimbuula mu mikanda yetu na kutentekyesha kipaso kibabangile ino misangelo. Nsaa yatunangushena ku tubingilo twi mu Bifundwe twatupelelaa kukita ino misangelo, atwikala bashinkamishe’shi tukwete kutambukila mu eshinda dya bya binyibinyi ‘adilongamina Mwanana.’ (Beena-Efeso 5:10) Su tubatulu lukulupilo lwetu mwi Yehowa na mu Eyi dyaye, tatukatshinyi myanda yabadi balombene kwitwelela binangu kwi bangi bantu nya.—Nkindji 29:25.

13 Atukulupila’shi atutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi bwa ikalaika. Nkinyi kilombene kwitukwasha bwa kunyisha kwikala na kitshibilo kya kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi? Banda kutala bino bintu bisatu byatudi balombene kukita.

IKALA NA KITSHIBILO KYA KUNYISHA KUTAMBUKILA MU BYA BINYIBINYI

14. (a) Kutungunuka na kulonga Bible akwitukwasha bwa kwikala na kitshibilo kya kupela kuleka bya binyibinyi naminyi? (b) Bwakinyi twi na lukalo lwa binangu, elango, na kapatupatu?

14 Kya kumpala, tungunuka na kulonga Bible na kunangushena ngofu ku myanda yolongo. Ikala wata mpango ya kwilongyela nsaa na nsaa. Su bonyisha kwikala welongyela, okanyinsha kufula bya binyibinyi na okanyisha kwikala na kitshibilo kya kupela kwibileka. Mukanda wa Nkindji 23:23 awitulungula bwa ‘[kuula] bya binyibinyi’ mpa na bwa kuula “binangu, elango na kapatupatu.” Kuuka bya binyibinyi bya mu Bible ta nkupwa kwa mwanda nya. Abitungu twibitumikile mu nshalelo eetu. Nsaa yatupete kapatupatu, atubungu myanda yatulongo pamune na myanda yatudi bapwe kuuka. Binangu abiketutakula bwatudya kutumikila myanda yatuuku. Ingi nsaa bya binyibinyi abitunyoko pa kwitulesha myanda ayitungu’shi tushintuule. Abitungu tukumine dino dinyoka bukidibukidi, mwanda myanda ya mu Bible i na muulo kukila kyamo ky’ebakanyi.—Nkindji 8:10.

15. Bya binyibinyi abitukalwilaa bu mukaba naminyi?

15 Kya kabidi, ikala na kitshibilo kya kutumikila bya binyibinyi mu nshalelo oobe a kwifuku n’efuku. Bible apwandikisha bya binyibinyi bu mukaba wa basalayi. (Beena-Efeso 6:14) Mu mafuku a kala, mukaba ubadi aukwasha musalayi na kumukalwila mu ngoshi anka su ngumunane kalolo. Su beushimisha, ta ngulombene kumukwasha dingi nya. Bya binyibinyi abitukalwilaa bu mukaba naminyi? Su tubekala pepi na bya binyibinyi bya mu Bible nsaa yoso, abiketukalwila bwa kupela kunangushena ku myanda ibubi na dingi abiketukwasha bwa kwata bitshibilo bibuwa. Nsaa yatudi na myanda ibukopo sunga kumpala kwa mwanda awitutakula mu kukita bubi, bya binyibinyi bya mu Bible abitukwasha bwa kunyisha kwikala na kitshibilo kya kukita myanda ibuwa. Nka bu abitungu’shi musalayi ekale na mukaba waye nsaa y’ende ku ngoshi, t’abitungu’shi tulekye bya binyibinyi nya. Atukitshi mwetu moso bwa kutumikila bya binyibinyi bya mu Bible mu myanda yoso ya mu nshalelo eetu. Abitungu dingi’shi musalayi asomekye lupete lwaye lwa ngoshi mu mukaba waye. Tubandeyi kutala byatudi balombene kukita mwanda wi mumune na uno.

16. Kulongyesha bya binyibinyi akwitukwasha bwa kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi naminyi?

16 Kya kasatu, ikala olongyesha bya binyibinyi bya mu Bible kwi bangi bantu muyile ngobesha yobe. Bible e bu lupete lwa ngoshi. Nka byabitungu’shi musalayi ebuwa ashale musomekye lupete lwaye, abitungu’shi natwe namu twikale balamate bibukopo ku Eyi dy’Efile Mukulu. (Beena-Efeso 6:17) Atwe boso twi kwikala balongyeshi bebuwa, ‘abaukisha na bululame mukandu wa-binyibinyi.’ (2 Timote 2:15) Nsaa yatufubisha Bible bwa kulongyesha bangi, atunyisha kuuka na kufula bya binyibinyi. Na dingi atunyisha kwikala na kitshibilo kya kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi.

17. Bwakinyi bya binyibinyi bi na muulo kodi?

17 Bya binyibinyi nyi nkya buntu kikata kyabadi betupe kwi Yehowa. Abitupa mushindo wa kwikala mu kipwano kibukopo na Nshetu e mwiyilu. Bya binyibinyi nkintu ki na muulo ukata kukila bingi bintu byoso. Yehowa mmupwe kwitulongyesha myanda ibungi, anka tukii ku mbangilo! Mmwitulee’shi ekala etulongyesha bwa ikalaika. Byabya, ikala wata bya binyibinyi na muulo nka bu ebwe dya muulo ukata. Tungunuka na “[kuula] bya binyibinyi, kushii kwibipaana.” Su bokitshi byabya, nka bu Daavide, okalombasha uno mutshipo ubakitshine kwi Yehowa. Amba’shi: ‘Natambukila mu biinyibiinyi byoobe.’—Misambo 86:11.

^ par. 8 Angi mashina mbeashintuule.

^ par. 8 Twela mu TELEVIZION A JW, na otale pa mbalo ifunde’shi INTERVIEWS ET TÉMOIGNAGES > LA VÉRITÉ TRANSFORME DES VIES.