Gafu ta kanayun nga paspas nga mannono si Danièle, niyananibigna niò, “Kammu ‘na mattawag ta pulis, egga ngana ira taw!” Ta likugmi laman, egga takay nga napparada ta arubang na hotel. Piga minuto i nappasa, inaresto kami na suddalu ira. Ngem pia ngana laman gafu ta inabisowannà ni Danièle, egga paga tiempò nga nikargo i karuan nga dokumento ta tadday paga nga brother nga egga tari.

Ta pangiyangeda nikami ta istasion na pulis, nanono ku nga kessuertè mabba nga i atawà ay magutu anna ikavurunganna si Jehova anna i organisasion. Tadday laman yaw ta napakaru nga situasion nu sitaw nakka-uffukkami ni Danièle. Pagurayaddà nga istorian nu ngatta nabbisi-bisita kami ta nasion ira nu sitaw egga i restriksion na pallayyagayya tam.

Deboto Katoliko i familiami turi ta neyana ngà ta 1930, ta Croix, baddi nga ili ta northern France. Makimisa kami kada ligguan anna aktibo si yamà ta ermita. Ta 14 anios ngà, egga i nesimmu nga nangivuka ta matà ta pagappa-appe na simbahan.

Egga ira i suddalu na Germany nga nassakup ta France tagga ta World War II. Nu massermon i parimi, kakkagianna nikami nga suportammi i pro-Nazi government na Vichy. Ikakkassimmi i sermonna ira. Gittami, aru nga taga-France i sekreto nga magginna ta radio na BBC, nga mangibroadcast tu balita maggafu ta Allied forces. Ngem gavva nga nabbalittag i pari ta suportanna tapus nangiyunnug yayya tu sermon na pappabalo tapenu selebran i pagabante na Allies tagga ta Setiembre 1944. Nakadda-kaddag ngà taw nga pagappappe. Pinakkafi natun i pattalo ku ta papari.

Ari nabbayag kabalin na gerra, natay i yamà. Egga ngana i atawa na manang ku anna maddian ta Belgium, yayya nga matageno ku nga responsibilidad ku i yenà. Mattrabahu ngà ta pabrika na tela. Saradu Katoliko i boss ku anna i ánana nga lallaki. Maski nu kakkasta nakuan i pappangetakku ta kompaniada, aranni ngà ngana nga meparubang ta kapurueba.

Binisita nakami na manang ku nga si Simone tagga ta 1953. Saksi ngana yayya. Gukaban na pangusana ta Bibliana, malalaki nga nipasinganna i kinaladdug na tuddu-tuddu na Iglesia Katoliko meyannung ta infiernu, Trinidad, anna imortal nga kararua. Ta gafu, nakipporfia ngà sa nga akkanna usu-usan i Biblia na Katoliko, ngem ari nabbayag nakumbinsi ngà nga makkakkagi yayya niò tu kurug. Kustu kua, niyangayannà tu dana ira nga isyu na Passifusifutan, tapus binibbig ku ngamin danatun ta gabi. Insigida nga narekunnisì nga yaw i kinakurug; ngem maganassing ngà nga nu itaddaggakku i kinakurug, baka malsa ngà ta trabahù.

 Piga vulan nga nitulu-tuloy ku nga personal nga ginigiammu i Biblia anna i artikulo ira na Passifusifutan. Tapus nadisidì nga umay ta Kingdom Hall. Talaga natukkal i futù gafu ta meddu nga pakkaravulu na kongregasion. Kabalin na annam nga vulan nga pakipaggigiammu tu Biblia ta tadday nga ekspiriensadu nga brother, nabawtisowannà tagga ta Setiembre 1954. Ari nabbayag ke-ayayya ku nga nemammatan nga nabbalin gapa tu Saksi da yenà anna uriakku nga babay.

Kaddaraddam ta natay si yenà piga ligguan nige na 1958 nga internasional nga kombension ta New York, nu sitaw pribilehiò nga magatende. Ta panolì, awan ngana tu mawag nga tangngawakku, yayya nga nibattakku i sekular nga trabahù tapus nigafù i mappayunir. Tatun gapa nga tiempo, aranni kami ngana nga makkasal na tadday nga matalikarag nga payunir, si Danièle Delie, nga nabbalin nga meddu nga atawà tagga ta Mayo 1959.

Pinegafuanan ni Danièle i ngamin-tiempo nga serbisiona ta bario na Brittany, nga ararayyu ta baleda. Mawagna i gutu tapenu layyagayyan yatun nga lugar na Katoliko anna mabbisikleta nga umay ta babario. Gittà, napaguyu yayya megafu ta agga-nonona nga ababba ngana laman i tiempo; kammi ammu nu kunnasi ngana i karanni na panuppalan. (Mat. 25:13) I minassakrifisio nga espirituna i nakoffun ta nikami nga mattulu-tuloy ta ngamin-tiempo nga ministerio.

Piga aggaw kabalin na kasalmi, neyasayn kami ta trabahu nga sirkito. Nakibagay kami ta mas simple nga pattolay. I ollu nga kongregasion nga binisitami ay egga i 14 nga publisherna, anna poppobre i wawwaragi yayya nga kammi makapaddian ta baleda. Nakkatrug kami gafu ta suelo na Kingdom Hall. Matagga yatun anna akkan talaga tu komfortable, ngem kakkasta yatun ta likugmi!

Maski nu napappannu i iskediulmi, mabi nga nakibagay si Danièle ta trabahu nga pabbisi-bisita. Maruddu nga iinnaggannà ta baddi nga kotsemi kada egga i gavva nga mitingmi na elder ira, ngem kanna vuluvuga narreklamo. Dua ragukkami laman ta trabahu ta sirkito, ngem tatummi nga nagigiammu nga importante ta sigga-atawan nga makkagi ira tu mataga-tagenoda ta kataggi-tadday anna mawag tu makka-uffun ira dua.​—Ecl. 4:9.

Ta 1962, nembitakkami ta mafulu-vulan nga kurso na meka-37 nga klase na Gilead School, ta Brooklyn, New York. Ta 100 nga estudiante, 13 laman i magatawa, yayya nga natagenomi nga pribilehio i magatende nga makkavulu kami. Agga-nono ku lagapa i kakkasta ira nga ekspiriensa na pakikavulumi ta gittana fundasion ira na pangurug, nga da Frederick Franz, Ulysses Glass, anna si Alexander H. Macmillan.

Ta passanaymi, nepagaram nga kultibammi i abilidad nga magobserba. Egga ira Sabadu na fugag nga nu mabalin i klasemi, kasali ta passanaymi i pappasa-pasiar ta New York City. Ammumi nga ta tumunug nga Lunes natun ay egga i test-mi meyannung ta nasingammi. Kanayukkami nga mabannag ta panolimi ta Sabadu na gabi, ngem i tour guide-mi nga volunteer ta Bethel, ay makkiavu nikami tu pangrepaso ira nga pakkiavu tapenu moffunakkami nga daddamman i importante ira nga punto para ta test. Egga mittan nga Sabadu nga interu fugag kami  nga liminakag ta siudad. Binisitami i tadday nga observatory nu sitaw nagigiammumi i meyannung ta meteor anna meteorite ira. Tari gapa ta American Museum of Natural History, nammuammi i nadduman na alligator anna na crocodile. Ta nakatoli kami ta Bethel, niyavu na tour guide-mi nikami, “Anni gafu i nadduman na meteor anna na meteorite?” Nababbannag si Danièle yayya nga nitabbagna, “Bueno, mas apaddu i ngipan na meteorite!”

Fermi nikakaddagmi ta neyasayn kami ta panga ta France, nu sitaw maturu tu 53 dagukkami nga makkavulu nga nasserbi tatun. Ta 1976, natunno ngà nga koordineytor na Branch Committee anna neyasayn ngà gapa nga bisitan i nasion ira ta Africa anna ta Middle East nu sitaw megamma onu egga i restriksion na pallayyagayya tam. Yatun i rason nu ngatta nabbisita kami ta Gabon, nu sitaw naekspiriensami i neyistorià ta gafu. Kagiakku nikamu i kurug, kakku vuluvuga natageno nga kualipikadu ngà nga tangngallan danaw nga ari inekspekta nga responsibilidad. Ngem daka-dakal i neyuffun ni Danièle ta panangngaw ta maski anni nga asayment.

Ta gafu pagalaman, kakayàmi ngana i pattolemi ta Bethel. Ta unag na lima nga vulan, naggigiammu si Danièle tu English nige na pagatendemi ta Gilead anna nabbalin yayya tu malalaki nga transleytor na publikasiottam ira. Magayayya kami ta trabahu ta Bethel, ngem i pakipartemi ta kongregasion ay nangiyawa tu doble nga pagayayya. Manono ku paga disi-oras na gabi durante nga agga-takay kami ni Danièle ta tren ta Paris, maski nu nababbannag kami, fermi ayayyami nga makkavulu nga nakapakkondukta tu progresibo ira nga Bible study. Ngem kaddaraddam nga egga gavva nga panguli ta gawa-gawayyan ni Danièle nga mangifugag nisa ta pabbalin tu aktibo gitta na kukukuanna tagga.

Ta 1993 nadetek nga egga i breast cancer ni Danièle. Mataka-taki i klase na angnguruda nisa, mawag nga maopera anna ma-chemotherapy yayya. Kinse dagun i nappasa, nadetek mangana nga egga i cancerna, nga mas mabi mawwara. Ngem iddidduna i asaymentna bilang transleytor yayya nga kada mawayya na baggina, tullung yayya ta trabahu.

Maski nu kitettaki i kondision ni Danièle, akkammi vuluvuga nanono nga manaw ta Bethel. Ngem, nu mataki ka ta Bethel egga lagapa ira i meparubang nga problema, netallugaring nu ari ammu na tanakuan nu kunnasi kagrabe i taki. (Prov. 14:13) Maski nu maggi 80 anios ngana si Danièle, akkan tu halata i takina gafu ta masissippo nga mukana anna talaga guapa yayya. Ari tu kakkabbi i paninganna ta baggina. Lallagu, naffokus yayya ta panguffun ta tanakuan. Ammuna nga nu magginna yayya tu mapia, moffunanna danuri grabe i kaziga-rigada. (Prov. 17:17) Ari vuluvuga kinagi ni Danièle nga gumattabarang yayya; ngem, neyusana i ekspiriensana nga uffunan i aru nga sister nga ari ikassing i cancer.

Mawagmi gapa nga attamman i bagu ira nga kapurueba. Turi ari ngana nga mawayya ni Danièle i mattrabahu tu tangaggaw, naffokus yayya ta mas paga nga panguffun niakan. Aru i kingnguana tapenu mas malappaw i pattolè, yayya nga tulu-tuloy nga nakapasserbi ngà nga koordineytor na Branch Committee ta 37 nga dagun. Angngariganna, kanayun nga ipreparana i ngamin tapenu  makakan kami tu pantangnga-naggaw ta kuartomi anna makaparrelaks kami nga makkavulu kadaggaw.​—Prov. 18:22.

Kanayun nga positibo i pagimamma ni Danièle ta pattolay. Tapus nac-cancer mangana yayya, nga mekatalluna ngana. Nofu ngana i siki-sikammi. Grabe i pinakkafina megafu ta sesion ira na chemotherapy anna radiotherapy adde ta punto nga kanna ngana makalakag. Gittana madudduddug i futù kada masingakku nga i meddu nga atawà nga malalaki nga mattransleyt ay marigatan nga mannono ta maski laman kagianna nga uvovug.

Maski nu gittana namammansu kami ngana, kammi nagimmang nga naddasal, anna kumbinsidu kami nga ari vuluvuga nga ipamavulun ni Jehova nga lampas ta mawayyami nga attamman i kaziga-rigami. (1 Cor. 10:13) Kanayun nga pinattalupaddiammi i pangappresia ta uffun ni Jehova gukaban na Uvovugna, na medical staff na Bethel, anna i meddu nga suporta na espiritual nga familia tam.

Maruddu nga kiddawammi kani Jehova i pangigiyana nu anni nga klase na panguru i akseptammi. Egga mittan nga awan ngana tu maski anni nga pappiliammi. Ari meyesplika na doktor nga 23 dagun nga nanguffun kani Danièle nu ngatta mawanan yayya tu palatageno kada kabalin na sesion na chemotherapy. Awan tu metabaranna nga maski anni nga alternatibo. Natagenomi nga napagurayakkami anna nononopammi nu anni ngana i mesimmu. Ngem egga tanakuan nga oncologist nga minanugu nga tangngallan si Danièle. Gittana nagangngua tu allawanan si Jehova tapenu moffunakkami nga arubangan i vuru-vurummi ira.

Nagigiammumi nga arubangan nu anni laman i problema ta kada aggaw. Gitta na kinagi ni Jesus, “arian nu ngana nga lannappan i problema nu tatun nga aggaw.” (Mat. 6:34) Nakoffun gapa i positibo nga pagimamma anna i paggalo anna pamagalo. Angngariganna, kustu ta dua vulan ngana nga ari nac-chemotherapy si Danièle, ilafa-lafugna nga kagian niò, “Ammum, mas makasta i panageno ku sangawe!” (Prov. 17:22) Maski nu mazzigi-riga yayya, kakayàna nga praktisan i bagu ira nga kansion na Pappatulan tu masiki-sikan anna komfiansa nga ngaral.

Nakoffun niò i positibo nga disposisionna tapenu marubakku i limitasiokku ira. Kakuruganna, ta 57 dagun nga magatawa kami, yayya i nangasikasu ta aru nga pakawagakku. Kanna paga lagu kayà nga ituddu niò nu kunnasi i maffritu tu illug! Yayya nga turi ta grabe ngana i takina, mawag nga gigiammuakku nga mamaggaw anna mabbabbal, kunne na gapa nu kunnasi mapprepara tu simple ira nga makan. Egga ira nabakkà nga basu, ngem kakayà ku nga kuan i ganna-gannug tapenu mapagayayya yayya. *

Nu lipayakku i nappasa, nagigiammù i aru nga makoffun nga leksion megafu ta limitasion ira nga iparubang nittam na taka-taki anna na pallakay anna pabbako. Ollu, ari tam nakuan nga kuruga ngana mabba nga okupadu adde ta mapagurayattam ngana i meddu nga atawa tam. Mawag nga usattam i kasiki-sikannattam tapenu tangngawan i iddeddukattam ira. (Ecl. 9:9) Mekadua, kattam kuruga pavvurungan i simple laman ira nga gannug; ta nu mavuruttam, awayyana nga kattam ngana mapansin i ara-aru nga bendision nga egga nittam kadaggaw.​—Prov. 15:15.

Nu nononopakku i pattolemi dua ta ngamin-tiempo nga serbisio, kakku vuluvuga meniga nga binendisionan nakami ni Jehova tu sobra anne ta inimajimmi. Matageno ku i kinagi na salmista: ‘I YAFU nga Jehova ay kurug niakan nga mapia.’—Sal. 116:7.